Για πρώτη φορά στα 2025 χρόνια Χριστιανικής ιστορίας Επίσκοπος Ρώμης επισκέπτεται την Νίκαια της Βιθυνίας το μεσημέρι της Παρασκευής όπου θα βρεθεί δίπλα – δίπλα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο ενώπιον των ερειπίων του Ναού όπου συγκλήθηκε η Α’ Οικουμενική Σύνοδος.
Ο 267ος Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας Πάπας Λέων ΙΔ’ θα βρεθεί σ ένα σημείο το οποίο δεν έχει επισκεφθεί κανένας προκάτοχός του ούτε ο Αγιος Σίλβεστρος που ήταν Πάπας της Ρώμης την εποχή της σύγκλησης της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου.
Η Ρώμη τότε εκπροσωπήθηκε από δύο διακόνους και τον Οσιο Κορδούης και όπως επισημαίνει ο Αρχιεπίσκοπος πρώην Κερκύρας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας κ. Ιωάννης Σπιτέρης «και ο Αγιος Αθανάσιος ως διάκονος εκπροσώπησε την Εκκλησία της Αλεξάνδρειας και εκεί διακρίθηκε. Οι διάκονοι εκείνη την εποχή ήταν αξιοσέβαστες προσωπικότητες και μεγάλοι θεολόγοι. Και είχαν βγει και οι ίδιοι από το καμίνι του μαρτυρίων και των διωγμών».
Την σημαντικότητα της στιγμής περιγράφει ο ίδιος ο Πάπας Λέων με ένα μακροσκελές μήνυμα του που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Αγίας Εδρας. Στο κείμενο των 5 κεφαλαίων και 13 σημείων ο Ποντίφικας αναφέρεται στην σημαντικότητα της παρουσίας του στην Νίκαια και τονίζει: «καθώς προετοιμάζομαι για το Αποστολικό Ταξίδι μου στην Τουρκία, επιθυμώ αυτή η Επιστολή να ενθαρρύνει ολόκληρη την Εκκλησία να ανανεώσει τον ενθουσιασμό της για την ομολογία της Πίστεως. Για αιώνες, αυτή η ανθεκτική ομολογία υπήρξε η κοινή κληρονομιά των Χριστιανών και αξίζει να ομολογείται και να κατανοείται με νέους και επίκαιρους τρόπους» (…).
«Ο Θεός δεν εγκαταλείπει την Εκκλησία Του»
Ο Προκαθήμενος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας αναλύει όλες τις αποφάσεις της Συνόδου, τον καθοριστικό ρόλο που διαδραμάτισε ο αυτοκράτορας Μέγας Κωνσταντίνος μιλάει για το Σύμβολο της Πίστεως και τονίζει ότι ακόμη και σήμερα 1700 χρόνια μετά την ημερομηνία σύμβολο «σε κάθε Κυριακάτικη Ευχαριστιακή Σύναξη, απαγγέλλουμε το Σύμβολο Πίστεως Νικαίας–Κωνσταντινουπόλεως, την ομολογία Πίστεως που ενώνει όλους τους Χριστιανούς. Στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, μέσα σε φόβους και ανησυχίες, απειλές πολέμου, φυσικές καταστροφές, αδικίες, εκμετάλλευση και πείνα που μαστίζει εκατομμύρια, αυτό το Σύμβολο μάς δίνει ελπίδα».
Και προσθέτει: «οι καιροί της Συνόδου της Νικαίας δεν ήταν λιγότερο ταραγμένοι. Όταν συγκλήθηκε, το 325, οι πληγές από τους διωγμούς των Χριστιανών ήταν ακόμη νωπές. Το Διάταγμα των Μεδιολάνων (313) των Κωνσταντίνου και Λικινίου είχε δώσει την εντύπωση ότι ξημέρωνε μια νέα εποχή ειρήνης. Ωστόσο, μετά τις εξωτερικές απειλές, προέκυψαν σύντομα εσωτερικές διαμάχες και συγκρούσεις.
