Να πιάσει το νήμα από εκεί που το είχε αφήσει τον Φεβρουάριο του 2020 επιδιώκει η κυβέρνηση, καθώς από τα μέσα Μαΐου τερματίζονται (εκτός συγκλονιστικού απροόπτου) οι περιορισμοί και τα κατασταλτικά μέτρα ελέγχου της εξάπλωσης της πανδημίας. Αναγνωρίζοντας ότι το μοντέλο διαχείρισης της υγειονομικής κρίσης έχει φτάσει στα όριά του και ότι πλέον το βάρος πέφτει στις ατομικές συμπεριφορές, ο σχεδιασμός εστιάζεται κατά βάση στην επιχείρηση επανεκκίνησης και «αποσωλήνωσης» της οικονομίας, σε συνδυασμό πάντα με την επαγρύπνηση για την κρίσιμη κατάσταση στο Σύστημα Υγείας.
Στο πεδίο αυτό, κομβική σημασία έχει η επιτάχυνση των εμβολιασμών και η διεύρυνσή τους για τις παραγωγικές ηλικιακές ομάδες των 30-59 ετών, όπου και παραμένει υψηλός ο κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρόσφατη συνέντευξη του στον τηλεοπτικό σταθμό Alpha παρότρυνε για μία ακόμα φορά εμφατικά τους νέους, αλλά και όσους ηλικιωμένους δεν το έχουν κάνει μέχρι στιγμής, να σπεύσουν και να εμβολιαστούν τις επόμενες ημέρες.
Προσδοκίες για μεγάλες επενδύσεις
Στο επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου ο σχεδιασμός γίνεται πλέον με γνώμονα την επανεκκίνηση της οικονομίας και τη δρομολόγηση μεταρρυθμίσεων σε όλα τα πεδία. Οπως μεταδίδεται από πολλές κυβερνητικές πηγές, η στρατηγική των φορολογικών ελαφρύνσεων θα συνεχιστεί, ενώ εκφράζεται η εκτίμηση ότι σύντομα θα έχει διαμορφωθεί ένα συνολικά διαφορετικό τοπίο από αυτό των τελευταίων 14 μηνών. Υπό αυτό το πρίσμα εκφράζεται η πεποίθηση ότι οι συσσωρευμένες καταθέσεις της περιόδου, οι οποίες υπερβαίνουν τα 20 δισ. ευρώ, θα διοχετευθούν το προσεχές διάστημα είτε στην κατανάλωση, εκ μέρους των ιδιωτών, είτε σε επενδύσεις, εκ μέρους των επιχειρήσεων.
Σε συνδυασμό με αυτά, μεγάλες προσδοκίες καλλιεργούνται εν όψει των πρώτων εκταμιεύσεων του Ταμείου Ανάκαμψης (4 δισ. ευρώ εντός του δεύτερου εξαμήνου του έτους), αλλά και του επενδυτικού περιβάλλοντος το οποίο θα αναδειχθεί. Οπως αναφέρουν συνεργάτες του Πρωθυπουργού, η προσδοκία της εκταμίευσης των 32 δισ. ευρώ τα οποία αναλογούν στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά πιθανόν να ενεργοποιήσει άλλα 25 δισ. ευρώ ιδιωτικών επενδύσεων. Εκφράζεται επίσης η ελπίδα ότι η εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος και η διαχείριση των κόκκινων δανείων θα ενισχύσουν την υλοποίηση του ελληνικού σχεδίου ανάκαμψης.
Ψηφιοποίηση και πράσινη ανάπτυξη
Η έμφαση στους τομείς της ψηφιοποίησης και της πράσινης ανάπτυξης φέρνουν τη χώρα σε ένα προνομιακό πεδίο και δημιουργούν συνθήκες μιας επενδυτικής έκρηξης, κατά τα όσα εκτιμούν συνεργάτες του Πρωθυπουργού. Σημειώνεται ότι από τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης, το 20% αναλογεί σε επενδύσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό και το 37% στην αναδιοργάνωση του τομέα της ενέργειας.
Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν ότι ήδη στη χώρα είναι δρομολογημένες οι σχετικές μεταρρυθμίσεις με αλλαγές στην ψηφιοποίηση του κράτους, της οικονομίας, της Δικαιοσύνης, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων κ.ά. και ότι υπάρχουν τα πρώτα δείγματα μεταστροφής του κλίματος, με τις επενδύσεις πολυεθνικών σε κέντρα ψηφιακών δεδομένων και υπηρεσιών, όπως αυτές της Microsoft, της Digital Realty (με την εξαγορά της Lamda Helix από το προηγούμενο έτος) και της Amazon Web Services.
Η μετάβαση και οι προτεραιότητες
Εν αναμονή των ενδείξεων για τη μετάβαση σε μια επόμενη, ασφαλή περίοδο από επιδημιολογικής άποψης, στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμάται ότι σύντομα θα διαμορφωθεί ένα περιβάλλον βάσιμων και ρεαλιστικών προσδοκιών για την πορεία της οικονομίας. Παρά ταύτα, το μεγάλο στοίχημα είναι η ανάδειξη της εικόνας που θα έχει αφήσει πίσω της η περίοδος της οικονομικής αδράνειας. Σε πρώτη προτεραιότητα βρίσκεται η αναζήτηση ρεαλιστικής λύσης για τη συνέχιση της στήριξης σε επιχειρήσεις που αποδεδειγμένα θα την έχουν ανάγκη, με προσαρμογή των μέτρων όπως η επιστρεπτέα προκαταβολή, το πρόγραμμα «Γέφυρα», στο οποίο έχουν ενταχθεί 14.000 επιχειρήσεις, κ.ά.
Το μεγάλο στοίχημα με την έξοδο του Πάσχα
Μέχρις ότου δρομολογηθούν όλες οι αναγκαίες προσαρμογές για τη μετάβαση στη μεταπανδημική συνθήκη, το μεγάλο στοίχημα είναι η επίπτωση της άρσης των περιοριστικών μέτρων. Η έξοδος του Πάσχα έχει μεν απαγορευτεί, ωστόσο η τήρησή της είναι θέμα κομβικής σημασίας, για λόγους, αφενός, αξιοπιστίας της κυβέρνησης και αφετέρου επιδημιολογικούς. Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι οι έλεγχοι και τα πρόστιμα θα αυξηθούν και οι έλεγχοι θα αυστηροποιηθούν, ενώ κυβερνητικές πηγές επεσήμαιναν ότι ψευδείς βεβαιώσεις μετακίνησης θα έχουν και ποινικές επιπτώσεις.
Το νομοθετικό πλαίσιο για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό υγειονομικών
Η επαλήθευση των προσδοκιών για την «αποσωλήνωση» της χώρας εξαρτάται κατά μείζονα λόγο από τους εμβολιασμούς των επόμενων εβδομάδων. Υπό αυτό το πρίσμα, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός έκανε ένα ακόμη βήμα, θέτοντας και πάλι ανοιχτά το ζήτημα του υποχρεωτικού εμβολιασμού των υγειονομικών.
«Θεωρώ ότι η συζήτηση για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό κάποιων κατηγοριών εργαζομένων, ειδικά των υγειονομικών, πρέπει να ανοίξει» ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης προ ημερών και προσέθεσε: «Δεν θέλω να κάνω τη συζήτηση αυτή τώρα, αλλά πιστεύω ότι τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, όταν θα βρεθούμε αντιμέτωποι με τον εμβολιαστικό κύκλο του επόμενου έτους, σίγουρα για τη γρίπη, πολύ πιθανόν και για τον COVID, γιατί είναι πολύ πιθανό να χρειαστούμε είτε φέτος είτε του χρόνου να γίνει ένα συμπληρωματικό εμβόλιο – ο COVID δηλαδή να γίνει μία ενδημική ασθένεια όπου θα πρέπει αντί για ένα εμβόλιο, της γρίπης, να κάνουμε δύο –, θα πρέπει να συζητήσουμε πολύ σοβαρά και να συνομιλήσουμε και με τα υπόλοιπα κόμματα για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό κάποιων κατηγοριών, ειδικά των υγειονομικών».
Η δυνατότητα υποχρεωτικού εμβολιασμού συγκεκριμένων ομάδων είναι νομικά κατοχυρωμένη και πιο συγκεκριμένα στο άρθρο 4 του Ν. 4675/2020, ο οποίος ψηφίστηκε τον Μάρτιο του προηγούμενου έτους. Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν πάντως ότι στόχος είναι οι σχετικές αποφάσεις να ληφθούν σε συνεννόηση και με τους υγειονομικούς.
