Εγκλημα από αμέλεια ή από πρόθεση;

Το πρωί της Μεγάλης Δευτέρας, τον Απρίλη του μακρινού 1964, ένα παιδάκι που δεν είχε ακόμα συμπληρώσει 8 χρόνια ζωής πήγε να βγάλει το πρώτο του μεροκάματο, σαν βοηθός κουρείου. Καθώς πλησίαζε το Πάσχα, έπεσε πολλή δουλειά μέχρι το μεσημέρι… Όμως, το απόγευμα τα πράγματα ήταν πιο χαλαρά και έπιασε για πρώτη φορά μία τοπική εφημερίδα στα χέρια του. Σε ένα μονόστηλο πλαίσιο υπήρχαν τρεις άγνωστες λέξεις και δύο αριθμοί: «ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ Δολάριο 30, Μάρκο 7″. Ο πιτσιρικάς ρώτησε τον κουρέα τι σημαίνουν αυτά και εκείνος του εξήγησε, όσο πιο απλά μπορούσε… Φαντάζομαι ότι θα έχετε καταλάβει ποιος ήταν ο πιτσιρικάς, αλλά μάλλον δυσκολεύεστε να καταλάβετε πώς κολλάει αυτό με τον τίτλο αυτού του κειμένου.

Πέρασαν 37,5 χρόνια μέχρι να φτάσουμε στο τέλος του 2001, όταν μπήκαμε πλέον στην εποχή του ευρωπαϊκού νομίσματος. Αν δεν κάνω κάποιο λάθος, όταν κλείδωσαν οι ισοτιμίες των εθνικών νομισμάτων, το μάρκο είχε 174,22 δραχμές… δηλαδή, είχε αυξήσει την αξία του σχεδόν κατά 25 φορές σε σχέση με το εθνικό μας νόμισμα, πράγμα που σημαίνει 2 φορές πάνω ανά τριετία και ένας Θεός ξέρει πόσο μεγαλύτερη θα ήταν αυτή η αναλογία, αν δεν είχε μεσολαβήσει η επανένωση της Γερμανίας.

Όσοι νομίζετε ότι τι κείμενο αυτό θα έχει οικονομικό περιεχόμενο, χάσατε… Δεν είμαι οικονομολόγος, είμαι εκπαιδευτικός και με αυτήν ιδιότητα γράφω. Φαντάζομαι ότι ο μακροσκελής πρόλογος σας δημιούργησε μία τουλάχιστον απορία: πώς μπορεί να δικαιολογηθεί μία τόσο μεγάλη διαφορά στις νομισματικές ισοτιμίες ;

Τα πολιτικά και τα κομματικά φερέφωνα βρίσκουν πάντα «εύκολες» απαντήσεις στα δύσκολα ερωτήματα, γι’ αυτό και αυτά παραμένουν αναπάντητα. Ο πολύς κόσμος δεν μπαίνει στον κόπο να ασχοληθεί, ακούει μόνον αυτά που θέλει να ακούσει και περιμένει να έρθουν οι λύσεις από τον ουρανό !

Όμως, ο ουρανός δεν προσφέρει λύσεις, αυτές πρέπει να τις βρούμε εμείς… Όλοι και όχι κάποιοι πεφωτισμένοι ή σοφοί, που έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχουν. Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα, που κάθε μέρα γίνονται δυσκολότερα και – ψεύτης να βγω – κάποια στιγμή θα μας πνίξουν εντελώς. Ο μακαρίτης ο πατέρας μου, ένας αγράμματος οικοδόμος, έλεγε ότι «δεν είμαστε φτωχοί από παράδες, είμαστε φτωχοί από μυαλά» και εγώ, που έμαθα πέντε γράμματα παραπάνω, θα το γράψω λιγάκι πιο κομψά… Έχουμε τεράστιο πρόβλημα νοοτροπίας και τραγικό έλλειμμα παιδείας, που μέρα με τη μέρα και χρόνο με το χρόνο γιγαντώνονται.

Η λέξη «νοοτροπία» σημαίνει τον τρόπο που χρησιμοποιούμε το μυαλό μας, τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Εύλογη είναι η απορία: πότε πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε, ποιοι μπορούν και πρέπει να μας βοηθήσουν σ’ αυτό ;

Θεωρώ αυτονόητη την απάντηση… Όσο το δυνατόν νωρίτερα και αυτοί που πρέπει να μας βοηθήσουν είναι οι γονείς και οι δάσκαλοι. Όμως, ακολουθεί το αμείλικτο ερώτημα: θέλουν να το κάνουν, μπορούν να το κάνουν, προσπαθούν να το κάνουν ή απλώς νομίζουν ότι το κάνουν ;

