Το θέμα του «διπλού μηχανογραφικού», το δεύτερο βήμα του νέου εξεταστικού συστήματος του υπουργείου Παιδείας, (προγραμματισμένο για τον Ιούλιο) είναι ένα θέμα που δεν έχει τύχει επαρκούς προσοχής ή ανάλυσης. Και παρότι ανώτατα στελέχη του υπουργείου Παιδείας που δεν είναι φημίζονται για την εμπειρία τους το υπερασπίζονται, η υπουργός Παιδείας και η κυβέρνηση φαίνεται ότι πλέον καταλαβαίνουν πως το σύστημα της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής που εφαρμόστηκε πέρυσι πέτυχε τον σκοπό του (με τον περιορισμό των εισακτέων και ειδικά εκείνων με τις πολύ χαμηλές βαθμολογίες), οπότε δεν χρειάζεται να «τεντώσουν» άλλο τις διαδικασίες ή τα νεύρα των υποψήφιων. Επιπλέον είναι προσόν για έναν έξυπνο πολιτικό να ξεχωρίζει τις συμβουλές που κρύβουν προβλήματα και «παγίδες», από εκείνες που είναι καθαρές και ώριμες.

Όπως είναι γνωστό, στις επόμενες πανελλαδικές εξετάσεις ο σχεδιασμός προβλέπει ότι οι υποψήφιοι θα έχουν την δυνατότητα να συμπληρώσουν στο πρώτο μηχανογραφικό τους μόνο το 10% των σχολών κάθε επιστημονικού πεδίου (20% στην περίπτωση των Επαγγελματικών Λυκείων). Στη δεύτερη φάση που θα ακολουθούσε δεν θα υπήρχε περιορισμός επιλογών, αλλά τα επόμενα μηχανογραφικά θα συμπληρώνονται μόνο από όσους υποψηφίους δεν εισήχθησαν στην Α’ Φάση και θα περιείχαν μόνο τις θέσεις που απομένουν κενές και τα τμήματα που δεν έχουν συμπληρώσει όλες τις θέσεις τους (εφόσον επιτυγχάνεται και η καθορισμένη Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής κάθε τμήματος).

Πέραν όμως του ότι εάν εφαρμοζόταν το μέτρο θα έκανε ασύγκριτα περίπλοκη και σύνθετη μια διαδικασία που θα έπρεπε να είναι απλή και κατανοητή, πιθανότατα θα οδηγούσε σε σοβαρές στρεβλώσεις. Ποιες είναι αυτές; Κατ αρχήν εύκολα θα μπορούσαν να εμφανιστούν τμήματα που θα δέχονταν εισακτέους με μικρότερη βάση εισαγωγής στην δεύτερη κατανομή θέσεων από ότι στην πρώτη!

Για παράδειγμα θα μπορούσε ένας υποψήφιος που πχ συμπλήρωσε μόρια αντίστοιχα του 16,8 να μην μπει στο τμήμα της επιθυμίας του στην πρώτη κατανομή θέσεων (και το πρώτο μηχανογραφικό) γιατί η βάση θα διαμορφωνόταν  σ αυτό στο 17. Στην συνέχεια και εφόσον μείνουν κενές θέσεις στα προγράμματα του να ξεκινούσε η διαδικασία της συμπλήρωσης του δεύτερου μηχανογραφικού. Και εφόσον κανένας άλλος από άλλα τμήματα (με βαθμό τουλάχιστον 16,9) δεν κάνει αίτηση γι αυτό, το ίδιο τμήμα θα μπορούσε να βρεθεί με βάση 16,8 και ο ίδιος υποψήφιος να βρεθεί μπροστά στο φαινόμενο να μην μπαίνει τελικά στο τμήμα που επιθυμούσε (καθότι στην συνέχεια αναγκαστικά κατευθύνθηκε αλλού), το οποίο στην κατανομή «απαιτούσε» βαθμό 17, αλλά μετά …έπεσε.

