Ο Κρεγκ Βέντερ, ο άνθρωπος που πρώτος διάβασε το ανθρώπινο γονιδίωμα την περασμένη δεκαετία, συνεργάζεται τώρα με αμερικανική εταιρεία για τη δημιουργία «εξανθρωπισμένων» χοίρων που μπορούν να δώσουν πνεύμονες και άλλα όργανα για μεταμόσχευση.

Η ιδέα της ξενομεταμόσχευσης, δηλαδή της μεταμόσχευσης οργάνων από άλλα είδη, κυκλοφορεί σε εργαστήρια εδώ και χρόνια, δείχνει όμως να απέχει πολύ από την εφαρμογή της στην κλινική πράξη.

Πιο κοντά οι ξενομεταμοσχεύσεις χάρη στη γενετική και τη συνθετική βιολογία

Παρά την ανατομική και βιοχημική ομοιότητα των χοίρων και των ανθρώπων, ο ίδιος ο Βέντερ παραδέχεται ότι το νέο του εγχείρημα θα έμοιαζε με πείραμα επιστημονικής φαντασίας πριν από μόλις πέντε χρόνια. Πιστεύει όμως ότι η πρόοδος της γενετικής και της λεγόμενης συνθετικής βιολογίας φέρνουν τις ξενομεταμοσχεύσεις πιο κοντά.

Το ίδιο πιστεύει εξάλλου μια ανεξάρτητη ερευνητική ομάδα στις ΗΠΑ που έχει ήδη μεταμοσχεύσει καρδιές χοίρων σε μπαμπουίνους.

Η εταιρεία Synthetic Genomics του Βέντερ, η οποία έχει ως βασικό στόχο τη χρήση συνθετικών μικροοργανισμών για την παραγωγή καυσίμων, θα συνεργαστεί στο νέο ερευνητικό πρόγραμμα με την Lung Biotechnology, θυγατρική της αμερικανικής εταιρείας βιοτεχνολογίας United Therapeutics.

Η ομάδα του Βέντερ θα αναλάβει να προσδιορίσει ποιες επεμβάσεις απαιτούνται στο γονιδίωμα του χοίρου προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος απόρριψης των μοσχευμάτων.

Νέα, ακριβής αλληλουχία του γονιδιώματος του χοίρου

«Το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε θα είναι να δημιουργήσουμε μια νέα, εξαιρετικά ακριβή αλληλουχία του γονιδιώματος του χοίρου, και στη συνέχεια θα τη συγκρίνουμε λεπτομερώς με το ανθρώπινο γονιδίωμα» ανέφερε ο Βέντερ στο Reuters.

«Ο στόχος είναι να παρέμβουμε στα γονίδια του χοίρου που συνδέονται με τις αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος, ή ακόμα και να τα ξαναγράψουμε χρησιμοποιώντας εργαλεία συνθετικής γενωμικής» εξήγησε.

Η εταιρεία του Βέντερ θα παραδώσει τελικά στην Lung Biotechnology «εξανθρωπισμένα» (humanized) κύτταρα χοίρου, τα οποία θα κλωνοποιηθούν για τη γέννηση χοίρων με συμβατά όργανα.

Εξανθρωπισμένα κύτταρα σε μερικά χρόνια

Ο ερευνητής ελπίζει ότι τα εξανθρωπισμένα κύτταρα θα είναι έτοιμα σε «μερικά χρόνια», διευκρινίζει όμως ότι οι κλινικές δοκιμές που θα πιστοποιήσουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των οργάνων θα διαρκέσουν αρκετά έτη.

Η αλήθεια είναι ότι το εγχείρημα φαντάζει υπερφιλόδοξο, ωστόσο ο Βέντερ έχει μια σειρά από απίθανες επιτυχίες στο ενεργητικό του. Το 2000, η εταιρεία Celera του Βέντερ κατάφερε να ολοκληρώσει την πρώτη ανθρώπινη γενετική αλληλουχία, νωρίτερα από ό,τι το διεθνές Πρόγραμμα Ανθρώπινου Γονιδιώματος και με πολύ μικρότερο κόστος.

Το 2010 ξανάγινε πρωτοσέλιδο όταν παρουσίασε τον πρώτο μικροοργανισμό με συνθετικό γονιδίωμα, με απώτερο στόχο την παραγωγή καυσίμων και φαρμάκων, ενώ αργότερα ξεκίνησε να ερευνά τα μυστικά της γήρανσης και δήλωσε ότι ελπίζει να βρει DNA στον Αρη.

Ήταν επίσης ένας από τους πρώτους ανθρώπους που διάβασαν το προσωπικό τους γονιδίωμα.