Στην τελική ευθεία για την ψήφιση της στο ελληνικό κοινοβούλιο μπήκε η Συμφωνία των Πρεσπών, αφού μετά την Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής, τη σκυτάλη παίρνει η Ολομέλεια, η οποία αναμένεται να διεξαχθεί σε εκρηκτικό κλίμα.

Η επιτροπή της Βουλής, η οποία διεξήχθη σε κλίμα πρωτόγνωρη πόλωσης, αποτέλεσε μιας πρώτης τάξεως γεύση για το τι θα ακολουθήσει τα επόμενα εικοσιτετράωρα.

Τον τόνο της αντιπαράθεσης φρόντισε να θέσει από σήμερα και η ΝΔ, η οποία έδειξε ότι προσέρχεται στη συζήτηση με άγριες διαθέσεις. Συγκεκριμένα, με δηλώσεις του ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατέστησε σαφές πως «η ΝΔ θα κάνει ότι μπορεί για να αποτρέψει την κύρωση της συμφωνίας» ενώ συμπλήρωσε πως «είναι αδιανόητο να γίνει η συζήτηση χωρίς να έχει κατατεθεί στη Βουλή το οριστικό και αναθεωρημένο κείμενο του Συντάγματος των Σκοπίων».

Όσον αφορά την επιτροπή, μετά από δύο μέρες έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης, η κυβέρνηση κατάφερε να δημιουργήσει μια τεχνητή πλειοψηφία, πετυχαίνοντας με αυτόν τον τρόπο την έγκριση του νομοσχεδίου της Συμφωνίας των Πρεσπών που παίρνει το δρόμο για την Ολομέλεια.

Η συμφωνία πέρασε «δια βοής» καθώς δεν υπήρξε ψηφοφορία, αφού έτσι κι αλλιώς το αποτέλεσμα ήταν δεδομένο: 29 υπέρ και 26 κατά την ψήφισής της.

Έτσι, η συμφωνία των Πρεσπών έρχεται αύριο Τετάρτη στις 10 το πρωί στην Ολομέλεια, με τη συζήτηση να αναμένεται να διαρκέσει δύο ημέρες και την ψηφοφορία να είναι προγραμματισμένη για τα μεσάνυχτα της Πέμπτης.

Οι έντονες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, αλλά και το γεγονός πως ουδείς γνωρίζει τι ακριβώς θα κληθεί να ψηφίσει, αφού δεν υπάρχει το κείμενο του Σκοπιανού Συντάγματος, συγκέντρωσαν βαριά σύννεφα πάνω από τη διαδικασία.

Από την άλλη πλευρά για «επιτυχημένη συμφωνία» μίλησε στην καταληκτική του ομιλία ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλος.

«Μόνο μπουνιές δεν έχουν πέσει»

Από το πρωί στη Βουλή επικρατούσε το απόλυτο χάος. Χαρακτηριστικό μάλιστα είναι αυτό που είπε ο Ανδρέας Λοβέρδος, πως «μόνο μπουνιές δεν έχουν πέσει σε ένα κοινοβούλιο που θυμίζει αφρικανικές χώρες».

Οι ενστάσεις προκλήθηκαν αφενός από την άρνηση της κυβέρνησης να καταθέσει επίσημο έγγραφο της ΠΓΔΜ, με το κείμενο του Συντάγματος, όπως αυτό διαμορφώνεται μετά από τις πρόσφατες τροποποιήσεις οι οποίες θα πρέπει να ανταποκρίνονται στο περιεχόμενο της Συμφωνίας των Σκοπίων, αλλά και αφετέρου ορισμένες αναφορές του κ. Γ.Κατρούγκαλου αναφορικά με τον «αυτοπροσδιορισμό» των πολιτών της γείτονος ως προς την εθνότητα και το όνομά τους.

Η αντιπαράθεση για το Σύνταγμα

Η αντιπολίτευση κατήγγειλε την κυβέρνηση ότι το κείμενο που έχει φέρει για να ψηφίσουν στην Επιτροπή δεν είναι στο σύνολό του αφήνοντας να εννοηθεί ότι σκοπίμως κρύβονται αναφορές οι οποίες θα μπορούσαν να προκαλέσουν οξύτατες αντιδράσεις λόγω αλυτρωτισμού.

