Εμπλοκή με τους αναπληρωτές γενικούς γραμματείς στα υπουργεία

Νομοθετικό εμπόδιο το οποίο δεν είχε προβλεφθεί και έχει εγκλωβίσει την κυβερνητική μηχανή σε απραξία προέκυψε στη συγκρότηση της λεγόμενης «μικρής κυβέρνησης», δηλαδή του σχήματος των γενικών και αναπληρωτών γενικών γραμματέων, που έχει ως στόχο να «τρέξει» την καθημερινή δραστηριότητα των υπουργείων.

Οπως πληροφορείται «Το Βήμα», τα συγχωνευθέντα υπερ-υπουργεία Οικονομίας, Υποδομών, Τουρισμού και Ναυτιλίας και Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στα οποία προοριζόταν να τοποθετηθούν αρκετοί αναπληρωτές γενικοί γραμματείς, οι οποίοι θα συντονίζονταν από τους «κεντρικούς» γενικούς γραμματείς των υπουργείων, αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα λειτουργίας.

Ειδικότερα ο νόμος προβλέπει ότι κάθε υπουργείο διαθέτει μόνο μία οικονομική και διοικητική διεύθυνση, της οποίας πάντα προΐσταται ο γενικός γραμματέας, ο οποίος συχνά επικυρώνει με την υπογραφή του τις διοικητικές πράξεις που προωθούνται από τις υπηρεσίες προς τον εκάστοτε υπουργό. Βάσει αυτής της παραδοχής ορίζονταν και οι αρμοδιότητες των λεγόμενων «θεματικών» γενικών γραμματέων, όπως Δημοσίων Εργων (ΥΠΟΜΕΔΙ), Τουριστικών Υποδομών (Τουρισμού) ή Ενέργειας (ΥΠΕΚΑ), που έχουν πολύ πιο στενές αρμοδιότητες.

Στη συγκεκριμένη συγκυρία, στην οποία επτά υπουργεία ενώθηκαν σε δύο, υπάρχει μείζον νομικό κενό καθώς οι πρώην «κεντρικές» γενικές γραμματείες, που μετατρέπονται σε τομεακές, δεν προβλέπονται από τον οργανισμό των υπουργείων και τυπικά δεν υπάρχουν. Ετσι, κάθε απόφαση που θα εκδίδουν ορισμένοι αναπληρωτές γενικοί γραμματείς θα είναι πραγματικά ευεπίφορη σε δικαστικές προσφυγές, σημειώνει στο «Βήμα» πηγή με γνώση της υπόθεσης.

Μάλιστα το πρόβλημα δημιουργεί και επιπλοκές στις σχέσεις των μελών της κυβέρνησης. Σύμφωνα με το «παλιό» σύστημα, οι γενικοί γραμματείς ορίζονται από τον Πρωθυπουργό και τον αρμόδιο υπουργό, ενώ, σύμφωνα με το «νέο», οι αναπληρωτές γενικοί ορίζονται από τον αρμόδιο υπουργό και τον εποπτεύοντα αναπληρωτή υπουργό.

Ηδη έχουν υπάρξει προστριβές μεταξύ του υπουργού Οικονομίας κ. Γιώργου Σταθάκη και του αναπληρωτή υπουργού κ. Χρήστου Σπίρτζη με αφορμή τον ορισμό του κ. Γιώργου Δέδε ως επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας Υποδομών, ο οποίος θεωρείται φιλικά προσκείμενος στον πρόεδρο του ΤΕΕ.

Ο κ. Σταθάκης ζητούσε τον ορισμό του ως αναπληρωτή γενικού γραμματέα, που θα τελούσε υπό τον συντονισμό του «υπερ-γενικού» και πρώην διευθυντή του γραφείου του κ. Σταθάκη, γενικού γραμματέα του υπουργείου, κ. Μάνου Μανουσάκη.

Αντίθετα, ο κ. Σπίρτζης υποστήριζε ότι ο διορισμός του κ. Δέδε πρέπει να γίνει με το «παλιό» μοντέλο, δηλαδή όπως είχε συμβεί με όλους τους γενικούς γραμματείς Δημοσίων Εργων στο πρόσφατο παρελθόν.

Τελικά η πλάστιγγα έγειρε υπέρ του κ. Σπίρτζη και, όπως δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ο κ. Δέδες ορίστηκε ως γενικός γραμματέας από τον πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα και τον κ. Σταθάκη. Ελλείψει του κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου, για τον ίδιο λόγο ο κ. Χαράλαμπος Κασίμης ανέλαβε τελικά γενικός γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων στο υπουργείο Περιβάλλοντος αντί για αναπληρωτής γενικός, όπως προοριζόταν αρχικά.

Παρόμοιο πρόβλημα αντιμετωπίζει η προοριζόμενη για τη Γενική Γραμματεία Μεταφορών κυρία Πέτη Πέρκα, η οποία αναμένεται να αναλάβει τη θέση της αναπληρώτριας γενικής γραμματέως. Ωστόσο, Γενική Γραμματεία Μεταφορών υπάρχει μόνο προφορικά και όχι νομικά, καθώς αποτελεί την πρώην κεντρική Γενική Γραμματεία του υπουργείου Υποδομών. Ετσι η κυρία Πέρκα δεν μπορεί να οριστεί καθώς δεν υφίσταται τυπικά η συγκεκριμένη οργανωτική μονάδα.

Παράλληλα, σύμφωνα με τον νόμο, οι διευθύνσεις Οικονομικού και Διοικητικού των πρώην υπουργείων Υποδομών, Τουρισμού και Ναυτιλίας θα πρέπει να συγχωνευθούν και να περάσουν στην «κεντρική» γραμματεία που τελεί υπό τον έλεγχο του «υπερ-γενικού» κ. Μανουσάκη.

Αυτό προϋποθέτει να εκδοθούν προεδρικά διατάγματα με τους νέους οργανισμούς των υπουργείων, μια διαδικασία που είναι ιδιαίτερα χρονοβόρος και απαιτεί μήνες προκειμένου να κυρωθεί. Αλλωστε, υπάρχει αντίστοιχη εμπειρία από το 2012, όταν χρειάστηκαν τέσσερις σχεδόν μήνες προκειμένου να συγκροτηθεί η Γενική Γραμματεία Μεταφορών, στο πλαίσιο του ενοποιημένου τότε υπουργείου Υποδομών και Ανάπτυξης. Μάλιστα τότε ο ΣΥΡΙΖΑ είχε εκδώσει σχετική ανακοίνωση για το ζήτημα.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, το ζήτημα μπορεί να λυθεί άμεσα με τροπολογία που θα διατηρεί τις υφιστάμενες διοικητικές και οικονομικές δομές των πρώην υπουργείων ώσπου να εκδοθούν τα διατάγματα με τα οποία θα μετατραπούν οι πρώην «κεντρικές» γραμματείες σε θεματικές. Σε αντίθετη περίπτωση, αναφέρουν, κάθε υπογραφή θα είναι αμφισβητούμενη και θα είναι νομικά ευεπίφορη.