Ξέσπασε πόλεμος για το ουίσκι made in Tennessee

Για λόγους ιδιοσυγκρασίας και παράδοσης οι αρχές της Πολιτείας του Τενεσί δεν βιάζονται. Την περασμένη Τετάρτη αποφάσισαν να αφήσουν την υπόθεση του δικαιώματος χρήσης της ονομασίας προέλευσης «Tennessee» να ωριμάσει τουλάχιστον ως το καλοκαίρι. Τότε μια επιτροπή ειδικών θα αποφανθεί ποια εταιρεία θα έχει το δικαίωμα να βάζει (κατ’ αποκλειστικότητα ή όχι είναι κάτι που επίσης «παίζεται») τη μαγική λέξη «Tennessee» στα μπουκάλια του μπέρμπον που παράγει: η γιγαντιαία βρετανική Diageo ή η αμερικανική Brown-Forman. Η πρώτη παράγει την επωνυμία George Dickel και η δεύτερη την πρώτη σε πωλήσεις (σε ό,τι αφορά την αγορά αμερικανικού ουίσκι) Jack Daniel’s.

Η Brown-Forman υποστηρίζει την ισχύουσα σήμερα νομοθεσία, η οποία θέτει αυστηρά κριτήρια για κάποιον που θέλει να βάλει στα μπουκάλια του τη φρασούλα-εγγύηση εμπορικής επιτυχίας «Ουίσκι από το Τενεσί». Σύμφωνα με τα ισχύοντα, για να είναι ένα ουίσκι «made in Tennessee» πρέπει να παράγεται κατά τουλάχιστον 51% από καλαμπόκι, φιλτραρισμένο από κάρβουνο σφενδάμου και παλαιωμένο σε ολοκαίνουργια, αχρησιμοποίητα βαρέλια από απανθρακωμένη δρυ.

Η Diageo κινήθηκε με τον αμερικανικό τρόπο. Δημιούργησε αργά και μεθοδικά ένα λόμπι στη νοτιοδυτική αυτή Πολιτεία για να υποστηρίξει ότι «η ισχύουσα νομοθεσία ταυτίζει τον ορισμό του ουίσκι του Τενεσί με τη συνταγή παρασκευής του Jack Daniel ‘s». Το Dickel, που είναι το δεύτερο σε πωλήσεις ουίσκι που παράγεται στην Πολιτεία του Τενεσί (αλλά ανήκει στον βρετανικό όμιλο οινοπνευματωδών ποτών), παλαιώνεται επίσης σε προσφάτως κατασκευασμένα δρύινα βαρέλια. Γι’ αυτό η Diageo ισχυρίζεται ότι θα πρέπει να έχει κι αυτό τη δυνατότητα να αναφέρεται ως ουίσκι «made in Tennessee». Και καταγγέλλει τον ισχύοντα νόμο ως «αντίθετο με τις αρχές του ανταγωνισμού» και ως «προάγοντα τον προστατευτισμό».

Το ενδιαφέρον της Diageo για να αποκτήσει το μπέρμπον της ονομασία προέλευσης είναι μεγάλο καθώς χάρη στη νέα έκρηξη της μόδας των αλκοολούχων κοκτέιλ στην αμερικανική αγορά οι πωλήσεις ουίσκι στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 6,8% το 2013 συγκριτικά με την αμέσως προηγούμενη χρονιά (βοήθησε σ’ αυτό και η σταδιακή έξοδος της αμερικανικής οικονομίας από την κρίση) και έφθασαν σε αξία τα 2,4 δισ. δολάρια. Η αύξηση των πωλήσεων αμερικανικού ουίσκι είναι πολύ μεγαλύτερη από την αύξηση των πωλήσεων λικέρ (1,9%). Εξάλλου το 2013 οι εξαγωγές μπέρμπον ξεπέρασαν για πρώτη φορά σε αξία το 1 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αποσταγμένων Ποτών.

«Ορίζουμε ένα προϊόν κατά τρόπο που αποκλείει τις μικρές, νεοπαγείς επιχειρήσεις. Διότι αυτές δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά την αγορά διαρκώς καινούργιων και αχρησιμοποίητων βαρελιών για να παλαιώσουν το ουίσκι τους» δήλωσε στον απεσταλμένο των «Financial Times» ο εκπρόσωπος της Πολιτείας του Τενεσί, Ρεπουμπλικανός Μπιλ Σάντερσον, ο οποίος ανήκει στο χρηματοδοτούμενο από την Diageo λόμπι για την αλλαγή της νομοθεσίας περί ονομασίας προελεύσεως του ουίσκι. Κάποιοι μικροί παραγωγοί ουίσκι στην Πολιτεία υποστηρίζουν την προσπάθεια της Diageo να αλλάξει τη νομοθεσία. Κάποιοι άλλοι όμως υποστηρίζουν την Brown-Forman με το επιχείρημα ότι τα αποστάγματα της περιοχής θα διατηρήσουν την ταυτότητά τους μόνο αν τα κριτήρια παρασκευής τους παραμείνουν αυστηρά και απαιτητικά. Και θυμίζουν ότι ανάλογοι νομικοί κανόνες ρυθμίζουν την παραγωγή κονιάκ και σαμπάνιας στη Γαλλία αλλά και την παρασκευή μπέρμπον ονομασίας προέλευσης από την Πολιτεία του Κεντάκι.

Η γεύση Jack Daniel’s

«Στόχος μας δεν είναι να αποκτήσουν όλα τα ουίσκι από την Πολιτεία μας τη γεύση του Jack Daniel’s. Ο κάθε παραγωγός μπορεί άλλωστε να διαφοροποιήσει τη γεύση στο προϊόν του τροποποιώντας κατά το δοκούν τη δοσολογία στο 49% των συστατικών που χρησιμοποιεί, εξαιρουμένου του καλαμποκιού. Οι επιλογές είναι πολλές για τον καθένα που θέλει να φτιάξει ένα ανταγωνιστικό ουίσκι με προέλευση από το Τενεσί» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Brown-Forman Τζιμ Ο’ Μάλεϊ. Και συνέχισε, μακάριος και χαλαρός, να σημαδεύει με τους φελλούς την μπούκα του άδειου βαρελιού σπάζοντας τα νεύρα στην Diageo που επείγεται να τροποποιήσει τη νομοθεσία της Πολιτείας.