Τι αποκαλύπτουν σήμερα, 11 χρόνια μετά την έκρηξη στο Τροκαντερό και την αιματοχυσία στο κρουαζιερόπλοιο, οι αυτόπτες μάρτυρες και όσοι ερεύνησαν την υπόθεση





Στόχος της επίθεσης
ήταν ένα γκρουπ τουριστών από τις ΗΠΑ που αναμενόταν να επιβιβαστεί στο πλοίο εκείνη την ημέρα. Το παγιδευμένο αυτοκίνητο με τα εκρηκτικά θα προσέγγιζε στον χώρο αποβίβασης των ταξιδιωτών. Η έκρηξη που θα ακολουθούσε θα προκαλούσε την «προσδοκώμενη αιματοχυσία». Αυτό ήταν το εγκληματικό σχέδιο, για το οποίο στελέχη της οργάνωσης είχαν εκφράσει τη διαφωνία τους, διαβλέποντας τη ματαιότητα του μακελειού. Από ένα λάθος, από σαμποτάζ, από το αμόκ της αποτυχίας ίσως, όλοι οι τρομοκράτες σκοτώθηκαν. Πρόλαβαν όμως να εκτελέσουν εν ψυχρώ εννέα ταξιδιώτες. Ο οργανωτής της επίθεσης, «απόκληρος» πλέον της διεθνούς τρομοκρατίας, φέρεται να αργοπεθαίνει από ανίατη ασθένεια. Η αλόγιστη, αλλόκοτη σφαγή στο κρουαζιερόπλοιο «City of Poros» φαίνεται να κλείνει ­ 11 χρόνια μετά ­ τον κύκλο της. Προσδιορίζοντας το αναίτιο, το άσκοπο μιας ανθρωποσφαγής δίχως στόχους. Ακόμη και στο πλαίσιο των ιδιότυπων σκοπιμοτήτων και επιδιώξεων και των αλλόκοτων ισορροπιών της διεθνούς τρομοκρατίας.


«Το Βήμα» διερευνά την υπόθεση της μυστηριώδους τρομοκρατικής επίθεσης στο κρουαζιερόπλοιο «City of Poros», το απόγευμα της 11ης Ιουλίου 1988. Καταγράφοντας σειρά μαρτυριών, όχι μόνο από τους αυτόπτες μάρτυρες του μακελειού αλλά και από αξιωματικούς της Ασφάλειας και του Λιμενικού που διερεύνησαν τότε την υπόθεση, όπως και από ξένους ερευνητές που συγκέντρωσαν τα τελευταία χρόνια αναλυτικές πληροφορίες για τις κινήσεις των τρομοκρατών. Παραθέτοντας σειρά νεότερων στοιχείων που επανασυνθέτουν την «εικόνα» του αποτρόπαιου περιστατικού και δίνουν κάποια εξήγηση για την τραγική αδιανόητη κατάληξη του ειδυλλιακού ταξιδιού, στο καθημερινό δρομολόγιο του «City of Poros».


Η ώρα ήταν 6.48, το απόγευμα της 11ης Ιουλίου 1988, όταν το λευκό κρουαζιερόπλοιο της εταιρείας «Κυκλαδικές Κρουαζιέρες», στο οποίο επέβαιναν 500 επιβάτες ­ σχεδόν όλοι αλλοδαποί, κυρίως Γάλλοι, Βρετανοί, αλλά και από την Ανατολική Ευρώπη ­, μετά την περιήγησή του στα Μέθανα, στον Πόρο και στην Αίγινα πλησίαζε στο Τροκαντερό. Εκείνη την ώρα, πίσω από τη γέφυρα του κρουαζιερόπλοιου, στην αριστερή πλευρά του άνω καταστρώματος, άρχισαν να ακούγονται εκκωφαντικοί κρότοι…


«Στην αρχή πιστέψαμε ότι επρόκειτο για κάποιους ταξιδιώτες που τραβούσαν στο ξύλινο κατάστρωμα τις καρέκλες και όταν αυτές κτυπούσαν στα κενά που υπήρχαν ανάμεσα στα ξύλα δημιουργούσαν αυτό τον κρότο. Μόνο που ο ήχος αυτή τη φορά ήταν πολύ δυνατός. Λίγες στιγμές αργότερα, είδα από τη γέφυρα ότι κάποιος πυροβολούσε προς την πλευρά του πλήθους».


