Ενα δίχτυ προστασίας είχε απλωθεί τα δύο τελευταία χρόνια από κυβερνητικά στελέχη για τις εταιρείες που συνδέονται με τον όμιλο του επιχειρηματία Λαυρέντη Λαυρεντιάδη διευκολύνοντας τη λεηλασία της ΔΕΠΑ. Την περασμένη Τετάρτη ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Θεόδωρος Κιτσάκος, σε βάρος του οποίου ασκήθηκε την 1η Νοεμβρίου δίωξη για απιστία σε βαθμό κακουργήματος, κατονόμασε συγκεκριμένους υπουργούς. Σε μια ασυνήθιστη συνέντευξη Τύπου, διάρκειας τεσσάρων ωρών, ο Κιτσάκος ισχυρίστηκε ότι οι Γιάννης Δραγασάκης, Αλέκος Φλαμπουράρης, Πάνος Σκουρλέτης, Γιώργος Σταθάκης, Στέργιος Πιτσιόρλας και Θεοδώρα Τζάκρη γνώριζαν για τους χειρισμούς του. Από το Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί προς το παρόν σιωπή, ενώ η ΝΔ καταγγέλλει την κυβέρνηση για ένα «πρωτοφανές σκάνδαλο σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου».

Και μόνο από τη μηνυτήρια αναφορά της ίδιας της ΔΕΠΑ προς την εισαγγελέα Εγκλημάτων Διαφθοράς, στις 19 Δεκεμβρίου 2017, μετά την απομάκρυνση Κιτσάκου, φαίνεται σαν ένα αόρατο χέρι να κατηύθυνε τις εξελίξεις και να επέτρεπε στον Λαυρέντη Λαυρεντιάδη να «μετέρχεται συνεχώς νέες μεθοδεύσεις εξαπάτησης, κάποιες από τις οποίες στρέφονται όχι μόνο κατά της εταιρείας μας αλλά και κατά των δικαστηρίων με τη μορφή της τριγωνικής απάτης». Η υπόθεση, επισημαίνεται στην αναφορά, ενέχει ιδιαίτερη απαξία γιατί άμεσα ζημιούμενο είναι το Ελληνικό Δημόσιο, αφού η ΔΕΠΑ ανήκει κατά 65% στο ΤΑΙΠΕΔ και κατά 35% στα ΕΛΠΕ.

Η ELFE και η εκτόξευση του χρέους

Η Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων ΑΕ ξεκίνησε τη δραστηριότητά της το 1961 στη Νέα Καρβάλη Καβάλας και ανήκε στον όμιλο της Εμπορικής Τράπεζας. Το 2000 συγχωνεύθηκε με την εταιρεία Χημικές Βιομηχανίες Βορείου Ελλάδας ΑΒΕΕ και το 2009 αποκρατικοποιήθηκε και μεταβιβάστηκε στην ELFE SA, που ανήκε στο ιδιωτικό επενδυτικό κεφάλαιο Lamda Partners LP, στο οποίο ασκούσε αποκλειστικό έλεγχο ο Λ. Λαυρεντιάδης.

Η ELFE χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως πρώτη ύλη για την παραγωγή αμμωνίας, από την οποία παράγονται τα νιτρικά λιπάσματα, και γι’ αυτό καταναλώνει τεράστιες ποσότητες. Οταν η Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων μεταβιβάστηκε στον όμιλο Λαυρεντιάδη το χρέος της προς τη ΔΕΠΑ ήταν 59 εκατ. ευρώ και μεταξύ των ετών 2012 – 2014 η οφειλή της ELFE έφτανε περίπου τα 70 εκατ. ευρώ. «Από τις αρχές του 2015 τέθηκε σε ισχύ από την ομάδα Λαυρεντιάδη ένα μεθοδευμένο σχέδιο το οποίο εκτόξευσε την οφειλή στα 120,6 εκατ. ευρώ». «Το χρέος της ELFE αποτελεί ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της ΔΕΠΑ και της ελληνικής ενεργειακής αγοράς», καθώς αντιπροσωπεύει το 80% του συνόλου των οφειλών ολόκληρης της αγοράς προς τη ΔΕΠΑ και το 10% του κύκλου εργασιών της, επισημαίνει η διοίκηση της ΔΕΠΑ.   Ο Θ. Κιτσάκος, πρώην τομεάρχης Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην διευθύνων σύμβουλος της ELFE (!), δηλαδή πρώην υπάλληλος του ομίλου Λαυρεντιάδη, τοποθετήθηκε στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΠΑ την 1η Δεκεμβρίου 2015. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στο τέλος Νοεμβρίου του 2015, ο προηγούμενος διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ Σπύρος Παλαιογιάννης είχε στείλει εξώδικο στην ELFE απειλώντας να σταματήσει την προμήθεια αερίου επειδή η εταιρεία παραβίαζε τις συμβατικές της υποχρεώσεις ως προς την τακτοποίηση του χρέους της προς τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου.

