Η αναδιάρθρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί πράγματι έναν από τους στόχους των διαρθρωτικών αλλαγών που περιλαμβάνονται στα μνημόνια. Οπως όμως και οι υπόλοιπες διαρθρωτικές αλλαγές, προχωρεί βασανιστικά αργά, με ημίμετρα και οπισθοδρομήσεις. Προπαντός όμως προχωρεί χωρίς να συζητείται, εντός ή εκτός της χώρας, οποιαδήποτε μακροπρόθεσμη εθνική στρατηγική εθνική ή ευρωπαϊκή.
Οι μεν έχουν πάρει το «manual των διαρθρωτικών αλλαγών» και κόβουν και ράβουν σελίδες και οι άλλοι προσπαθούν απλώς να υπερασπιστούν τα κακώς κείμενα.
Ητραγωδία είναι ότι αυτά συμβαίνουν ενώ είναι σε πλήρη εξέλιξη διεθνώς μια νέα ενεργειακή επανάσταση: η επανάσταση της καθαρής ενέργειας που θα αλλάξει με τρόπο ριζικό την παγκόσμια ενεργειακή σκακιέρα. Τα σημάδια είναι παντού.
Καινοτομίες που εξελίσσονται διαρκώς και ταχύτερα σε πολλαπλούς τομείς –αποθήκευση ενέργειας, ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά, μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος με ελάχιστες απώλειες, έξυπνοι μετρητές, ηλεκτρικό αυτοκίνητο. Στις εξελίξεις αυτές δεν πρωταγωνιστούν μόνο οι συγκεκριμένοι κλάδοι.
Στην πρώτη γραμμή είναι μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου, ενώ η Κίνα, η Ινδία και οι γίγαντες όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ χρησιμοποιούν την επανάσταση της καθαρής ενέργειας για να αλλάξουν τους γεωπολιτικούς συσχετισμούς.
Η Ελλάδα δεν διαθέτει τεχνολογία αιχμής για να συμμετάσχει στη βιομηχανική πλευρά της επανάστασης. Εχει όμως ιδιαίτερα ανταγωνιστικές εταιρείες σε θέματα κατασκευής υποδομών, καθώς και ένα μεγάλο δυναμικό ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ κυρίως στον νησιωτικό χώρο του Αιγαίου. Δυναμικό που ξεπερνά τα 10.000 MW και παραμένει αναξιοποίητο την ίδια ώρα που η ηλεκτρική ζήτηση στα νησιά καλύπτεται από πεπαλαιωμένους, ρυπογόνους και αντιοικονομικούς πετρελαϊκούς σταθμούς.
Το απαρχαιωμένο σύστημα ηλεκτροδότησης των νησιών κοστίζει κάθε χρόνο 800 εκατ. ευρώ, τα οποία πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές ρεύματος στη χώρα. Η διασύνδεση όλων των μεγάλων νησιών που θα σταματούσε αυτή την αιμορραγία και θα άνοιγε την πόρτα για τεράστιες επενδύσεις και μεγάλη εξοικονόμηση κοστίζει 4 δισ. ευρώ, μπορεί να τελειώσει μέσα στην επόμενη δεκαετία και να αποσβεστεί σε πέντε μόλις χρόνια, εξοικονομώντας εις το διηνεκές 800 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Και τι κάνουμε; Υστερα από δεκαετίες αδράνειας τώρα πάει να προωθηθεί «ολίγη διασύνδεση». Δεν υποστηρίζουμε ότι δεν πρέπει να γίνει, αλλά θα πρέπει ταυτόχρονα και ταχύτατα να προωθηθεί μια συνολική λύση για την ολοκληρωμένη διασύνδεση και της Κρήτης, των μεγάλων Δωδεκανήσων και άλλων νησιών.
Ηάποψή μου είναι απλή. Ηρθε η ώρα να σοβαρευτούμε. Να επενδύσουμε στα εγχώρια καύσιμα, τα ελληνικά καύσιμα. Μαζικά στις ανανεώσιμες, στο μεταβατικό στάδιο σε ένα-δύο υψηλής απόδοσης λιγνιτικά και παράλληλα στις καινοτόμες τεχνολογίες.
Επενδύσεις μεγάλης αξίας, που μπορούν να υλοποιηθούν σε ολόκληρη τη χώρα. Οχι μόνο στην κυρίως Ελλάδα, αλλά και στα νησιά και στις βραχονησίδες, όπως η πρωτοπόρα επένδυση που ολοκληρώνει η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στον Αγιο Γεώργιο.
Πιστεύουμε στην Ελλάδα. Εχουμε ήδη επενδύσει περισσότερα από 1,5 δισ. ευρώ την περίοδο της κρίσης και κόντρα σε θεούς και δαίμονες στηρίξαμε έμπρακτα και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, διατηρώντας συνεχώς και αδιαλείπτως το σύνολο των διαθεσίμων μας στις ελληνικές τράπεζες. Ακόμα κι όταν όλα έμοιαζαν να κρέμονται από μια κλωστή.
Ο κ. Γιώργος Περιστέρης είναι διευθύνων σύμβουλος της ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ.
Απόσπασμα από την ομιλία του στο συνέδριο του «Economist».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