Ο τυφώνας «Τραμπ», με τους δασμούς που ανακοίνωσε και τις αντιδράσεις αλλά και τους οικονομικούς κλυδωνισμούς που έχει προκαλέσει στην παγκόσμια οικονομία, δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη την Ελλάδα, τη στιγμή μάλιστα που αναζητείται δημοσιονομικός χώρος προκειμένου να υλοποιηθούν μέτρα όπως είναι οι μειώσεις φόρων που δρομολογούνται στα φυσικά πρόσωπα.

Στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης υπάρχει ανησυχία και δεν κρύβουν ότι αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση και επηρεαστεί η ανάπτυξη της χώρας και τα έσοδα που εισπράττει το κράτος, τότε δύσκολα θα μπορέσουν να προχωρήσουν μία σειρά μέτρων που στόχο έχουν τη φορολογική ελάφρυνση των πολιτών.

Την ίδια στιγμή, εξετάζεται το χρονοδιάγραμμα των παροχών τα οποία, όπως έχει αποκαλύψει «Το Βήμα της Κυριακής», θα ανακοινωθούν από τον Πρωθυπουργό στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο του 2025, ενώ καμπανάκι κρούει τόσο η Τράπεζα της Ελλάδος όσο και το Διεθνές Νομισματικό για το μείγμα της φορολογικής πολιτικής και των παροχών που πρέπει να ακολουθηθεί από δω και πέρα.

Η φορολογική κλίμακα

Πάντως, προς το παρόν ορισμένα μέτρα θεωρούνται σίγουρα ότι θα προχωρήσουν, ενώ άλλα αναμένεται να κριθούν στο νήμα της ΔΕΘ. Ειδικότερα, όπως τονίζει αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών στο «Βήμα», εφόσον συνεχίσει το κράτος να περιορίζει μήνα με τον μήνα τη φοροδιαφυγή και να αυξάνοντα τα έσοδα, το πιο σίγουρο μέτρο που θα φέρει προς ψήφιση η κυβέρνηση στα τέλη του 2025 είναι οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα με μείωση των συντελεστών που επιβαρύνουν μισθωτούς, συνταξιούχους, επαγγελματίες και αγρότες.

Η κλίμακα φορολογίας εισοδήματος παραμένει η ίδια από τα εισοδήματα του 2020 και από τότε ούτε έχει τιμαριθμοποιηθεί ούτε έχει προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, που δεν είναι άλλα από τη ραγδαία αύξηση των εσόδων του κράτους από την πάταξη της φοροδιαφυγής.

Οι συζητήσεις για ελαφρύνσεις των φορολογικών συντελεστών έχουν ξεκινήσει καιρό, πριν ακόμη γίνει ο τελευταίος ανασχηματισμός της κυβέρνησης, και επικεντρώνονται στο να μειωθεί η φορολογική επιβάρυνση για εκείνους που έχουν ετήσια εισοδήματα από 10.000 έως 30.000 ευρώ, ίσως και παραπάνω.

Τεκμήρια διαβίωσης

Επίσης, σίγουρη πρέπει να θεωρείται η σταδιακή μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης με στόχο την πλήρη κατάργησή τους. Πλέον με τα σύγχρονα ηλεκτρονικά εργαλεία και τις διασταυρώσεις που πραγματοποιεί καθημερινά η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) τα τεκμήρια δεν έχουν λόγο ύπαρξης, καθώς τα πραγματικά εισοδήματα υπερτερούν των τεκμαρτών στις περισσότερες των περιπτώσεων.

Μάλιστα, εδώ και περίπου έναν χρόνο έχει συσταθεί αρμόδια επιτροπή στην Καραγιώργη Σερβίας στο υπουργείο Οικονομικών, η οποία έχει αναλάβει το έργο να εξετάσει όλα τα δεδομένα προκειμένου να προτείνει στην πολιτική ηγεσία τη σταδιακή μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30% και σε επόμενη φάση να προχωρήσει η πλήρης κατάργησή τους.

Αξίζει να τονιστεί ότι είναι άλλο τα τεκμήρια που έχει καθιερώσει εδώ και πολλά χρόνια η Εφορία και που καθορίζεται το ελάχιστο δηλωθέν εισόδημα των νοικοκυριών από τα αν διαθέτουν σπίτι, αυτοκίνητο κ.τ.λ. και άλλα τα τεκμήρια που εφαρμόζονται στους επαγγελματίες για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ετήσιου τεκμαρτού εισοδήματός τους.

Τεκμαρτό εισόδημα

Οσον αφορά το τελευταίο, στο υπουργείου Οικονομικών, όπως αποκάλυψε πρόσφατα «Το Βήμα της Κυριακής», επιθυμούν τη ριζική αναμόρφωση του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε μία προσπάθεια να περιοριστούν οι αντιδράσεις που μεταφράστηκαν και σε μεγάλη απώλεια ψήφων για το κυβερνών κόμμα στις τελευταίες ευρωεκλογές, αλλά και να ληφθούν υπόψη τα νέα δεδομένα από τα αποτελέσματα περιστολής της φοροδιαφυγής με τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας.