Ο πλοίαρχος του «City of Poros» Γιώργος Μαυρομματάκης, ο οποίος έχει πλέον αποχωρήσει από την ενεργό δράση, θυμάται την έναρξη της αιματηρής επίθεσης. Ο πλοίαρχος και ο ύπαρχος Αντώνης Δεϊμέζης ήταν εγκλωβισμένοι σε δύο καμπίνες, πίσω από τη γέφυρα του πλοίου, και άκουγαν απλώς το αδιάκοπο πυρ αδιακρίτως προς την πλευρά των επιβατών. Οι ταξιδιώτες, οι οποίοι ως εκείνη τη στιγμή απολάμβαναν τον απογευματινό ήλιο, προσπαθούσαν πλέον έντρομοι να αποφύγουν τον θάνατο που σκορπούσε το ημιαυτόματο όπλο. Ανθρωποι πανικόβλητοι, οι οποίοι προτού προλάβουν να συνειδητοποιήσουν τι συνέβαινε, έπεφταν νεκροί από τους πυροβολισμούς κατά ριπάς…


Ποιος όμως σκότωνε ξαφνικά, αναίτια, τους ανυποψίαστους ταξιδιώτες; Ποιος θα μπορούσε να καταλάβει τον λόγο του εγκληματικού αμόκ; Ποιος θα μπορούσε εκείνη την ώρα να συνδυάσει τη μανία του εκτελεστή με το περιστατικό που πληροφορήθηκαν από την τηλεόραση, στην Αίγινα, κάποια μέλη του πληρώματος του κρουαζιερόπλοιου;


Η έκρηξη στο Τροκαντερό


Στις 2.45 το μεσημέρι της ίδια μέρας, ένα αυτοκίνητο μάρκας Datsun Sunny, με αριθμό κυκλοφορίας ΥΙΖ 6963, εξερράγη απέναντι από τον Ναυτικό Ομιλο Αμφιθέας. Στο αυτοκίνητο υπήρχε αυτοσχέδιος εκρηκτικός μηχανισμός, μεγάλης ισχύος, που εξερράγη από άγνωστη αιτία. Το αυτοκίνητο κομματιάστηκε σε άμορφες μάζες σιδερικών και οι άγνωστοι ως τότε επιβάτες του σχεδόν εξαϋλώθηκαν. Από την έκρηξη δημιουργήθηκε κρατήρας βάθους ενός μέτρου και υπολείμματα ανθρώπινων μελών βρέθηκαν σε απόσταση μέχρι και 300 μέτρων.


Αυτή ήταν η αρχή του διπλού αιματηρού επεισοδίου, που ολοκληρωνόταν με την επίθεση κατά των τουριστών.


Ο τρομοκράτης στεκόταν έξω από την καμπίνα όπου βρισκόταν ο ύπαρχος Αντώνης Δεϊμέζης, στην κορυφή της σκάλας που οδηγούσε στο δεύτερο κατάστρωμα, φροντίζοντας μάλιστα να ρίχνει χειροβομβίδες και να πυροβολεί τυφλά προς τα σκαλιά…


Σε λίγο το μακελειό θα τελείωνε με μια έκρηξη στη βάση του εξωτερικού περιβλήματος του υπερστεγάσματος της γέφυρας, κοντά στην καμπίνα του υπάρχου. Από την έκρηξη, την οποία, όπως φαίνεται, προκάλεσε ο τρομοκράτης, με εκρηκτική ύλη που είχε σε μια τσάντα, διαμελίστηκε ο ίδιος και σκοτώθηκε και ο ύπαρχος που βρισκόταν στο ίδιο ύψος από την έσω πλευρά της γέφυρας και τον οποίο χώριζε από τον τρομοκράτη μόνο μία λαμαρίνα.


Τραγικός απολογισμός: 13 νεκροί, εκ των οποίων οι τέσσερις ήταν επιβάτες του αυτοκινήτου στο Τροκαντερό και οι εννέα του κρουαζιερόπλοιου, όπου υπήρχαν επίσης 60 τραυματίες από το διαρκές πυρ και τις αλλεπάλληλες εκρήξεις…


Η έρευνα των διωκτικών αρχών χωρίστηκε σε δύο μέρη, όπως ορίζουν εξάλλου οι αρμοδιότητες. Την έκρηξη στο Τροκαντερό διερεύνησε η Αστυνομία, ενώ την ανεξήγητη ανθρωποθυσία στο κρουαζιερόπλοιο «City of Poros» εξέτασαν οι λιμενικές αρχές. Και εκεί αρχίζει η αντιπαράθεση για την ταυτότητα των εμπλεκομένων στην επίθεση…


Εξι μέρες μετά το μακελειό η Ασφάλεια Αττικής παρουσίασε τους πρωταγωνιστές του περιστατικού στο Τροκαντερό. Ηταν τα άτομα για τα οποία υπήρξε απόλυτη βεβαιότητα σχετικά με τη συμμετοχή τους στην ομάδα κρούσης των τρομοκρατών και την παρουσία τους στο «διπλό» περιστατικό…


