Μα μόνο οι πολιτικοί λένε ψέματα; Με τα όσα μας βομβαρδίζουν ουκ ολίγοι δημοσιογράφοι δεν θα ασχοληθείτε; Εύλογο το ερώτημα, μολονότι έχω ασχοληθεί διεξοδικά, ακόμα και σε πολλές ομιλίες μου. Τόσο τολμηρά μάλιστα ώστε να διακινδυνεύω να βρεθώ απολογούμενος ενώπιον του Πειθαρχικού της Ενωσης Συντακτών. Ο χώρος δυστυχώς δεν επιτρέπει διεξοδική ανάλυση. Ομως θα επισημάνω ευθύς εξ αρχής ότι ο δημοσιογράφος, ως διακινητής πληροφοριών, είναι ο κύριος φορέας μέσω του οποίου διακινούνται τα ψέματα των πολιτικών. Και οφείλει να τα φέρνει στη δημοσιότητα όπως διατυπώνονται. Δηλαδή να μην τα αλλοιώνει. Να μην τα διορθώνει. Ετσι γίνεται αθέλητος ενίοτε συνεργός στη διάδοση του ψεύδους. Φυσικά κανείς δεν του απαγορεύει εν συνεχεία να τα ξεμασκαρέψει και να τα στηλιτεύσει. Οπως κάθε έντιμος πολίτης. Φυσικά για την αναπαραγωγή των ψευδών αυτών δεν μπορεί να ευθύνεται, μολονότι καθημερινά κατηγορείται ότι παραποιεί τα λεγόμενα.
Ας είμαστε πάντως ειλικρινείς. Και οι δημοσιογράφοι είναι άνθρωποι που έχουν συμπάθειες, συμφέροντα, πιστεύουν σε ιδεολογίες και, καθώς τους είναι εύκολο, μετά βίας συγκρατούνται να μη γράψουν επηρεαζόμενοι από όλα αυτά. Πάντως πολλοί είναι εκείνοι που έχουν το ψυχικό σθένος και την ηθική ακεραιότητα για να γράφουν μόνο την αλήθεια, να μην αποκρύπτουν ό,τι δεν τους συμφέρει, να μην αποσιωπούν τα ολισθήματα, ακόμα και τις παρανομίες εκείνων που συμπαθούν. Δυστυχώς αυτό δεν ισχύει αν είναι ενταγμένοι σε κόμματα και προσηλωμένοι σε ιδεολογίες, οπότε προβάλλουν χωρίς δισταγμό ψέματα και προπαγάνδα, αποκρύπτουν αδυναμίες και εξωραΐζουν ολισθήματα. Για μένα που ως εν ενεργεία δημοσιογράφος επιμελώς απέφυγα να υπηρετήσω συμφέροντα, ενεργώντας ως ένας Λούκι Λουκ της δημοσιογραφίας, η ένταξη και η σύμπλευση με στενά κομματικά συμφέροντα αποδυναμώνουν, αν δεν αναιρούν τη δημοσιογραφική αξιοπιστία. Γι’ αυτό μόνο όταν συνταξιοδοτήθηκα δέχθηκα να υποκύψω στον πειρασμό να αποδεχθώ το πάντως υψηλής στάθμης αξίωμα του ευρωβουλευτή, μολονότι έσπευσα να το εγκαταλείψω, όταν αισθάνθηκα να ασφυκτιώ από την κακώς νοούμενη κομματική πειθαρχία και τις ενδοκομματικές ίντριγκες. Ιδιαίτερα επειδή εδώ στην Ελλάδα – αλλά όχι στο Ευρωκοινοβούλιο – παρά ρητή διάταξη του Συντάγματος ότι ο βουλευτής εκφράζεται ελεύθερα και κατά συνείδηση, ο διαφοροποιούμενος από την κομματική γραμμή θεωρείται προδότης και κατά κανόνα διαγράφεται.
Και πώς μπορεί να προστατευθεί στοιχειωδώς ο πολίτης από τα ψέματα των δημοσιογράφων και ιδιαίτερα της τηλεοράσεως και του Διαδικτύου; Καθώς η ελευθερία της έκφρασης είναι ύψιστη πολιτιστική κατάκτηση και προϋπόθεση της πραγματικής δημοκρατίας, την καλύτερη προστασία από το δημοσιογραφικό ψεύδος εξασφαλίζει ο πλουραλισμός των μέσων δημοσιότητας. Από την πολυφωνία τους ο πολίτης μπορεί να αναζητήσει πού βρίσκεται η αλήθεια και πού κρύβεται το ψεύδος. Και καθώς υπάρχουν πολλές εφημερίδες, πολλοί ραδιοφωνικοί και τηλεοπτικοί σταθμοί, πολλοί ιστότοποι, μπορείς να ξεχωρίσεις τα πιο αξιόπιστα και να αγνοήσεις τα υπηρετούντα πονηρούς σκοπούς. Ακριβώς γι’ αυτό στα καθεστώτα που βασίζονται στο ψεύδος και στη βία λειτουργεί μονοπώλιο ενημέρωσης και μονοκομματικής κυριαρχίας ΜΜΕ. Το έχουμε ζήσει στην Ελλάδα και δυστυχώς ο κίνδυνος να το ξαναζήσουμε είναι υπαρκτός.