Αν και η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο, απαιτούνται περαιτέρω βελτιώσεις στο Σχέδιο Δράσης που κατέθεσε η χώρα μας για τη διόρθωση των σοβαρών ελλείψεων στη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων, καθώς και στην υλοποίησή του. Αυτό ήταν το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε το Κολέγιο των Επιτρόπων, στη συνεδρίασή του στο Στρασβούργο τη Δευτέρα, κατά την αξιολόγηση του σχεδίου που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση, ώστε να συμμορφωθεί με τις συστάσεις του Συμβουλίου.

Υπενθυμίζεται ότι έπειτα από αιφνιδιαστικό έλεγχο σε τρία σημεία των ελληνικών συνόρων τον περασμένο Νοέμβριο (10-13/11) από εμπειρογνώμονες (προερχόμενους από τα κράτη – μέλη και τον Frontex υπό την ηγεσία της Επιτροπής) είχαν εντοπιστεί σοβαρές ελλείψεις (serious deficiencies). Συγκεκριμένα, οι εμπειρογνώμονες είχαν επισκεφθεί ένα σημείο στα ελληνοτουρκικά χερσαία σύνορα, καθώς επίσης τα νησιά Σάμο και Χίο.

Η έκθεσή τους, αν και δεν δημοσιοποιήθηκε, ανέφερε ότι αν και οι ελληνικές αρχές υφίστανται πιέσεις, η διαδικασία ταυτοποίησης και καταγραφής παρατύπων μεταναστών δεν ήταν αποτελεσματική, ότι τα δακτυλικά τους αποτυπώματα δεν εισάγονταν συστηματικά στο σύστημα και ότι τα ταξιδιωτικά έγγραφα δεν ελέγχονταν συστηματικά για τη γνησιότητά τους και δεν αντιπαραβάλλονταν με σημαντικές βάσεις δεδομένων, όπως το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν (SIS), η Interpol κ.ά. Στη συνέχεια η Επιτροπή, με βάση το Άρθρο 19α του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν, υπέδειξε τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων.

Η αξιολόγηση της Κομισιόν αποτελεί ένα ακόμη στάδιο της διαδικασίας την οποία έχει καθορίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του Οδικού Χάρτη για την αποκατάσταση της κανονικότητας στη Ζώνη του Σένγκεν. Με αυτή, η Κομισιόν επιδιώκει να βάλει τέλος στους προσωρινούς ελέγχους που σήμερα διεξάγονται στα εσωτερικά σύνορα της Ζώνης Σένγκεν. Ο βασικός σκοπός της Κομισιόν είναι να τερματιστεί η σημερινή κατάσταση των μονομερών ενεργειών ώστε ακόμη και σε περίπτωση που απαιτηθεί η παράταση των εσωτερικών ελέγχων να υπάρξει “κοινοτική ομπρέλα”.

Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες σημείωναν πριν από λίγες ημέρες ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει ικανοποιήσει ορισμένα από τα κριτήρια ώστε να καλυφθούν οι ελλείψεις που είχαν διαπιστωθεί. Εντός του Απριλίου θα πραγματοποιηθεί νέα επίσκεψη εμπειρογνωμόνων στην Ελλάδα και μέχρι τις 12 Μαϊου εκφράζεται η ελπίδα ότι τα προβλήματα θα έχουν λυθεί.

Σε διαφορετική περίπτωση και σύμφωνα με το Άρθρο 26 του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν το Συμβούλιο μπορεί, εφόσον η Επιτροπή κρίνει ότι δεν έχουν ικανοποιηθεί οι απαιτήσεις του Άρθρου 19α, να εισηγηθεί σε ένα ή περισσότερα κράτη – μέλη να επαναφέρουν τους συνοριακούς ελέγχους στο σύνολο ή σε τμήματα των εσωτερικών συνόρων του(ς) ως λύση έσχατης ανάγκης. Η σύσταση του Συμβουλίου πρέπει να εγκριθεί με ειδική πλειοψηφία. Οι έλεγχοι μπορεί να επαναφερθούν για ένα διάστημα που δεν θα υπερβαίνει τους έξι μήνες. Το μέτρο αυτό μπορεί να παραταθεί για επιπλέον εξαμηνιαίες περιόδους μέχρι και για δύο έτη.