Να βρει η Ευρωπαϊκή Ενωση κοινές λύσεις με τις ΗΠΑ για να περιορίσει το εμπορικό πλεόνασμά της έναντι των Αμερικανών, λέει στο «Βήμα» ο Νταβίντ ΜακΑλιστερ, γερμανός ευρωβουλευτής του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) και πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωβουλής.
Πώς θα αντιμετωπίσει η ΕΕ τη λογική «διαίρει και βασίλευε» του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ειδικά στους δασμούς;
«Η ευρωπαϊκή ενότητα είναι το κλειδί. Η εμπορική πολιτική είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της ΕΕ. Εάν ο πρόεδρος Τραμπ ενδιαφέρεται για νέες συμφωνίες, η Κομισιόν είναι το μόνο σημείο επαφής. Τηρώντας τις υπάρχουσες αρμοδιότητες μεταξύ των Βρυξελλών και των κρατών-μελών, μπορούμε να αναζητήσουμε παραλληλισμούς σε μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα εμπορικά συμφέροντα.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο κ. Τραμπ απείλησε επανειλημμένα την ΕΕ με δασμούς. Ο τόνος της εμπορικής πολιτικής θα είναι πιο σκληρός τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Η Ευρώπη πρέπει να ξεκαθαρίσει ένα πράγμα στους αμερικανούς εταίρους μας: οι δασμοί δεν είναι ούτε προς το συμφέρον μας ούτε προς το δικό τους.
Ο πρόεδρος Τραμπ υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους του να μην επιτρέψει το κόστος ζωής να αυξηθεί περαιτέρω, οι δασμοί θα έχουν ακριβώς αυτό το αποτέλεσμα. Αντίθετα, θα πρέπει να συνεργαστούμε για να αναλύσουμε τους λόγους για το εμπορικό πλεόνασμα της ΕΕ με τις Ηνωμένες Πολιτείες και να βρούμε κοινές λύσεις: η ΕΕ θα μπορούσε, για παράδειγμα, να δεσμευτεί να εισάγει περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις ΗΠΑ.
Δεύτερον, οι Ευρωπαίοι θα ξοδέψουμε πολύ περισσότερα για την ασφάλεια και την άμυνά μας στο μέλλον. Κάποια από αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να δαπανηθούν σε αμερικανικό εξοπλισμό. Καλό θα ήταν η Ευρώπη να δεχθεί την επιθυμία του κ. Τραμπ για μια “συμφωνία”. Πρέπει να τοποθετήσουμε την Ευρώπη ως αξιόπιστο εταίρο – και όχι ως πρόβλημα.
Η πρώτη θητεία του προέδρου Τραμπ υπογράμμισε ότι μια τέτοια προσέγγιση θα μπορούσε να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα: οι συνολικοί δασμοί που απείλησε τότε είχαν αποφευχθεί τελικά μέσω της έξυπνης και αμοιβαία επωφελούς διπλωματίας».
Με τη Γροιλανδία πώς αντιδρούμε;
«Στο τεταμένο γεωπολιτικό κλίμα, όχι μόνο η Γροιλανδία αλλά ολόκληρη η Αρκτική είναι θεμιτού στρατηγικού ενδιαφέροντος για τις ΗΠΑ. Η ενισχυμένη συνεργασία με τη Γροιλανδία και άλλα μέρη της περιοχής θα είχε νόημα από την άποψη της πολιτικής ασφάλειας, ιδιαίτερα εν όψει του ανταγωνισμού με την Κίνα και τη Ρωσία. Από τη δεκαετία του 2000, η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας έχει αυξήσει την εμπλοκή της στην περιοχή.
Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ανακοίνωσε ότι στόχος του είναι η Κίνα να γίνει μια “μεγάλη πολική δύναμη” έως το 2030. Αυτό δεν προκαλεί έκπληξη στο πλαίσιο των ευρύτερων γεωπολιτικών φιλοδοξιών της Κίνας. Η Αρκτική είναι μια από τις λίγες περιοχές όπου ο έλεγχος της μελλοντικής τάξης δεν έχει ακόμη καθοριστεί πλήρως.
Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν αλλάζει το απλό γεγονός ότι η Γροιλανδία, ως αυτοδιοικούμενο τμήμα του Βασιλείου της Δανίας, είναι κυρίαρχη. Η αμφισβήτηση των εδαφικών συνόρων συνιστά επίθεση στη διεθνή τάξη και οπισθοδρόμηση στον ιμπεριαλισμό του 19ου αιώνα. Ιστορικά, οι ΗΠΑ ήταν θεματοφύλακες αυτής της τάξης και η κυβέρνηση Τραμπ θα πρέπει να αποφύγει να δημιουργήσει μια διαφορετική αντίληψη για τις ΗΠΑ.