Κεντρικός πρωταγωνιστής ο 38χρονος Χατζάμπ Τζαμπάλα, ο οποίος είχε γεννηθεί στη Βεγγάζη και είχε εισέλθει ­ με χρήση λιβυκού διαβατηρίου ­ στη χώρα μας την 1η Ιουνίου 1988 από την Κοπεγχάγη. Αυτός ήταν ο οργανωτής της επίθεσης, αλλά όχι, όπως αποδείχθηκε από τις περαιτέρω έρευνες, ο εμπνευστής και ιθύνων νους. Ο Τζαμπάλα ή Σαμίρ Χαντάρ συμμετείχε, στις 19 Φεβρουαρίου του 1978, στη δολοφονία του αιγύπτιου δημοσιογράφου Γιουσούφ Ελ Σαμπάι, που κατέληξε σε λουτρό αίματος στο αεροδρόμιο της Λάρνακας. Ο Τζαμπάλα ή Χαντάρ αμέσως μετά τη δολοφονία του Σαμπάι, ο οποίος ήταν υπέρμαχος της μετριοπαθούς πολιτικής του δολοφονηθέντα αιγύπτιου προέδρου Ανουάρ Σαντάτ, είχε συλλάβει ως ομήρους ξένους συνέδρους και ζήτησε αεροπλάνο για να διαφύγει. Επακολούθησε αιφνίδια αποστολή αιγύπτιων κομάντος στη Λάρνακα, στα πρότυπα της επιχείρησης των Ισραηλινών στο Εντεμπε, αλλά οι κύπριοι εθνοφρουροί αντέδρασαν και ακολούθησε αιματηρή ανταλλαγή πυρών, που κατέληξε σε σφαγή. Ο Τζαμπάλα ή Χαντάρ συνελήφθη, αλλά αφέθηκε ελεύθερος, με πλήρη μυστικότητα, ως ανταλλαγή με δύο κύπριους φοιτητές που είχαν απαχθεί στη Βηρυτό.


Από ευρήματα στο διαμέρισμα του Τζαμπάλα, στην οδό Γρηγορίου Λαμπράκη 6 στη Γλυφάδα, διαπιστώθηκε ότι ήταν ο κατασκευαστής των εκρηκτικών που χρησιμοποιήθηκαν στο Τροκαντερό, ενώ είχε όλα τα στοιχεία που αφορούσαν την κίνηση των υπόλοιπων μελών της ομάδας. Στην οργάνωση συμμετείχαν ακόμη ο Αμούντ Αμπούλ Χαμίντ, ο Μεχρί Μεγεντίν, οι οποίοι είχαν έλθει στην Ελλάδα δύο μήνες νωρίτερα, από τη Σόφια και το Βελιγράδι αντιστοίχως και συνεργάζονταν με τον Τζαμπάλα, και ένα άλλο άτομο για το οποίο βρέθηκαν μόνο… τεμάχια της φωτογραφίας του. Τελευταίος ο 21χρονος Μοχάμεντ Σοζάντ Αντναν. Αυτός ήταν ο εκτελεστής του «City of Poros». Είχε έλθει στην Ελλάδα στις 3 Απριλίου 1988 από τη Βηρυτό και συμμετείχε στην κρουαζιέρα εφοδιασμένος κανονικά με εισιτήριο επ’ ονόματί του.


Και ενώ λοιπόν η Ασφάλεια, υπό τις εντολές τού τότε διοικητή της κ. Γ. Βασιλόπουλου και με τη συνεργασία των αξιωματικών κκ. Δ. Καραγιώτη, Π. Κοτσίρη και Φ. Νασσιάκου, προσπαθούσε να προσδιορίσει τη διαπλοκή και την προέλευση των τρομοκρατών, το Λιμενικό βρισκόταν στη «δίνη» της διερεύνησης της αναφερόμενης εμπλοκής στην επίθεση στο πλοίο του 21χρονου γάλλου φοιτητή Ρολάν Βινιερόν. Αναφέρεται μάλιστα το ενδεχόμενο ότι ο Βινιερόν και ο Αντναν αλληλοπυροβολούνταν.


«Από την εκτύπωση, το ίδιο βράδυ του μακελειού, των φωτογραφιών που είχε τραβήξει ο φωτογράφος του κρουαζιερόπλοιου καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι ο εκτελεστής που συμμετείχε μετά βεβαιότητος στην επίθεση ήταν αυτός ο νεαρός, μελαψός, με ένα Robbe di Kappa μπλουζάκι. Τον είχαν αναγνωρίσει δεκάδες μάρτυρες και, όπως διαπιστώσαμε εκ των υστέρων, αυτός ήταν ο Μοχάμεντ Σοζάντ Αντναν. Ηταν αυτός που στεκόταν στην αριστερή πλευρά, πίσω από τη γέφυρα και πυροβολούσε αδιακρίτως. Οφείλω όμως να πω ότι υπήρχε σειρά μαρτυριών που μιλούσαν για τη συμμετοχή και ενός άλλου προσώπου, που φορούσε μια χακί μπλούζα. Μερικοί από τους μάρτυρες αναγνώρισαν αυτό τον άνθρωπο στο νεκροτομείο. Οτι αυτός ο άνθρωπος ήταν ο φοιτητής Ρολάν Βινιερόν, το πληροφορηθήκαμε μετά την αναγνώριση, μερικές ημέρες αργότερα. Αυτά προέκυπταν από την έρευνά μας» αναφέρει σήμερα ο τότε κεντρικός λιμενάρχης Πειραιά ­ έχει πλέον αποχωρήσει από την ενεργό δράση ­ κ. Μανώλης Πελοποννήσιος.


