Ο Keynes, τον οποίο υπουργοί αναφέρουν συχνά πυκνά (σε tweets, και όχι μόνο), έλεγε ότι «όταν αλλάζουν τα δεδομένα, αλλάζω και εγώ άποψη». Μάλιστα, από μαρτυρίες φοιτητών του στα μέσα της δεκαετίας του 1930 στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, γνωρίζουμε ότι ο Keynes κάθε άλλο παρά «δογματικός» ήταν. Πράγματι, ενώ τη μία εβδομάδα των διαλέξεών του, ο Keynes ανέπτυσσε με πάθος τις οικονομικές του θεωρίες, την επόμενη ακριβώς εβδομάδα, με το που έμπαινε στο αμφιθέατρο, ανακοίνωνε στους έκπληκτους φοιτητές του ότι έπρεπε να σκίσουν τις σημειώσεις (προσοχή, όχι τα…Μνημόνια!) της προηγούμενης εβδομάδας, διότι είχε ξανασκεφτεί με περισσότερη προσοχή, και υπό το φως νέων οικονομικών δεδομένων, τις οικονομικές του ιδέες. Με άλλα λόγια, ο Keynes είχε το θάρρος να παραδεχθεί, κατόπιν ώριμης σκέψης, και με βάση τα νέα δυναμικά δεδομένα, ότι έπρεπε να αλλάξει συλλογιστική και οικονομική συμπεριφορά. Ουδέποτε διανοήθηκε να παραιτηθεί από το ακαδημαϊκό του πόστο στο Cambridge ζητώντας την επανεκλογή του επειδή αισθανόταν ενδεχομένως «ενοχή» για την προσαρμογή του στις, υπό το βάρος νέων δεδομένων, ιδέες!

Βέβαια, ο κ. Τσίπρας δεν είναι…Keynes. Επειδή όμως, τόσο ο ίδιος όσο και οι υπουργοί του θαυμάζουν (και καλώς πράττουν) τον Keynes, καλό είναι να ξεχάσουν την προοπτική νέων εκλογών και να «συγκλίνουν» με τους θεσμούς. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, το πρωτογενές πλεόνασμα. Εμείς προτείνουμε πρωτογενές πλεόνασμα 0,6% του ΑΕΠ το 2015 και 1,5% του ΑΕΠ το 2016 ενώ οι θεσμοί προτείνουν πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ το 2015 και 2% του ΑΕΠ το 2016. Οι τελευταίες εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κάνουν λόγο για οικονομική ανάπτυξη 0,5% το 2015 και 2,9% το 2016. Μια συμβιβαστική πρόταση θα μπορούσε να συνδέσει το πρωτογενές πλεόνασμα με την ανάπτυξη. Αναπτυσσόμαστε, για παράδειγμα, κάτω από το 0,5% το 2015 και κάτω από το 2,5% το 2016? Τότε, το πρωτογενές πλεόνασμα «ακολουθεί» τις δικές μας προτάσεις. Τα προαναφερθέντα «οικονομικά «όρια» (ήτοι 0,5% και 2,5%) θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημείο διαπραγμάτευσης.
Αυτό πρακτικά σημαίνει όχι εφάπαξ μέτρα αλλά με σταδιακό τρόπο και αναπροσαρμοσμένα βάσει του πως εξελίσσονται τα τριμηνιαία στοιχεία της οικονομικής μας ανάπτυξης τόσο το 2015 όσο και το 2016. Με άλλα λόγια, αλλαγή/αναπροσαρμογή πλεύσεως υπό το φως των νέων δεδομένων στο πνεύμα Keynes.
* Ο κ. Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool.