Στην Ιερή Πόλη του Μεσολογγίου θα «χτυπά» για το επόμενο διάστημα η καρδιά του αρχηγού της Ελληνικής Επανάστασης, Αλέξανδρου Υψηλάντη, ο οποίος στις 24 Φεβρουαρίου 1821 κήρυξε την έναρξη του σπουδαίου Αγώνα για την απελευθέρωση της χώρας από τον τουρκικό ζυγό.

Η καρδιά του Υψηλάντη, η οποία φυλάσσεται εδώ και 160 χρόνια, στον Ιερό Ναό Παμμεγίστων Ταξιαρχών στην οδό Στησιχόρου «ταξίδεψε» στο Μεσολόγγι με αφορμή τις εκδηλώσεις για την ηρωϊκή έξοδο που αποτέλεσε την κορυφαία στιγμή της Εθνικής Παλιγγενεσίας. Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης συνέβαλε τα μέγιστα στο να ανάψει η φλόγα του Αγώνα, όταν ο ίδιος με τον Ιερό Λόχο ύψωσε της σημαία της απελευθέρωσης στο Ικόνιο της Ρουμανίας.

Την καρδιά του ηγέτη της ελληνικής Επανάστασης παρέλαβε ο πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής κι Επίτιμος Πρόεδρος του Συλλόγου των Φίλων Μουσικής «Διονύσιος Σολωμός», Γιώργος Σούρλας, ο οποίος έχει την πρωτοβουλία της διοργάνωσης των εκδηλώσεων.
Τιμητικό άγημα του Στρατού παρέστη στην εκδήλωση παραλαβής, ενώ στρατιωτικό όχημα ανέλαβε τη μεταφορά της καρδιάς.

 

Ο Δ. Σούρλας παραλαμβάνει το ιερό κειμήλιο

 

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Συλλόγου, το Σάββατο 13 Απριλίου η Ιερή Πόλη του Μεσολογγίου υποδέχεται την Καρδιά του Αλεξάνδρου Υψηλάντη, Αρχηγού της Ελληνικής Επαναστάσεως.

Το Εθνικό Κειμήλιο αυτό εμπιστεύθηκε η πριγκίπισσα Μαρία Υψηλάντη – Μουρούζη, στο Αμαλίειο Οικοτροφείο Θηλέων, τον θεματοφύλακα των Καρδιών των Υψηλαντών, οι οποίες φυλάσσονται στον Ιερό Ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών των Αθηνών.

Ύστερα από αίτημα του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής «Διονύσιος Σολωμός» στο πλαίσιο του εγχειρήματος «Ο Ιερός Λόχος αναγεννάται στην Ιερή Πόλη», το Αμαλίειο Οικοτροφείο Θηλέων ενέκρινε την φιλοξενία της Καρδιάς του Αλέξανδρου Υψηλάντη στην Ιερή Πόλη του Μεσολογγίου.

Αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού θα μας παραδώσει την λήκυθο με την Καρδιά στην Πύλη του Μεσολογγίου, εμπρός στο Άγαλμα της Ελευθερίας, στις 12 το μεσημέρι και στην συνέχεια, πομπή αποτελούμενη από την φιλαρμονική «Διονύσιος Σολωμός» ενδεδυμένη τη στολή του Ιερού Λόχου και από αγήματα με ιστορικές φορεσιές, θα καταλήξει στο Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης (Δημοτική Πινακοθήκη Πλατείας Μάρκου Μπότσαρη).

Εκεί θα την υποδεχθούν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμάς, ο Δήμαρχος της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου κ. Νικόλαος Καραπάνος, οι τοπικές αρχές, εκπρόσωποι των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, φορέων και συλλόγων καθώς και πλήθος Μεσολογγιτών. Στην τελετή υποδοχής θα παρευρεθεί η Πρόεδρος του Αμαλιείου Οικοτροφείου Θηλέων κυρία Ιωάννα Φωκά.

Το Εθνικό Κειμήλιο θα φιλοξενηθεί και θα εκτίθεται, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό, στο Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης από το Σάββατο 13 Απριλίου έως και την Κυριακή των Βαΐων, ημέρα κατά την οποία κορυφώνονται οι εκδηλώσεις μνήμης της Εξόδου παρουσία του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Ένα σπουδαίο κειμήλιο

Οι καρδιές του Αλέξανδρου Υψηλάντη και του αδελφού του Γεωργίου Υψηλάντη, «χτυπούν» πίσω από το Προεδρικό Μέγαρο και το Μέγαρο Μαξίμου, στο ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών εδώ και δεκαετίες. Βρίσκονται μέσα σε ειδική προθήκη που έχει τοποθετηθεί αριστερά του δεσποτικού θρόνου και σε υψηλό σημείο. Εκεί είναι οι δύο λήκυθοι. Στον επάργυρο βρίσκεται η καρδιά του μεγάλου ηγέτη της Φιλικής Eταιρείας και αρχηγού της Eλληνικής Eπανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες Aλέξανδρου Yψηλάντη και στον επίχρυσο η καρδιά του αδελφού του Γεωργίου.

Η ιστορία έχει καταγράψει το γεγονός. Tο 1843 ο Γεώργιος Yψηλάντης υπέβαλε αίτημα στον βασιλιά Oθωνα να φέρει την καρδιά του αδελφού του Αλέξανδρου στην Eλλάδα, εκπληρώνοντας την επιθυμία του τελευταίου. Η ταρίχευση της καρδιάς σημαντικών προσώπων ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη στην Ευρώπη του 19ου αιώνα. Παρότι δε συνάδει με τους κανόνες της ορθόδοξης εκκλησίας, η τάση υιοθετήθηκε για αρκετούς αγωνιστές της επανάστασης του ’21.