Τις έρευνες και τη λήψη των καταθέσεων από τους ταξιδιώτες του «City of Poros» είχε αναλάβει ο διοικητής Ασφαλείας του Λιμενικού κ. Νίκος Βούλγαρης, ο οποίος τώρα ευρίσκεται στο Προξενικό Λιμεναρχείο στη Λεμεσό.


Μυστήριο με τον Βινιερόν


«Στον φάκελο της υπόθεσης «City of Poros» υπάρχουν περίπου 10 καταθέσεις αυτοπτών μαρτύρων ότι στην επίθεση συμμετείχαν όχι ένα αλλά δύο άτομα. Οι περισσότεροι από τους μάρτυρες ανεγνώρισαν στο πρόσωπο του γάλλου φοιτητή το δεύτερο άτομο που πυροβολούσε τον κόσμο. Αλλά η εξακρίβωση του τι ακριβώς συνέβαινε ήταν εξαιρετικά δυσχερής, αφού το νερό που ερρίφθη για να σβήσει η πυρκαϊά από την έκρηξη ουσιαστικά εξαφάνισε τα ίχνη και μετακίνησε τους κάλυκες. Και έτσι δεν ήταν δυνατόν να προσδιοριστεί από τα στοιχεία η θέση των επιτιθεμένων» αναφέρει σήμερα υψηλόβαθμος αξιωματικός του Λιμενικού που συμμετείχε στις έρευνες.


Ενας από τους αυτόπτες μάρτυρες που, σύμφωνα με τις πληροφορίες, υποστήριζε την εμπλοκή του γάλλου φοιτητή στην επίθεση ήταν ο 25χρονος τότε ναύτης του πλοίου κ. Γιάννης Πετρίδης.


«Είχα την αίσθηση ότι πυροβολούσαν δύο άτομα. Ωστόσο δεν είμαι βέβαιος, αφού ήμουν στο δεύτερο κατάστρωμα και δεν είχα οπτική επαφή με τη γέφυρα. Μετά είδα σφαίρες και στα κάγκελα του πάνω καταστρώματος, ακριβώς απέναντι από εκεί όπου βρισκόταν ο Παλαιστίνιος. Απ’ ό,τι θυμάμαι, είδα το πτώμα του Βινιερόν, ο οποίος είχε πυροβοληθεί στην πλάτη, όχι στο πάνω αλλά στο δεύτερο κατάστρωμα» διευκρινίζει πλέον σήμερα ο κ. Γ. Πετρίδης.


Παράλληλα, ένας από τους άλλους ναύτες του «City of Poros» κ. Σταύρος Ξυπνητήρης ­ εργάζεται πλέον στην Ολυμπιακή ­ τονίζει ότι «όποιος, τουλάχιστον από τους Ελληνες μέλη του πληρώματος, μπορεί να είχε αναφέρει την εμπλοκή ενός δεύτερου προσώπου στην επίθεση ή συγκεκριμένα του γάλλου φοιτητή, είναι βέβαιο ότι δεν λέει την αλήθεια. Κανένας δεν ήταν στο πάνω κατάστρωμα και δεν είχε τη δυνατότητα να δει τι ακριβώς συνέβαινε». Ο πρώην ναυτικός του μοιραίου κρουαζιερόπλοιου υποστηρίζει ακόμη ότι «οι έρευνες ίσως να ήταν βιαστικές για να κλείσει ο φάκελος και υπήρχε μια επιμονή στο ζήτημα της συμμετοχής ή μη του Βινιερόν».


Οι έρευνες των Γάλλων


Λόγω της αναφοράς του ονόματος του Ρολάν Βινιερόν στην τρομοκρατική επίθεση, αλλά και του μεγάλου αριθμού γάλλων θυμάτων, καταφθάνει στην Αθήνα κλιμάκιο της γαλλικής Δικαστικής Αστυνομίας, υπό τον προϊστάμενό της κ. Ζακ-Λυκ Μπριγκέρ, ο οποίος θεωρείται ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας και προΐσταται ακόμη και σήμερα αυτής της υπηρεσίας. Επισκέπτεται το κατεστραμμένο κρουαζιερόπλοιο και ενημερώνεται για την πρόοδο των ερευνών τόσο από την Αστυνομία όσο και από το Λιμενικό. Η προσοχή του εστιάζεται στην αναφερόμενη συμμετοχή του γάλλου τρομοκράτη Ρολάν Βινιερόν, για τον οποίο επιδεικνύει έντονο ενδιαφέρον, αλλά εκφράζει και τη δυσφορία της γαλλικής κυβέρνησης. Μάλιστα ο τότε πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου είχε, εκείνες τις ημέρες, τηλεφωνικές συνομιλίες με τον πρόεδρο Μιτεράν και τον υπουργό Εξωτερικών κ. Ρολάν Ντυμά, δίνοντας σχετικές διευκρινίσεις…


