Στην ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ αποφάσισε να προχωρήσει η Εσθονία, μετά από την διπλή πρόκληση στην περιοχή της Βαλτικής από την Ρωσία, πρώτα παραβίαση με την παραβίαση του εσθονικού ενάεριου χώρου από τρια ρωσικά μαχητικά τα οποία αναχαιτίστηκαν από ΝΑΤΟϊκά F-35, και εν συνεχεία με την παραβίαση από δύο ρωσικά μαχητικά της περιμέτρου ασφαλείας μιας πλατφόρμας πετρελαίου στην Βαλτική πολωνικών συμφερόντων.
Η ένταση ανέβηκε κατακόρυφα στην Βαλτική και εκ νέου σε ολόκληρη την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ νωρίτερα το απόγευμα, όταν το Ταλίν ανακοίνωσε πως ρωσικά αεροσκάφη παραβίασαν τον εσθονικό εναέριο χώρο, σημαίνοντας συναγερμό στην χώρα, αλλά και σε όλη την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά στην παραβίαση συμμετείχαν τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη MiG-31, τα οποία εισήλθαν στον εσθονικό εναέριο χώρο χωρίς άδεια και παρέμειναν εκεί για συνολικά 12 λεπτά. Λίγο αργότερα κι ενώ ακόμα οι κυβερνήσεις των συμμάχων της Εσθονίας αντιδρούσαν στην πρώτη πρόκληση, η πολωνική συνοριοφυλακή ανέφερε ότι άλλα δύο ρωσικά μαχητικά πέταξαν χαμηλά πάνω από την πλατφόρμα Petrobaltic στη Βαλτική Θάλασσα, η οποία είναι πολωνικών συμφερόντων.
Το διπλό αυτό περιστατικό σημειώνεται λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα αφότου περισσότερα από 20 ρωσικά drones εισήλθαν στον πολωνικό εναέριο χώρο τη νύχτα της 9ης προς 10η Σεπτεμβρίου, ωθώντας μαχητικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ να καταρρίψουν ορισμένα από αυτά και δυτικούς αξιωματούχους να δηλώσουν ότι η Ρωσία ήθελε να δοκιμάσει την ετοιμότητα και την αποφασιστικότητα της Συμμαχίας.
Όπως και με την Πολωνία, έτσι και στην περίπτωση της Εσθονίας, το ΝΑΤΟ αντέδρασε αμέσως και αναχαίτισε τα ρωσικά αεροσκάφη που παραβίασαν τον εσθονικό εναέριο χώρο, δήλωσε η εκπρόσωπος της Συμμαχίας, Άλισον Χαρτ, σε ανακοίνωσή της στο X.
«Αυτό είναι ένα ακόμη παράδειγμα απερίσκεπτης ρωσικής συμπεριφοράς και της ικανότητας του ΝΑΤΟ να αντιδρά», ανέφερε η εκπρόσωπος. Όπως έγινε γνωστό τα ρωσικά MiG-31 αναχαιτίστηκαν από ιταλικά F-35 που βρίσκονται σταθμευμένα στην βάση Έμαρι.
Δεν είναι η πρώτη φορά, λέει η κυβέρνηση της Εσθονίας
«Η Ρωσία έχει παραβιάσει τον εσθονικό εναέριο χώρο τέσσερις φορές ήδη φέτος, κάτι που είναι απαράδεκτο από μόνο του, αλλά η σημερινή παραβίαση, κατά την οποία τρία μαχητικά αεροσκάφη εισήλθαν στον εναέριο χώρο μας, είναι άνευ προηγουμένου θρασύ», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Μάργκους Τσάχκνα.
«Οι συνεχώς αυξανόμενες δοκιμασίες κατά των συνόρων και η επιθετικότητά της από τη Ρωσία πρέπει να αντιμετωπιστούν με την ταχεία ενίσχυση της πολιτικής και οικονομικής πίεσης», πρόσθεσε.
Η Εσθονία δήλωσε ότι επέδωσε νότα διαμαρτυρίας στον ανώτατο Ρώσο διπλωμάτη στη χώρα αυτή στην Βαλτική.
