Διπλό μέτωπο κατά της κυβέρνησης για το Ασφαλιστικό

Σε πλήρες αδιέξοδο έχει οδηγηθεί το υπουργείο Εργασίας με το σχέδιο αλλαγών στο Ασφαλιστικό το οποίο προτείνει για τη μεταρρύθμιση του συστήματος. Αφενός οι δανειστές θεωρούν ανεπαρκή τα μέτρα και ζητούν σκληρότερες και αποτελεσματικότερες παρεμβάσεις, αφετέρου στο εσωτερικό της χώρας το σύνολο των ασφαλισμένων (μισθωτοί και ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες) βρίσκεται απέναντι στις κυβερνητικές επιλογές, κλιμακώνοντας με κάθε τρόπο τις αντιδράσεις του.

Οι υπέρμετρες αυξήσεις στις εισφορές, αλλά και οι μεγάλες μειώσεις στις συντάξεις –κυρίως όσων ασφαλισμένων έχουν πολλά έτη ασφάλισης –είναι τα σημεία του σχεδίου που συγκεντρώνουν τις περισσότερες αντιδράσεις εργαζομένων και επαγγελματιών. Ηδη εκδηλώθηκε η πρώτη μεγάλη κινητοποίηση δικηγόρων, γιατρών, μηχανικών, φαρμακοποιών, ενώ ακολουθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι αλλά και η ΓΣΕΕ με την 24ωρη γενική απεργία στις 4 Φεβρουαρίου.

Εκ διαμέτρου αντίθετες είναι οι ενστάσεις των δανειστών σε σύγκριση με τις αντιδράσεις των ασφαλισμένων. Συγκεκριμένα θεωρούν «ήπιες» τις μεταρρυθμίσεις και εκτιμούν ότι «δεν επιφέρουν το αναμενόμενο δημοσιονομικό αποτέλεσμα».

«Τα μέτρα δεν είναι επαρκώς κοστολογημένα» διατείνονται οι δανειστές, ενώ επιμένουν ότι η πρώτη αίσθηση οδηγεί στην άποψη πως είναι ανεπαρκή.

Οι δανειστές δεν διαφωνούν με τη γενικότερη «αρχιτεκτονική» του συστήματος που περιλαμβάνεται στο σχέδιο Κατρούγκαλου αλλά θέλουν επιπλέον μέτρα που καθιστούν το «πακέτο απολύτως επαχθές».

Οι προτροπές

Ενδεικτικές αυτού είναι μια σειρά «προτάσεις-προτροπές» προς την κυβέρνηση, που έχουν διατυπωθεί –σε διαφορετικούς χρόνους –από τους τεχνικούς εμπειρογνώμονες του κουαρτέτου, μετά τη δημοσιοποίηση του σχεδίου Κατρούγκαλου. Αυτές είναι:

Πρώτον, η πλήρης κατάργηση της παροχής που σχετίζεται με το εφάπαξ βοήθημα.

Δεύτερον, η καθιέρωση περιουσιακών ή εισοδηματικών κριτηρίων για τη χορήγηση της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ.

Τρίτον, θέσπιση εισοδηματικών κριτηρίων και για την επικουρική σύνταξη. Εναλλακτικά επαναφέρουν παλαιότερη πρότασή τους για την ενσωμάτωση της επικουρικής στην κύρια σύνταξη.

Τέταρτον, υιοθέτηση χαμηλότερων ποσοστών αναπλήρωσης σε ό,τι αφορά το αναλογικό τμήμα της κύριας σύνταξης.

Πέμπτον, εξισορρόπηση των βαρών που επωμίζονται οι νέοι συνταξιούχοι (οι οποίοι δέχονται υπέρμετρα βάρη) με την επιβάρυνση και των υφιστάμενων συνταξιούχων.

Εκτον, αλλαγές στις επιβαρύνσεις μέσω των ασφαλιστικών εισφορών, κάτι στο οποίο οι θεσμοί είχαν εξ αρχής διατυπώσεις τις αντιρρήσεις τους.