Το υπουργείο Δημόσιας Τάξης, στο οποίο τότε προΐστατο ο «άτυχος» κ. Τάσος Σεχιώτης ­ μέσα στις λίγες ημέρες της θητείας του συνέβησαν τα εξής γεγονότα: η δολοφονία από τη «17 Νοέμβρη» του αμερικανού ναυτικού ακολούθου Νόρντιν, η επίθεση στο «City of Poros», αλλά και η απόδραση του Γ. Κοσκωτά από τις εγκαταστάσεις της Παλλήνης ­, επέμενε για τη μη ανάμειξη του Βινιερόν. Ο κ. Σεχιώτης, ο οποίος αρνήθηκε ευγενικά οποιαδήποτε δήλωση, είχε αποκλείσει την περίπτωση ο Γάλλος να ήταν συνεργός ή αντίπαλος του Σοζάντ. Ενα ακόμη θύμα του…


Η βεβαιότητα για τη μη συμμετοχή του Βινιερόν φαίνεται να ενισχύεται, σύμφωνα με τις αρχές Ασφαλείας, και από κάτι ακόμη. Από τη διαπίστωση έπειτα από μυστικές έρευνες για τη διαπλοκή και κυρίως για την προέλευση των τρομοκρατών. Ενα ιδιαίτερα κρίσιμο ζήτημα…


Οι έρευνες από τα εγκληματολογικά εργαστήρια φαίνεται να διαφωτίζουν τους ακριβείς ρόλους των προσώπων. Ολοι οι κάλυκες των όπλων προέρχονται από το ημιαυτόματο ιταλικής προέλευσης του Σοζάντ Αντναν που βρέθηκε δίπλα από το διαμελισμένο σώμα του. Ακόμη και οι σφαίρες που βρέθηκαν στα «ρέλια», στα κάγκελα δηλαδή του πλοίου, ανήκαν στο όπλο του Αντναν και προέρχονταν από το γάζωμά του σχεδόν από περιστροφές γύρω από τον εαυτό του. Κανένα «εύρημα» δεν προσδιορίζει ανάμειξη του Βινιερόν στην επίθεση…


«Είναι διαπιστωμένο από όλες τις έρευνες που ακολούθησαν ότι δεν υπήρχε καμία ανάμειξη του Βινιερόν. Εχουμε πλέον σχηματίσει μια πλήρη εικόνα για το τι ακριβώς συνέβη εκείνο το απόγευμα. Και γνωρίζουμε, δίχως καμία αμφιβολία, την προέλευση των τρομοκρατών» αναφέρει υψηλόβαθμος αξιωματικός της Κρατικής Ασφάλειας που θεωρείται ειδικός σε θέματα διεθνούς τρομοκρατίας και ο οποίος έχει προχωρήσει σε αναλυτική, πολυετή έρευνα του τραγικού περιστατικού.


Τι ακριβώς λοιπόν συνέβη στο «City of Poros»; Γιατί έγινε η επίθεση στο μικρό κρουαζιερόπλοιο;


«Είχαμε εκείνες τις ημέρες πληροφορίες από διάφορες κατευθύνσεις ότι θα υπάρξει κάποιο τρομοκρατικό πλήγμα σε ελληνικό κρουαζιερόπλοιο. Αυτό είχε αναγκάσει τότε ορισμένους συναδέλφους μου να σταματήσουν τις μεγάλες κρουαζιέρες προς το Ανατολικό Αιγαίο και τη Μέση Ανατολή. Είχα κι εγώ θορυβηθεί και είχα βάλει φρουρούς στα μεγάλα κρουαζιερόπλοια. Ποτέ όμως δεν περίμενα ότι θα γινόταν η επίθεση στο «City of Poros», σε πλοίο που πήγαινε στον Πόρο» αποκαλύπτει σήμερα ο κ. Ανδρέας Κυρτάτας, ένας εκ των ιδιοκτητών της εταιρείας «Κυκλαδικές Κρουαζιέρες», στην οποία ανήκε το «City of Poros».


