Πρώτη φορά τούς αντίκρισα στο Instagram. Στην πραγματικότητα, από τη σύλληψή τους μοιάζουν προικισμένοι με μια ακαταμάχητη για τα κοινωνικά δίκτυα φωτογένεια.
Η Αθηνά, ο Δίας, ο Ποσειδώνας, ο Απόλλωνας, η Αρτεμις και ο Ερμής, αλλά και ο Λεωνίδας, η Μέδουσα, ο Ηρακλής, ο Κένταυρος, όλοι οι σταρ της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας περασμένοι από ένα αναπολογητικά χρωματιστό ποπ φίλτρο και «λουστραρισμένοι» με την αισθητική του γκράφιτι. Ολοι τους όχι μεγαλύτεροι σε ύψος από 15 εκατοστά, αλλά ερωτεύσιμοι με την πρώτη ματιά – ποιος είπε ότι το μέγεθος μετράει;

Η θεά Αθηνά ιδωμένη μέσα από το αισθητικό φίλτρο του Ichor Studio. © Σίσσυ Μόρφη
Τη δεύτερη φορά τούς συνάντησα στη Ρόδο. Στον κεντρικό δρόμο της Παλιάς Πόλης, σε ένα υπερφορτωμένο από σουβενίρ και τουριστικά παραφερνάλια κατάστημα.
Τα χρωματιστά αγαλματίδια από αλάβαστρο του Ichor Studio έμοιαζαν με τον από μηχανής θεό που προσγειώθηκε στο 2025 για να μας εξαγνίσει από όλα τα αισθητικά ατοπήματα στα οποία πέφτουμε με τα μούτρα από τότε που η χώρα μας ξεκίνησε ως Σειρήνα να προσκαλεί την οικουμένη να ζήσει τον μύθο της «in Greece».
Την τρίτη φορά δεν είχα άλλη επιλογή παρά να τους επισκεφθώ στην πηγή τους. Ή, πιο σωστά, να σπεύσω για σπονδή στον ναό τους.
Στο εργαστήριο του Παλαιού Φαλήρου δηλαδή, όπου ο εικαστικός Παναγιώτης Βαλαής και ο graffiti και tattoo artist Sake δημιουργούν την πιο απενοχοποιημένη εκδοχή αυτού που για κάποιους μοιάζει με τουριστικό σουβενίρ, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα αντικείμενο τέχνης, το οποίο καταφέρνει έναν μοναδικό συγκερασμό: αντλεί ευφυώς αναφορές από την αρχαία ελληνική ιστορία και μυθολογία, αλλά φέρει σε κάθε χιλιοστό του το σήμερα.

Ο πρώτος τη τάξη Ολύμπιος θεός δε θα μπορούσε να λείπει από μια συλλογή εμπνευσμένη από την ελληνική μυθολογία. © Σίσσυ Μόρφη
Ανάμεσα σε χρωματιστούς θεούς και ήρωες, μιλήσαμε με τους δύο καλλιτέχνες για την ιδέα που συνέλαβαν ένα πρωινό στον Παρθενώνα, για την υλοποίησή της, την πενταετή διαδρομή του Ichor Studio και κυρίως το νόημα μιας τέχνης προσιτής σε όλους, που καταφέρνει να δημιουργεί και όχι να εκβιάζει συναισθήματα.
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Κατ’ αρχάς, ποιες είναι οι καταβολές σας;
Sake: «Εγώ προέρχομαι από τον χώρο του γκράφτι και κατόπιν του tattoo. Ξεκίνησα τα γκράφιτι στις αρχές της δεκαετίας του ’90. Αρχικά η φάση ήταν illegal, όμως στη συνέχεια άρχισα να λειτουργώ πιο εμπορικά, με δημιουργίες για καταστήματα, με συνεργασίες με πολυεθνικές εταιρείες, με διαφημιστικές κ.λπ.
Το 2000 δημιούργησα και το tattoo studio μου με κυρίαρχη σκέψη να αλλάξω την αντίληψη που υπήρχε για το τατουάζ στην Ελλάδα. Να το αποφορτίσουμε από τον underground μύθο που υπήρχε».

