Ξεκινώντας για τις καθιερωμένες επισκέψεις κατά οίκον σε ανήμπορους και ηλικιωμένους αντικρίζεις ανθρώπους μοναχικούς, χτυπημένους απο τη μοίρα, πρόσωπα με βαθιές ρυτίδες, γεμάτα απογοήτευση, μάτια αθώα, φοβισμένα που απορούν που πήγε η ανθρωπιά. Όσο διαρκεί μια επίσκεψη προσπαθείς να αποκρυπτογραφήσεις τις σκέψεις αυτού του προσώπου και τότε αρχίζεις να λυπάσαι. Όταν σου ξεδιπλώνουν το κουβάρι της ζωής τους διαπιστώνεις πως έχουν να μιλάνε μόνο για παρελθόν. Ναι σίγουρα δεν έχουν και πολύ μέλλον. Υπάρχει όμως και το παρόν που καλείσαι και οφείλεις να τους το κάνεις καλύτερο. Πώς όμως πώς να γίνει καλύτερο όταν γνωρίζεις ότι τους λείπει ακόμα και το καθημερινό φαγητό!
– Τι θα φας σήμερα γιαγιά;
– Κρουασάν παιδί μου
– και το βράδυ;
– Άλλο ένα κρουασάν.
Μάλιστα λες και σκέφτεσαι αυτόματα ότι θα ναι απο αυτά που στα τρία το ένα είναι δώρο! Η εύκολη λύση το κρουασάν, η ηλικιωμένη δεν είχε σάκχαρο όταν αρχίσαμε να την επισκεπτόμαστε, αλλά δημιούργησε στην πορεία από την κακή διατροφή. Πάλι καλά σκέφτεσαι αυτή τουλάχιστον έχει το φαγητό της, γιατί έχεις δει και χειρότερα! Και νιώθεις τύψεις που το βράδυ γυρνώντας σπίτι σου περισσεύουν δυο πιάτα φαί και τα πετάς! Σκέφτεσαι τη γριούλα που της λείπουν. Πόσα άραγε πράγματα πετάμε με τόση ευκολία τη στιγμή που κάποιοι τα έχουν ανάγκη; Ίσως πολλά, ίσως και λιγότερα κάποιοι . Όλοι όμως πετάμε στα σκουπίδια το φαγητό που κάποιος συνάνθρωπος μας το χει ανάγκη!
Και τότε σου μπαίνουν ιδέες. Πρόγραμμα υιοθεσίας απόρων και ηλικιωμένων. Οι καθιερωμένοι και πετυχημένοι θεσμοί του κοινωνικού παντοπωλείου και του κοινωνικού φαρμακείου δεν επαρκούν να καλύψουν τις ανάγκες, οι άποροι συνεχώς αυξάνονται και πολλές φορές είναι αφανείς στις επίσημες υπηρεσίες. Είναι άτομα μοναχικά, ηλικιωμένα ,ίσως και αποκλεισμένα που δεν δύναται να μπορούν να ζητήσουν οι ίδιοι βοήθεια , πόσο μάλλον να κάνουν μια αίτηση για σίτιση ή δωρεάν φάρμακα. Τα άτομα αυτά είναι ορατά στην επιμέρους όμως τοπική κοινωνία, μπορούν εύκολα να ανακαλυφθούν και να τα προσεγγίσουμε! Είναι άνθρωποι που ποτέ δε θα ζητήσουν βοήθεια οι ίδιοι όχι γιατί δεν τη χρειάζονται , αλλά γιατί δεν ξέρουν ότι υπάρχει! Ή δεν ξέρουν που να απευθυνθούν. Εξάλλου η μιζέρια της καθημερινότητας δεν τους αφήνει να δουν παραπέρα.
Εδώ ακριβώς έρχεται να κουμπώσει το πρόγραμμα υιοθεσίας. Στα στενά πλαίσια της ίδιας τοπικής κοινωνίας υπάρχουν πολίτες διαθέσιμοι να βοηθήσουν παρέχοντας ένα πιάτο φαί, ρούχα, παπούτσια ίσως και πράγματα σπιτιού, ότι δεν τους χρειάζεται. Αυτό βέβαια είναι κάτι που ήδη γίνεται θα μπορούσε όμως να γίνει πιο συγκεκριμένα. Η αυτόματη ανάληψη – υποχρέωση ενός ατόμου να βοηθήσει κάποιο συγκεκριμένο άτομο, απλοποιεί τα πράγματα και διευκολύνει διαδικασίες. Έτσι έχουμε άμεσο όφελος , δε χανόμαστε σε γραφειοκρατικές διαδικασίες και ενισχύεται η κοινωνική αλληλεγγύη που τόσο έχει ανάγκη η κοινωνία της κρίσης. Η κοινωνική δομή της εκάστοτε τοπικής κοινωνίας του χωριού θα μπορούσε να καταγράψει και να κατευθύνει το πρόγραμμα συντάσσοντας ένα κατάλογο με άτομα που είναι διαθέσιμα να προσφέρουν , καταγράφοντας και το τι ακριβώς διατίθενται να προσφέρουν και μια αντίστοιχη λίστα των αντίστοιχων αναξιοπαθούντων που δεν είναι δύσκολο να ανακαλυφθούν στα στενά όρια μικρών κοινωνιών. Φυσικά η δραστηριότητα, πρωτοβουλία υιοθεσίας και εθελοντισμού ας την ονομάσω έτσι θα λειτουργεί συμπληρωματικά ως προς τις υπάρχουσες δομές. Ίσως είναι μια προέκταση που θα διευκολύνει την πρόσβαση φτωχών ,άπορων στρωμάτων στη λήψη απαραίτητων για τη διαβίωση. Είναι ανώφελο να κλείνουμε τα μάτια σε ότι βλέπουμε καθημερινά, είναι ανούσιο να κλείνουμε τα αυτιά στη φωνή μιας κοινωνίας που νοσεί και εκλιπαρεί για βοήθεια!
Και όποιος με θεωρήσει υπερβολική ας ξαναθυμηθεί τις λιποθυμίες παιδιών σε σχολεία ,λόγω ελλιπούς σίτισης. Δεν ξέρω τι μπορεί να οραματιστεί κανείς για το μέλλον , ένα είναι βέβαιο ότι αν πάψει να οραματίζεται το μέλλον του, τότε είτε είναι άτομο, κοινωνία ή οργανισμός είναι νεκρός. Είμαστε νεκροί λοιπόν ή απλά αδιάφοροι;
Μερικές φορές δεν είναι ότι δε θέλεις να πετάξεις, είναι που σου κόβουν τα φτερά απρόσμενα και σε προσγειώνουν , σε καθηλώνουν στο έδαφος και αναρωτιέσαι και εσύ ο ίδιος: Εγώ θα σώσω τον κόσμο; Και όμως εσύ! Την επόμενη φορά που θα πετάξεις στα σκουπίδια ότι σου περισσεύει σκέψου ότι κάποιος συνάνθρωπος μας το χει ανάγκη. Μην πετάς στα σκουπίδια την ανθρωπιά σου!
Η κυρία Ιωάννα Χαρμπέα είναι κοινωνιολόγος – εγκληματολόγος
harbeaioanna@gmail.com, κινητό τηλέφωνο: 6984856063
