Ως πολύ σοβαρή και ποιοτική αναβάθμιση της τουρκικής στρατηγικής στο ζήτημα των θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στο Αιγαίο Πέλαγος αξιολογείται από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών η επιστολή την οποία κατέθεσε στις 13 Νοεμβρίου στα Ηνωμένα Έθνη ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον οργανισμό, ο πολύπειρος διπλωμάτης Φεριντούν Σινιρλίογλου. Το σημείο – κλειδί, το οποίο διαφοροποιεί αυτή την επιστολή από τις περισσότερες που είχε στο παρελθόν καταθέσει η Άγκυρα, είναι ότι διεκδικεί δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες ακόμη και δυτικά του ορίου του 28ου μεσημβρινού (ο οποίος τέμνει στη μέση τη Ρόδο), αμφισβητώντας ευθέως όχι μόνο την επήρεια του συμπλέγματος του Καστελορίζου αλλά και αυτή των Δωδεκανήσων!

Αυτός ήταν άλλωστε και ο λόγος που το υπουργείο Εξωτερικών επέλεξε χθες, πριν από την αναμενόμενη κατάθεση της απαντητικής επιστολής της Αθήνας στα Ηνωμένα Έθνη, να εκδώσει επίσημη ανακοίνωση με την οποία, σε σκληρή γλώσσα, επισημαίνει ότι «η αναφορά στην εν λόγω επιστολή σε δικαιώματα της Τουρκίας δυτικά του 28ου μεσημβρινού μέχρι σημείου “οποίο καθορισθεί βάσει μελλοντικών συμφωνιών οριοθέτησης στο Αιγαίο καθώς και στη Μεσόγειο, με όλα τα εμπλεκόμενα κράτη” συνιστά ανοικτή παρέμβαση στο δικαίωμα της Ελλάδος να συνομολογεί συμφωνίες οριοθέτησης με τρίτα κράτη».

Πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι σε προηγούμενη επιστολή του, με ημερομηνία 18 Μαρτίου 2019, ο κ. Σινιρλίογλου είχε ξανακάνει αναφορά στο γεγονός ότι τα απώτατα όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή μπορούν να εκτείνονται προς τα δυτικά πέραν του 28ου μεσημβρινού. Η ανησυχία όμως της Αθήνας εμφανίζεται πλέον αυξημένη διότι στο παρασκήνιο υπάρχει εντονότατη ανησυχία για πιθανές εξελίξεις στο μέτωπο των συνομιλιών της Άγκυρας με τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών κατά παράβαση κάθε κανόνα Διεθνούς Δικαίου.

Η επιστολή είναι πολύ προσεκτικά γραμμένη. Κι αν σε σχέση με την Κυπριακή Δημοκρατία, η Άγκυρα επαναλαμβάνει τις πάγιες και γνωστές θέσεις, σε Σε σχέση με την Ελλάδα, η οποία «φωτογραφίζεται» αλλά δεν αναφέρεται ονομαστικά στο παράρτημα Δ της επιστολής, τονίζεται ότι «η Τουρκία επιφυλάσσεται των δικαιωμάτων της να καταθέσει περαιτέρω γεωγραφικές συντεταγμένες της τουρκικής ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας δυτικά του 28ου μεσημβρινού, οι οποίες εκτείνονται ως τα απώτατα όρια των χωρικών υδάτων νησιών με έναντι ακτές στη Μεσόγειο, δεδομένου ότι τα νησιωτικά χαρακτηριστικά σε αυτή τη θαλάσσια περιοχή δεν δύνανται να επηρεάσουν ή να αποκόψουν την προβολή της τουρκικής ακτογραμμής ή της υφαλοκρηπίδας». Είναι ξεκάθαρο με τη διατύπωση αυτή ότι η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει καμία άλλη ζώνη στα νησιά πέραν της αιγιαλίτιδας ζώνης, εξ’ ου και η απάντηση της Αθήνας ότι «τα νησιά, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχουν πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες, όπως και τα ηπειρωτικά εδάφη».

Η Άγκυρα μάλιστα προχωρά στην κατάθεση συντεταγμένων σε σχέση με αυτή που εκείνη θεωρεί ότι είναι η μέση γραμμή μίας πιθανής μελλοντικής της οριοθέτησης με την Αίγυπτο, επιδιώκοντας να δημιουργήσει τετελεσμένα σε σχέση με μία μελλοντική οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών Ελλάδος – Αιγύπτου. Επιπλέον, στο σχετικό παράρτημα Β με τις συντεταγμένες που αφορούν σε μία τουρκοαιγυπτιακή οριοθέτηση, σημειώνεται ότι αυτές θα μπορούσαν να επαναξιολογηθούν ή και να μεταβληθούν με βάση την έκβαση μελλοντικών συμφωνιών οριοθέτησης με άλλα κράτη με παρακείμενες ή έναντι ακτές καθώς και με την εφαρμογή ενός συστήματος ευθείων γραμμών βάσης ή και με τη άσκηση από την Τουρκία του δικαιώματος των ιστορικών κόλπων όπως αυτό προβλέπεται από το Διεθνές Δίκαιο.

Από τα παραπάνω είναι ξεκάθαρο ότι η Άγκυρα επιδιώκει να αποτρέψει τα υπόλοιπα κράτη της περιοχής από κινήσεις που θεωρεί ότι πλήττουν τα συμφέροντά της. Παράλληλα δε, τονίζει ότι η αρχή της μέσης γραμμής πρέπει να εφαρμόζεται μόνο όπου δεν επηρεάζει οριοθέτηση με βάση την ευθιδικία.