O Oθωνας συμφώνησε χωρίς δισταγμό και στις 3/4/1843 η καρδιά τοποθετήθηκε με επίσημη τελετή στην τότε μητρόπολη, Aγία Eιρήνη. Επί δεκαετίες οι δυο καρδιές βρίσκονταν κλειδωμένες στο Ιερό του ναού, χωρίς να γνωρίζει κανείς την ύπαρξή τους εκτός από τον εφημέριο Νικόλαο Μούρτζινο, στον οποίο τις είχε εμπιστευτεί η χήρα του Γεώργιου Υψηλάντη, Μαρία το γένος Μουρούζη.

Θέλοντας να εκπληρώσει την επιθυμία του Αλέξανδρου Υψηλάντη, η χήρα του αδελφού του, Μαρία, αποφάσισε να κρύψει την καρδιά του στο εκκλησάκι των Ταξιαρχών το 1859. Έθεσε όμως έναν όρο, όταν την εμπιστεύθηκε στον ιερέα. Να μην το μάθει ποτέ η πολιτεία, καθώς η ίδια θεωρούσε ότι το ελληνικό κράτος υπήρξε «αγνώμον προς τους Υψηλάντηδες».

Μια συγκινητική ιστορία

Η Μαρία, γυναίκα με μεγάλη προσωπική περιουσία και κυρία επί των τιμών επί βασιλίσσης Αμαλίας, είχε πρωτοστατήσει μαζί με άλλες Αθηναίες της υψηλής κοινωνίας σε πλείστες αγαθοεργίες. Μια από αυτές, η δημιουργία ενός ορφανοτροφείου κοντά στα ανάκτορα, στο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα ο ναός των Ταξιαρχών, του Αμαλίειου ορφανοτροφείου.

Το κτίριο ανεγέρθηκε το 1854 μετά από μια λοιμική νόσο που είχε αποδεκατίσει τον πληθυσμό της Αθήνας αφήνοντας εκατοντάδες ορφανά. Μαζί του κτίστηκε ως ιδρυματικός ναός και η εκκλησία των Ταξιαρχών. Όταν το 1894 ο ιερέας Μούρτζινος αρρώστησε, στη θέση του τοποθετήθηκε προσωρινά ο αρχιμανδρίτης Κριεζής, ο οποίος και ανακάλυψε τυχαία τυλιγμένες σε ένα πανί τις ληκύθους που έφεραν η μια χαραγμένα τα αρχικά ΔΥ και η άλλη το όνομα «Αλέξανδρος Υψηλάντης 1821».

Ο Μούρτζινος δυσαρεστήθηκε από την παραβίαση του ντουλαπιού και ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι το Υπουργείο ζήτησε τη μεταφορά των οργάνων στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο με επίσημη τελετή για το οποίο τελικά το ίδρυμα αποφάσισε να μη δώσει την έγκρισή του.

 

Σχεδόν έναν αιώνα αργότερα το 1959 το ορφανοτροφείο κατεδαφίστηκε, ενώ ο ναός διεσώθη χάρη στις προσπάθειες των κατοίκων της περιοχής. Οι πιστοί προσέφεραν σημαντικά για την εποχή χρήματα και απέτρεψαν την κατεδάφιση και ανέλαβαν τη συντήρηση του Ναού. Από τότε μέχρι σήμερα η εκκλησία έχει τεθεί σε δημόσια λατρεία και λειτουργία κάθε Κυριακή.

Μακάρια η μνήμη του

«Φίλτατε αδελφέ Δημήτριε, νέος κτύπος κατετάραξε τας ψυχάς ημών. Ο αυτάδελφός του ημών Αλέξανδρος, (..) ετελεύτησε και εισήλθεν εις τας αιωνίους μονάς δια προσταγής του εκρατήσαμεν την καρδίαν του δια την πατρίδαν, το οποίο και εκτελέσαμεν. Ενταυτό όμως εβαλσαμώθη και το σώμα του όπου αν η πατρίς θελήση να ενταφιάση και αυτό εν καιρώ τω προσήκοντι, να εκτελέσωμεν. Μακάρια η μνήμη του», έγραφε ο Νικόλαος, αδελφός του Αλέξανδρου Υψηλάντη εν έτη 1828….

«Και έτσι έγινε. Οι άνθρωποι του Υψηλάντη απέσπασαν την καρδιά από το σώμα του και την ταρίχευσαν, ενώ στη συνέχεια την έκρυψαν στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στη Βιέννη», αναφέρει ο κος Γιώργος Σούρλας, ο οποίος έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με το θέμα, καθώς πραγματοποίησε το οδοιπορικό του Υψηλάντη για να συγγράψει το βιβλίο του «Στα βήματα του Ιερού Λόχου».

Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, μεγάλωσε στη Ρωσία, πολέμησε στις παραδουνάβιες ηγεμονίες, πέθανε στη Βιέννη και όμως ζήτησε η καρδιά του να μεταφερθεί στην Ελλάδα, την οποία δεν είχε επισκεφθεί ποτέ. Το μεγαλείο της ψυχής ενός ανθρώπου που αγάπησε όσο λίγοι την Ελλάδα.