Τα στραβά μάτια στις νέες εταιρείες

Μία από τις πρώτες αποφάσεις που έλαβε ο Κιτσάκος ήταν να αγνοήσει την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της ΔΕΠΑ, η οποία προέβλεπε να προπληρώνει η ELFE την προμήθεια αερίου με 50% μετρητά και το υπόλοιπο ποσό με επιταγές, και να δεχθεί την πληρωμή όλου του ποσού με μεταχρονολογημένες επιταγές. Επίσης, έκανε τα στραβά μάτια όταν, σύμφωνα με το νομικό τμήμα της ΔΕΠΑ, ο όμιλος Λαυρεντιάδη άρχισε να δημιουργεί μια σειρά εταιρειών-προπετασμάτων (ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ΑΕΒΕ, PFIC LTD, CENTROFARO SERVICES LTD, BFS ΑΕΒΕ, REVERA HOLDINGS LTD, κ.ά.). Οι εταιρείες αυτές, και η ELFE, αγόραζαν φυσικό αέριο από τη ΔΕΠΑ με μεταχρονολογημένες επιταγές. Αλλά και οι εργαζόμενοι στη λιπασματοβιομηχανία άρχισαν να διαπιστώνουν περίεργα φαινόμενα. Οταν η ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ επιχείρησε να μεταβάλει μονομερώς τις συμβάσεις τους και αντέδρασαν, η εν λόγω εταιρεία αποχώρησε και εμφανίστηκε η νεοσύστατη εταιρεία «Λιπάσματα Νέας Καρβάλης ΑΕ» με μετοχικό κεφάλαιο 24.000 ευρώ και έδρα σε μια άδεια πολυκατοικία στην Καλλιθέα.

Παράλληλα στο εργοστάσιο δραστηριοποιούνται και οι κυπριακές εταιρείες CENTROFARO SERVICES και BFS, οι οποίες δεν ήταν γνωστό με ποια ιδιότητα βρίσκονται εκεί, ωστόσο εξέδιδαν επιταγές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ προς την ELFE. Παρότι οι εταιρείες αυτές εμφανίζονταν ως διακριτά νομικά πρόσωπα προς την ELFE, η ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ είχε ταυτόσημη έδρα με την ELFE και τη Νεοχημική ΑΒΕΕ στο Π. Φάληρο, διευθύνοντα σύμβουλο τον Ρουμάνο Dan Loucian Flondor αγνώστων λοιπών στοιχείων και μέλος ΔΣ τον Πέτρο Πέτρο, δημοτικό εργάτη Λευκωσίας Κύπρου, ο οποίος αναβαθμίστηκε και σε νόμιμο εκπρόσωπο της CENTROFARO. Ολα τα μέλη των ΔΣ των παραπάνω εταιρειών εμφανίζονταν να συγκατοικούν στην ίδια μονοκατοικία της οδού Κωλέττη 8Α στην Παλαιά Πεντέλη Αττικής. Σταδιακά η ELFE μέσω συμβάσεων μίσθωσης αποξενώθηκε από την οικονομική της δραστηριότητα, η οποία περνούσε στα παραπάνω εταιρικά μορφώματα, που απολάμβαναν τα κέρδη και τα διοχέτευαν προς άγνωστη κατεύθυνση.

Ο Θ. Κιτσάκος

Οι οφειλές και τα δεσμευμένα ακίνητα

Τον Σεπτέμβριο του 2017 η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενέργειας κατήγγειλε τη διοίκηση Κιτσάκου και την «ανοχή της κυβέρνησης σε ένα καθεστώς διαπλοκής – του αισχίστου είδους – που διοικεί τη ΔΕΠΑ (…) από αυτήν που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δημόσια δηλώνει ότι αποστρέφεται». Προκειμένου να πετύχει καλύτερη ρύθμιση για την αποπληρωμή των χρεών του ο όμιλος Λαυρεντιάδη πρότεινε και ο Κιτσάκος αποδέχθηκε, παρά τις αντιρρήσεις της νομικής υπηρεσίας της ΔΕΠΑ, την ανταλλαγή χρέους με ακίνητα, τα οποία θα έπρεπε να ήταν ελεύθερα βαρών αλλά, όπως αποδείχθηκε, όχι μόνο είχαν βάρη αλλά ήταν ήδη από το 2014 δεσμευμένα από το Ελληνικό Δημόσιο και συγκεκριμένα από τον Παναγιώτη Νικολούδη, επικεφαλής τότε της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος.

Ολα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τα συνεχή δημοσιεύματα στον ελληνικό Τύπο, προκάλεσαν την «καρατόμηση» του Κιτσάκου τον Νοέμβριο του 2017 με εντολή του κ. Σταθάκη.