Ο Άρειος, πρεσβύτερος από την Αλεξάνδρεια, δίδασκε ότι ο Ιησούς δεν ήταν πραγματικά Υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Αν και όχι απλώς κτίσμα, παρουσιάστηκε ως ενδιάμεσο ον ανάμεσα στον απρόσιτο Θεό και την ανθρωπότητα. Επιπλέον, θα υπήρχε κάποιος χρόνος που «ο Υἱὸς οὐκ ἦν». Αυτή η άποψη φαινόταν εύλογη για το πνευματικό κλίμα της εποχής (…).
Αλλά ο Θεός δεν εγκαταλείπει την Εκκλησία Του. Πάντοτε αναδεικνύει γενναίους μάρτυρες της πίστεως και ποιμένες που οδηγούν τον λαό του Θεού» (…).
Τι συνέβη στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο στη Νίκαια;
Καθώς η διαμάχη κλιμακoνόταν, ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος αντιλήφθηκε ότι η ενότητα της Εκκλησίας – και ακόμη και της αυτοκρατορίας – βρισκόταν σε κίνδυνο. Γι’ αυτό συγκάλεσε όλους τους επισκόπους σε μια οικουμενική, δηλαδή παγκόσμια, σύνοδο στη Νίκαια, με σκοπό την αποκατάσταση της ενότητας.
Η Σύνοδος, γνωστή ως «Σύνοδος των 318 Πατέρων», τελέστηκε υπό την προεδρία του αυτοκράτορα και ο αριθμός των επισκόπων που συγκεντρώθηκαν ήταν πρωτοφανής. Μερικοί έφεραν ακόμη τα σημάδια των βασανιστηρίων που είχαν υποστεί κατά τους διωγμούς. Η συντριπτική πλειονότητα προερχόταν από την Ανατολή, ενώ από τη Δύση φαίνεται πως συμμετείχαν μόνο πέντε. Ο Πάπας Σίλβέστρος ανέθεσε την ευθύνη στον θεολογικά έγκυρο Επίσκοπο Όσιο Κορδούης και απέστειλε δύο Ρωμαίους πρεσβυτέρους».
«Ας αφήσουμε τη θεϊκή ζωή να ενεργήσει μέσα μας και διά μέσου μας»
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, υπογραμμίζει ο Πάπας απευθυνόμενος στους πιστούς «καθώς πλησιάζουμε στον Μέγα Ιωβηλαίο, ανανεώνουμε την πίστη μας στην Αγία Τριάδα. Αυτή η τριαδική πίστη είναι το ήθος της χριστιανικής ζωής. Η αγάπη του Πατέρα είναι η πηγή· το Πάθος, ο Σταυρός και η Ανάσταση του Υἱού μάς φανερώνουν την αγάπη αυτή μέχρι τέλους· και το Άγιο Πνεύμα, «Κύριος και Ζωοποιός», κατοικεί μέσα μας σαν ζωντανή φωτιά.
Αυτή η τριαδική πίστη είναι η ρίζα και η αιχμή κάθε αληθινής μυσταγωγίας, κάθε αυθεντικής λίτανιας, κάθε χριστιανικής προσευχής. Είναι επίσης η πηγή της κοινότητας, της συμφιλίωσης, της ειρήνης.
Ο Αγιος Αμμούν, ο δάσκαλος του Μεγάλου Αντωνίου, κάποτε ρωτήθηκε γιατί τόσο εύκολα οι άνθρωποι αρνούνται τον Θεό. Και απάντησε: «Διότι ο Θεός είναι ταπεινός.» Ο Θεός δεν επιβάλλεται. Μας αγαπά στην ελευθερία μας. Ας Του απαντήσουμε με την ελευθερία της αγάπης μας.
Ας ανακαλύψουμε ξανά το Σύμβολο της Πίστεως. Ας το ανακτήσουμε στην καρδιά μας, στη λατρεία μας, στην καθημερινή μας ζωή. Ας αφήσουμε τη θεϊκή ζωή να ενεργήσει μέσα μας και διά μέσου μας. Οι άγιοι Πατέρες της Νικαίας να μας οδηγήσουν μακριά από το σκοτάδι της αλήθειας παραμορφωμένης, προς το φως της αληθινής θεογνωσίας. Ο Θεός να μάς ελευθερώσει από τον πειρασμό να λατρεύουμε είδωλα — είτε ιδέες, είτε εικόνες ενός ψεύτικου Θεού. Μόνο Αυτός είναι ο ζωντανός Θεός, ο Πατέρας του Ιησού Χριστού».
