Ορισμένοι καλλιτέχνες ή είναι σοφοί από τότε που γεννήθηκαν ή χάρη στην εμπειρία και τα πιστεύω τους, έγιναν σοφοί με την πάροδο των χρόνων. Δεν μπορώ να γνωρίζω σε ποια από τις δύο κατηγορίες ανήκει ο Κεν Λόουτς, όμως μια θέση ανάμεσά τους την έχει και το λέω με την εμπειρία πολλών συνεντεύξεων που του έχω πάρει από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 ως τους καιρούς μας.
Oγδόντα οκτώ ετών σήμερα, ακούραστος στην δουλειά του από την εποχή των ντοκιμαντέρ του για την βρετανική τηλεόραση (αρχές της δεκαετίας του 1960) μέχρι την πιο πρόσφατη ταινία του, «Η τελευταία πάμπ», συναρπαστικά ακέραιος στα φιλελεύθερα ιδανικά του και πάντα στις επάλξεις, ο Κεν Λόουτς είναι ένας δημοκράτης που ξέρει να φιλτράρει στη εντέλεια κάθε κατάσταση για την οποία έχει γνώση και έχει πάντα κάτι ουσιαστικό να δηλώσει γύρω της.
Όπως συνέβη προσφάτως στην Θεσσαλονίκη, κατά την διάρκεια του 65ου Φεστιβάλ της πόλης που κατέβασε την αυλαία του την περασμένη Κυριακή. Χωρίς να είναι παρών, ο Κεν Λόουτς έκανε και πάλι το «θαύμα» του. Στο πλαίσιο μιας σημαντικής συζήτησης με θέμα «Η Τενητή Νοημοσύνη στις Τέχνες και τον Κινηματογράφο» την οποία διοργάνωσε η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, ο Λόουτς, εφόσον του ζητήθηκε και δέχθηκε, προέβη σε μια άκρως ουσιαστική – μέσω βίντεο – παρέμβαση για τον ρόλο και το μέλλον της Τεχνητής Νοημοσύνης την οποία και παρουσιάζω εδώ • μια συρραφή σκέψεων που οφείλουν να γίνουν Βίβλος για κάθε νέο κινηματογραφιστή που σέβεται τον εαυτό του και που πάνω από όλα, επιθυμεί να διατηρήσει την ανθρωπιά του.
Επίσης, αυτή η παρέμβαση είναι τεραστίας σημασίας γιατί κοιτάζει κατάματα ένα θέμα που ως γνωστόν έχει προκαλέσει συζητήσεις επί συζητήσεων σε όλο τον πλανήτη και υπήρξε επίσης μια από τις αιτίες για τις οποίες, πέρσι, προκλήθηκε η απεργία των ηθοποιών και σεναριογράφων στην Αμερική, κλονιζοντας το σύστημα.
«Κάνουμε ταινίες για να καταλάβουμε τον κόσμο για να πούμε ιστορίες που εκφράζουν την ανθρώπινη εμπειρία και αυτό μπορεί να είναι αυθόρμητο, διαφορετικό, ατομικό, απροσδόκητο» είπε ο Λόουτς. «Και αυτό λειτουργεί ενάντια στην επιβολή της τεχνητής νοημοσύνης εφόσον μας ενδιαφέρουν οι ιστορίες που βασίζονται σε εμπειρίες του παρελθόντος, ή ακόμα και σε κλισέ του παρελθόντος.»
Ο Λόουτς υποστηρίζει ότι η ατομικότητα που κάθε δημιουργός οφείλει να διατηρήσει είναι πολύτιμη, γιατί αυτή δίνει «εκείνες τις ξεχωριστές στιγμές που δεν μπορούν να προβλεφθούν εντελώς στον κινηματογράφο. Εκείνες τις ξεχωριστές στιγμές που εμείς οι σκηνοθέτες λατρεύουμε να βλέπουμε μπροστά στην κάμερα, τις στιγμές που μας αφήνουν αναυδους και μας κάνουν να φωνάζουμε “ναι, αυτός είναι ο στόχος μας!” Αυτό δεν μπορεί να αντικατασταθεί ποτέ από την τεχνητή νοημοσύνη.»
Όμως για τον Κεν Λόουτς υπάρχουν και άλλοι λόγοι για να εναντιωθεί κανείς στην άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης και είναι πολύ ευρύτεροι επειδή «η κοινή ανθρωπιά μας απειλείται όπως ποτέ άλλοτε. Ναι έχουμε δει πολέμους και βομβιστικές επιθέσεις, αλλά εδώ και πολλά χρόνια είχαμε να δούμε τα βάθη της οδύνης που βλέπουμε πλέον στις οθόνες των τηλεοράσεων μας, τη μια βραδιά μετά την άλλη.»
Υπάρχουν πολλά προβλήματα με ανθρώπους που διασχίζουν τη Μεσόγειο γυρεύοντας ασφάλεια ή καλύτερη ζωή και ξέρω η Ελλάδα, η χώρας σας, έχει επωμιστεί το μεγαλύτερο βάρος και οι άλλοι θα έπρεπε να είχαν μοιραστεί αυτό το πρόβλημα μαζί σας. Αλλά βλέπουμε επίσης, να διαπράττονται εγκλήματα πολέμου με τον πιο βάναυσο και φρικτό τρόπο και τα βάσανα έχουν φτάσει σε ένα τέτοιο επίπεδο που δεν περιμέναμε να ξαναδούμε στις ζωές μας, μα τα βλέπουμε.
Βλέπουμε μια συνεχιζόμενη βαναυσότητα ενάντια σε έναν, κατά κύριο λόγο, ανυπεράσπιστο πληθυσμό. Και αν αποτύχουμε να το σταματήσουμε αυτό, τι τίμημα θα πληρώσει η κοινή ανθρωπιά μας; Αυτό πρέπει να υπερασπιστούμε λοιπόν. Σίγουρα αυτό θα κατατοπίσει τις συζητήσεις σας, θα το καταλάβετε καλύτερα από μένα. Αλλά αν προστατεύσουμε την ανθρωπιά της κινηματογράφησης μας και λέμε τις ιστορίες που πρέπει να ειπωθούν, προστατεύουμε την ατομική φωνή.»
Από ελληνικής πλευράς οι ομιλητές της εκδήλωσης ήταν οι κ.κ. Επαμεινώνδας Χριστοφιλόπουλος, Επικεφαλής της Έδρας UNESCO για την Έρευνα του Μέλλοντος που φιλοξενείται στο ΙΤΕ και πρόεδρος του Μητροπολιτικού Οργανισμού Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης (MOMus), Βασίλης Κ. Καραμητσάνης, Πρόεδρος ANIMASYROS, Αλέξανδρος Κωστόπουλος, σκηνοθέτης – Διδάκτωρ Πληροφορικής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ολοι στάθηκαν στο ότι παρόλο που βιώνουμε ένα πολύ αρχικό στάδιο της Τεχνητής Νοημοσύνης, είναι σίγουρο ότι θα μεταμορφώσει όλες τις πτυχές της ζωής. Αξίζει δε να τονιστεί η ηθική και ορθολογική της χρήση, αφού η Τεχνητή Νοημοσύνη, με χαμηλό κόστος και μεγάλη ταχύτητα έχει τη δυνατότητα να παράγει σενάρια, μουσική, εικόνες, γραφιστικά υποκαθιστώντας κατά ένα μεγάλο βαθμό την ανθρώπινη δημιουργία.
