Μεγάλη γκάμα θεμάτων στις ταινίες της εβδομάδας που αρχίζει από σήμερα, χωρίς ωστόσο να υπάρχει μια ταινία που πραγματικά να ξεχωρίζει.
«Πρώτος έρωτας» (Young hearts)
Παραγωγή: Oλλανδία/ Bέλγιo, 2024
Σκηνοθεσία: Άντονι Σάτεμαν
Ηθοποιοί: Λου Γκούσενς, Μάριους Ντε Σέγκεν
Η αποδοχή της ομοφυλοφιλίας στην τρυφερή ηλικία της προεφηβείας είναι το καυτό θέμα που πραγματεύεται στην πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του ο Άντονι Σάτεμαν που συνυπογράφει το σενάριο με τον Βέλγο Λούκας Ντον, σκηνοθετη και σεναριογράφου της παρεμφερούς ταινίας ενηλικίωσης «Close». Εδώ, ένας 13χρονος, ο Ελίας (Λου Γκούσενς) νιώθει κάπως διαφορετικά απέναντι στον κατά ένα χρόνο μεγαλύτερό του Αλεξάντερ (Μάριους Ντε Σέγκεν), τον νέο γείτονά του. Ο Ελίας δεν θα αργήσει να συνειδητοποιήσει ότι είναι ερωτευμένος με τον Αλεξάντερ και αυτό συνεπάγεται ενοχές, φόβο και μια κατάσταση μόνιμης ανησυχίας.
Ο Άντονι Σάτεμαν γύρισε την ταινία όχι με υψωμένο το δάχτυλο αλλά με έναν τρόπο που σου δίνει την αίσθηση ότι και ο ίδιος προσπαθεί να καταλάβει πως νιώθει μέσα του το παιδί. Ο Ελίας είναι μπερδεμένος, σε σύγχυση, πολλά ερωτήματα τον ζώνουν, δεν έχει τις απαντήσεις, δεν ξέρει τι πρέπει και τι όχι να πει ή να κάνει. Ξέρει μόνο ότι αυτό που νιώθει ίσως να μην είναι «σωστό» για την κοινωνία στην οποία ζει αλλά την ίδια ώρα δεν μπορεί να το αλλάξει, αφού έτσι νιώθει.
Όλες αυτές τις καταστάσεις τις παρακολουθούμε με ενδιαφέρον χάρη στα δύο παιδιά (Λου Γκούσενς – Ελίας, Μάριους Ντε Σέγκεν -Αλεξάντερ) και το φυσικό παιξιμο τους, όμως παρά την πολύ καλή δομή της, η ταινία σου δίνει την εντύπωση ότι βρίσκεται σε έναν ιδανικό κόσμο όπου όλα είναι αποδεκτά και τίποτα κατακριτέο. Δεν είναι βέβαιο ότι τα πράγματα συμβαίνουν έτσι και στην πραγματικότητα – ίσως θα έπρεπε όντως να συμβαίνουν έτσι αλλά όχι δεν συμβαίνουν. Φυσικά και πολλά έχουν αλλάξει συγκριτικά με το παρελθόν, όμως η αποδοχή της ομοφυλοφιλίας εξακολουθεί να είναι μεγάλο ταμπού και κατά κάποιο τρόπο η ταινία αυτή δείχνει να το λησμονεί.
Βαθμολογία: 2 ½
ΑΘΗΝΑ: CINOBO ΟΠΕΡΑ – CINE PARIS – ΓΑΛΑΞΙΑΣ -ΝΑΝΑ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΑΛΑΝΔΡΙ – ΑΛΙΚΗ Ν. ΜΑΚΡΗ κ.α.