Ένθερμος υποστηρικτής της Ουκρανίας, το Ταλίν ανέφερε τον Μάιο ότι η Μόσχα έστειλε για μικρό χρονικό διάστημα ένα μαχητικό αεροσκάφος στον εναέριο χώρο χώρας μέλους του ΝΑΤΟ πάνω από τη Βαλτική Θάλασσα, κατά τη διάρκεια μιας προσπάθειας να σταματήσει ένα πετρελαιοφόρο που είχε προορισμό τη Ρωσία, το οποίο πιστεύεται ότι ανήκε στο «σκιώδη στόλο» που αψηφεί τις δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας.
Μερικές ώρες αργότερα το Ταλίν αποφάσισε να ενεργοποίησει το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ για να ξεκινήσει διαβουλεύσεις ασφαλείας με τους Συμμάχους της Εσθονίας.
Η ΕΕ αντιδρά στην ρωσική «επικίνδυνη πρόκληση»
Η παραβίαση του εναέριου χώρου της Εσθονίας, μέλους του ΝΑΤΟ, από τρία ρωσικά στρατιωτικά αεροσκάφη σήμερα, είναι μια «πολύ επικίνδυνη πρόκληση», δήλωσε η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας.
«Αυτή σηματοδοτεί την τρίτη παρόμοια παραβίαση του εναέριου χώρου της ΕΕ μέσα σε λίγες ημέρες και κλιμακώνει περαιτέρω τις εντάσεις στην περιοχή», τόνισε η Κάλας σε ανάρτηση της στο X.
«Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τα κράτη μέλη μας στην ενίσχυση της άμυνάς τους με ευρωπαϊκούς πόρους. Ο Πούτιν δοκιμάζει την αποφασιστικότητα της Δύσης. Δεν πρέπει να δείχνουμε αδυναμία», συνέχισε.
Από την πλευρά της η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέφερε πως: «Η Ευρώπη στέκεται στο πλευρό της Εσθονίας απέναντι στην τελευταία αυτή παραβίαση του εναέριου χώρου της από την Ρωσία. Θα απαντήσουμε σε κάθε πρόκληση με αποφασιστικότητα, ενώ πράλληλα θα επενδύουμε στην ενίσχυση της Ανατολικής μας πλευράς. Καθώς οι απειλές κλιμακώνονται, το ίδιο θα κάνει και η πίεση που ασκούμε. Καλώ του ηγέτες της ΕΕ να εγκρίνουν γρήγορα το 19ο πακέτο κυρώσεων».
Αντίστοιχα ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, δήλωσε ότι οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν «μια συλλογική απάντηση στις ενέργειες της Ρωσίας» στην επερχόμενη άτυπη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην Κοπεγχάγη την 1η Οκτωβρίου, ενώ χαρακτήρισε την παραβίαση του εσθονικού ενάεριου χώρου ως «απαράδεκτη πρόκληση».
Έντονες αντιδράσεις και από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις
Την παραβίαση του ενάεριου χώρου της Εσθονίας καταδίκασαν σειρά πολιτικών και αξιωματούχων από κυβερνήσεις χωρών μελών του ΝΑΤΟ.
Ο Τσέχος πρωθυπουργός Πέτρ Φιάλα υποστήριξε ότι «η Ρωσία κλιμακώνει περαιτέρω τις εντάσεις στα ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ και δοκιμάζει πόσο μακριά μπορεί να φτάσει».
«Η παραβίαση του εσθονικού εναέριου χώρου καταδεικνύει την επιθετικότητα του καθεστώτος του Πούτιν», ανέφερε και προέτρεψε τη συμμαχία: «Να ενισχύσει αποφασιστικά τις αμυντικές μας δυνατότητες».
Αντίστοιχα, ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον δήλωσε ότι η ρωσική εισβολή στον εσθονικό εναέριο χώρο έδειξε «τη σοβαρότητα της ρωσικής απειλής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια», ενώ προειδοποίησε ότι η ετοιμότητα του ΝΑΤΟ «δοκιμάζεται συνεχώς».
