Επίσκεψη με μεγάλο διπλωματικό ενδιαφέρον πραγματοποιεί την προσεχή εβδομάδα ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης στη Μέση Ανατολή. Αύριο, Δευτέρα, μεταβαίνει σε Τελ Αβίβ και Ραμάλα, όντας ένας από τους πρώτους ευρωπαίους υπουργούς που επισκέπτεται τη Γάζα, μετά την εκεχειρία. Η Ελλάδα έχει αυξημένο ενδιαφέρον για την περιοχή, για γεωπολιτικούς λόγους, αλλά και επειδή έχει έντονη συμμετοχή στην παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστινίους, που έχουν πληγεί από τον πόλεμο.

Επόμενος σταθμός του θα είναι η Ιορδανία, όπου θα βρεθεί την Τρίτη, σε μια επίσκεψη που έρχεται σε συνέχεια της τριμερούς συνάντησης κορυφής Ελλάδας – Ιορδανίας – Κύπρου, η οποία πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στη Λευκωσία. Με την Ιορδανία άλλωστε να αποτελεί έναν πυλώνα σταθερότητας στην ιδιαίτερα εύθραυστη περιοχή της Μέσης Ανατολής, η Ελλάδα στοχεύει στην ενίσχυση των διμερών διπλωματικών σχέσεων.

Υπενθυμίζεται ότι η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών στη Μέση Ανατολή πραγματοποιείται και στο πλαίσιο της συμμετοχής της Ελλάδας ως εκλεγμένου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, την ώρα που η χώρα μας προσπαθεί να ενισχύσει την πολύ καλή στρατηγική σχέση που διαθέτει με το Ισραήλ, διατηρώντας παράλληλα τους δεσμούς που έχει με τον αραβικό κόσμο.

Ενίσχυση των σχέσεων με Ινδία

Μετά τη Μέση Ανατολή, ο Γ. Γεραπετρίτης θα μεταβεί στην Ινδία, όπου την Παρασκευή θα συναντήσει τον ινδό ομόλογό του Σουμπραχμανιάμ Τζαϊσανκάρ. Η επίσκεψη αυτή διενεργείται ως μέρος της προσπάθειας που κάνει η χώρα μας, ώστε να αποτελέσει την πύλη της Ινδίας στην ΕΕ. Η Αθήνα άλλωστε επιθυμεί να συμμετάσχει στην υλοποίηση κοινών έργων στους τομείς των μεταφορών, της ενέργειας και του εμπορίου, εν όψει του σχεδιαζόμενου Διαδρόμου Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης (IMEEC). Στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, θεωρούν ότι χάρη στη στρατηγική της θέση, στις θαλάσσιες υποδομές της και στην ισχυρή εμπορική της ναυτιλία, η χώρα μας μπορεί να αποτελέσει βασικό παίκτη στην υλοποίηση του IMEEC.

Παράλληλα, Ελλάδα και Ινδία έχουν ήδη αναβαθμίσει τη μεταξύ τους σχέση σε στρατηγική, βάσει της Κοινής Δήλωσης των δύο πρωθυπουργών, τον Αύγουστο του 2023, ενώ αμφότερες οι χώρες έχουν υπογράψει και επικυρώσει τη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS III), παραμένοντας προσηλωμένες στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και στην ειρηνική επίλυση των διαφορών, σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη των ΗΕ.

