Ολοι πάνε για μπίζνες στην Τεχεράνη

Επαναλαμβάνονται αύριο Δευτέρα στη Βιέννη οι συνομιλίες των 5+1 με το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμά του αλλά η ατμόσφαιρα είναι φορτισμένη. Η κρίση με την Ουκρανία προοιωνίζεται ότι θα δημιουργήσει και κρίση εντός της ομάδας των 5+1 καθώς οι σχέσεις Ρωσίας – ΗΠΑ είναι οξυμμένες. Η κατάσταση στη Συρία –όπου η υποστήριξη της Μόσχας και της Τεχεράνης προς τη Δαμασκό είναι ήδη ενισχυμένη –και η «απροθυμία μερικών Δυτικών να υλοποιήσουν υποχρεώσεις που ανέλαβαν τον Νοέμβριο έναντι του Ιράν», τις οποίες επισήμανε ο ιρανός υπουργός Εξωτερικών Γιαβάντ Ζαρίφ την περασμένη Κυριακή στην ύπατη εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) για την εξωτερική πολιτική και ασφάλεια Κάθριν Αστον, δεν επιτρέπουν ελπίδες ότι μπορεί να υπάρξει κάποια πρόοδος.

Ωστόσο, στο Ιράν το γενικό κλίμα είναι σήμερα πολύ διαφορετικό από ό,τι πριν από έναν χρόνο. Η αλήθεια είναι ότι σε μια χώρα όπου όλα τα ΜΜΕ βρίσκονται υπό κρατικό – θρησκευτικό έλεγχο είναι εύκολο να κυκλοφορούν οι πιο απίθανες φήμες. Λ.χ. για κάποιες εμπορικές συμφωνίες μερικών δισεκατομμυρίων δολαρίων με τους «προαιώνιους εχθρούς». Σε μια χώρα όπου η Χαλιμά και τα παραμύθια της είναι το κοινό «πιστεύω» του μισού πληθυσμού δικαιολογημένα διστάζεις να δεχτείς ότι «σε κάποια πρωτεύουσα τρίτης χώρας» έγινε «η πιο απροσδόκητη διπλωματική συνάντηση» των τελευταίων χρόνων.

Κάτι τέτοιες φήμες και παραμύθια ακούγονται αυτόν τον καιρό στην Τεχεράνη. Οτι δύο αμερικανικές εταιρείες ήρθαν σε συμφωνία και μονόγραψαν σχετικό συμβόλαιο 15ετούς διάρκειας με την κρατική επιχείρηση πετρελαίου του Ιράν για την «εκ βάθρων» αναδιοργάνωση της ενεργειακής βιομηχανίας της χώρας. Οτι ιρανός διπλωμάτης σε βορειο-ευρωπαϊκή χώρα είχε, στις αρχές Φεβρουαρίου, συνομιλίες με τον εκεί πρεσβευτή του Ισραήλ. Στην Τεχεράνη ιρανικές πηγές «δεν έχουν ιδέα για μια τέτοια συνάντηση» αλλά δεν θα την απέκλειαν και σπεύδουν να δηλώσουν ότι αργά ή γρήγορα «και αυτό μπορεί να γίνει». Στο Τελ Αβίβ κυβερνητικός αξιωματούχος δεν αρνήθηκε ότι «τελευταία ορισμένοι κύκλοι στο Ιράν δείχνουν ενδιαφέρον να πλησιάσουν» το Ισραήλ.

Στο Σίτι του Λονδίνου μιλούν για σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ της βρετανο-ολλανδικής εταιρείας πετρελαίου ΒΡ και του αμερικανικού κολοσσού Exxon εξαιτίας της «πρωτοβουλίας» που (υποτίθεται) έλαβε η αμερικανική εταιρεία να προχωρήσει σε «υποβολή προθέσεων συνεργασίας» στους Ιρανούς παραβιάζοντας έτσι τη συμφωνία κυρίων των πετρελαϊκών εταιρειών να λαμβάνουν κοινές αποφάσεις. Ισως δεν είναι σύμπτωση το ότι οι μετοχές της Exxon σημείωσαν άνοδο 0,35% στη Γουόλ Στριτ μεταξύ αρχών Ιανουαρίου και 15 Φεβρουαρίου. Το βρετανικό «Economist» αποκαλύπτει ότι «100 γαλλικές μεγαλο-επιχειρήσεις έσπευσαν στην Τεχεράνη και είχαν συνομιλίες για μπίζνες (…), οι ευρωπαίοι μεγαλο-παράγοντες δεν είναι οι μόνοι που πηγαινοέρχονται στους διαδρόμους των υπουργείων. Υπάρχουν και Αμερικανοί».

Το περιοδικό «American Conservative» σημειώνει ότι ο πληθωρισμός στο Ιράν μειώθηκε από 45% σε 35% το τελευταίο εξάμηνο, ότι το εθνικό νόμισμα ριάλ σταθεροποιήθηκε (μετά από υποτίμηση όμως), ότι οι «αυθαίρετες συλλήψεις και κρατήσεις» περιορίστηκαν και ότι από τον περασμένο Σεπτέμβριο δεν έγινε γνωστή καμία εξαφάνιση ή πολιτική δολοφονία, ενώ αφέθηκαν ελεύθεροι με περιορισμούς αρκετές δεκάδες, ιδιαίτερα διανοούμενοι.

Υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις χαλάρωσης της θρησκευτικο-πολιτικής λογοκρισίας.

Το περιοδικό τονίζει ότι περιορίστηκαν σημαντικά «οι πράξεις και εκδηλώσεις τις οποίες το ιερατικό καθεστώς στερεότυπα χαρακτήριζε είτε τρομοκρατικές είτε σαμποτάζ» –γεγονός το οποίο προβληματίζει τους Αγιατολάχ. Είναι άραγε «απάντηση» των εχθρών τους για τις θετικές χειρονομίες του καθεστώτος προς το εξωτερικό, ή μήπως πρόκειται για επιτυχία της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας;