Μ ία από τις πιο αξιόλογες παράπλευρες εκδηλώσεις του εφετινού Φεστιβάλ Ντοκυμαντέρ Θεσσαλονίκης είναι η έκθεση φωτογραφίας «Ανασυγκροτώντας το Αφγανιστάν» που εγκαινιάζεται μεθαύριο Πέμπτη στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όπου θα φιλοξενηθεί ως το πέρας της διοργάνωσης (Σάββατο 16 Μαρτίου). Αποτέλεσμα της συνεργασίας των «Εικόνων» με την καναδική πρεσβεία, η έκθεση απαρτίζεται από 19 φωτογραφίες γνωστών φωτογράφων ( Ρότζερ Λε Μόιν,Σάιμον Ντισάνς, Πεντράμ Πίρνια, Τζέισον Ράνσομ κ.ά.) που αποτύπωσαν την προσπάθεια ενός ταλαιπωρημένου λαού να σταθεί και πάλι στα πόδια του μετά την πολεμική λαίλαπα. Θυμίζουμε ότι όταν πριν από περίπου πέντε χρόνια τα Ηνωμένη Εθνη και το ΝΑΤΟ πήραν την πρωτοβουλία του σχεδιασμού και της υλοποίησης ενός πλάνου ανασυγκρότησης του κατεστραμμένου Αφγανιστάν μία από τις πρώτες χώρες που στήριξαν την προσπάθεια ήταν ο Καναδάς.

Χήρες που προσπαθούν να αναθρέψουν τα παιδιά τους, ανήλικα κορίτσια που λαχταρούν για γνώση, εργάτες που αναζητούν εργασία. Ανθρωποι που αναζητούν έναν σύμμαχο στην προσπάθειά τους να ανασυγκροτήσουν τη ζωή τους, να θωρακίσουν το μέλλον τους. Κάτοικοι ενός έθνους κατεστραμμένου από τις πολεμικές συρράξεις, με την παράδοση να αποτελεί απαράβατο ταμπού και την πολιτική κατάσταση να αποσταθεροποιείται από τη μια στιγμή στην άλλη. Αυτά είναι τα «μοντέλα» που έχουν ποζάρει στις φωτογραφίες που κοσμούν την έκθεση, εστιάζοντας στην ελπίδα και στην ανάγκη για την αναγέννηση ενός λαού στο πιο κρίσιμο μεταβατικό στάδιο της ιστορίας του.

Καντίρ και Ταλιμπάν
Λόγος όμως θα πρέπει να γίνει και σε δύο ελληνικής παραγωγής ντοκυμαντέρ που αφουγκράζονται τα προβλήματα του Αφγανιστάν. Η «Επιστροφή των Ταλιμπάν», που γυρίστηκε πρόπερσι, εντάσσεται στο πρόγραμμα της μηνιαίας σειράς τηλεοπτικών ντοκυμαντέρ «Εμπόλεμη ζώνη» του Σωτήρη Δανέζη – τιμώμενο πρόσωπο στην εφετινή διοργάνωση. Πέντε χρόνια μετά την αμερικανική επέμβαση του 2001- την οποία είχε καλύψει ως πολεμικός ανταποκριτής- ο Δανέζης επέστρεψε στο Αφγανιστάν, αναζητώντας τα αίτια της ανάκαμψης των Ταλιμπάν. Μάλιστα η επιστροφή του έγινε τον Σεπτέμβριο του 2006, λίγες ημέρες πριν από τη μαύρη επέτειο της 11ης Σεπτεμβρίου και ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η επιχείρηση «Μountain Fury».

Στον «Καντίρ» η Αννέτα Παπαθανασίου αναφέρεται σε έναν αφγανό πρόσφυγα ο οποίος βρήκε καταφύγιο στην Ελλάδα εξαιτίας των Ταλιμπάν. Εννέα χρόνια αργότερα επέστρεψε στα πάτρια εδάφη. Διχασμένος ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, ο Καντίρ έχει ανάμεικτα συναισθήματα. Χαρά που ξαναβλέπει τους δικούς του αλλά φόβος για το παρόν και αγωνία για το μέλλον. Η χώρα είναι διαλυμένη αλλά προσπαθεί να ανασυγκροτηθεί. Η δράση των Ταλιμπάν με τις επιθέσεις αυτοκτονίας συνεχίζεται και η φτώχεια, η ανασφάλεια και η αδυναμία της κυβέρνησης να δώσει έστω και τα χρειώδη στον λαό πρωταγωνιστούν.

Υπάρχει ελπίδα στην πατρίδα του ή θα πρέπει να ξαναφύγει;