Το πακέτο αυτό, όπως είναι φανερό, είναι εξαιρετικά δύσκολο να γίνει αποδεκτό από την κυβέρνηση, στελέχη της οποίας φαίνεται να δυσπιστούν πλέον όσον αφορά την ορθότητα του εγχειρήματος του υπουργείου Εργασίας να προχωρήσει σε «συνολική μεταρρύθμιση», αντί των επί μέρους περικοπών που αρχικώς ζητούσαν οι δανειστές.

Τα ασφάλιστρα

Στο μεταξύ στην πρώτη αναδίπλωση του υπουργείου Εργασίας φαίνεται να οδηγούν τα αδιέξοδα και οι αντιδράσεις που προκαλεί η επιβολή ενιαίων εισφορών 20% για κύρια ασφάλιση σε όλους ανεξαιρέτως τους ασφαλισμένους, μισθωτούς, αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολουμένους.

Το μέτρο αυτό μπορεί να επιφέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που προσδοκούσε ο εμπνευστής του. Η κατάρρευση των εσόδων των Ταμείων με τη μαζική αποχώρηση από την ασφάλιση κλάδων επαγγελματιών αποτελεί υπαρκτό κίνδυνο κατά τις επαγγελματικές οργανώσεις που αντιδρούν στο σχέδιο.

Ηδη ο υπουργός Εργασίας κ. Γ. Κατρούγκαλος ανακοίνωσε τη σύσταση επιτροπής η οποία θα αναζητήσει εντός των επόμενων ημερών λύση στο πρόβλημα, ενώ παραδέχθηκε την ανάγκη ελάφρυνσης των ασφαλιστικών εισφορών, ειδικά για όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα.

Στις προτάσεις που έχουν ως τώρα διατυπωθεί περιλαμβάνεται η καθιέρωση ενιαίας κλίμακας για φόρους και εισφορές, με την ταυτόχρονη θέσπιση οροφής-πλαφόν στη συνολική επιβάρυνση στην οποία θα υπόκειται ο ελεύθερος επαγγελματίας από την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.

Η πρόταση στοχεύει να μετριάσει τις υπέρογκες αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές που επιφέρει το σχέδιο Κατρούγκαλου στα μεσαία και υψηλά εισοδήματα των αυτοαπασχολουμένων (γιατροί, δικηγόροι, νέοι επιστήμονες, ελεύθεροι επαγγελματίες κ.λπ.).

Η νέα ενιαία κλίμακα που βρίσκεται στη φάση του σχεδιασμού συνδέει τους φόρους με τις ασφαλιστικές εισφορές και αντιμετωπίζει με ενιαίο τρόπο την τελική επιβάρυνση.

Σύμφωνα με πληροφορίες το βασικό σενάριο των υπουργείων Εργασίας και Οικονομικών που σχεδιάζουν τις αλλαγές περιλαμβάνει «πλαφόν-οροφή» στο άθροισμα της ασφαλιστικής εισφοράς και του φόρου εισοδήματος για τους αυτοαπασχολουμένους και τους ελεύθερους επαγγελματίες.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το όριο φόρων και εισφορών τοποθετείται περίπου στο 55% για εισοδήματα από 20.000 ως 30.000 ευρώ τον χρόνο, πιθανότατα κλιμακωτά, ενώ για τα εισοδήματα πάνω από 30.000 ευρώ τον χρόνο το όριο θα μπει κοντά στο 60%.

Ταυτόχρονα στο τραπέζι των αλλαγών υπάρχει πρόταση για μείωση της κατώτατης ασφαλιστικής εισφοράς, στα 93 ευρώ από τα 117 ευρώ –που προβλέπει το σχέδιο Κατρούγκαλου –για τους νέους επαγγελματίες, με έναρξη δραστηριότητας τα πέντε έτη, αλλά και για τους αγρότες.