Επειτα από 50-52 χρόνια ζωής στη μουσική και στο τραγούδι μπορείς να λες με κάποια ίσως αυταρέσκεια ότι τα έχεις δει, τα έχεις ακούσει και τα έχεις διαβάσεις όλα. Και τα καλά και τα κακά. Σε όλα όμως υπάρχει πάντα η πρώτη φορά. Οπως συνέβη, για παράδειγμα, στον Θάνο Μικρούτσικο στην πρώτη από τις δύο συναυλίες που έδωσε προσφάτως στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Μετά το τέλος της πέρασαν πολλοί και διάφοροι να τον συγχαρούν. Ανάμεσά τους και μια κοπέλα που πήγαινε Γ’ Γυμνασίου. Τον πλησίασε αμίλητη, τον έπιασε από τα μπράτσα και «παρήγαγε» ένα βουβό κλάμα. Χωρίς λυγμούς, στα μάγουλά της έτρεχαν τα δάκρυα ποτάμι. «Είστε ο ήρωάς μου» είπε στον συνθέτη. Και σχεδόν αμέσως γύρισε την πλάτη της και έδειξε το τατουάζ της: «χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία» έγραφε. Και ζήτησε να δει και πιο κάτω, τη συνέχεια του τατουάζ: δηλαδή «κατάκτησε το αδύνατο». «Και μετά από αυτό μου λες να φοβηθώ τον καρκίνο; Οχι, δεν τον φοβάμαι, τον κοιτάω στα μάτια και τον αντιμετωπίζω στα ίσα».

«Είμαι ψύχραιμος»

Ο Θάνος Μικρούτσικος εδώ και δύο χρόνια δίνει την προσωπική του μάχη (όπως και οι άνθρωποί του) με τον καρκίνο. Δεν το έχει κρύψει και συνεχίζει να μην κρύβεται πίσω από το δάχτυλό του. «Σε προσωπικό επίπεδο είμαι καλά, αλλά η υγεία μου επιδεινώνεται. Είναι πολύ δύσκολος ο κερατάς ο καρκίνος. Αλλά είμαι ψύχραιμος. Δεν τον φοβήθηκα ούτε ένα δευτερόλεπτο. Δεν λέω ότι θα τον κερδίσω, αλλά να τον φοβηθώ αποκλείεται. Θέλω να κερδίζω την κάθε ημέρα της ζωής μου. Οπως έκανα πάντα. Με τα σωστά και τα λάθη. Ζώντας όμως έντονα κάθε ημέρα επιμηκύνεται ο χρόνος. Ο χρόνος δεν είναι ίδιος για όλους. Γι’ αυτό λέω σε όσους έχουν την ίδια αρρώστια να είναι τσαμπουκάδες με τον καρκίνο. Να μην τον φοβηθούμε».

Το Σάββατο 29 Ιουνίου θα παρουσιάσει στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού την ολοκληρωμένη του εργασία στον Νίκο Καββαδία «Σταυρός του Νότου» και «Γραμμές των Οριζόντων» (το ίδιο έπραξε τον περασμένο μήνα στο Μέγαρο). Πρόκειται για την τελευταία προσέγγιση του συνθέτη, η οποία απαιτεί από τους μουσικούς μεγάλη πειθαρχία, δυνατότητες αυτοσχεδιασμού και υψηλές δεξιοτεχνικές ικανότητες. Αποτελεί την κατάληξη των συνεχών αναζητήσεών του όλα τα χρόνια που μεσολάβησαν από τη σύνθεση των τραγουδιών μέχρι σήμερα. Μια αναζήτηση που ενδεχομένως να συνεχιστεί και στο μέλλον. «Ηταν τόσο συγκινητική η αποδοχή του έργου μου από το κοινό, παρ’ όλο που παρουσιάστηκε μια αρτίστικη φόρμα, που δεν έχει ξαναγίνει. Να ένας δεύτερος λόγος να μη φοβάμαι τον καρκίνο».

Στην πολιτική

Μιλώντας στο «Βήμα της Κυριακής» με αφορμή την προαναφερθείσα συναυλία, δείχνει ότι γνωρίζει ότι το μέλλον δεν είναι αποκλειστικά στα χέρια του, αλλά αυτό δεν τον κάνει απόμακρο απέναντι στη ζωή. Αντιθέτως. Συνεχίζει την κοινωνική παροχή, που είναι παράλληλη με το έργο του, αυτή τη φορά στο πλευρό του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος. Στις βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιουλίου θα καταλάβει τη 12η τιμητική θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος. «Ετσι όπως είναι η πολιτική κατάσταση σήμερα, του ‘λαχε ο ρόλος – να μη μας διαφεύγει ότι τον είχε πάντα – να είναι η μοναδική αντιπολίτευση σε όποια κυβέρνηση προκύψει. Ο ΣΥΡΙΖΑ από το 2015, για να μην πάμε πιο παλιά στο 2013, είναι ταυτισμένος με τα μνημόνια, όπως και τα υπόλοιπα κόμματα που ψήφισαν τα προηγούμενα μνημόνια. Στη διακυβέρνησή του βάθυναν ακόμη περισσότερο οι ανισότητες και οι πλούσιοι έγιναν πλουσιότεροι. Αυτό έγινε με την υπογραφή του ΣΥΡΙΖΑ».