Κοντεύω να κλείσω 59 χρόνια ζωής και ήμουν έξω από τον εκπαιδευτικό χώρο μόνον στα έξι χρόνια της προσχολικής μου ηλικίας και στους 18 μήνες της στρατιωτικής μου θητείας, οπότε έχω συμπληρώσει μισό αιώνα μέσα στις αίθουσες διδασκαλίας. Βλέποντας καθημερινά την πορεία που έχουμε πάρει, ουρλιάζω μπας και με ακούσει κανένας: πού πάμε, ρε γαμώτο ;

Αφού δηλώσω φανατικός εχθρός κάθε μορφής λαϊκισμού, θα προσπαθήσω να εξηγήσω από πού προκύπτει η αγωνία μου. Υπάρχει μία απλή αλήθεια που λέει ότι όσα μαθήματα και γνωστικά αντικείμενα δεν εξετάζονται, είναι σαν να μην διδάσκονται. Όσοι ζούμε στο χώρο της εκπαίδευσης, το ξέρουμε πολύ καλά και οι υπόλοιποι μπορούν να το κρίνουν από τη δικιά τους μαθητική εμπειρία. Αυτό το απλό και αυτονόητο, αυτοί που αποτελούν την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας ή δεν το ξέρουν ή κάνουν τάχα δεν το ξέρουν, επειδή έχουν πρόθεση και δεν θέλουν να την ομολογήσουν.

Με το πρόσχημα ότι είναι δήθεν αριστεροί και προοδευτικοί, υπηρετούν τον σκοταδισμό και την αγραμματοσύνη… ακουσίως ή εκουσίως, αυτοί ξέρουν. Μικρός είναι ο κόσμος μας, τους προσκαλώ και τους προκαλώ να απαντήσουν σε κάποια ερωτήματα…

1. Χαρίζοντας «διά νόμου» το 1/3 τουλάχιστον της διδακτέας ύλης σε κάθε εξέταση, ποιο ακριβώς κέρδος νομίζετε ότι θα έχουν τα παιδιά ;

2. Προάγοντας με το… ζόρι τους μαθητές, νομίζετε ότι προσφέρετε σε αυτούς ή στην εύρυθμη λειτουργία των σχολικών μονάδων ;

3. Γνωρίζετε ότι τα κενά γνώσης στα βασικά αντικείμενα λειτουργούν ως τροχοπέδη στην εκπαιδευτική διαδικασία και δεν βοηθάνε ούτε τους μαθητές, ούτε τους εκπαιδευτικούς ;

4. Ξέρετε ότι βρισκόμαστε στο 2015 και ότι οι πληροφορίες μπορούν να φτάνουν στον καθένα μας, χωρίς να πάει στο σχολείο… οπότε, ο ρόλος του σχολείου πρέπει να είναι η επεξεργασία και η αξιοποίηση των πληροφοριών, όχι η απλή αναπαραγωγή τους ;

5. Γιατί υποβαθμίζετε συνεχώς και συστηματικά τα μαθήματα (Πρακτική Αριθμητική, Θεωρητική Γεωμετρία, Φυσική κλπ) που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της σκέψης των παιδιών, καθώς συνήθως απαιτούν μία σειρά συλλογισμών ;

6. Ξέρετε ότι το δύσκολο για κάθε δάσκαλο, όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης, είναι πώς θα μάθει στα παιδιά να σκέφτονται και όχι πώς θα αναμασούν τα ίδια και τα ίδια ;

7. Έχετε επίγνωση των συνεπειών που θα έχουν οι αλλαγές τις οποίες προωθείτε στη λειτουργία των σχολικών μονάδων και στο επίπεδο κατάρτισης των μαθητών ;

8. Γνωρίζετε ότι κάθε φορά που καταργείται κάποια σοβαρή εξεταστική διαδικασία (εισαγωγικές εξετάσεις στο Λύκειο, πανελλήνιες εξετάσεις Β’ Λυκείου, Τράπεζα Θεμάτων κλπ) πέφτει αμέσως και κατακόρυφα το ενδιαφέρον των μαθητών για τα μαθήματά τους ;

Ο κατάλογος είναι ατελείωτος και μακάρι να υπήρχαν κάποιοι πρόθυμοι να συζητήσουμε σοβαρά για όλα αυτά. Φυσικά και δεν περιμένω να το κάνουν οι επικεφαλής του Υπουργείου, αλλά θα περιμένω να μετρήσω την ευαισθησία και να διαπιστώσω τα πολιτικά αντανακλαστικά των τοπικών παραγόντων της κυβερνητικής συμμαχίας. Προσφέρω το πόδι μου, για να πατήσουμε το φρένο πριν τσακιστούμε… Όμως, το αυτοκίνητο δεν το οδηγώ εγώ και φοβάμαι ότι, αυτούς που το οδηγούν, τους έχει πάρει ο ύπνος !