Αλλάζουν αφεντικά οι επιχειρήσεις

Σημαντικές αλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς επιχειρήσεων αναμένεται να φέρει η μαζική είσοδος επενδυτικών κεφαλαίων στις τράπεζες. Με τον ίδιο βίαιο τρόπο που η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ανέτρεψε τις ιδιοκτησιακές σχέσεις στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οδηγώντας εκτός παιχνιδιού παλαιούς μετόχους, ακόμη και μεγαλομετόχους, έτσι και ο έλεγχος τραπεζών από επιθετικά επενδυτικά κεφάλαια αναμένεται να επιφέρει σε υπερχρεωμένες επιχειρήσεις αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος με τρόπο πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα.

Προϋποθέσεις ανάκαμψης

Οπως εκτιμούν επιχειρηματικοί κύκλοι, οι διεργασίες αυτές θα δημιουργήσουν ένα νέο τοπίο στην αγορά και θα απελευθερώσουν δυνάμεις για την ταχύτερη ανάκαμψη. Παράλληλα, οι τράπεζες θα απαλλαγούν από τα βαρίδια των μη εξυπηρετούμενων δανείων, εξέλιξη που θα τους επιτρέψει να παίξουν τον ρόλο τους στη χρηματοδότηση της οικονομίας.

Μετά την ολοκλήρωση της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου της Eurobank, για πρώτη φορά ο έλεγχος μίας από τις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας θα περάσει στα χέρια επενδυτικών κεφαλαίων. Οι στρατηγικοί επενδυτές, δηλαδή το consortium που αποτελείται από τα επενδυτικά κεφάλαια Fairfax, Capital, Wilbur Ross, Fidelity, Mackenzie και Brookfield, θα ελέγχει το 30% και θα έχει τον πρώτο λόγο στην εταιρική διακυβέρνηση της τράπεζας. «Θα είναι η πρώτη φορά στην Ελλάδα που μια από τις συστημικές τράπεζες, η οποία ελέγχει περίπου το ένα τέταρτο της αγοράς, θα αποφασίζει με καθαρά τεχνοκρατικά κριτήρια» αναφέρουν τραπεζικοί κύκλοι. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «θα δούμε πρωτόγνωρα πράγματα για την εγχώρια αγορά, τα οποία εφαρμόζονται κατά κόρον στο εξωτερικό σε περιπτώσεις αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων και κλάδων».

Σήμερα οι τράπεζες δεν διακόπτουν εύκολα τη χρηματοδότηση προβληματικών επιχειρήσεων, σε κάποιες περιπτώσεις δικαιολογημένα, σε κάποιες άλλες όμως αδικαιολόγητα. Στην τελευταία κατηγορία, όπως λένε στην τραπεζική αγορά, ανήκουν υπερχρεωμένες εταιρείες από τους κλάδους των ιχθυοκαλλιεργειών, της ακτοπλοΐας κ.λπ. Οι νέες πρακτικές που αναμένεται να φέρουν στην εγχώρια αγορά τα επενδυτικά κεφάλαια εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε τέτοιου είδους αποφάσεις. «Αρκεί να βγάλει κάποιος διαταγή πληρωμής για να αρχίσει το πανηγύρι» αναφέρουν τραπεζικές πηγές.

Επίσης μπορεί να υπάρξουν πωλήσεις δανειακών χαρτοφυλακίων σε distress funds, κάτι που μέχρι σήμερα δεν έχει συμβεί στην ελληνική αγορά. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η νέα ιδιοκτησία της Eurobank έχει κάθε λόγο να θέλει να προχωρήσει στη ρευστοποίηση των προβληματικών δανείων προκειμένου να εξυγιάνει το χαρτοφυλάκιο της τράπεζας, να πάρει τις ζημιές της και να ξεκινήσει από άλλη βάση ώστε να πετύχει την άνοδο της τιμής της μετοχής που είναι το ζητούμενο.

Το ενδεχόμενο αυτό εκτιμάται ότι θα επηρεάσει την πολιτική των άλλων τραπεζών. «Οι μέτοχοι στις υπόλοιπες τράπεζες που είναι hedge funds και άλλα επενδυτικά κεφάλαια θα ζητούν από τις διοικήσεις τους να κάνουν το ίδιο με τη Eurobank» αναφέρουν τραπεζικές πηγές και προσθέτουν ότι «η αντανάκλαση που θα έχει η στάση της Eurobank στις άλλες τράπεζες θα οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές στον επιχειρηματικό χάρτη της χώρας».

Με το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) να μη συμμετέχει στην εκλογή διοίκησης των ιδιωτικοποιημένων τραπεζών, οι ψήφοι των θεσμικών θα «βγάζουν διοίκηση». Για παράδειγμα, στην Εθνική Τράπεζα μετά την αύξηση εκτιμάται ότι hedge funds θα ελέγχουν περί το 30% της τράπεζας και ως εκ τούτου θα έχουν τον πρώτο λόγο. Με την Εθνική να συμμετέχει στη δανειοδότηση των μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων, γίνεται προφανές το μέγεθος των αλλαγών που μπορεί να επιφέρει στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι της χώρας η λήψη αποφάσεων με καθαρά τεχνοκρατικά κριτήρια.

Η απεμπλοκή των τραπεζών από τα προβληματικά δάνεια θα τους επιτρέψει να αντικαταστήσουν τις χορηγήσεις αυτές με νέες προς υγιείς επιχειρήσεις. Μια τέτοια εξέλιξη αναμφίβολα θα τόνωνε τη διαδικασία ανάκαμψης της οικονομίας. Στα θετικά συγκαταλέγεται επίσης ότι το τραπεζικό σύστημα θα απαγκιστρωθεί από τις κακώς νοούμενες κοινωνικο-οικονομικο-πολιτικές σχέσεις στη χορήγηση δανείων, οι οποίες έχουν ταλαιπωρήσει και ταλαιπωρούν την οικονομία.