Η συζήτηση για την επιστροφή στην κανονικότητα έχει πολλές διαστάσεις. Μία προφανής υπό τις παρούσες συνθήκες είναι η υγειονομική. Όλα πρέπει να γίνουν με συγκεκριμένους κανόνες και πρωτόκολλα, προκειμένου να συνεχιστεί ο έλεγχος της πανδημίας.

Μία άλλη είναι η οικονομική. Η δραστηριότητα πρέπει να επανέλθει, η οικονομία πρέπει να κινηθεί, η νέα κρίση δεν πρέπει να είναι η χαριστική βολή, ειδικά για την Ελλάδα, που καλά καλά δεν έχει ξεχάσει τα όσα συνέβησαν την προηγούμενη δεκαετία.

Μία τρίτη είναι η κοινωνική. Πώς ακριβώς θα συνεχίσουμε να ζούμε από εδώ και πέρα και όσο ο ιός παραμένει παρών;

Υπάρχουν και κάποιες άλλες πτυχές της ζωής, οι οποίες γίνεται φανερό ότι έχουν αλλάξει και μάλλον για πάντα.

Υπάρχουν κάποια θετικά στοιχεία.

Ενα από τα φαινομενικά λιγότερο σημαντικά είναι τα όσα έγινε φανερό ότι είναι δυνατόν να εκτελούνται με την χρήση της τεχνολογίας, είτε πρόκειται για την τηλεργασία, είτε τις τηλεδιασκέψεις, είτε ακόμη και την επικοινωνία εν γένει.

Σε αυτό το πεδίο, υπάρχουν αλληλεπιδράσεις ευεργετικές, οι οποίες θα πρέπει να συνεχιστούν και στην επόμενη εποχή.

Ας δει κάποιος για παράδειγμα την πολιτική δραστηριότητα. Πόσο πιο θετική είναι η παρουσία όσων πολιτικών παρεμβαίνουν στα ΜΜΕ, μέσω του ηλεκτρονικού τους υπολογιστή. Θετική όχι τόσο ως προς το περιεχόμενο των λεγομένων τους, όσο για την αποφυγή της σπατάλης χρόνου. Δεν χρειάζεται πλέον να μετακινούνται και να τρέχουν από κανάλι σε κανάλι, έχουν περισσότερο χρόνο να κάνουν τη δουλειά τους, αντί να φλυαρούν στις τηλεοράσεις. Κανονικά, σχεδόν κανείς δεν έχει σοβαρό λόγο πλέον να πηγαινοέρχεται στα τηλεοπτικά στούντιο.

Μία άλλη διάσταση αυτής της παραμέτρου απεικονίζεται και σε ένα άλλο πεδίο. Η αποφυγή μετακινήσεων εν τέλει άσκοπων και η δυνατότητα εκτέλεσης εργασιών και συναντήσεων εξ αποστάσεως, μπορεί και να συμβάλλει στον περιορισμό της κυκλοφοριακής επιβάρυνσης, να διευκολύνει την ζωή στις πόλεις πολλαπλώς.

Με αφορμή τους νέους κανόνες για την λειτουργία των καταστημάτων εστίασης ή των κέντρων διασκέδασης, βλέπει κανείς κάτι ακόμη. Η τήρηση αποστάσεων μεταξύ τραπεζοκαθισμάτων δεν είναι απλώς ένας κανόνας επιβεβλημένος από την πανδημία. Είναι ένας κανόνας που θα έπρεπε να εφαρμόζεται γενικώς και ούτως ή άλλως.

Το στρίμωγμα σε εστιατόρια και ταβέρνες ή ο συνωστισμός σε μπαρ και άλλα κέντρα διασκέδασης, ήταν στην πραγματικότητα μία συνθήκη αβάσταχτη και παράδοξη. Αν το αναλογιστεί κάποιος σήμερα, κατά πάσα βεβαιότητα θα αναθεωρήσει ή θα συνειδητοποιήσει πόσο ενοχλητικό ήταν να κάθεσαι στην ουσία τόσο κοντά με κάποιον που δεν είχες επιλέξει ή το να ακούς και να ακούγεσαι δίχως να το επιθυμείς.

Είναι προς το παρόν άγνωστο αν ποτέ θα επιτρέψουμε σε αυτό που ονομάζαμε κανονικότητα.

Είναι και ένα ερώτημα κατά πόσο επιθυμούμε να επιστρέψουμε ολοκληρωτικά. Ίσως όμως θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό που ζούσαμε δεν ήταν ακριβώς κανονικό. Πολλά πράγματα γίνονται σήμερα, με τον τρόπο που θα έπρεπε να γίνονται και ας μας φαίνονται αδιανόητα.