Από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών προκύπτει ότι η ελληνική διπλωματία προσβλέπει στην ενίσχυση της συνεργασίας της με την Ινδία εντός του ΟΗΕ, ιδίως όσον αφορά το ζήτημα της θαλάσσιας ασφάλειας, που αποτελεί μία από τις προτεραιότητες της θητείας της ως εκλεγμένου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Η πενταμερής για το Κυπριακό

Την ίδια ώρα, κινητικότητα καταγράφεται σε Αθήνα και Λευκωσία, σχετικά με την πενταμερή για το Κυπριακό, που θα διεξαχθεί τον Μάρτιο στη Γενεύη. Παρότι οι προσδοκίες είναι μικρές, λόγω της θέσης της Τουρκίας για λύση «δύο κρατών», εν τούτοις η Αθήνα θεωρεί ότι η βελτίωση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, μέσω των συνεδριάσεων του ελληνοτουρκικού Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ), συνέβαλε στην επανεκκίνηση των συζητήσεων για το Κυπριακό, κάτι που ωστόσο θα φανεί στην πράξη, αν και κατά πόσο ισχύει. Όσον αφορά το έκτο διμερές ΑΣΣ, το οποίο αρχικά ήταν προγραμματισμένο για τον Ιανουάριο, τελικά αναμένεται να συνεδριάσει στην Άγκυρα τον προσεχή Απρίλιο, δηλαδή μετά την πενταμερή.

Ο Γ. Γεραπετρίτης είχε τηλεφωνική επικοινωνία τις προηγούμενες μέρες και με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, επίκεντρο της οποίας ήταν ο ρόλος της Ελλάδας στο Συμβούλιο Ασφαλείας, με τη χώρα μας να αναλαμβάνει τον Μάιο την προεδρία του, καθώς επίσης και το Κυπριακό.

Επίσης, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την επόμενη συνεδρίαση του Ελληνοτουρκικού Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, ο κ. Γεραπετρίτης είχε επικοινωνία και με τον τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν. Σύμφωνα με πληροφορίες, πέραν της συνεδρίασης του ΑΣΣ οι δύο άνδρες συζήτησαν και για την πενταμερή της Γενεύης για το Κυπριακό.

Ο διάλογος «δεν παγώνει»

Ο ίδιος ο Γιώργος Γεραπετρίτης, εξάλλου, υπογράμμισε σε πρόσφατη συνέντευξή του πως ο ελληνοτουρκικός διάλογος «δεν παγώνει», τονίζοντας πως «όσο πιο καλά εξελίσσεται ο δομημένος διάλογος, τόσο πιο στέρεη θα είναι η βάση πάνω στην οποία θα οικοδομήσουμε τις σχέσεις μας».

Είχαν προηγηθεί οι δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τα «σύνορα της καρδιάς του», που φτάνουν, όπως είπε, μέχρι τη Θεσσαλονίκη και τη «Βόρεια Κύπρο», επιβεβαιώνοντας πως η Άγκυρα δεν εγκαταλείπει τις αναθεωρητικές και ηγεμονικές βλέψεις της.

Στον μεγαλοϊδεατισμό του τούρκου προέδρου απάντησε η κυβέρνηση, διά του εκπροσώπου της Παύλου Μαρινάκη. «Μιλάμε για ανέξοδους βερμπαλισμούς, για εσωτερική κατανάλωση, που δε βοηθάνε στη διατήρηση ενός κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης και διαλόγου, οι οποίες είναι εντελώς αντίθετες με την πραγματικότητα, με το Διεθνές Δίκαιο, με την Ιστορία», δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, διευκρινίζοντας ότι «δεν υπάρχει κάποια αλλαγή στρατηγικής» και πως «σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει η παραμικρή υποχώρηση από τη χώρα μας, ούτε πρόκειται να υπάρξει».

Οι παραπάνω εξελίξεις συμβαίνουν εν αναμονή των πρώτων δειγμάτων γραφής στο διπλωματικό πεδίο από τη νέα κυβέρνηση Τραμπ. Παρότι, τόσο η Αθήνα όσο και η Αγκυρα θεωρούν ότι η στρατηγική των ΗΠΑ σε ζητήματα γεωπολιτικής δεν αλλάζει από τη μία στιγμή στην άλλη, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δείξει ότι δεν είναι απίθανο να κινηθεί εκτός πλαισίου Διεθνούς Δικαίου, όπως έδειξαν και οι πρόσφατες δηλώσεις του για τον Καναδά και τη Γροιλανδία.