Μάλιστα στον επίλογο του μηνύματος του ευχαριστεί τον Θεό «για τα 1700 χρόνια του Συμβόλου της Πίστεως, χάρη του οποίου μπορούμε ακόμη σήμερα να ομολογούμε: «Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, Πατέρα παντοκράτορα… Καὶ εἰς ἕνα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν… Καὶ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον… Εἰς μίαν, ἁγίαν, καθολικὴν καὶ ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν…»
Με τους Πατέρες της Νικαίας, με την Εκκλησία όλων των αιώνων, με τους μάρτυρες και τους αγίους όλων των Εκκλησιών, ας σηκώσουμε τη φωνή της πίστεως, της ελπίδας και της αγάπης».
Οι σταθμοί στο ταξίδι του Πάπα
Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2025 – Από τη Ρώμη μέχρι την Κωνσταντινούπολη μέσω Άγκυρας και Ερντογάν
- 7:40 Αεροδρόμιο Φιουμιτσίνο της Ρώμης αναχώρηση με ειδική πτήση της Alitalia για Αγκυρα.
- Αγκυρα: 12:30 Άφιξη στο Διεθνές Αεροδρόμιο Εσενμπογά της Αγκυρας. Επίσημη υποδοχή στον αρχηγό του κράτους του Βατικανού και απόδοση τιμών.
- 13:30 Επίσκεψη στο Μαυσωλείο του Κεμάλ Αττατούρκ
- 14:10 Επίσημη τελετή υποδοχής στο Προεδρικό Μέγαρο
- 14:40 Συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Ταγίπ Ερντογάν
- 17:35 Αναχώρηση με αεροπλάνο από το Εσενμπογά προς Κωνσταντινούπολη
- 19:00 Άφιξη στο αεροδρόμιο Ατατούρκ στην Κωνσταντινούπολη
Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2025 – Κωνσταντινούπολη, Νίκαια και πάλι Κωνσταντινούπολη
- 09:30 Συνάντηση με Επισκόπους, κληρικούς, μοναχούς και μοναχές και λαϊκά στελέχη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στον Καθεδρικό του Αγίου Πνεύματος
- 10:40 Επίσκεψη στο γηροκομείο των «Μικρών Αδελφών Φτωχών»
- 14:15 Αναχώρηση από την Κωνσταντινούπολη με ελικόπτερο στη Νίκαια
- 15:30 Συνάντηση και προσευχή κοντά στις ανασκαφές της αρχαίας Βασιλικής του Αγίου Νεοφύτου
- 16:30 επιστροφή με ελικόπτερο στην Κωνσταντινούπολη
Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2025 – Από το Μπλε Τζαμί στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο
- 09:00 Επίσκεψη στο Μπλέ Τζαμί
- 09:45 Συνάντηση με ηγέτες των τοπικών Εκκλησιών στον Συροορθόδοξο Ναό
- 15:30 Δοξολογία και τελετή υποδοχής στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου
- 15:50 Συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο και υπογραφή κοινού μηνύματος
Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2025 – Από την Κωνσταντινούπολη στη Βηρυτό
- 09:30 Επίσκεψη στον Αρμενικό Πατριαρχικό Ναό
- 10:30 Θεία Λειτουργία στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου
- 12:30 Παρουσία Οικουμενικού Πατριάρχη και Πάπα στο μπαλκόνι του Πατριαρχείου
- 14:15 Τελετή αναχώρησης από Κωνσταντινούπολη για Βηρυτό
- 14:45 Αναχώρηση με αεροπλάνο από Κωνσταντινούπολη προς Βηρυτό
- 15:45 Άφιξη στο Διεθνές Αεροδρόμιο Βηρυτού
