Σχέδιο έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα και την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, αν παραστεί ανάγκη, επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Μιλώντας προς το «Βήμα της Κυριακής» η ευρωπαία επίτροπος Κορίνα Κρέτσου, αρμόδια για την Περιφερειακή Πολιτική, που βρίσκεται στην Ελλάδα, τονίζει ότι: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί στενά την κατάσταση με το προσφυγικό ζήτημα και προετοιμάζεται να αναπτύξει τα αναγκαία επείγοντα μέτρα –χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης και μηχανισμό πολιτικής προστασίας –αν οι συνθήκες στην Ελλάδα το απαιτήσουν. Είμαστε ήδη σε επαφή με τους βασικούς εταίρους που προσφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια».
Πιστεύετε ότι υπάρχει κίνδυνος να σφραγιστούν πλήρως τα σύνορα της Ελλάδας με την πΓΔΜ ή, ακόμη χειρότερα, μιας εξόδου της χώρας από τη ζώνη Σένγκεν;
«Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια άνευ προηγουμένου πίεση στα σύνορά της και χρειάζεται την υποστήριξή μας για να αυξήσει σημαντικά τις ικανότητες υποδοχής. Η Επιτροπή παρακολουθεί στενά την κατάσταση. Εργαζόμαστε ταχύτατα για να αναπτύξουμε τα αναγκαία επείγοντα μέτρα –συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης έκτακτης ανάγκης και του μηχανισμού πολιτικής προστασίας –αν οι συνθήκες στην Ελλάδα το απαιτήσουν.
Είμαστε ήδη σε επαφή με τους βασικούς εταίρους που προσφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια, έτσι ώστε να μη χαθεί χρόνος για την παροχή άμεσης βοήθειας στους πλέον ευάλωτους που έχουν ανάγκη από στήριξη. Οι εμπειρογνώμονες της Επιτροπής είναι ήδη στο σημείο ενώ περαιτέρω ενισχύσεις βρίσκονται υπό συζήτηση».
Μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, η Κομισιόν πώς εκτιμά τις ενέργειες και την πρόοδο της ελληνικής πλευράς;
«Οπως είπε ο πρόεδρος Γιούνκερ όταν συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 18ης Φεβρουαρίου, πιστεύουμε ότι η Ελλάδα κάνει καλή δουλειά όσον αφορά την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Η Επιτροπή στέκεται στο πλευρό της Ελλάδας. Εδώ και πολλούς μήνες εργαζόμαστε σταθερά για μια συντονισμένη ευρωπαϊκή απάντηση στο μέτωπο του Προσφυγικού και του Μεταναστευτικού.
Οι ειδικές ομάδες εργασίας της Επιτροπής συνεργάζονται με τις ελληνικές Αρχές για να δημιουργία των hotspots και για να ενισχύσουν και να επιταχύνουν τις διαδικασίες για τον έλεγχο, την ταυτοποίηση και τη λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων των μεταναστών και τη διευκόλυνση της μετεγκατάστασης.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 18ης Φεβρουαρίου και το Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της 25ης Φεβρουαρίου επανέλαβαν την ανάγκη να εφαρμοστεί πλήρως η διαδικασία μετεγκατάστασης, να καταστούν πλήρως λειτουργικά τα hotspots και να εφαρμοστούν γρήγορα οι αποφάσεις που ελήφθησαν στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου, μεταξύ άλλων για την επιτάχυνση της προετοιμασίας προς μια ευρωπαϊκή Αρχή φύλαξης συνόρων και ενός ευρωπαϊκού Λιμενικού Σώματος, με στόχο την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας έως το τέλος του Ιουνίου.
Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις και την ενίσχυση των ελέγχων στα σύνορα κατά μήκος της διαδρομής των Δυτικών Βαλκανίων, η Επιτροπή εργάζεται τώρα για την πρόληψη της πιθανότητας εκδήλωσης ανθρωπιστικής κρίσης. Η κατάσταση είναι κρίσιμη. Γι’ αυτόν τον λόγο αφιερώνουμε τώρα όλες τις προσπάθειές μας στον σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης, τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ».
Προχωρούν τα διαρθρωτικά και επενδυτικά προγράμματα για την Ελλάδα που συμφωνήθηκαν το περασμένο καλοκαίρι –το λεγόμενο σχέδιο Γιούνκερ;
«Μπορώ να σας πληροφορήσω με ικανοποίηση ότι χάρη στα έκτακτα μέτρα που υιοθετήσαμε για την Ελλάδα η χώρα θα επωφεληθεί πλήρως από τη χρηματοδότηση της πολιτικής συνοχής της ΕΕ, στο πλαίσιο του προγράμματος Δουλειές και Ανάπτυξη για την Ελλάδα που ανακοινώθηκε από τον πρόεδρο Γιούνκερ τον περασμένο Ιούλιο και ήδη 2 δισ. ευρώ έχουν καταβληθεί από τον Οκτώβριο».
Ποια είναι η άποψή σας σχετικά με τον ρόλο των δημοσίων επενδύσεων για τη στήριξη της ανάπτυξης;
«Προκειμένου να εξασφαλιστεί η επιστροφή στην αειφόρο ανάπτυξη και στη βιώσιμη ανάκαμψη, πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα βαθύτερα αίτια της κατάρρευσης των επενδύσεων στην Ευρώπη. Απαιτούνται στέρεες δημοσιονομικές και μακροοικονομικές πολιτικές, σε συνδυασμό με την εφαρμογή ενός φιλόδοξου προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και αποτελεσματικές πολιτικές δημοσίων επενδύσεων, με κεντρικό ρόλο για την πολιτική συνοχής της ΕΕ.
Πράγματι, η κρίση είχε μια βαθιά επίδραση στους εθνικούς και περιφερειακούς προϋπολογισμούς, περιορίζοντας τη χρηματοδότηση για κάθε τύπο επενδύσεων. Στην ΕΕ, οι δημόσιες επενδύσεις μειώθηκαν κατά περίπου 15% μεταξύ του 2008 και του 2014. Ως αποτέλεσμα αυτού, τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία και τα ταμεία επενδύσεων είναι όλο και περισσότερο απαραίτητα καθώς αντιπροσωπεύουν το 14% του συνόλου των δημοσίων επενδύσεων κατά μέσο όρο και φθάνουν σε ποσοστό πάνω από 40% στην Ελλάδα. Αν χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά τα Ταμεία, θα υποστηρίξουν την επιστροφή της Ελλάδας στην ευημερία.
Το 1/4 των 20 δισ. ευρώ του φακέλου των ευρωπαϊκών και διαρθρωτικών επενδύσεων για την περίοδο 2014-2020 θα επενδυθούν σε βασικούς τομείς ανάπτυξης, όπως είναι η στήριξη των μικρών επιχειρήσεων και της επιχειρηματικότητας, της έρευνας και της καινοτομίας, των ψηφιακών τεχνολογιών και της ενεργειακής απόδοσης».