Από νωρίς το πρωί, εκ μέρους της ΝΔ ο κ. Γ. Κουμουτσάκος υπογράμμιζε: «Και πάλι δεν θα έχουμε το νέο κείμενο, το συνολικό κείμενο του Συντάγματος. Είναι αδιανόητο να συζητάμε σε ένα κενό. Πολύ φοβάμαι ότι δεν θα το έχουμε ούτε στην Ολομέλεια. Θα το θέτουμε συνέχεια, αφού είναι απαραίτητο στοιχείο για την εικόνα συνολικής συμφωνίας». Την ίδια ώρα, πηγές του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, σχολίαζαν: «Πληροφορίες που έχουμε είναι ότι το συνταγματικό κείμενο είναι χειρότερο από Συμφωνία των Πρεσπών και γι’ αυτό δεν το δίνουν».

Ο κ. Κατρούγκαλος απάντησε καταθέτοντας στα πρακτικά ένα κείμενο, το οποίο –όπως τόνισε- είναι το συνταγματικό κείμενο της γειτονικής χώρας, το οποίο εκτύπωσε από κυβερνητική ιστοσελίδα της ΠΓΔΜ.

Το γεγονός, ωστόσο, ότι το στρατηγείο της ελληνικής διπλωματίας δεν είχε να παρουσιάσει στο Κοινοβούλιο επίσημο έγγραφο που να εξασφάλισε διά της διπλωματικής οδού και πως κατετέθη κείμενο στα αγγλικά, προκάλεσε –όπως ήταν φυσικό- την οργή της αντιπολίτευσης.

Επιπροσθέτως, προκύπτει ότι οι όποιες συνταγματικές αλλαγές δεν ενσωματώθηκαν στον καταστατικό χάρτη της ΠΓΔΜ, αλλά παρατίθενται στο τέλος του αρχικού κειμένου, με τον κ. Κατρούγκαλο να σημειώνει ότι αυτή είναι πάγια πρακτική στη γείτονα και παρουσιάστηκε και σε προηγούμενες αναθεωρήσεις. «Ο συνταγματικός τύπος που ακολουθούν στη γειτονική χώρα είναι να μην ενσωματώνουν τις τροπολογίες, αλλά να τις παραθέτουν στο τέλος του συνταγματικού κειμένου. Εξάλλου, οι τροποποιήσεις στο Σύνταγμα παρατίθενται στη ρηματική διακοίνωση που έχει κατατεθεί στη Βουλή», είπε χαρακτηριστικά.

Μετά, πάντως, από μια πρώτη ανάγνωση του αγγλικού κειμένου, η βουλευτής του ΚΚΕ, Λιάνα Κανέλλη, μιλώντας με τους κοινοβουλευτικούς συντάκτες επισήμαινε μεταξύ άλλων ότι υπάρχουν αναφορές και σε Μακεδόνες γειτονικών χωρών, στοιχείο που θεωρείται ότι μπορεί να υποκρύπτει αλυτρωτικές διαθέσεις.

 Σύγκρουση για το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού των Σκοπιανών

Οι τόνοι ανέβηκαν και πάλι, όταν σε παρέμβασή του ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών είπε, αναφερόμενος στην κριτική βουλευτών της αντιπολίτευσης πως με τη Συμφωνία των Πρεσπών η Ελλάδα παραχωρεί το δικαίωμα στους γείτονες να ονομάζονται Μακεδόνες: «Η Συμφωνία δεν μπορεί να ρυθμίσει θέματα λαού ή έθνους. Ο λόγος είναι απλός: Τα κράτη αναγνωρίζουν κράτη, όχι λαούς. Τα θέματα ιθαγένειας είναι νομικά θέματα που αφορούν στον δεσμό πολίτη με κράτος, ενώ, αντιθέτως, τα θέματα εθνικής ταυτότητας και ένταξης σε μία εθνότητα είναι θέματα συνείδησης και αυτοπροσδιορισμού» είπε και συνέχισε:

«Όπως έχει πολλές φορές εξηγηθεί και σαφώς αναφέρεται και στη ρηματική ανακοίνωση, η Συμφωνία δεν αναφέρεται σε εθνότητα, αλλά σε ιθαγένεια. Στο διεθνές δίκαιο δεν υπάρχουν γενικώς παραδεδεγμένα χαρακτηριστικά ή γενικά αποδεκτοί ορισμοί του έθνους ή του λαού. Το δικαίωμα αυτοπροσδιορισμού είναι δικαίωμα αναγκαστικού δικαίου και δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο συμβατικής ρύθμισης. Συνεπώς, η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει και δεν θα μπορούσε να αναγνωρίσει «μακεδονικό έθνος» ή «λαό» με αυτήν τη Συμφωνία».

Οι αναφορές αυτές του κ. Κατρούγκαλου προκάλεσαν την αντίδραση του Προέδρου των ΑΝΕΛ.

