Αίγυπτος: Εξι προβλήματα και λίγος χρόνος για τον στρατηγό αλ Σίσι

Όταν ο ανατραπείς ισλαμιστής πρόεδρος Μοχάμεντ Μόρσι πληροφορήθηκε ότι ο αρχιπραξικοπηματίας στρατηγός Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι θα διεκδικούσε το ανώτατο αξίωμα στην Αίγυπτο, ρώτησε με έκπληξη τον δικηγόρο του: «Στ’ αλήθεια θέλει να γίνει πρόεδρος;».

Ο λόγος για αυτή την ερώτηση είναι απλός, γράφει η βρετανική εφημερίδα Guardian: η Αίγυπτος βρίσκεται ακόμη κολλημένη στα ίδια οικονομικά και γραφειοκρατικά προβλήματα, που οδήγησαν στις μαζικές διαδηλώσεις κατά του Χόσνι Μουμπάρακ το 2011 και έκτοτε η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί.

Στις διήμερες (Δευτέρα και Τρίτη) προεδρικές εκλογές ο Σίσι, δημοσκοπικά τουλάχιστον, προηγείται, δεδομένου μάλιστα ότι η Μουσουλμανική Αδελφότητα ετέθη εκτός νόμου και υπέστη λουτρό αίματος με θύματα εκατοντάδες οπαδούς της. Ομως ο Σίσι, όπως και ο Μόρσι, έχει ελάχιστο χρόνο στη διάθεσή του για να διευθετήσει τα αληθινά, μεγάλα προβλήματα της Αιγύπτου. Ποιά είναι αυτά σύμφωνα με τον Guardian;

Η οικονομία της Αιγύπτου βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση από την εποχή της καθαίρεσης του Μουμπάρακ το 2011. Προς το παρόν, ο Σίσι τη «βγάζει» με τα δισεκατομμύρια που του παρέχουν σε βοήθεια τα φιλικά προσκείμενα κράτη του Κόλπου, αλλά μεσοπρόθεσμα αντιμετωπίζει τα ίδια σοβαρά προβλήματα που οδήγησαν στην πτώση του Μόρσι. Τα αποθεματικά ξένου συναλλάγματος είναι στο μισό σε σχέση με το 2011, κάτι που δυσχεραίνει την εισαγωγή καυσίμων και τροφίμων – δύσκολη κατάσταση για μία χώρα που αντιμετωπίζει τεράστιες ελλείψεις σε καύσιμα και είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας σιταριού στον κόσμο.

Μετά την απομάκρυνση του Μόρσι, το κράτος εφαρμόζει σκληρά μέτρα καταστολής κατά της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Αν ο Σίσι εκλεγεί αυτή η στρατηγική πιθανώς να συνεχίσει. Αν και ο Σίσι είναι πιστός και πιστεύει ότι τα ιδανικά του Ισλάμ πρέπει να έχουν ρόλο στην κυβέρνηση, θέλει να συντρίψει την Αδελφότητα επειδή υποστηρίζει ότι η ιδεολογία της δεν επιτρέπει την πίστη προς το κράτος. Αυτή η άποψη διευκολύνεται από το νέο σύνταγμα της Αιγύπτου που απαγορεύει τα θρησκευτικά κόμματα. Το εάν θα είναι βιώσιμη μένει να διαπιστωθεί: η Μουσουλμανική Αδελφότητα έχει εκατοντάδες χιλιάδες μέλη που δεν δείχνουν διατεθειμένα να εγκαταλείψουν τον αγώνα στους δρόμους.

Από τότε που ο Σίσι απομάκρυνε τον Μόρσι, τζιχαντιστές μαχητές έχουν εξαπολύσει μία αιματηρή ανταρσία κατά του στρατού και της αστυνομίας, πρώτα στη χερσόνησο του Σινά και έπειτα στην ενδοχώρα της Αιγύπτου. Πολίτες και ξένοι δεν αποτελούν στόχο των επιθέσεων, αλλά εκατοντάδες στρατιώτες έχουν σκοτωθεί, αστυνομικά τμήματα έχουν χτυπηθεί ενώ απόπειρα δολοφονίας έχει γίνει και κατά του Σίσι. Μέχρι στιγμής η απάντηση είναι σκληρή: καταστολή κατά της οργάνωσης που η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι ενθαρρύνει τους τρομοκράτες, δηλαδή της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.

Ο Σίσι είναι ο υποψήφιος του κατεστημένου. Υποστηρίζεται από τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης, επιχειρηματίες και τους υψηλόβαθμους στρατιωτικούς. Αλλά υπάρχουν διαφοροποιήσεις. Το πρώην αφεντικό του Σίσι, ο στρατηγός εν αποστρατεία, Σάμι Ανάν, ήθελε να θέσει υποψηφιότητα και ο τελευταίος πρωθυπουργός του Μουμπάρακ Αχμέντ Σαφίκ, ηχογραφήθηκε να τον επικρίνει. Μεταξύ των χαμηλόβαθμων ένστολων η πίστη προς το πρόσωπό του δεν είναι εξίσου ισχυρή. Ειδικά οι κακοπληρωμένοι αστυνομικοί δεν είναι σίγουρο πόσο θα συνεχίσουν να φέρνουν σε πέρας τη βίαιη εκστρατεία καταστολής που εφαρμόζει ο Σίσι.

Ο Σίσι έχει ξεκαθαρίσει ότι θεωρεί τις διαδηλώσεις και τις απεργίες αντι-πατριωτικές σε μία περίοδο που η μηχανή της παραγωγής πρέπει να δουλεύει πιο εντατικά από ποτέ. Η μοναδική παραχώρηση που έχει κάνει είναι η υποστήριξή του στον κατώτατο μισθό. Βραχυπρόθεσμα, οι Αιγύπτιοι που επιθυμούν σταθερότητα και αμφισβητούν τα όσα τελικά έχει επιτύχει η επανάσταση μπορεί να μην έχουν πρόβλημα με τον Σίσι. Αλλά αν η οικονομία συνεχίσει να κατρακυλά, ο Σίσι δύσκολα θα επιβιώσει αν δεν έχει κάτι να τους προσφέρει.

Οι συχνές διακοπές ρεύματος και οι ελλείψεις σε καύσιμα ήταν μεταξύ των τελευταίων προβλημάτων της κυβέρνησης Μόρσι. Η Αίγυπτος δεν παράγει αρκετά καύσιμα για να καλυφθούν οι ανάγκες των Αιγυπτίων και με χαμηλά αποθεματικά ξένου συναλλάγματος είναι δύσκολο να αγοράσει από το εξωτερικό. Η Αίγυπτος θα μπορούσε να παράγει περισσότερα καύσιμα, αλλά οι ξένες εταιρείες που έχουν τα μέσα εξόρυξης, περιμένουν ακόμη να πληρωθούν από την αιγυπτιακή κυβέρνηση που τους χρωστάει δισεκατομμύρια.