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Εξαιρετικά ανησυχητικές αναφορές για ρωσική παραβίαση του εσθονικού εναέριου χώρου. Αυτό το περιστατικό, όπως και άλλες πρόσφατες ρωσικές παραβιάσεις του εναέριου χώρου χωρών του ΝΑΤΟ, υπογραμμίζει για άλλη μια φορά τη σοβαρότητα της ρωσικής απειλής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και το γεγονός ότι η ετοιμότητά μας και του ΝΑΤΟ δοκιμάζεται συνεχώς. Η Σουηδική Πολεμική Αεροπορία βρίσκεται σε διαρκή επιφυλακή ταχείας αντίδρασης για την αντιμετώπιση περιστατικών όπως αυτό. Ως μέλος του ΝΑΤΟ, η Σουηδία στέκεται αλληλέγγυα με τους συμμάχους μας και συμβάλλει στην ασφάλεια στην περιοχή μας».
Ιδιαίτερα έντονη ήταν η παρέμβαση της υπουργού Άμυνας της Λιθουανίας, Ντόβιλε Σακαλιένε, για το θέμα. Η Σακαλιένε τόνισε πως η τελευταία αυτή παραβίαση αποτελεί «μια ακόμη αδιάσειστη απόδειξη ότι το #EasternSentry έχει αργήσει. Τα σύνορα του ΝΑΤΟ στα βορειοανατολικά δοκιμάζονται για κάποιο λόγο. Πρέπει να είμαστε σοβαροί». Η ίδια στην ανάρτηση της στα σόσιαλ μίντια έκανε μάλιστα μια αναφορά στην κατάρριψη ενός ρωσικού μαχητικού από την Τουρκία στη Συρία το 2015, γράφοντας: «Υ.Γ. Η Τουρκία έδωσε το παράδειγμα πριν από 10 χρόνια. Κάποια τροφή για σκέψη».
Το περιστατικό σχολίασε και ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών Γιόχαν Βάντεφουλ , ο οποίος υποστήριξε ότι το ΝΑΤΟ είναι πάντα έτοιμο να αμυνθεί και χαρακτήρισε την παραβίαση του εναέριου χώρου της Εσθονίας από τη Ρωσία «απαράδεκτη». Σύμφωνα με τον ίδιο η Εσθονία έχει την πλήρη αλληλεγγύη της Γερμανίας.
Στο πλευρό της Εσθονίας τάχθηκε και η υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Ιβέτ Κούπερ, η οποία καταδίκασε «την απερίσκεπτη εισβολή στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ από τη Ρωσία». Όπως ανέφερε: «Πρέπει να συνεχίσουμε να αυξάνουμε την πίεση στον Πούτιν, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης των σημαντικών νέων οικονομικών κυρώσεων που ανακοίνωσαν το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ τις τελευταίες ημέρες».
Παρέμβαση και από το Κίεβο
Το περιστατικό σχολίασε και ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σιμπίχα ο οποίος τόνισε ότι: «Η σημερινή εισβολή τριών ρωσικών μαχητικών αεροσκαφών στον εσθονικό εναέριο χώρο αποτελεί μια ακόμη ρωσική κλιμάκωση και άμεση απειλή για την διατλαντική ασφάλεια. Η Ουκρανία στέκεται στο πλευρό της Εσθονίας απέναντι στον σκληρό εκφοβισμό της Ρωσίας. Συμφωνώ με τον Εσθονό φίλο μου @Tsahkna ότι τα ημίμετρα δεν είναι πλέον αρκετά. Η Ρωσία πρέπει να αντιμετωπίσει συντριπτική πολιτική και οικονομική πίεση. Όσο δεν λαμβάνει μια πραγματικά ισχυρή απάντηση, η Μόσχα θα γίνεται μόνο πιο αλαζονική και επιθετική. Ήρθε η ώρα να δοθεί τέλος στο αίσθημα ατιμωρησίας του Πούτιν».
