Τις τελευταίες εβδομάδες η Δικαιοσύνη βρίσκεται στο επίκεντρο διαφόρων κρίσεων λόγω των συσσωρευμένων υποθέσεων και πολιτικού ενδιαφέροντος, οι οποίες ερευνώνται κυρίως στο Πρωτοδικείο, χωρίς να λείπουν και οι αναταράξεις, κυρίως στην Εισαγγελία Εφετών. Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα κράτος δικαστών ή μήπως η ατιμωρησία δεκαετιών έχει «απασφαλίσει» τους λειτουργούς οι οποίοι δεν ανέχονται πλέον στο πλαίσιο των καθηκόντων τους να παρακολουθούν «άβουλοι και άπραγοι αντάμα» τα τεκταινόμενα στην πολιτικοκοινωνική ζωή του τόπου; Μια ανάγνωση των τελευταίων μεγάλων «ευαίσθητων» υποθέσεων που απασχόλησαν την κοινή γνώμη δείχνει ότι υπάρχουν σοβαρά επιχειρήματα και από τη μία και την άλλη πλευρά. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα πάντως η πλειοψηφία των δικαστών φαίνεται να αγωνίζεται να σώσει τη «χαμένη τιμή» των πολιτικών αλλά και συνολικά της χώρας.
Λίστα Λαγκάρντ
Ο οικονομικός εισαγγελέας κ. Παναγιώτης Αθανασίου και ο εισαγγελέας κ. Γιάννης Δραγάτσης επί μήνες μετά τον διορισμό τους έβλεπαν να «σέρνεται» η έρευνα για τον εντοπισμό των φοροφυγάδων από τη λίστα Λαγκάρντ. Ελλιπές προσωπικό στον ΣΔΟΕ –μόνο με τη μεγάλη κατάθεση των 550 εκατ. δολαρίων ασχολούνταν επί ενάμιση χρόνο 20 γραφεία στο κτίριο της οδού Πειραιώς. Οι ειδικοί επί των ηλεκτρονικών αρχείων που τους πλαισίωναν ήταν ελάχιστοι, ενώ η βούληση από συγκεκριμένα άτομα εντός του μηχανισμού ελέγχου εμφανιζόταν απολύτως ασθενής αλλά και χαλαρή.
Τα δύο έγγραφα που αποκαλύπτει σήμερα «Το Βήμα» δείχνουν γιατί στη συνάντηση της περασμένης Δευτέρας ο κ. Αθανασίου είπε στους εφόρους «οι έλεγχοι των 2.062 προσώπων θα τελειώσουν σε πενήντα χρόνια αν συνεχίσουμε με αυτούς τους ρυθμούς…». Ζήτησε τη βοήθεια ελεγκτών από κάθε ΔΟΥ και τους έδωσε τελεσίγραφο δύο μηνών για να ολοκληρώσουν τον πρώτο προσωρινό έλεγχο.
Το πρώτο έγγραφο είναι η νέα εντολή του κ. Αθανασίου προς το ΣΔΟΕ, αλλά και όλους τους παράγοντες των ΔΟΥ της Αττικής, το οποίο αποκαλύπτει επί της ουσίας ότι ο έλεγχος δεν έχει προχωρήσει σχεδόν καθόλου. Διατάσσεται μάλιστα «η διενέργεια περαιτέρω προκαταρκτικής εξέτασης προς διακρίβωση τέλεσης αδικήματος φοροδιαφυγής και νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα (ξέπλυμα)». Ζητεί επιπλέον από το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (ΚΕΦΟΜΕΠ) να ορίσει υπαλλήλους, ανεξάρτητα αν είναι πιστοποιημένοι ελεγκτές ή όχι, να πάρουν ένορκες καταθέσεις και να παραδώσουν τα στοιχεία.
Το δεύτερο έγγραφο είναι πίνακας που παραδόθηκε από τον κ. Δραγάτση στους εφόρους για κάθε βήμα του ελέγχου. Ο εισαγγελέας έχει ασχοληθεί και στο παρελθόν με το οικονομικό έγκλημα (υπόθεση Λαυρεντιάδη), γνωρίζει οικονομικά –τελειώνει το διδακτορικό του -, είναι επίμονος και όπως λένε όσοι τον ξέρουν δεν υποχωρεί στη διερεύνηση υποθέσεων που αγγίζουν μεγάλους και ισχυρούς επιχειρηματίες, όσο μεγάλες διασυνδέσεις και αν διαθέτουν.