Ο Sake και ο Παναγιώτης Βαλαής επί τω έργω. © Σίσσυ Μόρφη
Παναγιώτης Βαλαής: «Εμένα οι σπουδές μου είναι στον οικονομικό τομέα. Σπούδασα τουριστικές επιχειρήσεις και αργότερα έκανα μεταπτυχιακές σπουδές στα οικονομικά. Αλλά παράλληλα πάντα υπήρχε η ενασχόλησή μου με την τέχνη.
Αρχικά έκανα σχεδιασμό και κατασκευή χειροποίητου κοσμήματος και το 2009 δημιουργήσαμε με την οικογένειά μου μια εταιρεία η οποία δραστηριοποιείται στον χώρο της τέχνης, συγκεκριμένα με γλυπτά από μπρούντζο. Εκεί εργάστηκα για περίπου 15 χρόνια και έτσι έγινε ακόμα πιο στενή η επαφή μου με την τέχνη, με τους γνωστούς καλλιτέχνες, εικαστικούς αλλά και γκαλερί.
Συνάντησα πραγματικούς κολοσσούς της τέχνης και μέσα από τη συναναστροφή μπορώ να πω ότι σφυρηλάτησα την αντίληψή μου για την τέχνη αλλά τελικά και για την ίδια τη ζωή».
Και το Ichor Studio πώς γεννήθηκε;
Π.Β.: «Κατ’ αρχάς, να πούμε πως με τον Sake γνωριστήκαμε όταν πήγα στο στούντιό του για να κάνω ένα tattoo. Η ιδέα του Ichor ήρθε έπειτα από μια επίσκεψη στην Ακρόπολη με τις κόρες μας πριν από πέντε χρόνια.
Οπως περιηγούμασταν στον χώρο, ο Γιάννης (σ.σ.: Sake) με το χαρακτηριστικό πληθωρικό ύφος του μας έκανε μια ερώτηση. Πώς θα έμοιαζε ο Παρθενώνας αν είχαμε μια χρονομηχανή και επιστρέφαμε πίσω στον 5ο αιώνα π.Χ.; Ετσι το μυαλό μας πήγε κατευθείαν στο χρώμα».

Ο Παναγιώτης Βαλαής στο εργαστήριο του Παλαιού Φαλήρου. © Σίσσυ Μόρφη
Sake: «Εκείνο που σκεφτήκαμε ήταν πως θα μπορούσαμε να επαναφέρουμε το χρώμα στο άγαλμα, όμως με έναν τρόπο πιο σύγχρονο, πιο εμφατικό, τελικά πιο δικό μας. Μας ακούω συχνά να μιλάμε για τα επιτεύγματα των αρχαίων προγόνων μας. Ομως εμείς τι κάνουμε;».
Π.Β.: «Ετσι, με αυτόν τον ταπεινό τρόπο, “πειράζοντας” την Ιστορία, θελήσαμε να κάνουμε τη δική μας πρόταση. Βασικό κριτήριό μας ήταν να μη μιμηθούμε την αρχαιοελληνική συμμετρία και τις φόρμες. Κανείς δεν μπορεί να τις ξεπεράσει και όποιος επιχειρήσει να τις πειράξει απλώς καταλήγει να αντιγράφει».
Sake: «Για να το αποφύγουμε, λοιπόν, στραφήκαμε στην υπερβολή. Γι’ αυτό και τα αγάλματά μας έχουν μεγαλύτερα κεφάλια ή κάποια πιο πληθωρικά σχήματα».