«Ο καλός καθηγητής» (Pas de vagues)
Παραγωγή: Γαλλία/ Βέλγιο, 2024
Σκηνοθεσία: Τεντί Λουσί-Μοντέστ
Ηθοποιοί: Φρανσουά Σιβίλ, Σαίν Μπουμεντίν
Ενας καθηγητής γυμνασίου (Φρανσουά Σιβίλ) θα βρεθεί στην θέση του κατηγορουμένου όταν μια μαθήτρια ισχυρίζεται ότι η ίδια έχει πέσει θύμα σεξουαλικής παρενόχλησής από εκείνον. Το ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εκπαίδευση δεν είναι βέβαια καινούργιο και κορυφαία παραμένει η ταινία το δανέζικο «Κυνήγι» (2012) του Τόμας Βίντερμπεργκ με τον Μαντς Μίκελσεν στον ρόλο του δασκάλου που επίσης πέφτει θύμα συκοφαντίας από μια μαθήτριά του.
Το στοιχείο που τονιζει την διαφορά στη νέα ταινία του είναι ότι ο καθηγητής που κατηγορείται είναι ομοφυλόφυλος, οπότε τα πράγματα θα πάρουν μια ακόμα πιο δυσάρεστη τροπή για τον ίδιο αφού είχε κρατήσει κρυφό τον σεξουαλικό προσανατολισμό του όταν προσελήφθη. Ο σκηνοθέτης Τεντί Λουσί-Μοντέστ ενδιαφέρεται να φωτίσει όλες τις πτυχές που μπορούν να προκύψουν από μια τέτοια κατάσταση – από την απομόνωση στην οποία ωθείται ένας πολύ καλός επαγγελματίας, μέχρι τα πρακτικά προβλήματα που θα προκύψουν στην δουλειά αλλά και την σχέση του.
Για παράδειγμα, ένα ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο μπορεί να διαρκέσει η αρχικώς θερμή αλληλεγγύη των συναδέλφων του εκπαιδευτικού; Το χειρότερο βέβαια είναι ότι αυτή η απροκάλυπτα ειλικρινής ταινία μας υπενθυμίζει ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, συνήθως, η καταστροφή του κατηγορούμενου είναι δεδομένη ακόμα και αν η αθωώτητά του αποδειχθεί. Όπως λέμε, καλύτερα να σου βγει το μάτι παρά το όνομα που λένε. Δεν θα μπορούσε να ισχύσει περισσότερο, απ’ όσο εδώ.
Βαθμολογία: 3
ΑΘΗΝΑ: CINOBO ΟΠΕΡΑ – ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ – ΔΑΝΑΟΣ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΑΕΛΛΩ – ΖΕΑ κ.α.
«Όταν το φως πέφτει» (Light falls)
Παραγωγή: Ελλάδα/ Γεωργία/ Γερμανία/ Αλβανία, 2023
Σκηνοθεσία: Φαίδων Παπαμιχαήλ
Ηθοποιοί: Ελένσιο, Αουλόνα Λούπα, Μάκης Παπαδημητρίου κ.α.
«Ταμπέλα» στην γυρισμένη στην Ελλάδα, τρίτη μεγάλου μήκους σκηνοθετική δουλειά του διευθυντή φωτογραφίας και ενίοτε σκηνοθέτη Φαίδωνα Παπαμιχαήλ, δεν βάζεις εύκολα. Aυτό, ενδεχομένως θα μπορούσε να ανήκει και στα γυρίσματα της ταινίας αν δεν έπεφτε στην παγίδα της λαϊκίστικης προσέγγισης ενός σοβαρού θέματος. Ο Παπαμιχαήλ δείχνει ότι προσπάθησε να κάνει μια μίξη κοινωνικού σχολίου και θρίλερ εξετάζοντας μια -μια τις δραματικές καταστάσεις που προκύπτουν βροχή (και μάλιστα καταρρακτώδη) από την στιγμή που δυο κοπέλες από την Γεωργία, ζευγάρι (Ελένσιο, Αουλόνα Λούπα), φτάνουν σε ένα ελληνικό νησί για να περάσουν τις διακοπές τους.