Παρά την ενόχληση, την οποία άφηναν να διαρρεύσει από το υπουργείο Οικονομικών, την Παρασκευή ο υπουργός κ. Γιάννης Στουρνάρας επισκέφτηκε τους οικονομικούς εισαγγελείς και όπως φαίνεται συμφώνησαν ότι ο έλεγχος, που άρχισε στις 4 Οκτωβρίου 2012, πρέπει επιτέλους να ολοκληρωθεί και οι φοροφυγάδες να πληρώσουν. Σε αυτή την περίπτωση η επικάλυψη αρμοδιοτήτων των δύο εξουσιών προβάλλεται μάλλον από κύκλους που δεν θέλουν τον έλεγχο. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός πάντως επιμένει μιλώντας σε στενούς συνεργάτες του: «Ολα στο φως…».
Εξοπλιστικά
Η διερεύνηση στο μεγάλο πάρτι στις προμήθειες των εξοπλιστικών (1998-2008) έχει ανάψει φωτιές στον πρώτο και δεύτερο όροφο της Ευελπίδων. Αντιπρόσωποι εταιρειών οπλικών συστημάτων, πρώην υπουργοί, στελέχη του Πενταγώνου, εφοπλιστές, τραπεζίτες καλούνται ως κατηγορούμενοι από τους ανακριτές κ.κ. Γαβριήλ Μαλλή, Σπύρο Γεωργουλέα, Ιωάννη Σταυρόπουλο και Χριστόφορο Μάρκου.
Είναι μια επίπονη και λυσσαλέα προσπάθεια των σαραντάρηδων ανακριτών να ρίξουν φως στο σύστημα της μίζας και στις υπόγειες διαδρομές με τις τράπεζες της Ελβετίας. «Γιατί τις μίζες δεν τις εισέπραττε μόνο ο Τσοχατζόπουλος» ακούγεται συχνά να λέει ανακριτής που βγαίνει στους διαδρόμους στριμώχνοντας κατηγορουμένους ακόμη και μπροστά σε μάτια και αφτιά που δεν έπρεπε να ακούσουν.

«Πλήττεται το τεκμήριο της αθωότητας»
επιμένουν ορισμένοι. «Δόθηκαν 29 δισ. ευρώ σε εξοπλισμούς και η μίζα υπολογίζεται σε 10%-15%, τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ δηλαδή» επιμένουν άλλοι. Ο αντίλογος από συνηγόρους είναι ότι τα αποδεικτικά μέσα από την κυκλοφορία χρήματος είναι λιγότερα και πως στη Γερμανία οι εμπλεκόμενοι «γλιτώνουν με ποινές όχι μεγαλύτερες των δύο χρόνων με αναστολή και επιστροφή χρημάτων» –στην Ελλάδα έχουν επιστραφεί μόνο 17,5 εκατ. ευρώ. Πολλές δικογραφίες φυσικά ξεκίνησαν με προκαταρκτικές στην Εισαγγελία Διαφθοράς υπό την κυρία Ελένη Ράικου.
Τράπεζες – υπόθεση Λαυρεντιάδη
Από «καραμπόλα» αποκαλύφθηκε από τη Δικαιοσύνη η υπόθεση Λαυρεντιάδη. Καλοκαίρι του 2010 «Το Βήμα» αποκάλυπτε ότι επιταγή 25 εκατ. ευρώ από τον επιχειρηματία Λαυρέντη Λαυρεντιάδη προς τον συνεργάτη του Πέτρο Κυριακίδη είχε μπει στο μικροσκόπιο των δικαστικών αρχών. Η προκαταρκτική έρευνα του κ. Δραγάτση με την ενεργή βοήθεια του ελεγκτή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Γούσιου έβγαλε στην επιφάνεια υπεξαίρεση 701 εκατ. ευρώ στην Proton Bank.
Περίπου 48 εμπλεκόμενοι, προφυλακίσεις πρώην στελεχών, μια έκθεση-καταπέλτης που αποκάλυπτε ότι από την τράπεζα δανείζονταν και οι «κολλητοί». Παρ’ ότι ήταν βαριά άρρωστος, ο επιχειρηματίας προφυλακίστηκε και τώρα 15 μήνες μετά προτείνεται η αποφυλάκισή του με μια εγγύηση-μαμούθ 100 εκατ. ευρώ. Η κατάχρηση είναι μεγάλη, λένε οι κατήγοροι· δεν έχει ποτέ επιβληθεί τέτοια εγγύηση, θα πεθάνει στη φυλακή, αντιτείνουν οι συνήγοροι.