Οι δύο καλλιτέχνες δεν προσπαθούν να αντιγράψουν το αρχαιοελληνικό αρχέτυπο. Κάνουν τη δική τους, σύγχρονη και απενοχοποιημένη ανάγνωση στην ιστορία. © Σίσσυ Μόρφη
Πώς επιλέγετε ποιους θεούς και ποιους ήρωες της μυθολογίας θα αναβιώσετε;
Π.Β.: «Ψάχνουμε, ερευνούμε, διαβάζουμε, αλλά ανατρέχουμε και στα σχολικά μας χρόνια. Τι μας εντυπωσίαζε τότε; Ποιοι μας κέντριζαν το ενδιαφέρον; Πιθανότατα αυτές θα είναι και οι προσωπικότητες που θα ελκύσουν κάποιον ξένο που δεν έχει τη σχέση που έχουμε εμείς με την Ιστορία και τη μυθολογία μας.
Το ενδιαφέρον είναι πως “ξαναδιαβάζοντας” τους ήρωες και τους θεούς της ελληνικής αρχαιότητας μαθαίνουμε και εμείς από την αρχή πόση ίντριγκα, δολοπλοκία και πάθη υπήρχαν».
Sake: «Εχουμε επίσης κατά νου πως θέλουμε να δημιουργούμε ένα γλυπτό δελεαστικό όχι μόνο σε εμάς, αλλά και σε κάποιον ξένο επισκέπτη της Ελλάδας. Και προσπαθούμε η αναφορά να είναι άμεση και σαφής. Να βλέπει κανείς τον Δία και να καταλαβαίνει ότι είναι ο Δίας».

Ο Sake μπολιάζει την αισθητική και την κουλτούρα του γκράφιτι στις δημιουργίες του στούντιο. © Σίσσυ Μόρφη
Ποιο ήταν το πρώτο γλυπτό που δημιουργήσατε;
Π.Β.: «Ο Ηρακλής».
Sake: «Για εμένα παραμένει το κορυφαίο μας μέχρι σήμερα».
Παρατηρώντας τη φιγούρα του είδα αρκετά θηλυκά στοιχεία σε έναν αρχετυπικά macho ήρωα.
Sake: «Είναι βασικό για εμάς το project να παραμένει ανοιχτό σε προσλαμβάνουσες και ιδέες. Εχουμε και ακόμα πιο προωθημένες σκέψεις, αλλά πηγαίνουμε βήμα-βήμα.
Σε πρώτη φάση είναι πολύ σημαντικό να καταφέρουμε να μπούμε στην αγορά, αλλά και να δημιουργήσουμε αντικείμενα που θα μπορούν να απευθυνθούν σε διαφορετικά είδη κοινού. Και νομίζω ότι αυτό το πετυχαίνουμε. Οι φιγούρες που έχουμε δημιουργήσει έχουν μια οικουμενικότητα – καθένας βρίσκει σε αυτές ένα στοιχείο που του αρέσει».

Η θεά Αρτεμις μέσα από τα μάτια των δύο εικαστικών. © Σίσσυ Μόρφη
Γιατί διαλέξατε τη λέξη Ichor (Ιχώρ) για brand name σας;
Π.Β.: «Iχώρ, για όσους δεν το γνωρίζουν, είναι το μαγικό υγρό που έτρεχε στις φλέβες των θεών και των αθανάτων. Αυτό μας το “έμαθε” ο Τάλως, το ρομπότ που είχε δημιουργήσει ο Ηφαιστος για να περιφρουρεί την Κρήτη. Ιχώρ για εμάς είναι κάτι το οποίο βρίσκεται μέσα σε όλους μας. Γι’ αυτό και το επιλέξαμε.
Θέλαμε οι δημιουργίες μας να υπερβούν τα σύνορα, τα έθνη, τα φύλα. Να μπορεί καθένας να ταυτιστεί μαζί τους και τελικά να τις αγαπήσει χωρίς κανένα στερεότυπο ή περιορισμό».
Είναι και ένας τρόπος εκδημοκρατισμού της τέχνης;
Π.Β.: «Ναι, θέλαμε να ανοίξουμε τη συζήτηση σχετικά με την τέχνη. Τι είναι η τέχνη αλλά και τι θα έπρεπε να είναι. Για εμάς η τέχνη δεν είναι για τους λίγους ή για εκείνους που έχουν διαβάσει και γνωρίζουν κάτι παραπάνω. Η τέχνη απευθύνεται σε όσους μπορούν να νιώσουν όταν έρχονται σε επαφή μαζί της».