Σύντομα θα αντιληφθούμε ότι στην ουσία οι διακοπές τους είναι στη …κόλαση (μεγαλύτερη δυσφήμηση ελληνικού νησιού δεν θα μπορούσε να γίνει) και εδώ μπαίνει ο παράγοντας του μεταναστευτικού στοιχείου καθώς η μια από τις δύο κοπέλες θα πέσει στα χέρια Αλβανών λαθρομεταναστών, την ώρα που η άλλη χαροπαλεύει μετά από ένα ατύχημα σε ένα εγκαταλελειμμένο ξενοδοχείο (το οποίο τα δυο κορίτσια αποφάσισαν – χωρίς λόγο – να «εξερευνήσουν»).
Σε ότι αφορά το θρίλερ, ο Παπαμιχαήλ το κλιμακώνει ευπρεπώς, βάζοντας τον θεατή στην θέση της αιχμάλωτης κοπέλας ενώ προσπαθεί να ξεφύγει από τους άρπαγές της. Αν κάπου η ταινία φαίνεται ότι σκαλώνει, είναι στην καταγραφή των γεγονότων που σχετίζονται με τους λαθρομετανάστες και το παρελθόν τους. Τα προβλήματα των Αλβανών πάσχουν από μια επιδερμική σεναριακή αντιμετώπιση και έναν σχηματικό τρόπο προσέγγισης και τα πράγματα δεν γίνονται καλύτερα με το εύρημα του ικανού αλλά διεφθαρμένου αστυνομικού του νησιού (Μάκης Παπαδημητρίου).
Τελικά, αν σε κάτι η ταινία ξεχωρίζει αυτό είναι η διεύθυνση φωτογραφίας της – κάτι λογικό αφού ο Παπαμιχαήλ είναι ένας από τους καλύτερους διευθυντές φωτογραφίας που υπάρχουν αυτή την στιγμή σε όλο τον κόσμο (υποψήφιος για το Οσκαρ φωτογραφίας για τη «Νεμπράσκα» του Αλεξάντερ Πέιν και για την «Δίκη των επτά του Σικάγο» του Ααρον Σόρκιν).
Βαθμολογία: 2
ΑΘΗΝΑ: CINOBO ΟΠΕΡΑ – ΔΑΝΑΟΣ – ΖΕΑ ΘΕΣ/ΚΗ: ΕΛΛΗΝΙΣ
«The ugly stepsister» (Den stygge stesøsteren)
Παραγωγή: Νορβηγία/ Σουηδία/ Δανία/ Πολωνία/ Ρουμανία, 2024
Σκηνοθεσία: Εμιλι Μπλίχφελντ
Ηθοποιοί: Λέα Μίρεν, Ανε Ντάλ Τορπ
Σε αυτή την εντελώς διαστροφική εκδοχή του παραμυθιού της Σταχτοπούτας πρόσωπο – κλειδί είναι η Ελβίρα (Λέα Μίρεν), κόρη μιας φιλόδοξης χήρας (Ανε Νταλ Τορπ), η οποία με στόχο να την παντρέψει θα κάνει ότι μπορεί για να την ομορφύνει παρακάμπτοντας την πηγαία ομορφιά της ιστορίας (Τέα Σόφι Λοχ Νες), την θετή αδελφή της Ελβίρας, στης οποίας το σπίτι, η μάνα με τις δύο βιολογικές κόρες της έχουν εγκατασταθεί.
Και όλα τα παραπάνω τα μαθαίνουμε πριν …τους τίτλους της ταινίας η οποία εν συνεχεία θα γίνει το μαρτυρικό δίωρο καταγραφής των φρικτών μαρτυρίων που η Ελβίρα θα χρειαστεί να περάσει για να «μεταμορφωθεί» σε Σταχτοπούτα. Σπάσιμο μύτης από τον αισθητικό, νάρθηκας που αναγκάζεται να φοράει για να φέρει την μύτη στην σωστή θέση, σιδεράκια στα δόντια, τα σπυράκια που σπάνε και γεμίζουν με πύον την οθόνη… Ψηφίδες όλες μιας τρομερά επίπονης διαδικασίας ώστε η Ελβίρα να παρουσιαστεί στον χορό ελπίζοντας να την επιλέξει ο πρίγκηπας.