Από την αυστηρή κριτική του Θάνου Μικρούτσικου δεν ξέφυγαν και κάποια βοηθήματα οικονομικά που δόθηκαν πριν από τις ευρωεκλογές. «Δεν με νοιάζει αν η παρούσα κυβέρνηση υποχρεώθηκε – όπως τονίζει συνεχώς – να υπογράψει μνημόνιο ενώ οι προηγούμενοι το έκαναν ασμένως. Με νοιάζει ότι το έκαναν πετώντας ένα γλειφιτζούρι, κυρίως στους συνταξιούχους, της τάξης του 1,1 ευρώ την ημέρα. Ντροπή για μια πρώην ριζοσπαστική Αριστερά. Οπως ήταν παλαιότερα. Μαθαίνει τον κόσμο στη ζητιανιά και όχι στη διεκδίκηση. ΠαΣοΚ και Νέα Δημοκρατία τάισαν τους πολίτες δηλητηριασμένο φαγητό και αυτοί έδωσαν ένα γλειφιτζούρι στους συνταξιούχους που δεν έχουν και δόντια». Αντίσταση μπορεί να υπάρξει «μόνο με το ΚΚΕ. Να γεννιούνται τα παιδιά στην ίδια γραμμή. Και θέλω να ρωτήσω τον Τσακαλώτο και όλους αυτούς πώς ορίζουν τον δημοσιονομικό χώρο. Πώς τον ορίζεις, ρε Τσακαλώτε, που λες ότι είσαι και μαρξιστής; Θα μας τρελάνεις; Καταστράφηκε το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς, δεν θέλει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος με τίποτα και φυσικά δεν προβάλλονται οι θέσεις του ΚΚΕ. Το παιχνίδι είναι στημένο και η τράπουλα σημαδεμένη…».

Σε μια ήρεμη συζήτηση, ο συνθέτης άστραψε και βρόντηξε όταν ακούστηκαν δύο λέξεις: Χρυσή Αυγή. «Μισώ τον ναζισμό. Μετά από 12.000.000 θύματα Εβραίους, κομμουνιστές, Τσιγγάνους, ομοφυλόφιλους και πόσους άλλους, η ναζιστική ιδεολογία έχει αποχωρήσει από την ανθρώπινη περιπέτεια. Τα στελέχη της αυτή η δράκα της Χρυσής Αυγής έχει αποδείξει ότι είναι ναζιστές. Η Χρυσή Αυγή είναι ντροπή για το ανθρώπινο είδος. Οποιος συνδιαλέγεται με τον ναζισμό είναι απέναντί μου. Είμαι ορκισμένος εχθρός του».

Για τον πολιτισμό

Ο Θάνος Μικρούτσικος δεν κρύβεται πίσω από το δάχτυλό του. Εχει αναλάβει θεσμικές θέσεις, με σημαντικότερη αυτή του υπουργού Πολιτισμού. «Εγώ λέω ότι είμαι μαρξιστής. Θες να με πεις κομμουνιστή, πες με κομμουνιστή. Πρέπει να σου πω ότι ο πολιτισμός είναι άμυνα στη βαρβαρότητα. Και έχεις δύο δρόμους: ή δουλεύεις και κρατάς τις απόψεις σου ή πας και κλείνεσαι στην καλύβα ενός χωριού για να είσαι εκτός συστήματος. Προφανώς διάλεξα το πρώτο. Και δούλεψα 100% ανεπηρέαστος από τον Ανδρέα Παπανδρέου. Και θέτω το ερώτημα: δεν έκανες, Θάνο, υποχωρήσεις; Πρέπει να σου απαντήσω «ναι». Αλλά δεν έχω να απαριθμήσω ούτε μία. Θεωρώ ότι ξεκινάμε τη ζωή μας, άρα και τη δημόσια παρουσία μας, σαν ορειβάτες σε τεντωμένο σχοινί. Υπήρξε ακροβάτης που δεν έπεσε ποτέ του, είτε στην προπόνηση είτε στην παράσταση; Το θέμα δεν είναι να πέσεις, είναι να ξανασηκωθείς και να συνεχίσεις. Οσες φορές έπεσα, σηκώθηκα και ανέβηκα».