Η πρώτη φιγούρα που δημιούργησαν οι δύο καλλιτέχνες ήταν ο Ηρακλής. © Σίσσυ Μόρφη
Είχατε δεύτερες σκέψεις να καταπιαστείτε με την αρχαιότητα, δηλαδή με κάτι που θεωρείται ιερό και όσιο και θα μπορούσε να προκαλέσει αντιδράσεις σε μια συντηρητική κοινωνία όπως η ελληνική; Φοβηθήκατε μήπως διαπράττετε ύβρη;
Π.Β.: «Δεν είχαμε κανέναν προβληματισμό. Στην πραγματικότητα, οι Νεοέλληνες είμαστε συντηρητικοί. Η Ιστορία μας δεν είναι συντηρητική. Αν διαβάσεις και ασχοληθείς με την αρχαία Ελλάδα, ακόμα και με τα πάθη των θεών, θα δεις ότι δεν υπάρχει ψήγμα συντηρητισμού.
Αν είχαμε διαβάσει την Ιστορία μας σωστά ή αν κάποιος, αυτός που μας τα δίδαξε αυτά, τα τοποθετούσε στην πραγματική τους διάσταση, θα ήμασταν όλοι πολύ πιο ελεύθεροι, πολύ πιο χαρούμενοι, πολύ πιο ευτυχισμένοι. Νομίζω πάντως ότι ακόμα και αυτή η φοβία απέναντι στο παρελθόν μας έχει αρχίσει να διορθώνεται. Για εμένα το ηθικό δίδαγμα είναι ότι πρέπει να τολμάμε.

Ο Κένταυρος όπως κανείς έως σήμερα δεν τον είχε φανταστεί. © Σίσσυ Μόρφη
Ακόμα και σε πράγματα που μπορεί αρχικά να μας φαίνονται ακραία. Αν δεν δοκιμάσεις, δεν θα μάθεις ποτέ. Αν το σκεφτείτε, πριν από 100 χρόνια η αυτοκινητοβιομηχανία παρήγε μόνο μαύρα αυτοκίνητα. Κάποιος κάποια στιγμή σκέφτηκε ότι θα μπορούσαν να είναι και κόκκινα, κίτρινα ή μπλε».
Ποιος είναι ο best seller ήρωάς σας;
Sake: «Πρώτοι με διαφορά είναι ο Δίας, ο Ποσειδώνας και η Αθηνά. Είναι μάλλον και οι πιο αναγνωρίσιμοι θεοί στους ξένους. Ομως υπάρχουν και περίοδοι που βλέπουμε μια μεγαλύτερη ζήτηση, λόγου χάρη, για τη φιγούρα του Λεωνίδα, επειδή κάπως θα έχει έρθει στην επικαιρότητα μέσα από μια ταινία, μια σειρά ή ένα κόμικ η αρχαία Σπάρτη».