Μπορούμε όμως να γίνουμε με το ζόρι κάτι που δεν είμαστε; Δεν λέμε ότι σημασία έχει αυτό που είμαστε πραγματικά μέσα μας; Το λέμε αλλά για να το καταλάβει η Ελβίρα θα πρέπει να πονέσει πολύ – και εμείς μαζί της. Αυτό που η ταινία θέλει να πει είναι από την αρχή ξεκάθαρο και το μόνο που μένει είναι το στιλ κινηματογράφησης που αν και εντυπωσιακό, με την εμμονή της πρωτοεμφανιζόμενης Εμιλι Μπλίχφελντ στη σιχασιά και τη νοσηρότητα, μπορεί να γίνει απωθητικό (να σημειωθεί επίσης ότι είναι πολύ περίεργο που ο πρωτότυπος νορβηγικός τίτλος μεταφράστηκε στα αγγλικά για την διανομή της ταινίας στην… Ελλάδα.)
Βαθμολογία: 2 ½
ΑΘΗΝΑ: ΑΕΛΛΩ – ΑΡΤΕΜΙΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟ – VILLAGE ΠΑΓΚΡΑΤΙ – ΛΑΙΣ – ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ – VILLAGE MALL – OPTIONS ΓΛΚΥΦΑΔΑ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: VILLAGE COSMOS – OPTIONS – CINEMA ONE – ΒΑΚΟΥΡΑ κ.α.
«Ομάδα κρούσης: Shadow force»
Παραγωγή: ΗΠΑ, 2025
Σκηνοθεσία: Τζο Κάρναχαν
Ηθοποιοί: Ομάρ Σι, Κέρι Ουάσινγκτον, Μαρκ Στρονγκ
Εύπεπτη, δραστήρια, εξαιρετικά καλοφτιαγμένη και εντελώς άδεια από όλα τα υπόλοιπα περιπέτεια, στην οποία και πάλι αξιοποιούνται τα χιλιοειπωμένα κλισέ που έχουμε δει και ξαναδεί πολλάκις στο παρελθόν σε ταινίες αυτού του τύπου. Πρώτο κλισέ ο πρώην ειδικός πράκτορας (Ομάρ Σι) ο οποίος έχει αποσυρθεί, άρα πρέπει να πληρώσει με την ζωή του τους ίδιους τους εργοδότες του που τον προτιμούν νεκρό.
Δεύτερο κλισέ η οικογένεια, έννοια ιερή όπως πολύ καλά γνωρίζουμε σε κάθε μα κάθε ταινία στην αμερικανική γλώσσα (αν και εδώ υπάρχουν και κάποια γαλλικά). Στη μεση λοιπόν υπάρχει και μια πράκτορας (Κέρι Ουάσινγκτον) με την οποία ο πρώτος πράκτορας εκτός από το ήταν κάποτε ζευγάρι, τώρα έχει χωρίσει και έχει κάνει μαζί της ένα παιδί το οποίο, φυσικά πρέπει να προστατεύσουν!
Και τρίτο κλισέ της ταινίας, το κακό, πάρα, μα πάρα πολύ κακό πρώην αφεντικό τους, έναν παράφρονα με υψηλότατο IQ (Μαρκ Στρονγκ) ο οποίος έχει το συνήθειο να παίζει ξύλο με τους υφισταμένους του για να τους αποδείξει ότι μπορεί να βρίσκεται σε διοικητική θέση αλλά δεν έχει ξεχάσει το αλάνι μέσα του. Όλα αυτά έχουν μέχρι ενός σημείου την πλάκα τους και τα κάνεις χάζι με την ώρα να περνάει χωρίς καν να το καταλαβαίνεις. Το για πόσο θα τα θυμάσαι μια μέρα μετά, είναι ένα εντελώς διαφορετικό ζήτημα.
