Σημάδια κρίσης εμφανίζονται στον τομέα των ακινήτων εκείνων που αφορούν τις ξένες επενδύσεις μέσω της λεγόμενης Χρυσής Βίζας και μάλιστα ο Σύλλογος Μεσιτών Αθήνας κρούει καμπανάκι κινδύνου ζητώντας την παρέμβαση των φορέων της Πολιτείας «για να μην καταρρεύσει το οικοδόμημα αυτό σαν χάρτινος πύργος».

Καμπανάκι κινδύνου

Σε ανακοίνωσή του με τίτλο «χάνει τα «καράτια» της η «Χρυσή Βίζα» ο Σύλλογος Μεσιτών Αθήνας αναφέρει χαρακτηριστικά:

«»Καμπανάκι» κινδύνου αποτελούν και για τον κλάδο μας τα στοιχεία, που δείχνουν πως αρκετοί επενδυτές εγκαταλείπουν τη Χρυσή Βίζα και πωλούν το ακίνητο, που αγόρασαν στην Ελλάδα για να την αποκτήσουν.

»Με βάση τα επίσημα στοιχεία 544 επενδυτές επέλεξαν να «εγκαταλείψουν» τη Χρυσή Βίζα τους πιθανότατα για μια αντίστοιχη  άλλης… εθνικότητας και επενδύσεις πιο γρήγορες χωρίς γραφειοκρατία.

Να μην καταρρεύσει το οικοδόμημα σα χάρτινος πύργος

»Ως Σύλλογος Μεσιτών Αθηνών – Αττικής θέλουμε να προειδοποιήσουμε για την τεράστια ζημιά που μπορεί να προκληθεί από τη μαζική φυγή επενδυτών, που αρχικά είχαν βρει δελεαστική την αγορά ενός ακινήτου στην Ελλάδα και στη συνέχεια είδαν την «ελληνική πραγματικότητα» στο κομμάτι των επενδύσεων.

»Οι μεσίτες από την πρώτη στιγμή της εφαρμογής του μέτρου άδραξαν την επαγγελματική ευκαιρία, αλλά φρόντισαν παράλληλα να προσφέρουν στους ενδιαφερόμενους αγοραστές από το εξωτερικό υψηλής ποιότητας υπηρεσίες με τη μέγιστη αξιοπιστία καθώς εκείνοι έδιναν την πρώτη σημαντική εικόνα της χώρας μας στο θέμα της Χρυσής Βίζας.

»Εκτιμούμε πως όπως ο κλάδος των μεσιτών έπραξε τα μέγιστα ώστε να στεφθεί με επιτυχία ο θεσμός τη Χρυσής Βίζας, έτσι τώρα και οι αρμόδιοι φορείς της Πολιτείας θα πράξουν όσα τους αναλογούν για να μην καταρρεύσει το οικοδόμημα αυτό σαν χάρτινος πύργος».

Μειώθηκαν κατά 544 στο πρώτο εξάμηνο του 2022

Το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι ο αριθμός των κατόχων αδειών παραμονής στο πλαίσιο του προγράμματος «Χρυσή Βίζα» έχει μειωθεί κατά 544 μετά το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2022.

Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης οι κάτοχοι στο τέλος Ιουνίου είχαν υποχωρήσει σε 9.075, έναντι 9.619 στο τέλος του φετινού Ιανουαρίου. Η μείωση αυτή παρατηρείται για πρώτη φορά από την έναρξη εφαρμογής του συγκεκριμένου προγράμματος, στα μέσα του 2014.

Συνολικά, κατά τη διάρκεια του 2021 χορηγήθηκαν 1.035 νέες άδειες, αριθμός που ήταν υψηλότερος κατά 10,3% από το 2020, με τον συνολικό αριθμό να φτάνει στις 9.619 άδειες στο τέλος Ιανουαρίου του 2022.