Τα ελάχιστα τεκμαρτά εισοδήματα των επαγγελματιών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων αναμένεται να επανασχεδιαστούν στο πλαίσιο των νέων ελέγχων που πραγματοποιούνται με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, της ευρείας εφαρμογής και επεξεργασίας των δεδομένων που προκύπτουν καθημερινά μέσω του myData, τις διασταυρώσεις εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων, την κίνηση των καταθέσεων, τα τιμολόγια αγοράς και πώλησης, τους τζίρους και τα κέρδη που εμφανίζουν διάφοροι κλάδοι της οικονομίας και επαγγελματίες, τη χρήση των POS και τη διασύνδεσή τους με τις ταμειακές μηχανές.

Ιδιοκτήτες ακινήτων

Επίσης, βάσει της πορείας των εσόδων του κράτους θα αποφασιστεί το ποσοστό μείωσης των φορολογικών συντελεστών που επιβαρύνουν όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων που εισπράττουν ενοίκια, καθώς για αυτούς ισχύει αυτοτελής φορολογική κλίμακα που διαμορφώνεται ως εξής: Για ετήσιο εισόδημα από ενοίκια έως 12.000 ευρώ ο συντελεστής φορολογίας ανέρχεται σε 15%, ο οποίος αυξάνεται στο 35% για εισοδήματα από 12.001 έως 35.000 ευρώ και στο 45% για ενοίκια από 35.001 ευρώ και πάνω.

Ωστόσο, μία σειρά από μέτρα φαίνεται να πηγαίνουν πίσω (τουλάχιστον προς το παρόν) και αφορούν τους μισθωτούς του Δημοσίου και τους συνταξιούχους που διεκδικούν 13ο και 14ο μισθό, 13η και 14η σύνταξη. Επίσης ακόμη δεν έχει αποφασίσει η κυβέρνηση τι θα κάνει με τα αναδρομικά εκείνων των συνταξιούχων που δεν τα διεκδίκησαν δικαστικά αλλά κανονικά πρέπει να τα λάβουν, όπως θα συμβεί με εκείνους που δικαιώθηκαν από την πρόσφατη απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου.

Η υποβολή δηλώσεων

Πάντως, μόνο τυχαία δεν μπορεί να θεωρηθεί η πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην ΑΑΔΕ, παρουσία και του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη και του υφυπουργού  Γιώργου Κότσιρα, ο οποίος πέραν του ότι ενημερώθηκε από τον διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργο Πιτσιλή για τους ιδιαίτερα βελτιωμένους ρυθμούς υποβολής φορολογικών δηλώσεων και τη θετική επίδραση που έχουν οι εκπτώσεις που πλέον προσφέρονται για τη γρήγορη υποβολή και εξόφληση του φόρου, ήθελε να δώσει το σήμα για διενέργεια ακόμη περισσότερων ελέγχων στην αγορά, ψηφιοποίηση των συναλλαγών, αλλά και καλύτερη εξυπηρέτηση των φορολογουμένων.

Αλλωστε άπαντες γνωρίζουν ότι όσο αυξάνονται τα έσοδα του κράτους από την περιστολή της φοροδιαφυγής τόσο περισσότερες μπορεί να είναι οι φοροελαφρύνσεις που θα ανακοινωθούν από τη ΔΕΘ.

Ανατρεπτικές προτάσεις από Στουρνάρα και ΔΝΤ

Στο στόχαστρο οι φοροαπαλλαγές

Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας στην πρόσφατη ετήσια έκθεσή του ζητάει να προχωρήσουν μία σειρά ανατρεπτικών μέτρων που θα φέρουν τα πάνω κάτω στο φορολογικό σύστημα, όπως είναι να περάσει η είσπραξη ή και η διαχείριση του ΕΝΦΙΑ στα χέρια των δήμων, να δοθούν φορολογικά κίνητρα προς τους καταναλωτές για την ενίσχυση της χρήσης ηλεκτρονικών πληρωμών σε τομείς υψηλής παραβατικότητας για να διαδοθεί «παντού» το ηλεκτρονικό χρήμα, να επανεξεταστούν οι φοροαπαλλαγές από μηδενική βάση.

Οσον αφορά τους κινδύνους του «Τυφώνα Τραμπ» για την ελληνική οικονομία, ο κ. Στουρνάρας δηλώνει ότι «η Ελλάδα, αν και έχει μικρή εξάρτηση σε εξαγωγές προς ΗΠΑ, ενδέχεται να επηρεασθεί εμμέσως από τις πολιτικές δασμών, καθώς μια συνολική επιβάρυνση της παγκόσμιας οικονομίας μπορεί να επηρεάσει τη ζήτηση», σημειώνοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι ιδιαιτέρως ευάλωτη, καθώς οι έμμεσες αντιδράσεις από την ανατροπή των σταθερών σε παγκόσμιο επίπεδο θα λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά και για την Ευρώπη.

Από τη μεριά του, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεσή του που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα καλεί την κυβέρνηση να καταργήσει σταδιακά μεγάλο αριθμό φοροαπαλλαγών που μέσα σε αυτές περιλαμβάνονται και οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ που ισχύουν για τρόφιμα, μεταφορές, λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, εισιτήρια θεαμάτων, διαμονή σε ξενοδοχεία, βιβλία κ.λπ.

Τέλος, το ΔΝΤ ζητάει να μειωθεί το αφορολόγητο όριο της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων αλλά το ίδιο ζητάει και για τους φορολογικές συντελεστές που επιβαρύνουν εισοδήματα που βρίσκονται πάνω από το αφορολόγητο όριο.