Ενα «χάπι τομάτας» την ημέρα, το οποίο περιέχει τη φυσική αντιοξειδωτική ουσία λυκοπένιο, δρα προστατευτικά για το καρδιαγγειακό σύστημα, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα. Η διαπίστωση αυτή πιθανώς εξηγεί γιατί η μεσογειακή διατροφή, που περιέχει πολλές τομάτες, μειώνει την πιθανότητα καρδιολογικών προβλημάτων.
Η μελέτη
Βρετανοί επιστήμονες επιβεβαίωσαν με μια κλινική δοκιμή ότι τέτοια χάπια βοηθούν στη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων, θα χρειαστούν όμως και άλλες μελέτες προτού το χάπι λυκοπένιου αποδειχτεί πέρα από κάθε αμφιβολία ότι πράγματι κάνει καλό στην καρδιά και μπορεί να αξιοποιηθεί μελλοντικά.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ πραγματοποίησαν μια τυχαιοποιημένη δοκιμή με 72 ενήλικους, οι μισοί από τους οποίους πήραν το χάπι τομάτας (που περιείχε 7 μιλιγκράμ λυκοπένιου) και οι άλλοι μισοί ένα εικονικό φάρμακο.
Οι μισοί εθελοντές ήταν υγιείς και οι υπόλοιποι είχαν διαγνωσμένα καρδιολογικά προβλήματα. Η δοκιμή ήταν διπλή «τυφλή», καθώς ούτε οι ερευνητές, ούτε οι εθελοντές γνώριζαν ποιος είχε πάρει το πραγματικό χάπι τομάτας, εωσότου ολοκληρώθηκε η δοκιμή μετά από δύο μήνες.
Οι επιστήμονες μέτρησαν την κυκλοφορία του αίματος στα χέρια των εθελοντών, έναν δείκτη που προβλέπει τον μελλοντικό καρδιαγγειακό κίνδυνο, καθώς όσο στενεύουν τα αιμοφόρα αγγεία -και δυσκολεύεται η ροή του αίματος- τόσο αυξάνεται η πιθανότητα εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
Τα ευρήματα
Η ανάλυση έδειξε ότι το χάπι τομάτας βελτίωσε σημαντικά -κατά 53%- την κατάσταση του ενδοθήλιου (της εσωτερικής «επένδυσης» των αιμοφόρων αγγείων) και την κυκλοφορία του αίματος στους καρδιοπαθείς (αλλά όχι στους υγιείς), ενώ κάτι ανάλογο δεν συνέβη με το εικονικό χάπι. Το χάπι τομάτας δεν επέδρασε στην αρτηριακή πίεση, στην ακαμψία των αρτηριών, ούτε στα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα.
Το λυκοπένιο, που αποτελεί βασικό αντιοξειδωτικό συστατικό της τομάτας και είναι δέκα φορές πιο ισχυρό από τη βιταμίνη Ε, θεωρείται ότι προστατεύει τα κύτταρα από τυχόν βλάβες λόγω οξείδωσης. Υπάρχει επίσης στα βερίκοκα, στα καρπούζια, στην παπάγια, στα γκρέιπ φρουτ, στα καρότα, στα σπαράγγια και σε άλλα φρούτα και λαχανικά.
Η ποσότητα του λυκοπένιου ποικίλλει ανάλογα με την ποικιλία της τομάτας και από τον τρόπο που αυτή καταναλώνεται (ωμή, μαγειρεμένη, επεξεργασμένη σε έτοιμη σάλτσα κ.α.). Όταν το λυκοπένιο καταναλώνεται παράλληλα με ελαιόλαδο, όπως σε μια χωριάτικη σαλάτα, τότε η δράση του φαίνεται να αυξάνεται.
«Ακόμα κι αν στο μέλλον κυκλοφορήσουν ευρέως διατροφικά συμπληρώματα λυκοπένιου, είναι αμφίβολο αν θα υποκαταστήσουν άλλες θεραπείες για το καρδιαγγειακό σύστημα. Θα παρέχουν πρόσθετη προστασία, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα και την κατάλληλη διατροφή, ιδίως τη μεσογειακή» αναφέρουν οι ερευνητές σε άρθρο τους που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «PLoS ΟNE».
H οριστική απάντηση
Οι ερευνητές πάντως ομολογούν ότι για να απαντηθεί οριστικά το ερώτημα κατά πόσο το καθημερινό χάπι τομάτας μπορεί να μειώσει πράγματι τις καρδιοπάθειες θα χρειαστούν μεγαλύτερες και πιο μακροπρόθεσμες έρευνες. Ήδη πάντως μια εταιρεία, η Cambridge Theranostics, που δημιούργησαν οι ερευνητές του Κέμπριτζ, έχει αναπτύξει ένα τέτοιο χάπι τομάτας.
Εξάλλου προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει και πιθανή αντικαρκινική δράση του λυκοπένιου και μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα κατέληξε σε ανάλογο συμπέρασμα. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Case Western Reserve του Οχάιο, που έκαναν τη σχετική έρευνα μελέτησαν σχεδόν 92.000 γυναίκες κατά την περίοδο 1995-2013. Όπως διαπιστώθηκε, όσες γυναίκες έτρωγαν περισσότερες τομάτες ή άλλα φρούτα και λαχανικά που περιείχαν λυκοπένιο, είχαν μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο των νεφρών.