Ο θεός Απόλλωνας όπως τον «επανεφηύραν» οι δημιουργοί του Ichor Studio. © Σίσσυ Μόρφη
Πρακτικά μιλώντας, πώς δημιουργείται κάθε φιγούρα;
Sake: «Ξεκινάμε από την ιδέα και ακολουθεί το σκίτσο. Για να ολοκληρωθεί κάθε σχέδιο και να είναι άρτιο, ενδεχομένως θα χρειαστεί η συμβολή και άλλων συνεργατών, κομιξάδων, 3D artists, illustrators κ.λπ. Στη συνέχεια, γίνεται η 3D εκτύπωση και εφόσον είμαστε ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα δημιουργούνται τα καλούπια στα χυτήρια.
Κάθε φιγούρα φτάνει εδώ στο εργαστήριο στο λευκό χρώμα του αλάβαστρου και εν συνεχεία γίνεται η βαφή και το τελείωμα με το σπρέι, το οποίο κάνει ουσιαστικά κάθε αγαλματίδιο μοναδικό. Συνολικά έχουμε καταλήξει πια σε 30 χρωματικούς συνδυασμούς. Βέβαια, για να φτάσουμε σε αυτούς, δοκιμάσαμε πάνω από 200».
Γιατί πιστεύετε ότι το κοινό έχει στραφεί μαζικά τα τελευταία χρόνια στα collectibles; Είδαμε πρόσφατα και τη σαρωτική επιτυχία των Labubu.
Sake: «Ενας καίριος παράγοντας είναι ότι μιλάμε για αντικείμενα προσιτά οικονομικά. Μπορεί καθένας να αποκτήσει προσιτή, ας την πούμε, τέχνη».
Π.Β.: «Επιπλέον, νομίζω ότι ο κόσμος έχει ανάγκη από συναισθήματα. Και αυτά τα αντικείμενα του το προσφέρουν αυτό με ένα μικρό κόστος».

Ποιος είναι ο αγαπημένος σας μυθικός ήρωας;
Π.Β.: «Εγώ άκουγα πρόσφατα ένα podcast για την “Ιλιάδα”, οπότε θα πω τον Αχιλλέα».
Sake: «Εμένα ξεκάθαρα ο Σάτυρος».
Η καινούργια σειρά με τους θεούς-μωρά πώς προέκυψε;
Sake: «Μάλλον γιατί καμιά φορά βαριέμαι να βλέπω τους θεούς τόσο άγριους. Ισως ήταν καιρός να τους δούμε και σε λίγο πιο “cute” εκδοχή».
Π.Β.: «Και μην ξεχνάμε πως, για να γίνεις θεός, πρέπει πρώτα να γεννηθείς. Από κάπου θα ξεκινήσεις».

Ακόμα και οι Ολύμπιοι θεοί κάποτε υπήρξαν μωρά. Ή αυτό τουλάχιστον πρεσβεύουν οι δύο δημιουργοί. © Σίσσυ Μόρφη
Αλήθεια, φίλοι εξακολουθείτε να είστε έπειτα από πέντε χρόνια επαγγελματικής συνεργασίας;
Sake: «Στις συνεργασίες, η πιο σωστή συνταγή είναι να κάνεις πίσω. Για να πας μπροστά. Αν υπάρχει αυτός ο τρόπος σκέψης, ότι θα κάνω πίσω είτε γιατί δεν ξέρω καλά το συγκεκριμένο πράγμα είτε γιατί ο άλλος το κάνει καλύτερα από εμένα, τότε δεν προκύπτουν ζητήματα».
Π.Β.: «Εχουμε μια πολύ σαφή κουλτούρα συνεργασίας. Ξέρουμε πολύ καλά μέχρι πού μπορούμε να φθάσουμε, γι’ αυτό και επιδιώκουμε τη συνεργασία και με άλλους καλλιτέχνες. Και είμαστε πάντα ανοιχτοί σε παρεμβάσεις που θα τελειοποιήσουν το προϊόν. Δεν υπάρχει δικό μου ή δικό σου. Το τελικό προϊόν ανήκει στον καταναλωτή. Και δική μας δουλειά είναι να το κάνουμε όσο καλύτερο και πιο funky γίνεται».
Info: Περισσότερα για τις δημιουργίες των δύο καλλιτεχνών στο Ichor Studio.