Δαπάνες
Από εθνικούς πόρους τα έργα που δεν τελείωσαν

Υπάρχει κίνδυνος τα έργα του ΕΣΠΑ που δεν ολοκληρώθηκαν το 2015 να πληρωθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους;

«Μόνο οι δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί και καταβληθεί πριν από την 31η Δεκεμβρίου 2015 είναι επιλέξιμες στο πλαίσιο της προγραμματικής περιόδου 2007-2013. Οι δαπάνες για τα έργα που πραγματοποιούνται μετά την ημερομηνία αυτή και αφορούν την περίοδο 2007-2013 θα πρέπει να καλυφθούν από εθνικούς πόρους. Ενας από τους στόχους του σχεδίου για την ανάπτυξη ήταν ακριβώς αυτός, να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ρευστότητας που εμποδίζει την καλή εκτέλεση των έργων μέσω της δυνατότητας χρηματοδότησης των υπόλοιπων εργασιών για την ολοκλήρωση».

Νέα αρχή
«Εργαστείτε για την έγκαιρη υλοποίηση των έργων»

Είστε ικανοποιημένη από το ποσοστό απορρόφησης του ΕΣΠΑ από την Ελλάδα;

«Με ποσοστό απορρόφησης άνω του 98%, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ είναι στο 89%, η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην ΕΕ όσον αφορά την περίοδο 2007-2013. Αυτό είναι το αποτέλεσμα των έκτακτων μέτρων που εγκρίθηκαν για την Ελλάδα –η αύξηση του ποσοστού συγχρηματοδότησης στο 100% και η εκταμίευση του τελευταίου 5% διατηρούνται ως το κλείσιμο των προγραμμάτων –αλλά και της καλής δουλειάς που έγινε από τις διαχειριστικές αρχές σε στενή συνεργασία της Επιτροπής.
Τώρα όλοι πρέπει να εργαστούν για την ολοκλήρωση και λειτουργικότητα όλων των έργων εντός του τρέχοντος έτους και πριν από την υποβολή της τελικής αίτησης πληρωμής ως την 31η Μαρτίου 2017 το αργότερο. Από αυτή την άποψη, οι ελληνικές Αρχές πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στην έγκαιρη υλοποίηση των βασικών έργων, όπως οι πέντε παραχωρήσεις αυτοκινητοδρόμων, το μετρό Θεσσαλονίκης, καθώς και έργα για τα στερεά και υγρά απόβλητα στην Πελοπόννησο και στην Αττική».
Ποιοι θα πρέπει να είναι οι βασικοί στόχοι του πλαισίου 2014-2020;
«Για την περίοδο 2014-2020 οι εθνικές Αρχές και η Επιτροπή αποφάσισαν να επικεντρωθούν στην οικοδόμηση ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων της Ελλάδας για τη στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης και της απασχόλησης. Σε πολλούς τομείς, όπως ο τουρισμός, τα γεωργικά προϊόντα διατροφής, η ενέργεια, η γαλάζια ανάπτυξη, η δημιουργική βιομηχανία και τα logistics, οι ελληνικές δυνατότητες είναι τεράστιες και μερικές φορές παραμένουν ανεκμετάλλευτες. Η πολιτική συνοχής της ΕΕ είναι εδώ για να διασφαλίσει τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να ανθήσουν έργα ποιότητας, να αναπτυχθούν οι επιχειρήσεις και να βελτιωθεί η καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Ολα οδηγούν σε μια νέα αρχή για τη χώρα».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