Ο Πάνος Καμμένος που παρακολουθούσε τη συζήτηση από το γραφείο του, εισήλθε εκτάκτως στην αίθουσα της συνεδρίασης και ζητώντας το λόγο είπε: «Παρεμβαίνω διότι άκουσα τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών να δηλώνει στην Επιτροπή ότι είναι δικαίωμα τους να αυτοπροσδιορίζονται ως Μακεδονικός λαός. Εάν είναι δικαίωμά τους αυτό τότε για ποιο λόγο γίνεται η Συμφωνία; Είτε ο υπουργός θα επαναλάβει αυτό που είπε προηγουμένως και άρα δικαιώνονται οι διαφωνίες μας είτε, αν δεν είναι έτσι, να το ανακαλέσει και να πει ότι το είπε κατά λάθος».

Απαντώντας ο κ. Κατρούγκαλος ανέφερε: «Είπα ότι τα κράτη αναγνωρίζουν κράτη, και έχουμε επίλυση erga omnes, της ονομασίας του γειτονικού κράτους, όχι μόνο για την ονομασία αυτή καθεαυτή -Βόρεια Μακεδονία – αλλά υποχρεώνεται το γειτονικό κράτος να αλλάξει σε όλους τους δημόσιους φορείς, σε όλους τους Οργανισμούς, σε όλα τα δημόσια κτίρια, την ονομασία που έχουν τώρα, από Μακεδονία σε Βόρεια Μακεδονία. Με αυτό τον τρόπο τελειώνει η εκκρεμότητα αυτή και η μονοπώληση του ονόματος Μακεδονία από το γειτονικό κράτος. Αυτή η δέσμευση δεν αφορά μόνο δημόσιους οργανισμούς, δημόσιους φορείς, αφορά και εκείνους τους ιδιωτικούς οι οποίοι χρηματοδοτούνται από το κράτος. Οπουδήποτε λοιπόν υπάρχει ονομασία κράτους, εκεί η συμφωνία είναι ρητή».

Στο πλαίσιο αυτό, επανέλαβε ότι «υπάρχει δικαίωμα ατομικού αυτοπροσδιορισμού. Στα θέματα της ταυτότητας του γειτονικού κράτους μπορούμε να επέμβουμε εκεί που αμφισβητούν τη δική μας ταυτότητα και τη δική μας ιστορία».

Αναφερόμενος στο ίδιο ζήτημα, ο κ. Σπ. Δανέλλης -ένα από τα πρόσωπα των οποίων το όνομα συζητήθηκε πολύ τις τελευταίες ημέρες, με επίκεντρο τη Συμφωνία των Πρεσπών και την κινητικότητα που αυτή πυροδοτεί στο πολιτικό σύστημα, είπε: «Παρότι ρητά στη Συμφωνία προσδιορίζεται ότι το Μακεδόνας αφορά στον πολίτη της Βόρειας Μακεδονίας, μετά και από την πρόταση των Αλβανών βουλευτών στη Συνταγματική Αναθεώρηση, όπου ρητά αποσαφηνίζεται πως μιλάμε για υπηκοότητα – ιθαγένεια και όχι για εθνικότητα, κάθε  συζήτηση για εθνικότητα θα έπρεπε να έχει πάψει».

Για να προσθέσει: «Η στοιχειώδης σύνεση και αίσθηση του εθνικού μας συμφέροντος επιβάλλει τη σταθεροποίηση και βιωσιμότητα της Δημοκρατίας αυτής. Γιατί η ιδέα της μεγάλης Αλβανίας με το Κόσσοβο και το Τέτοβο δεν έπαψε ποτέ να είναι ζητούμενο για την μεγάλη πλειοψηφία των Αλβανών. Άραγε, έχουμε αντιληφθεί σε τι πραγματικές μελλοντικές περιπέτειες αλυτρωτισμού θα μπαίναμε με μία μεγάλη Αλβανία και μία μεγάλη Βουλγαρία στα βόρεια σύνορά μας;», υποστήριξε μεταξύ άλλων ο κ. Σπ. Δανέλλης.

Η σκυτάλη στην Ολομέλεια και τους… πρόθυμους

Πλέον, τελικό βήμα για την ολοκλήρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, αποτελεί η ψηφοφορία από την Ολομέλεια του ελληνικού κοινοβουλίου.

Εκεί όλα δείχνουν πως το Μαξίμου έχει βρει τη λύση στο «γρίφο», αφού έχει εξασφαλίσει τουλάχιστον 151 «πρόθυμους» βουλευτές.

Μετά τις ραγδαίες εξελίξεις των τελευταίων ημερών, τις διαφοροποιήσεις στα κόμματα, τις ανεξαρτοποιήσεις και τις μεταγραφές είναι βέβαιο, αν δεν υπάρξει κάποια συγκλονιστική ανατροπή στο παρά πέντε της ψηφοφορίας, ότι η κυβέρνηση έχει τους 151.