Επίσης, και αυτό έχει αρκετά επισημανθεί, ένας καλά προετοιμασμένος υποψήφιος μπορεί να συμπληρώσει στο πρώτο μηχανογραφικό του τις σχολές που τον ενδιαφέρουν και υπό τον φόβο της αποτυχίας, να συμπληρώσει και σχολές χαμηλότερων βαθμών, ώστε να είναι βέβαιος ότι θα εισαχθεί στα ΑΕΙ. Μπορεί λοιπόν τελικά να περάσει στις σχολές αυτές (των χαμηλότερων βαθμών) και στην συνέχεια στην δεύτερη κατανομή θέσεων και το επόμενο μηχανογραφικό, κάποιος άλλος υποψήφιος με πολύ λιγότερα μόρια να μπει στις σχολές της αρχικής του επιλογής που όμως στην συνέχεια θα έχουν «πέσει».

Είναι εμφανές λοιπόν ότι η συμπλήρωση μηχανογραφικού δελτίου θα μετατρεπόταν σε «τζόγο» με όρους … χρηματιστηρίου, χωρίς καν να αναφέρουμε εδώ ότι πιθανότατα ούτε ένας υποψήφιος στη χώρα θα μπορούσε να συμπληρώσει το μηχανογραφικό αυτό μόνος του, αλλά θα έπρεπε αναγκαστικά να πληρώσει για τις υπηρεσίες φροντιστηριακού «συμβούλου».

«Το θέμα αυτό είναι ο λόγος που δεν μπορώ να κοιμηθώ τα βράδια…» δήλωνε χαρακτηριστικά πρόσφατα ανώτατος στέλεχος σχετικό με την παιδεία, στην ερώτηση πανεπιστημιακού δασκάλου, αν έχει μελετηθεί σοβαρά το νέο σύστημα.

Μην λησμονούμε άλλωστε ότι η ιδέα των …δυο μηχανογραφικών ήταν έμπνευση του πρώην υπουργού Παιδείας Κ. Γαβρόγλου, ο οποίος όμως την είχε στρέψει προς την αντίθετη κατεύθυνση στην δεύτερη κατανομή υποψηφίων, δηλαδή μια έμμεση ελεύθερη πρόσβαση. Πολλοί θα μπορούσαν έτσι να χαρακτηρίσουν το μέτρο που έχει ψηφιστεί για να εφαρμοστεί το καλοκαίρι ως μια, πολιτική αντίστροφη, αντιγραφή εκείνου του πρώτου νόμου.

Ο σκόπελος

Στο σύστημα Γαβρόγλου το πρώτο «μηχανογραφικό δελτίο» θα συμπληρωνόταν στην Β Λυκείου για να διαχωρίσει «κόκκινες» σχολές (υψηλής ζήτησης) και «πράσινες» (μειωμένου ενδιαφέροντος με εισαγωγή χωρίς πανελλαδικές εξετάσεις). Την επόμενη χρονιά, οι μαθητές της Β Λυκείου στις αρχές της Γ Λυκείου θα συμπλήρωναν μια αρχική λίστα με τις δέκα σχολές τις «πρώτης προτίμησης» τους, για να διαχωριστούν και να κατηγοριοποιηθούν όλες οι σχολές της χώρας. Και θα ακολουθούσε η δεύτερη κατανομή τους.

Τα παραπάνω δείχνουν ότι, με ωριμότητα, πολλοί εισηγούνται σήμερα στην ηγεσία του υπουργείου Παιδείας να αποφύγει το νέο σκόπελο και να μην εφαρμόσει ποτέ το μέτρο του «διπλού μηχανογραφικού». Όπως και πιθανότατα θα γίνει. Το μέτρο της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής αρκεί, έδειξε τα αποτελέσματα του, πιθανά οι αδικίες που εμφάνισε πέρυσι, φέτος θα διορθωθούν με πιο προσεκτική διαχείριση των δεδομένων.

Επιπλέον, τα ΑΕΙ διόρθωσαν και τα προβλήματα με τους συντελεστές τους της νέας Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής τους αλλά έφτιαξαν και τους νέους συντελεστές βαρύτητας για καθένα από τα τέσσερα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα (που επίσης επιβαρύνει το σύστημα με επιπλέον υπολογισμούς).

Ας αφήσουμε το εξεταστικό σύστημα αυτό να ισορροπήσει. Ας μην κλωτσήσουμε για να ρίξουμε κάτω την προσπάθεια που ήδη χιλιάδες παιδιά έκαναν και πέρυσι, αλλά θα κάνουν και φέτος.