Οι έρευνες που πραγματοποίησαν κατά την τελευταία δεκαετία οι αρχές Ασφαλείας φαίνεται να λύνουν το δισεπίλυτο πρόβλημα που αφορά τον προσδιορισμό του στόχου των τρομοκρατών. Οπως προέκυψε από τις περαιτέρω έρευνες και τα στοιχεία του φακέλου που διατηρούν ακόμη και σήμερα οι αντιτρομοκρατικές υπηρεσίες, στόχος ήταν ένα γκρουπ 100 Αμερικανών, για τους οποίους οι τρομοκράτες είχαν πληροφορίες ότι θα επιβιβαστούν στο πλοίο. Αξιωματικός της Κρατικής Ασφάλειας υπογράμμισε ότι έχει βρεθεί το ταξιδιωτικό πρακτορείο ­ δεν αναφέρεται, για ευνόητους λόγους ­ που είχε κανονίσει το σχετικό ταξίδι και πιθανολογείται πως τις σχετικές πληροφορίες είχαν και οι τρομοκράτες. Το πρακτορείο όμως ματαίωσε το ταξίδι την τελευταία στιγμή, χωρίς να το αντιληφθεί ο Σοζάντ, ο οποίος είχε αναλάβει τον ρόλο του «τοποτηρητή» στο πλοίο. Το σχέδιο περιελάμβανε την προσέγγιση του παγιδευμένου με εκρηκτικά αυτοκινήτου στον χώρο αποβίβασης των επιβατών και, παράλληλα με την ανατίναξή του, που θα προκαλούσε τη μεγάλη αιματοχυσία, είχε ανατεθεί στο Σοζάντ να πυροβολεί από το κατάστρωμα του πλοίου. Οταν όμως αυτός πληροφορήθηκε την έκρηξη στο Τροκαντερό, προτίμησε την ανθρωποθυσία και τον «ένδοξο» θάνατό του. Αναπληρώνοντας το κενό, ή μάλλον τον… κρατήρα που άφησε η έκρηξη στο Τροκαντερό.


Η οργάνωση Fatah-RG


Ποια ήταν όμως η προέλευση των τρομοκρατών;


Σύμφωνα με όσα προέκυψαν από τις πολυετείς έρευνες των διωκτικών αρχών, το «κτύπημα» στο «City of Poros» ήταν ενέργεια της οργάνωσης Fatah-RG. Σύμφωνα με απόρρητη έκθεση (του 1994) αξιωματικών της Κρατικής Ασφάλειας, «η οργάνωση κατά καιρούς και ανάλογα με τους στόχους των επιθέσεων που έχει προγραμματίσει διεθνώς, έχει χρησιμοποιήσει διάφορα ονόματα-καλύμματα, όπως Μαύρος Ιούνης, Αραβικές Επαναστατικές Ταξιαρχίες, Επαναστατική Οργάνωση Σοσιαλιστών Μουσουλμάνων, Μαύρος Σεπτέμβρης, Αλ Ασίφα, Στρατιώτες της Δικαιοσύνης, Επαναστάτες της Αιγύπτου, Πυρήνες Αράβων Fedayeen. Ιδρύθηκε το 1974, όταν αποσχίστηκε από τη Fatah, μετά τις διαφωνίες του αρχηγού της Αμπού Νιντάλ (πραγματικό όνομα: Σαμπρί Αλ Μπάνα), ο οποίος αποτελεί δεσπόζουσα προσωπικότητα στον διεθνή τρομοκρατικό χώρο. Η δύναμη της οργάνωσης αριθμεί περί τους 1.000 άνδρες. Η έδρα της ήταν στη Βαγδάτη ως το 1982, οπότε μεταφέρθηκε στη Συρία και από το 1985 στη Λιβύη. Την τελευταία δεκαετία (1984-1994) στην Ελλάδα έλαβαν χώρα 12 επεισόδια, για τα οποία ανέλαβε την ευθύνη ή αποδόθηκαν στην οργάνωση του Αμπού Νιντάλ».


Και ανάμεσα σε αυτά η επίθεση στο «City of Poros»…


Τον προφανή συσχετισμό του τρομοκρατικού πλήγματος με την οργάνωση Fatah-RG δημιουργεί η παρουσία του 38χρονου Τζαμπάλα ή Σαμίρ Χαντάρ.


Ο Χαντάρ, όπως προέκυψε από τις περαιτέρω έρευνες, ήταν υπεύθυνος της Επιτροπής Πληροφοριών Εξωτερικού στη Διεύθυνση Πληροφοριών της Fatah-RG και ένας από τους πλέον έμπιστους του Αμπού Νιντάλ. Ο άνθρωπος που διεκπεραίωνε τις πιο ριψοκίνδυνες αποστολές.