Βαθμολογία: 2
ΑΘΗΝΑ: VILLAGE PENTH – VILLAGE MALL – OPTIONS IΛΙON – ΑΕΛΛΩ – ΣΠΟΡΤΙΝΓΚ – ΡΕΝΑ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: VILLAGE COSMOS – ODEON PLATEIA – CINEΜΑ ΟΝΕ κ.α.
«Πέρα από τη θάλασσα» (La mer au loin)
Παραγωγή: Γαλλία/ Βέλγιο/ Μαρόκο/ Βέλγιο, 2024
Σκηνοθεσία: Αγιούμπ Γκρετά
Ηθοποιοί: Αγιούμπ Γκρετά ,Γκρεγκουάρ Κολέν, Αννα Μουγκλαλίς κ.α.
Θέμα της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας του Μαροκινού Σαίντ Χαμίς (ο οποίος έχει σκηνοθετήσει μια ακόμη μεσαίου μήκους και έχει μεγάλη πείρα στην παραγωγή ταινιών) είναι το χρονικό μιας βασανισμένης ψυχής από το Μαρόκο, ενός καλοπροαιρετου άντρα ονόματι Νουρ (Αγιούμπ Γκρετά) που θα χρειαστεί να περάσει από έναν Γολγοθά για να μπορέσει, επιτέλους, να δει τα όνειρά του να πραγματοποιούνται στην Γαλλία,
Με άλλα λόγια στην ουσία αυτό που βλέπουμε είναι μια «Οδύσσεια ξεριζωμένου» καμουφλαρισμένη ως ταινία art house (δυστυχία, μιζέρια, παράπονο, θλίψη, πόνος). Ωστόσο, η ματιά του Χαμίς διακρίνεται από μια ευπρόσδεκτη ηρεμία που συνήθως δεν συναντάμε σε αυτού του τύπου τις ταινίες όπου μονίμως επικρατεί η ένταση, ο σπαραγμός και το «μαστίγωμα» των ηρώων από όλα τα κακά της ζωής.
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία στο σενάριο προκύπτει από την βοήθεια που ο Νουρ δέχεται στην Μασσαλία από έναν bisexual αστυνομικό (Γκρεγκουάρ Κολέν), ο οποίος δείχνει να συμπαθεί (και ερωτικά) τον πρώτο, γι’ αυτό και τον εντάσσει στην οικογένειά του, την γυναίκα του (Άννα Μουγκλαλίς) και τον γιό του.
Αυτή η ένδειξη συμπαράστασης και αλληλεγγύης έρχεται σε αντιπαράθεση με μια καταγραφή των δυσκολιών ενσωμάτωσης του Νουρ στην γαλλική κοινωνία, η οποία συγχρόνως τον φέρνει σε μια κατάσταση διχασμού προκαλώντας ρήξη στις σχέσεις του με τους δικούς του πίσω στην πατρίδα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το «Πέρα απ`ό την θάλασσα» περιέχει γνήσιες στιγμές συγκίνησης και υπηρετεί ευπρόσωπα το μελόδραμα, είδος στο οποίο, ολοκληρωτικά ανήκει.
Βαθμολογία: 2 ½
ΑΘΗΝΑ: ΑΣΤΥ
Προβάλλεται τέλος και η κινέζικη παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων «Η αρκουδοσυμμορία: Ταξίδι στο χρόνο» (Boonie Bears: Time Twist, 2024) που εντάσσεται στη σειρά Boonie Bears, ένα από τα δημοφιλέστερα animation franchises στον κόσμο που έχει κυκλοφορήσει σε πάνω από 130 χώρες και ακολουθείται από από 460 εκατομμύρια θαυμαστές παγκοσμίως. Σκηνοθεσία: Λιν Γιονγκτσάνγκ
