Λάσπες παντού. Αυτό αντίκρισαν με το πρώτο φως της μέρας οι κάτοικοι στη Μάνδρα, τη Νέα Πέραμο και τα Μέγαρα, μετά το πέρασμα της κακοκαιρίας Byron, που έπνιξε τη Δυτική Αττική.
Οι κάτοικοι παλεύουν να σώσουν τις περιουσίες και στη Μάνδρα ξυπνούν μνήμες από τις φονικές πλημμύρες του 2017, όπου έχασαν τη ζωή τους 24 άνθρωποι.
Παρά τα έργα που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια, η εικόνα των τελευταίων ωρών ανέδειξε ότι ο κίνδυνος δεν έχει εξαλειφθεί.
Η Αγίας Αικατερίνης παραμένει το πιο κρίσιμο ρέμα της Μάνδρας, καθώς εκεί καταλήγουν όλα τα νερά από τον ορεινό όγκο της περιοχής, με ιδιαίτερα μεγάλη ταχύτητα όταν οι βροχοπτώσεις είναι έντονες.
Στο βίντεο που παρουσιάζει το thriassio.gr φαίνεται το νερό που σήμερα φτάνει κανονικά έως το σημείο των νέων παρεμβάσεων, όμως δεν καταφέρνει να διοχετευθεί επαρκώς στη συνέχεια, με αποτέλεσμα -όταν ο όγκος και η ραγδαιότητα ξεπερνούν τα όρια- να εκτονώνεται μέσα στον οικιστικό ιστό.
Αυτός ήταν και ο λόγος που τα νερά κατέληξαν ξανά σε σπίτια και δρόμους του Δήμου Μάνδρας, αποδεικνύοντας ότι τα υφιστάμενα έργα δεν αρκούν για να συγκρατήσουν ακραίες καταστάσεις όπως αυτές που σημειώθηκαν.
Οι τρεις παράγοντες κινδύνου
Ο καθηγητής Ευθύμης Λέκκας, πρόεδρος του ΟΑΣΠ και ειδικός στη Διαχείριση Φυσικών Καταστροφών, εξήγησε γιατί η περιοχή βίωσε ξανά τέτοια φαινόμενα και πώς συνδυάστηκαν οι παράγοντες που τα προκάλεσαν.
Σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, οι πλημμύρες ενεργοποιήθηκαν ξανά στις ίδιες ζώνες που είχαν πνίξει τη Μάνδρα το 2017. Αν και έγιναν έργα ο καθηγητής τόνισε ότι κάθε τεχνική παρέμβαση μπορεί να λειτουργήσει μερικώς ή και αρνητικά, ανάλογα με τις συνθήκες. Ανέφερε μάλιστα πως αντίστοιχα φαινόμενα εμφανίστηκαν και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, παρά τα ισχυρά αντιπλημμυρικά έργα.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο ρέμα της Αγίας Αικατερίνης, το οποίο αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της άναρχης ανάπτυξης πολλών περιοχών της Ελλάδας τα τελευταία δεκαετίες.
Όπως εξήγησε ο κ. Λέκκας το ρέμα έχει μετατραπεί σε δρόμο μέσα στον οικιστικό ιστό, γεγονός που αυξάνει πιθανότητες υπερχείλισης όταν οι συνθήκες είναι ακραίες. «Η φύση λειτουργεί όπως έχει μάθει εδώ και χιλιάδες χρόνια. Δεν μπορούμε να την αλλάξουμε», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Λέκκας ανέλυσε τρεις κρίσιμους μηχανισμούς που συντέλεσαν στο νέο πλημμυρικό επεισόδιο:
- Έντονη και παρατεταμένη βροχόπτωση, που διαβρώνει τα εδάφη και γεμίζει τα ρέματα ταχύτατα.
- Υψηλή ραγδαιότητα, δηλαδή μεγάλος όγκος νερού σε μικρό χρονικό διάστημα.
- Στερεοπαροχή, η οποία αυξάνει όταν το έδαφος «σκάβεται» από τη δυνατή βροχή και μεταφέρει φερτά υλικά που φράζουν τη ροή.
Γιατί πλημμυρίζουν οι λεωφόροι
Ο καθηγητής εξήγησε ότι πολλές αστικές λεωφόροι, όπως η Μιχαλακοπούλου, έχουν κατασκευαστεί πάνω σε παλιές κοίτες ρεμάτων και ακολουθούν τη φυσική διαδρομή τους. Αυτό επιβαρύνει την απορροή των υδάτων και δημιουργεί σημεία όπου τα πλημμυρικά φαινόμενα εκδηλώνονται εύκολα.
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο, καθώς το μοντέλο αστικοποίησης σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις δημιουργεί αντίστοιχες αδυναμίες.