Τη δεκαετία του 1980, ο Χαντάρ, ο οποίος είχε εγκατασταθεί στο Λονδίνο, ήταν κάτοχος τριών λιβανικών διαβατηρίων. Οι τρεις γάμοι που είχε κάνει, με μια Σουηδέζα, μια Φινλανδέζα και μια Δανέζα, του παρείχαν πλήρη κάλυψη και διευκόλυναν τις μετακινήσεις του στην Ευρώπη. Μάλιστα τη Σουηδέζα σκόπευε να επισκεφθεί μετά την επίθεση στο ελληνικό κρουαζιερόπλοιο. Στις 11 Αυγούστου 1988 ­ ένα μήνα μετά την επίθεση ­ η σουηδική αστυνομία εντόπισε το διαμέρισμα του Χαντάρ στη Στοκχόλμη και σε γειτονικό αλσύλλιο βρήκε θαμμένο ένα κιβώτιο γεμάτο Καλάσνικοφ. Ο Χαντάρ συμμετείχε στις 5 Σεπτεμβρίου 1986 σε αεροπειρατεία σε τζάμπο της Pan-American στο Καράτσι, η οποία πραγματοποιήθηκε σε αντίποινα για την επίθεση των ΗΠΑ στη Λιβύη κατά τα γεγονότα στον Κόλπο της Σύρτης. Ο Χαντάρ είχε εκπαιδευτεί σε ομοίωμα αεροπλάνου, σε στρατόπεδο της κοιλάδας Μπεκάα. Μετά όμως την αποτυχία της αεροπειρατείας και την επιδρομή των πακιστανών αστυνομικών, κατόρθωσε να διαφύγει.


Εξάλλου την «προέλευση» της τρομοκρατικής επίθεσης από αυτό τον χώρο φαίνεται να επαληθεύει και ένα ακόμη εύρημα. Το ημιαυτόματο όπλο με το οποίο πυροβολούσε ο εκτελεστής του κρουαζιερόπλοιου ήταν από μια παρτίδα όπλων που είχαν κατασκευαστεί στη χώρα στην οποία είχε το αρχηγείο της η οργάνωση Fatah-RG. Το εύρημα αυτό φαίνεται να δημιούργησε αναστάτωση στις ελληνικές διωκτικές υπηρεσίες, που προσπάθησαν να χειριστούν την υπόθεση με τη μεγαλύτερη δυνατή «διακριτικότητα», για την αποφυγή παρενεργειών σε διπλωματικό επίπεδο. Μάλιστα ο τότε διοικητής Ασφαλείας κ. Γ. Βασιλόπουλος, με τον οποίο επικοινώνησε «Το Βήμα», αρνήθηκε να προχωρήσει σε οποιαδήποτε σχετική δήλωση, αναφέροντας μόνο ότι «το θέμα προέλευσης του όπλου είναι ένα ιδιαίτερα λεπτό ζήτημα, για το οποίο έπρεπε να υπάρξουν προσεκτικοί χειρισμοί».


Τον Νοέμβριο του 1992 υπήρξε ανανέωση του ενδιαφέροντος για την υπόθεση του κρουαζιερόπλοιου, όταν στη Γερμανία συνελήφθη Παλαιστίνιος με το όνομα Μεχρί Μεγεντίν, ίδιο με αυτό του τρομοκράτη που φέρεται να σκοτώθηκε στο Τροκαντερό. Ο Παλαιστίνιος εκδόθηκε, μετά τυμπανοκρουσιών, το 1993 στη Γαλλία και προαναγγέλλονταν αποκαλύψεις για την υπόθεση. Αλλά ουδέν νεώτερον και κανένα άλλο δημοσίευμα υπήρξε.


Τι είχε συμβεί, όπως προέκυψε από την έρευνα του «Βήματος».


Ο Παλαιστίνιος που ανακρίθηκε από την ομάδα Μπριγκέρ διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν ο Μεγεντίν, αλλά κάποιος κάτοχος του διαβατηρίου του, και αφέθηκε ελεύθερος. Ο Μεγεντίν είχε σκοτωθεί μετά βεβαιότητος στο Τροκαντερό.


Με τη δράση της οργάνωσης Fatah-RG, αλλά και τα ακριβή περιστατικά στο «City of Poros», ασχολείται στο βιβλίο του «Αμπού Νιντάλ ­ Η μυστική δράση του πιο διαβόητου τρομοκράτη» (εκδόσεις «Ποντίκι») ο Patrick Seal, ένας από τους πλέον διακεκριμένους βρετανούς ειδικούς στα θέματα της Μέσης Ανατολής και ανταποκριτής της εφημερίδας «Οbserver». Ο κ. Seal, ο οποίος επικαλείται διασταυρωμένες μαρτυρίες λιποτακτών της οργάνωσης, αναφέρει (σελ. 349) ότι «ο Χαντάρ (σ.σ.: ο Seal τον αναφέρει ως Χουντρ) δεν ήξερε ότι ο Αμπού Νιντάλ είχε δώσει διαταγή σε έναν από τους άνδρες του, τον Χισάμ Χαρμπ, να ρυθμίσει τη βόμβα ώστε να εκραγεί όταν ο Χαντάρ θα ήταν στο τιμόνι του αυτοκινήτου, και όχι όταν το αυτοκίνητο θα ήταν στο πλοίο, όπως είχε σχεδιαστεί. Κάποιοι άλλοι, όπως ο Αμπντ Αλ Ραχμάν Ισα, μέλος της οργάνωσης, ισχυρίστηκαν ότι ο Χαντάρ είχε καβγαδίσει με τον Αμπού Νιντάλ για την επιχείρηση «City of Poros». Ο Χαντάρ δεν μπορούσε να καταλάβει τι σκοπό εξυπηρετούσε. Αλλες πήγες μέσα από την οργάνωση ανέφεραν ότι ο Χαντάρ σκοτώθηκε γιατί είχε γίνει πολύ ισχυρός».


