Το έχω ακούσει από φίλους και γνωστούς: για πολλούς (για τους περισσότερους;) το Αμμάν είναι μια άναρχη (ως προς τη δόμηση) και εν πολλοίς άχαρη πόλη. Για εμένα, πάλι, είναι μία από τις πιο… ομορφάσχημες πόλεις που έχω γνωρίσει. Η σκονισμένη, πυκνοκτισμένη από μπετόν και πέτρα πρωτεύουσα της Ιορδανίας με γοήτευσε από την πρώτη κιόλας επαφή μαζί της. Μπορώ να καταλάβω εκείνους που δεν σχημάτισαν τις καλύτερες εντυπώσεις, οι περισσότεροι εκ των οποίων συμμετείχαν σε τουριστικά γκρουπ που απλώς ξεναγήθηκαν στο «δύσκολο» κέντρο της για δύο-τρεις ώρες προτού φύγουν για πιο τουριστικές περιοχές, τη ρωμαϊκή Γέρασα, την Πέτρα των Ναβαταίων ή τις όχθες της Νεκράς Θάλασσας. Είμαι όμως σίγουρος πως αν έδιναν μια δεύτερη ευκαιρία, αν έμεναν και εξερευνούσαν τις ασφυκτικά κτισμένες γειτονιές, τα πολύχρωμα παζάρια, τα μαγαζιά που μοιάζουν να βγαίνουν από περασμένες δεκαετίες, θα άλλαζαν γνώμη. Θα ανακάλυπταν και εκείνοι την παράξενη ομορφιά της Ανατολής που πίσω από το τραχύ της πρώτης εντύπωσης έχει καλωσόρισμα, τρυφερότητα, χάδι, ένα χαμόγελο βαθιά ανθρώπινο. Εχει, βεβαίως, και κάτι που, ακόμη και αν δεν σου αρέσει η «αισθητική της ερήμου», του «γυμνού» χώματος και του ανηλεούς ήλιου, της ανυδρίας και της παχιάς σιωπής που καλύπτει τις θεόξερες εκτάσεις γύρω από τις πόλεις, δεν μπορεί να μη σε γοητεύσει: το φαγητό.

Το φαγητό του Αμμάν, της Ανατολής, γεμάτο χρώματα, γεύσεις και αρώματα, αποτελεί ένα από τα δυνατά χαρτιά της πόλης, είτε το απολαύσετε στον δρόμο από πλανόδιους μάγειρες, είτε στα συνοικιακά μαγέρικα, είτε στα πιο εξευρωπαϊσμένα ακριβά εστιατόρια ή στα restaurants των ξενοδοχείων. Κεμπάπ, γεμιστές ντομάτες και μελιτζάνες, μαριναρισμένα κρέατα, χούμους, φαλάφελ και, και, και… Μακρύς ο κατάλογος, δεκάδες τα νοστιμότατα εδέσματα που σερβιρισμένα σε μικρά πιατάκια θα καταφθάσουν στο τραπέζι σας. Τις συνταγές τους θα τις βρείτε εύκολα στο Διαδίκτυο, σήμερα όμως εγώ δεν θα σας βάλω να μαγειρέψετε. Επειδή «στην απλότητα βρίσκεται η μεγαλύτερη νοστιμάδα», όπως έλεγε και μια ψυχή (καλή της ώρα), έτσι κι εγώ θα σας προτείνω κάτι πολύ απλό, αλλά και πολύ ανατολίτικο, που είτε θα το αγοράσετε έτοιμο είτε θα το φτιάξετε μέσα σε μερικά λεπτά της ώρας στην κουζίνα σας.
Πρόκειται για το ζάαταρ, ένα μείγμα αποξηραμένων βοτάνων και μπαχαρικών το οποίο (και) οι Ιορδανοί βάζουν πάνω στο ψωμί τους (ή, ακόμη καλύτερα, στις λεπτές ανατολίτικες πιτούλες που βρίσκουμε πια και στην Ελλάδα) δημιουργώντας από το τίποτα μια απίστευτη νοστιμιά, την οποία μπορείτε να απολαύσετε όλες τις ώρες της ημέρας, στο πρωινό, για κολατσιό, στο γεύμα ή στο δείπνο. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του ποικίλλουν: άλλοτε περιέχει σουμάκ (μπαχαρικό με λεμονάτη γεύση που παρασκευάζεται από τους καρπούς ενός θάμνου), άλλοτε όχι, άλλοτε περιέχει κάτι σαν άγρια ρίγανη, άλλοτε ένα είδος μαντζουράνας που φύεται στη Συρία… Οσες φορές το έφαγα, όσο διαφορετική και αν ήταν η σύστασή του, το αποτέλεσμα παρέμενε μοναδικό: μια γευστική έκρηξη μυρωδικών που έφερνε στο μυαλό εξοχή, τοπίο ψημένο στον ήλιο, ένα πυρωμένο καλοκαίρι. Για να αφήσω όμως στην άκρη τον ποιητή και να επιστρέψω στον λιχούδη τουρίστα, το αρωματικό (και εξαιρετικά θρεπτικό) ζάαταρ είναι ο ιδανικός τρόπος για να κάνεις το τίποτα κάτι. Για να καταλάβετε, δοκιμάστε το. Αγοράστε το από τα μαγαζιά μπαχαρικών της Ευριπίδου και χρησιμοποιήστε το σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνουμε παρακάτω. Ή παρασκευάστε το. Και υποδεχτείτε την Ανατολή στο τραπέζι σας.

Σας έχω και τη συνταγή

Zάαταρ (μείγμα αποξηραμένων βοτάνων και μυρωδικών)

5 κ.σ. καβουρντισμένο σουσάμι
2 κ.γ. θυμάρι
2 κ.γ. ρίγανη
2 κ.γ. μαντζουράνα
1 κ.γ. θρούμπι
1 κ.γ. σουμάκ
αλάτι

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Ανακατεύουμε όλα τα μυρωδικά και φυλάμε το μείγμα σε ένα βάζο. Ρίχνουμε σε μια μικρή ποσότητα του μείγματος λίγο ελαιόλαδο καλής ποιότητας και ανακατεύουμε ώσπου να δημιουργηθεί μια σχετικά παχύρρευστη αλοιφή. Αλείφουμε σε ψωμί ή σε αραβικές πίτες και φρυγανίζουμε (μπορούμε να τις βάλουμε στο γκριλ). Προσέχουμε να μην καεί γιατί τότε θα αποκτήσει πικρή γεύση. Θα το απολαύσουμε σκέτο στο πρωινό, με χούμους, με λίγο γιαούρτι, θα συνοδεύσουμε με αυτό το φαγητό μας, ή θα το σερβίρουμε ως μεζεδάκι με κρασί ή ρακή.

Ολα τα μυρωδικά πρέπει να είναι αποξηραμένα. Οι ποσότητες μπορούν εύκολα να αλλάξουν ανάλογα με τα γούστα σας. Μπορείτε να παραλείψετε κάποιο υλικό αν δεν σας αρέσει ή να προσθέσετε κάποιο άλλο: π.χ. λίγο ξύσμα λεμονιού ή πορτοκαλιού, βασιλικό, κόλιαντρο, γλυκάνισο, λίγο αλεσμένο φιστίκι Αιγίνης.

*Δημοσιεύθηκε στο BΗΜΑ GOURMET την Κυριακή 8 Φεβρουαρίου 2015.