Τζον Μούκουμ Μμπάκου: «Διαφθορά και αυταρχικές κυβερνήσεις εμποδίζουν την ανάπτυξη της Αφρικής»

Σχολιάζοντας την αποχαιρετιστήρια ομιλία του αμερικανού προέδρου στην Αφρικανική Ενωση, κατά την οποία ο Μπαράκ Ομπάμα άδραξε την ευκαιρία για να δηλώσει ότι «η δημοκρατική πρόοδος της Αφρικής κινδυνεύει από ηγέτες που αρνούνται να αποχωρήσουν όταν λήγουν οι θητείες τους», ο Τζον Μμπάκου, διακεκριμένος ακαδημαϊκός με πλούσιο συγγραφικό και ερευνητικό έργο πάνω στα κύρια ζητήματα που εξακολουθούν να ταλανίζουν την Αφρική και πολυετή εμπειρία σε οργανισμούς όπως η Αφρικανική Κοινοπραξία Οικονομικών Ερευνών και η Οικονομική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Αφρική, δηλώνει πως «ήταν σωστό το ότι ο πρόεδρος Ομπάμα δεν απέφυγε να μιλήσει για τις κυβερνητικές δομές οι οποίες στέκονται στον δρόμο της διαφάνειας, της λογοδοσίας και της συμμετοχικής και δίχως αποκλεισμούς διακυβέρνησης».

«Η ατιμωρησία των κυβερνήσεων σε συνδυασμό με τη διαφθορά και την καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων από κρατικούς φορείς είναι από τους πιο σημαντικούς φραγμούς όσον αφορά την ειρήνη και την ασφάλεια στην ήπειρο. Βεβαίως, η ειρήνη και η ασφάλεια αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την οικονομική ανάπτυξη.
Δυστυχώς όμως οι επί μακρόν εδραιωμένες αυτοκρατορικές προεδρίες της Αφρικής εξακολουθούν να υπονομεύουν τις προσπάθειες της κοινωνίας των πολιτών για τη βελτίωση της διακυβέρνησης και την ενίσχυση της παροχής των υπηρεσιών που απαιτούνται για την ταχεία οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη στην Αφρική για αποτελεσματικές θεσμικές μεταρρυθμίσεις με στόχο τη διάλυση δυσλειτουργικών και οπισθοδρομικών δομών διακυβέρνησης και την αντικατάστασή τους με δομές που σέβονται και ενισχύουν το κράτος δικαίου, τη δημοκρατία, τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτές οι θεσμικές ρυθμίσεις είναι απαραίτητες για τη μάχη κατά της διαφθοράς και άλλων μορφών κακοδιαχείρισης, όπως επίσης και της τρομοκρατίας και των διασυνοριακών εγκληματικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης και της εμπορίας παιδιών. Υπάρχει η ελπίδα ότι η ομιλία του Μπαράκ Ομπάμα μπορεί να δώσει μια ηθική ώθηση στις πάμπολλες μη κυβερνητικές οργανώσεις της Αφρικής που προωθούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και προσπαθούν να εμπλέξουν τους συμπολίτες τους ξεκινώντας από τα κατώτερα στρώματα στην πραγματοποίηση συνταγματικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την αναδόμηση και των κυβερνήσεων και των οικονομιών έτσι ώστε να ευνοείται η συμμετοχή όλων των πολιτών σε αυτές».

«Παρά την κριτική που δέχθηκε ο Μπαράκ Ομπάμα για την υποτιθέμενη απροθυμία του να ασχοληθεί ενεργά με την Αφρική κατά τη διάρκεια των δύο θητειών του, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής συνέχισαν ως χώρα να δραστηριοποιούνται στην ήπειρο. Μέσω πολιτισμικών και εκπαιδευτικών ανταλλαγών, μέσω του δικτύου των πρεσβειών τους και μέσω της διαρκούς αύξησης των εμπορικών συναλλαγών και των επενδύσεών τους, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να παράσχουν σημαντική βοήθεια όσον αφορά την οικοδόμηση κρατικών δομών, την ανάπτυξη των ανθρώπινων πόρων αλλά και άλλων τομέων, ιδιαίτερης σημασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την πρόοδο στην Αφρική. Παρά την έλλειψη σημαντικών επενδύσεων (από την πλευρά των Αμερικανών), ιδιαίτερα αν τις συγκρίνουμε με τις αυξανόμενες δαπάνες της Κίνας για την εξόρυξη φυσικών πόρων και την πραγματοποίηση έργων υποδομής, η παρουσία των ΗΠΑ παραμένει σημαντική για την ειρήνη, την ασφάλεια και την ανθρώπινη ανάπτυξη στην Αφρική. Πολλές μη κυβερνητικές οργανώσεις των ΗΠΑ εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια των αφρικανικών λαών να αναπτύξουν την ικανότητα της αυτοδιακυβέρνησης και να επιλύσουν τα προβλήματά τους. Αυτό που χρειάζονται οι Αφρικανοί ώστε να μπορέσουν να αναπτυχθούν με βιώσιμο τρόπο είναι κυβερνήσεις που να βασίζονται στις αξίες της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, της πολιτικής ακεραιότητας και της σωστής διακυβέρνησης. Η ελπίδα είναι ότι ο πρόεδρος Ομπάμα μπορεί κατά τη διάρκεια αυτών των τελευταίων ετών της προεδρίας του να ακολουθήσει μια πολιτική η οποία θα ενισχύσει σημαντικά την ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών να συνεργάζονται με αφρικανικές χώρες όσον αφορά τη σύναψη και τη διατήρηση επιτυχημένων και αμοιβαία επωφελών συνεργασιών στους τομείς του εμπορίου, των επενδύσεων και της ασφαλείας».