Μετά την επίθεση στο «City of Poros» καταγράφηκε η πληροφορία ότι ο Τζαμπάλα ή Χαντάρ έχει κατορθώσει να επιβιώσει μετά το μακελειό στο κρουαζιερόπλοιο και δεν ήταν ανάμεσα στους επιβάτες του αυτοκινήτου.


Ο θάνατος του Τζαμπάλα ή Χαντάρ


Αντιθέτως, ο κ. Patrick Seal, με τον οποίο επικοινώνησε «Το Βήμα» ­ διαμένει πλέον στο Λονδίνο ­, εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι «ο Χαντάρ σκοτώθηκε στην Αθήνα. Παρ’ ότι ποτέ δεν μπορείς να γνωρίζεις οτιδήποτε σε αυτούς τους χώρους, όλες οι ενδείξεις και όλες οι πληροφορίες μου καταλήγουν στο ότι ο Χαντάρ έχει σκοτωθεί στην έκρηξη πριν από την επίθεση στο κρουαζιερόπλοιο».


«Είναι βέβαιο ότι ο Χαντάρ ήταν το πρωτοπαλίκαρο της Fatah-RG και σκοτώθηκε στο Τροκαντερό» επιβεβαιώνει αξιωματικός της Ασφάλειας.


Οι εσωτερικές διαμάχες και οι διαρκείς εκτελέσεις στελεχών με την κατηγορία των ύποπτων επαφών με διάφορες μυστικές υπηρεσίες οδήγησαν ουσιαστικά στη διάλυση της οργάνωσης Fatah -RG. Ουδέποτε η οργάνωση αυτή ή τα δημιουργήματά της ανέλαβαν την ευθύνη για την επίθεση στο κρουαζιερόπλοιο «City of Poros», παρ’ ότι ο αρχηγός της συνήθιζε να αναλαμβάνει την ευθύνη και περιστατικών με τα οποία δεν είχε ή δεν θα μπορούσε να έχει καμία σχέση. Οπως την έκρηξη το 1986 του αμερικανικού… διαστημικού λεωφορείου «Τσάλεντζερ». Η αποτυχία όμως της επιχείρησης στην Αθήνα ήταν αποτρεπτική για κομπασμούς και αναλήψεις μάταιων ευθυνών.


Ο Αμπού Νιντάλ είναι πια βαριά άρρωστος, πάσχει από ανίατη ασθένεια.


«Κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι βρίσκεται σε νοσοκομείο της Αιγύπτου, ενώ άλλες ότι βρίσκεται στη Βαγδάτη. Αλλες φήμες λένε ότι έχει ήδη πεθάνει. Είναι βέβαιο πάντως ότι αν είναι εν ζωή περνά τις τελευταίες στιγμές του. Οπως εξάλλου ότι έχει «πεθάνει» στον τρομοκρατικό χώρο» σημειώνει ο κ. Seal.


Στις οικογένειες των θυμάτων δόθηκαν αποζημιώσεις δεκάδων εκατομμυρίων. Οπως υποστηρίζει ο πλοιοκτήτης κ. Α. Κυρτάτας, «δεν υπήρξε απαίτηση αποζημίωσης από την οικογένεια Βινιερόν». Ενας εκ των δικηγόρων της οικογένειας, κ. Φιλίπ Καπέλ, αρνήθηκε να διευκρινίσει οτιδήποτε σχετικό αναφέροντας ότι «για την οικογένεια Βινιερόν η τραγική αυτή ιστορία έχει τελειώσει».


Ο κ. Κυρτάτας έχει ακόμη μία δικαστική εκκρεμότητα από την υπόθεση του «City of Poros». Στις 26 Ιανουαρίου είναι κατηγορούμενος για τη διάπραξη υποκλοπών. Ο πλοιοκτήτης υποστηρίζει ότι αναγκαζόταν να μαγνητοφωνεί τις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις του, γιατί δεχόταν απειλές μετά τη σφαγή στο κρουαζιερόπλοιο.


Το «City of Poros», μετά τις επιδιορθώσεις των ζημιών, επανήλθε στις καθημερινές κρουαζιέρες του Σαρωνικού. Αποσύρθηκε το 1993. Πριν από δύο χρόνια πουλήθηκε σε άλλη εταιρεία και έχει πλέον μετονομαστεί σε «Ιφιγένεια-Αννα ΙΙ».


Το δρομολόγιο του «City of Poros» έχει ίσως τελειώσει για πάντα. Ο παραλογισμός της τυφλής τρομοκρατικής αυτής ενέργειας ίσως ολοκλήρωσε τον κύκλο του.