Αξιοσημείωτη αντοχή παρά το γεμάτο προκλήσεις διεθνές οικονομικό και γεωπολιτικό περιβάλλον, παρουσιάζουν οι Ελληνικές εξαγωγές, διατηρώντας το ιδιαίτερα ικανοποιητικό ποσοστό τους επι του ΑΕΠ. Σε μια περίοδο κατά την οποία οι γεωπολιτικές εντάσεις, οι εμπορικοί πόλεμοι και οι μεταβολές του παγκόσμιου εμπορίου επανασχεδιάζουν τους κανόνες της οικονομικής δραστηριότητας, η Ελληνική Εταιρεία Εξαγωγικών Πιστώσεων (Export Credit Greece – ECG) αναδεικνύεται σε βασικό πυλώνα στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων και των εξαγωγών τους. Ως καθολικός διάδοχος του πρώην ΟΑΕΠ και προϊόν μιας εκτεταμένης μεταρρυθμιστικής προσπάθειας που ξεκίνησε το 2022 σε συνεργασία με τον ιταλικό οργανισμό SACE, η ECG επιχειρεί να μετατραπεί σε έναν σύγχρονο οργανισμό εξαγωγικών πιστώσεων, πλήρως ευθυγραμμισμένο με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα.
Παρά τις διεθνείς αναταράξεις, οι ελληνικές εξαγωγές έχουν επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα. Σε όρους ΑΕΠ, από 19% το 2009, το ποσοστό εξαγωγών της χώρας έχει φτάσει σήμερα στο 42%, πλησιάζοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 51%. Η πρόοδος αυτή δεν θεωρείται δεδομένη. Πραγματοποιήθηκε σε μια περίοδο κρίσεων: πανδημία, ενεργειακό σοκ, αύξηση του κόστους δανεισμού, διαταραχές στις μεταφορές και εντεινόμενες εμπορικές συγκρούσεις.
Ωστόσο, η νέα παγκόσμια πραγματικότητα φέρνει μαζί της σημαντικές προκλήσεις. Η αναβίωση δασμολογικών πολιτικών, όπως αυτές που συζητούνται στις εμπορικές σχέσεις ΕΕ–ΗΠΑ, δημιουργεί αβεβαιότητα για συγκεκριμένους εξαγωγικούς κλάδους. Παράλληλα, η παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα βρίσκεται σε κατάσταση διαρκούς πίεσης εξαιτίας γεωπολιτικών κρίσεων, γεγονός που επηρεάζει το κόστος, τη σταθερότητα και την ταχύτητα των εμπορικών ροών.
Σύμφωνα με την ECG, η χώρα εισέρχεται σε μια περίοδο όπου η ανταγωνιστικότητα δεν εξαρτάται μόνο από την ποιότητα και την τιμή, αλλά και από την ικανότητα των επιχειρήσεων να θωρακίζονται απέναντι σε απρόβλεπτους κινδύνους που σχετίζονται με πληρωμές, θεσμικές αλλαγές, διεθνείς εντάσεις και μεταβαλλόμενα εμπορικά καθεστώτα.
Η ελληνική απάντηση: Καινοτομία και άνοιγμα νέων αγορών
Το στοίχημα για την επόμενη μέρα, όπως επισημαίνει η ECG, είναι διπλό: η ελληνική οικονομία πρέπει να ενισχύσει το μερίδιό της σε προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας και να επεκταθεί σε νέες αγορές. Το άνοιγμα αυτό απαιτεί όχι μόνο εξωστρέφεια, αλλά και στοχευμένες πολιτικές που θα απορροφούν μέρος των αυξημένων δασμών και θα βελτιώνουν τη διεθνή ανταγωνιστικότητα χωρίς να επιβαρύνουν τελικά τον καταναλωτή.
Ταυτόχρονα, η καλύτερη αξιοποίηση των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων θεωρείται κρίσιμη προϋπόθεση για τη στήριξη επενδύσεων που θα επιτρέψουν στις ελληνικές επιχειρήσεις να τοποθετηθούν στρατηγικά σε παγκόσμιο επίπεδο. Σε αυτό το σημείο, ο ρόλος της ECG καθίσταται ουσιαστικός, όχι μόνο ως ασφαλιστικού οργανισμού αλλά και ως φορέα οικονομικής διπλωματίας.
Η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ Export Credit Greece και Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις για το ελληνικό εξαγωγικό οικοσύστημα. Η ΕΤΕπ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων έχουν συμβάλει καθοριστικά στη σύγχρονη αναπτυξιακή πορεία της χώρας, χρηματοδοτώντας έργα σε ενέργεια, τεχνολογία, υποδομές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η νέα συνεργασία δημιουργεί ένα συνεκτικό πλαίσιο ενίσχυσης των ελληνικών εξαγωγών σε δύο επίπεδα:
– Υποστήριξη μέσω ασφάλισης πιστώσεων
– Η ECG εκσυγχρονίζει τα μοντέλα ανάληψης και διαχείρισης κινδύνου, προκειμένου να προσφέρει ασφαλιστικά προϊόντα συμβατά με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, που διευκολύνουν τη χρηματοδότηση εξαγωγών σε δύσκολες αγορές.
– Δημιουργία νέων εργαλείων εγγυοδοσίας
– Η παροχή εγγυήσεων γίνεται πλέον κεντρικός άξονας της δράσης της ECG. Οι εγγυήσεις επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να αυξήσουν τα πιστοδοτικά όριά τους και να χρηματοδοτήσουν δραστηριότητες τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδας.
– Με αυτόν τον τρόπο, οι επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό αποκτούν πρόσβαση σε έναν ενισχυμένο μηχανισμό στήριξης που βελτιώνει τη ρευστότητα και μειώνει το συνολικό ρίσκο συναλλαγών.
Ποιοι θα ωφεληθούν περισσότερο
- Η συμφωνία ECG–ΕΤΕπ αναμένεται να έχει άμεσες και έμμεσες θετικές επιδράσεις σε πολλούς κλάδους. Μεταξύ αυτών:
- Μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέσω πρόσβασης σε εξειδικευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων.
- Κατασκευαστικές και εταιρείες υποδομών, που δραστηριοποιούνται σε χώρες υψηλού γεωπολιτικού ενδιαφέροντος.
- Εξαγωγικοί κλάδοι που πλήττονται από δασμούς, οι οποίοι αποκτούν νέες δυνατότητες ασφάλισης κινδύνου.
- Επιχειρήσεις που συμμετέχουν σε μεγάλα διεθνή έργα, όπως αυτά της στρατηγικής Global Gateway της ΕΕ.
Η ECG εξετάζει επίσης τη συμμετοχή της στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Export Credit Pilot, το οποίο περιλαμβάνει εγγυήσεις ύψους 300 εκατ. ευρώ για ενίσχυση των ευρωπαϊκών εξαγωγών προς την Ουκρανία – έναν τομέα με ιδιαίτερη γεωπολιτική βαρύτητα.
Μια νέα αρχιτεκτονική στήριξης
Η ενδυνάμωση της Export Credit Greece σηματοδοτεί την είσοδο της χώρας σε μια νέα φάση στην οποία η εξαγωγική δραστηριότητα δεν βασίζεται μόνο στην ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά υποστηρίζεται από ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης κινδύνων. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα «χτίζει» έναν μηχανισμό προστασίας που λειτουργεί ως ασπίδα απέναντι σε διεθνείς αστάθειες και παράλληλα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη της εξωστρέφειας.