Είναι σημαντικό να αποφευχθεί η εντύπωση ότι η ισχύς του διεθνούς δικαίου μπορεί πλέον να αντικατασταθεί από τον “νόμο του ισχυρότερου”. Μια τέτοια στροφή θα δημιουργούσε ένα επικίνδυνο προηγούμενο σε περιόδους έντονων εδαφικών διαφορών παγκοσμίως.
Μένει να δούμε πώς θα τοποθετηθεί ο λαός της Γροιλανδίας στο θέμα της πιθανής ανεξαρτησίας από το Βασίλειο της Δανίας. Η πιθανή στενότερη συνεργασία τους με τις ΗΠΑ θα μπορούσε επίσης να αποφέρει οφέλη για την ασφάλεια στο ΝΑΤΟ. Ωστόσο, και οι δύο αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν στη Γροιλανδία».
Οσον αφορά την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, κινούμαστε προς περισσότερο ατλαντισμό ή περισσότερη ανεξαρτησία της ΕΕ;
«Η προσέγγιση του προέδρου Τραμπ απέναντι στο ΝΑΤΟ είναι ουσιαστική για πολλές ευρωπαϊκές χώρες, καθώς βασίζονται στις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ.
Εν αναμονή του τι μπορεί να κάνει ο κ. Τραμπ σχετικά με τη δέσμευση των ΗΠΑ με τη διατλαντική συμμαχία μας, πρέπει να ενισχύσουμε τον ευρωπαϊκό πυλώνα εντός του ΝΑΤΟ. Πρόκειται για την ενίσχυση των δικών μας αμυντικών πόρων και τη μείωση της εξάρτησής μας από τις στρατιωτικές δυνατότητες των ΗΠΑ.
Δεν πρέπει να υποτιμούμε τη σοβαρότητα αυτού του έργου, ούτε τη δέσμευση που απαιτείται από την πλευρά μας για την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας. Επί του παρόντος, η Ευρώπη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ΗΠΑ σε όλες σχεδόν τις κρίσιμες στρατιωτικές κατηγορίες. Το να παραμείνουμε Διατλαντικοί και να γίνουμε πιο Ευρωπαίοι είναι ο δρόμος προς τα εμπρός».
Πώς βλέπετε την παρέμβαση του Ιλον Μασκ στη γερμανική πολιτική υπέρ της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD); Θα μπορούσε να πετύχει κάποια αποτελέσματα;
«Ο κ. Μασκ έχει επανειλημμένα καταβάλει προσπάθειες να παρέμβει στις πολιτικές διαδικασίες και τις εκλογές εδώ στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της πατρίδας μου, της Γερμανίας. Αυτό είναι απαράδεκτο. Ο Νόμος για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA) ορίζει ξεκάθαρα ότι απαγορεύεται η διάδοση και η ενίσχυση μίσους, υποκίνησης και ψεύδους στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό ισχύει επίσης για τον Ιλον Μασκ και το X.
Ο κ. Μασκ και άλλοι δεν πρέπει να χειραγωγούν τους αλγορίθμους με τρόπο που να δίνει αθέμιτο πλεονέκτημα σε μια συγκεκριμένη πολιτική άποψη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Διακυβεύεται η προστασία της δημοκρατίας μας και των βασικών αρχών μας – και η Ευρωβουλή θα κάνει ό,τι μπορεί για να τις προστατεύσει».
Υπάρχει συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) σχετικά με τον μελλοντικό προσανατολισμό του κόμματος: να παραμείνετε στον ευρωπαϊκό συνασπισμό ή να συνεργαστείτε με τη σκληρή Δεξιά (περίπτωση Ιταλίας) ή την Ακροδεξιά (περίπτωση Αυστρίας);
«Το ΕΛΚ έχει πολιτικούς ανταγωνιστές και αντιπάλους. Ανταγωνιστές είναι όλα τα κόμματα που υποστηρίζουν μια ελεύθερη, δημοκρατική και συνταγματική Ευρώπη. Ως δημοκράτες, είμαστε πάντα έτοιμοι να ενώσουμε τα χέρια με όσους στοχεύουν να συμμετάσχουν εποικοδομητικά σε έναν πολιτικό λόγο με σεβασμό.
Οι δημοκράτες είναι ικανοί για συμβιβασμούς και συναίνεση. Τα κόμματα που είναι φιλοευρωπαϊκά, υποστηρίζουν το κράτος δικαίου και στέκονται πίσω από την Ουκρανία, η οποία αυτή τη στιγμή δίνει τη μάχη μας, είναι οι πιθανοί εταίροι μας. Οι άλλοι δεν είναι».
Υπάρχει τρόπος να συνεργαστεί το CDU με την AfD εάν η τελευταία πάρει μεγάλα ποσοστά στις γερμανικές εκλογές;
«Οχι».