Η περίπτωση υπεξαίρεσης (κατά το κατηγορητήριο) του Βίκτωρα Ρέστη, ύψους 5,8 εκατ. ευρώ, αντιμετωπίστηκε διαφορετικά από τη Δικαιοσύνη. Προφυλακίστηκε, αφέθηκε ελεύθερος πολύ νωρίτερα και περιμένει τη δίκη του.
Δάνεια, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και Χρυσή Αυγή
Μπορούν οι εισαγγελείς να κρίνουν πότε μια τράπεζα έχει το δικαίωμα να χορηγεί δάνεια; Η παρουσία του πρώην τραπεζίτη Αγγελου Φιλιππίδη αλλά και του επικεφαλής ομίλου media Δημήτρη Κοντομηνά είχε όλα τα εχέγγυα να απασχολήσει την κοινή γνώμη και να δώσει και άλλες λαβές σε σχόλια που αφορούν το αν εισαγγελείς ή δικαστές κρίνουν τις υποθέσεις ανάλογα με τα πρωτοσέλιδα.
Η έκδοση ενταλμάτων σύλληψης έδωσε δραματικό τόνο στη διερεύνηση. Οπως εύστοχα σημείωνε ο πρώην πρόεδρος του Αρείου Πάγου κ. Βασίλης Κόκκινος στα «Νέα», έδωσε λαβή στους Τούρκους να μας κάνουν μάθημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το ότι οι Φιλιππίδης και Κοντομηνάς δεν ήταν ύποπτοι φυγής αποδείχθηκε με την απολογία τους ενώπιον του συστηματικού ανακριτή κ. Γιώργου Ανδρεάδη. Παραμένει πάντως το ερώτημα γιατί τότε δεν εκλήθησαν για εξηγήσεις και κυρίως γιατί εκδόθηκαν εντάλματα και έγιναν έρευνες νύχτα σε σπίτια με ένοπλες ειδικές ομάδες σε ερημική τοποθεσία στη Βαρυμπόμπη. Μάλιστα φαίνεται ότι προκάλεσαν και την παρέμβαση της Εισαγγελέως κυρίας Ευτέρπης Κουτζαμάνη, η οποία κάλεσε συγκεκριμένο δικαστικό λειτουργό για… τα δέοντα.
Δεν βρίσκει σύμφωνο τον Αρειο Πάγο επίσης η παρέμβαση της ανακρίτριας που επιχείρησε να λογοκρίνει προληπτικά την εκπομπή «Πρωταγωνιστές» του Σταύρου Θοδωράκη στο Mega. Ανώτατη εισαγγελική πηγή ανέφερε στο «Βήμα» ότι «δεν υπάρχει θέμα παραβίασης της μυστικότητας της ανάκρισης» από κατάθεση μαρτυρίας μπροστά στην τηλεοπτική κάμερα.
Η υπόθεση της Χρυσής Αυγής είναι η πλέον χαρακτηριστική πότε επιτρέπεται παρέμβαση της Δικαιοσύνης στα πολιτικά τεκταινόμενα. Το θέμα το έχει απαντήσει η ανακρίτρια κυρία Ιωάννα Κλάππα: «Η Δικαιοσύνη δεν ασχολείται με την ιδεολογία κανενός, ελέγχει μόνο τους φορείς της ιδεολογίας που οδηγούνται σε εγκληματικές πράξεις…».
Η διαπάλη δικαστικής και εκτελεστικής ή νομοθετικής εξουσίας είναι διαρκής και διαχρονική. Οπως έλεγε πάντως σε άλλες εποχές ανώτατος πολιτειακός παράγοντας, «το θέμα είναι πότε και ποιος ελέγχει τις δικλίδες ασφαλείας της σωστής λειτουργίας των θεσμών μας…». Φαίνεται ότι είναι μόνο το Σύνταγμα…
Στο ΣτΕ
Η ανατροπή των μισθολογίων των ενστόλων θα έχει και συνέχεια. Ερχεται σειρά αποφάσεων που αφορούν δικαστές και άλλους με ειδικά μισθολόγια. Η σύγκρουση στο μέλλον είναι αναπόφευκτη. Ο πρόεδρος του ΣτΕ πάντως έδωσε πρόσφατα μήνυμα στα μέλη του δικαστηρίου ότι «οι αποφάσεις θα πρέπει να συνοδεύονται από την εμπιστοσύνη του λαού και να μη διαταράσσουν το κοινό περί δικαίου αίσθημα».


ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