Μετά την ψήφο εμπιστοσύνης που έλαβε με 151 ψήφους, ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να εξασφαλίσει ακόμη περισσότερα «ναι» για τη Συμφωνία των Πρεσπών, ούτως ώστε να μην κατηγορηθεί από την αντιπολίτευση ότι πέρασε ένα μείζον εθνικό θέμα με ισχνή πλειοψηφία και φαίνεται πως τα έχει καταφέρει.

Αυτό γιατί στους 145 του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας προσθέτει τον ανεξάρτητο πλέον βουλευτή Σπύρο Δανέλλη, τον Θανάση Παπαχριστόπουλο των ΑΝΕΛ ο οποίος έχει δηλώσει ότι θα ψηφίσει τη Συμφωνία και θα παραδώσει την έδρα του (σ.σ την οποία θα πάρει ο Τέρενς Κουίκ), τον πρόσφατα διαγραφέντα από την ΚΟ του Κινήματος Αλλαγής, Θανάση Θεοχαρόπουλο, αλλά και τους τρεις από τους τέσσερις βουλευτές του Ποταμιού, δηλαδή τους Σταύρο Θεοδωράκη, Γιώργο Μαυρωτά και Σπύρο Λυκούδη.

Με αυτές τις προσθήκες, οι «πρόθυμοι» βουλευτές φτάνουν με απόλυτη βεβαιότητα τους 151.

Από κει και πέρα ο αριθμός μόνο… προς τα πάνω μπορεί να πάει, αφού είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν και άλλοι που θα συνταχθούν με τον πρωθυπουργό.

Η υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη δεν έχει ξεκαθαρίσει τι θα κάνει όταν θα έρθει η Συμφωνία στη Βουλή ενώ δεν έχουν ανοίξει τα χαρτιά τους δύο ακόμη μέλη της κυβέρνησης τα οποία – αν και έχουν διαγραφεί από τις κοινοβουλευτικές ομάδες των ΑΝΕΛ – προέρχονται από τους Ανεξάρτητους Έλληνες, κόμμα που το προηγούμενο διάστημα είχαν κάνει «σημαία» του την καταψήφιση της Συμφωνίας.

Ως εκ τούτου, με ενδιαφέρον αναμένεται η στάση της υπουργού Τουρισμού, Έλενας Κουντουρά, και του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Βασίλη Κόκκαλη.

Αν οι δύο πρώην βουλευτές των ΑΝΕΛ  μαζί με την κ. Παπακώστα από τη «Νέα Ελληνική Ορμή» συνταχθούν με τους κυβερνητικούς βουλευτές, τότε «η λίστα των προθύμων» μπορεί να φτάσει ακόμη και τους 154.

Ο «ψευτομακεδονομάχος» Πάνος Καμμένος

Μάλιστα μέσα σε όλη την πολιτική αντιπαράθεση των τελευταίων ημερών, ο Πάνος Καμμένος προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το κλίμα που επικρατεί, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να σώσει την παραπαίουσα πολιτική του καριέρα.

Για αυτόν τον λόγο βγει στο αντάρτικο και να απειλεί την κυβέρνηση με αποκαλύψεις χαρακτηρίζοντάς την μάλιστα «κυβέρνηση αποστατών». Πρόκειται για τον ίδιο πολιτικό που πριν από μία εβδομάδα ήταν υπουργός και συνέβαλε τα μέγιστα ώστε να φτάσει η κυβέρνηση στη συμφωνία των Πρεσπών.

Ωστόσο, τώρα που παίζεται η πολιτική του επιβίωση προχωράει στη μια κωλοτούμπα μετά την άλλη. Όταν μπορούσε να εμποδίσει (αν θεωρεί ότι η συμφωνία είναι βλαπτική) τον Αλέξη Τσίπρα και τον Νίκο Κοτζιά, τελικά επέλεξε να μείνει στην καρέκλα μέχρι την τελευταία στιγμή και τώρα, στο παρά πέντε, να φορέσει τη στολή του «Μακεδονομάχου».

Μάλιστα, σήμερα συνεχίζοντας το επιτυχημένο θέατρο το παραλόγου, στο οποίο επιδίδεται τον τελευταίο καιρό, δήλωσε ότι θα πει «ναι» σε πρόταση δυσπιστίας της ΝΔ εφόσον αυτή αφορά μόνο στο Σκοπιανό.

Μάλιστα συνέχισε λέγοντας πως οι ΑΝΕΛ «θα κάνουν τα πάντα προκειμένου να μην περάσει η συμφωνία και να μην παραχωρηθεί ο όρος Μακεδονία».