Σχεδόν διπλάσιες οι τιμές πώλησης κατοικιών

Στελέχη της αγοράς ακινήτων, αποδίδουν την τάση αυτή στο γεγονός ότι κάποιοι από τους κατόχους αδειών των πρώτων ετών επέλεξαν να μην τις ανανεώσουν μόλις ολοκληρώθηκε η πενταετία ισχύος τους, είτε επειδή προτίμησαν την άδεια κάποιας άλλης χώρας είτε γιατί δεν την χρειάζονται πλέον, είτε γιατί προτίμησαν να μεταπωλήσουν το ακίνητο που είχαν αγοράσει, ώστε να κεφαλαιοποιήσουν τυχόν υπεραξίες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, από το πρώτο τρίμηνο του 2018, όταν και ξεκίνησε η ανάκαμψη της αγοράς κατοικίας και μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2022, οι τιμές πώλησης κατοικιών στην Αττική έχουν αυξηθεί κατά σχεδόν 40% κατά μέσον όρο, ενώ σε αρκετές περιοχές οι αυξήσεις είναι ακόμα υψηλότερες, ιδίως εκεί που είχαν τοποθετηθεί οι επενδυτές του προγράμματος «χρυσή βίζα», όπως το κέντρο της Αθήνας και τα νότια προάστια.

Στην Αττική, η αύξηση των τιμών των κατοικιών κατά το φετινό πρώτο τρίμηνο ανήλθε σε 9,7% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, ενώ συνολικά το 2021 η αύξηση άγγιξε το 9,4%, έναντι αυξήσεων 7,8% το 2020 και 10,6% το 2019.

Μείωση αδειών σε Κινέζους, Ρώσους και Τούρκους

Από τα στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης καταγράφονται σημαντικές μειώσεις αδειών, ιδίως μεταξύ των Κινέζων, των Ρώσων και των Τούρκων επενδυτών. Συγκεκριμένα, ο αριθμός των Κινέζων κατόχων αδειών παραμονής υποχώρησε στο τέλος του πρώτου εξαμήνου σε 5.949, από 6.391 στο τέλος Ιανουαρίου, μια μείωση κατά 442 άδειες, ή -7%.

Οι Ρώσοι επενδυτές έχουν μειωθεί κατά 168, ή -38% και εκτιμάται ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη μείωση τους επόμενους μήνες, καθώς μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει απαγορευτεί η χορήγηση αδειών παραμονής σε Ρώσους υπηκόους, όπως επίσης και η ανανέωση προγενέστερων αδειών παραμονής.

Σε ότι αφορά τους Τούρκους επενδυτές, επίσης ο αριθμός των αδειών έχει μειωθεί σε 587 σήμερα, από 619 στο τέλος Ιανουαρίου.

Αύξηση αδειών σε Βρετανούς

Ένα μέρος των απωλειών από τη «Χρυσή Βίζα» πάντως φαίνεται να αναπληρώνουν επενδυτές από τη Μεγάλη Βρετανία καθώς μετά το Brexit, η Ελλάδα θεωρείται από βρετανικές εταιρείες κορυφαία επιλογή, καθώς είναι χώρα μέλος της ΕΕ με το χαμηλότερο όριο για την εξασφάλιση άδειας παραμονής, μόλις 250.000 ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος έχουν ήδη καταγραφεί 111 νέες άδειες προς επενδυτές από τη Μεγάλη Βρετανία.

Εκτός από τους Βρετανούς επενδυτές, επενδυτικό καταφύγιο στην Ελλάδα με τη «Χρυσή Βίζα» δείχνουν επενδυτές από χώρες όπως η Ταϊβάν, η Ινδία, ο Λίβανος και το Ιράν για μια σειρά από λόγους, ακόμα και γεωπολιτικούς. Αυτό πάντως που επισημαίνεται είναι ότι στην περίπτωση της Ινδίας, η αυξημένη ζήτηση οφείλεται επίσης στο Brexit, καθώς οι περισσότεροι Ινδοί επενδυτές προέρχονται από τη Βρετανία και όχι από την ίδια την Ινδία.

Αυξημένες εισροές κεφαλαίων

Υπογραμμίζεται ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι εισροές ξένων κεφαλαίων για την απόκτηση ακινήτων στην Ελλάδα ανήλθαν σε 374 εκατ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 74,8% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2021, όταν τα ξένα κεφάλαια δεν ξεπέρασαν τα 214 εκατ. ευρώ.

Το 2021 είχαν επενδυθεί 1,17 δισ. ευρώ, μια επίδοση 34,5% υψηλότερη από τα 875 εκατ. ευρώ ξένων επενδύσεων κατά το 2020. Υπολογίζεται ότι το 2021 το πρόγραμμα «Χρυσή Βίζα» ήταν υπεύθυνο για περίπου 25% των ξένων επενδύσεων, με τον όγκο των αγοραπωλησιών να υπολογίζεται ότι ξεπέρασε σε αξία τα 260 εκατ. ευρώ.