Τα παράξενα της υπόθεσης δεν σταματούν εδώ. Τον Μάρτιο του 2017 η οικονομική αστυνομία έκανε έρευνα στη ΔΕΠΑ και πήρε πρακτικά του ΔΣ, αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης και πλούσια αλληλογραφία, ηλεκτρονική και συμβατική, προκειμένου να διερευνήσει τις σχέσεις της ΔΕΠΑ με την ELFE. Στη συνέχεια, στις 2 Μαΐου 2017, ο πρώην πρόεδρος της Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος, αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γιώργος Παντελής, ζήτησε από τη ΔΕΠΑ να γνωστοποιήσει στην Αρχή αν οι εταιρείες Ελληνικά Λιπάσματα και Χημικά ELFE και ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ είναι πελάτες της εταιρείας φυσικού αερίου. Σε περίπτωση θετικής απάντησης να σταλούν άμεσα αναλυτικά στοιχεία των ανείσπρακτων οφειλών τους και αντίγραφα των εισηγήσεων της νομικής, εμπορικής και οικονομικής υπηρεσίας της ΔΕΠΑ από το 2015.

Την ίδια ημέρα συνεδρίασε το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, υπό την προεδρία τής τότε Προέδρου του Αρείου Πάγου Βασιλικής Θάνου, με τη συμμετοχή της εισαγγελέως του Ανωτάτου Δικαστηρίου Ξένης Δημητρίου και αποφάσισε την αντικατάσταση του Γ. Παντελή στην προεδρία Αρχής για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος από την αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αννα Ζαΐρη με οριακή πλειοψηφία (6 υπέρ έναντι 5 κατά).

Δίωξη για κακουργηματική απάτη

Ο Λ. Λαυρεντιάδης, που με φωτογραφική τροπολογία το φθινόπωρο του 2016 είδε να απαλλάσσεται η πρώην βιομηχανία φωσφορικών λιπασμάτων από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στο φυσικό αέριο, που το 2017 αθωώθηκε για τη χειραγώγηση των μετοχών της εταιρείας Alapis, καθώς με νόμο που ψήφισε η κυβέρνηση το 2016 για συναλλαγές κάτω των 250.000 ημερησίως δεν υφίσταται αδίκημα, και που πήρε αναβολή για τη δίκη του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, δεν ξέφυγε τελικώς από τη Δικαιοσύνη. Στις 30 Ιουλίου 2018 του ασκήθηκε δίωξη για κακουργηματική απάτη από κοινού και κατ’ εξακολούθηση σε βάρος του Δημοσίου, καθώς και για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης με σκοπό τη διάπραξη κακουργηματικής απάτης σε βάρος του Δημοσίου για την υπόθεση της βιομηχανίας λιπασμάτων. Η διαδικασία κινήθηκε μετά την παραπάνω μηνυτήρια αναφορά της ΔΕΠΑ στην  Ελένη Τουλουπάκη.

Οι μεταχρονολογημένες επιταγές και η εταιρεία «υψηλού κινδύνου»

Στις 7 Σεπτεμβρίου 2018 η ΔΕΠΑ στέλνει στην κυρία Ζαΐρη επιστολή, στην οποία αναφέρει 12 προηγούμενες επιστολές που έχει στείλει στην ίδια αρχή, επισημαίνοντας ότι: Τον Μάιο του 2018 ο Λ. Λαυρεντιάδης, ενώ η δραστηριότητά του είχε μπει στη δίνη του κυκλώνα, «έθεσε σε κίνηση» μία ακόμα εταιρεία-προπέτασμα, την κυπριακή REVERA HOLDINGS. Η εταιρεία είχε ανοίξει υποκατάστημα στην Ελλάδα το 2014, με σκοπό την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών, την κατασκευή κοσμημάτων και την παραγωγή αγροτικών προϊόντων, αλλά το 2018 τροποποίησε το καταστατικό της ώστε να παρέχει υπηρεσίες μεταφοράς και συντήρησης μηχανολογικού εξοπλισμού και έτσι δραστηριοποιήθηκε στη λιπασματοβιομηχανία.

Εκπρόσωπος της εταιρείας εμφανίζεται η Μαριάνθη Πέτρου, σύζυγος του Π. Πέτρου της ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ. Και η ELFE εξακολουθεί να προσκομίζει μεταχρονολογημένες επιταγές στη ΔΕΠΑ κατά τον μήνα Ιούλιο, ενώ μεγάλο μέρος των επιταγών του Ιουλίου και του Αυγούστου 2018 εκδόθηκαν από τη Φυτοθρεπτική ΑΒΕΕ (για ποσό άνω των 5 εκατ. ευρώ), μια εταιρεία με κεφάλαιο 933.271 ευρώ και πολύ υψηλό πιστοληπτικό κίνδυνο.

Η διοίκηση της ΔΕΠΑ εκφράζει «εύλογη ανησυχία» για την εισπραξιμότητα των παραπάνω επιταγών και επιπλέον επαναφέρει «μετ’ επιτάσεως και επανειλημμένως – για πολλοστή φορά» το αίτημα να ενημερωθεί για την πρόοδο της έρευνας σχετικά με τις εταιρείες-παραπετάσματα του ομίλου Λαυρεντιάδη. «Επίσης, σας επαναφέρουμε – για πολλοστή φορά – το αίτημα να μας δεχθείτε σε ακρόαση» για το παραπάνω ζήτημα. «Αμφότερα τα αιτήματά μας παραμένουν αναπάντητα από εσάς δημιουργώντας μας εύλογη ανησυχία και προβληματισμό» καταλήγει η επιστολή.