Αντιδράσεις σε ιδιαίτερα υψηλούς τόνους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ έφερε η ανακοίνωση από πλευράς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προστίμου ύψους 120 εκατομμυρίων ευρώ στην πλατφόρμα X του πλουσιότερου ανθρώπου του πλανήτη και πρώην στελέχους της κυβέρνησης Τραμπ, Ίλον Μασκ για παραβίαση των κανόνων διαφάνειας που προβλέπει ο Νόμος για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA).
«Κεραυνοί» από τις ΗΠΑ για το πρόστιμο
Λίγες ώρες αφότου έγινε γνωστό το πρόστιμο, με ανάρτηση του ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, χαρακτήρισε την απόφαση ως «επίθεση στον αμερικανικό λαό από ξένες κυβερνήσεις». Όπως χαρακτηριστικά έγραψε στο X: Το πρόστιμο των 140 εκατομμυρίων δολαρίων που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι μόνο μια επίθεση στην πλατφόρμα Χ, είναι επίθεση σε όλες τις αμερικανικές τεχνολογικές πλατφόρμες και τον αμερικανικό λαό, από ξένες κυβερνήσεις. Η εποχή της λογοκρισίας των Αμερικανών στο διαδίκτυο έχει τελειώσει».
Αντίστοιχα από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Επικοινωνιών των ΗΠΑ (FCC) καταδίκασε κι αυτός το πρόστιμο που επέβαλε η ΕΕ στην εταιρεία κοινωνικής δικτύωσης, αναρτώντας κι αυτός στο X ότι: «Για άλλη μια φορά, η Ευρώπη επιβάλλει πρόστιμο σε μια επιτυχημένη αμερικανική τεχνολογική εταιρεία επειδή είναι επιτυχημένη. Η Ευρώπη φορολογεί τους Αμερικανούς για να χρηματοδοτήσει μια ήπειρο που κρατιέται πίσω από τους ίδιους τους ασφυκτικούς κανονισμούς της».
Σε τι αφορά η απόφαση της Επιτροπής
Σύμφωνα πάντως με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το X, παραβίασε την DSA και οι παραβάσεις περιλαμβάνουν τον παραπλανητικό χειρισμό του «μπλε σήματος», την έλλειψη διαφάνειας στο αποθετήριο διαφημίσεων και την αποτυχία παροχής δημόσιων δεδομένων για ερευνητικούς σκοπούς. Σύμφωνα με την Κομισιόν, η δυνατότητα οποιουδήποτε να αποκτήσει το «επαληθευμένο» σήμα χωρίς ουσιαστική επαλήθευση παραπλανά τους χρήστες, δυσχεραίνοντας την αξιολόγηση της αυθεντικότητας λογαριασμών και περιεχομένου, ενώ παράλληλα εκθέτει τους χρήστες σε απάτες και πλαστοπροσωπία. Η Επιτροπή επισήμανε ότι, ενώ ο DSA δεν απαιτεί υποχρεωτική επαλήθευση, απαγορεύει ρητά στις πλατφόρμες να παρουσιάζουν λανθασμένα έναν χρήστη ως «επαληθευμένο».
Το σήμα, που παλαιότερα προοριζόταν για επίσημους λογαριασμούς χωρίς κόστος, πωλείται πλέον προς 7 ευρώ τον μήνα. Η Επιτροπή υπογράμμισε ότι η νέα χρήση του σήματος μπορεί να παραπλανήσει τους χρήστες σχετικά με την αυθεντικότητα των λογαριασμών, καθώς ένας «επαληθευμένος» λογαριασμός μπορεί στην πραγματικότητα να ανήκει σε bot ή να μην αντιστοιχεί σε πραγματικό χρήστη.
Επιπλέον, η Επιτροπή επέβαλε την ποινή και λόγω της μη τήρησης των κανόνων διαφάνειας για τις διαφημίσεις, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις δεν διευκρινίζουν με σαφήνεια τη διαφορά μεταξύ χορηγούμενου περιεχομένου και οργανικού, δημιουργώντας κίνδυνο οικονομικής απάτης για τους χρήστες. Επιπλέον, η «X» δεν παρείχε ενημερωμένα μητρώα διαφημιζόμενων ούτε στοιχεία για προβολές και likes, παραβιάζοντας τις υποχρεώσεις της προς τις ευρωπαϊκές Αρχές που ερευνούσαν το ζήτημα, όπως ορίζει η DSA.
Με βάση την αναλογικότητα το πρόστιμο
Η χρηματική ποινή υπολογίστηκε με βάση την αναλογικότητα: 45 εκατ. ευρώ για την παραπλανητική χρήση του μπλε σήματος, 40 εκατ. ευρώ για τη μη παροχή δεδομένων σε ερευνητές και 35 εκατ. ευρώ για την έλλειψη πρόσβασης στο μητρώο διαφημίσεων. Παρά τη σημαντικότητα του προστίμου, αυτό είναι πολύ μικρότερο από το ανώτατο όριο του 6% του ετήσιου παγκόσμιου κύκλου εργασιών της πλατφόρμας που προβλέπει η DSA.
Η έρευνα της Επιτροπής διήρκεσε δύο χρόνια, με στόχο τη διαμόρφωση ισχυρής νομικής υπόθεσης, καθώς αναμένεται ότι η «X» θα ασκήσει έφεση. Η καθυστέρηση στην έκδοση της ποινής είχε επικριθεί τόσο από κυβερνήσεις όσο και από πρώην Ευρωπαίους Επιτρόπους, όπως ο Τιερί Μπρετόν.
Η αμερικανική κυβέρνηση αντεπιτίθεται
Λίγο μετά την ανακοίνωση του προστίμου και σε ευθυγράμμιση με τις δηλώσεις του Ρούμπιο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ σε ένα υπόμνημα του υπουργείου Εξωτερικών στις αντιπροσωπείες των ΗΠΑ στο εξωτερικό, το οποίο διέρρευσε, εμφανίζεται να εξετάζει την εφαρμογή νέων μέτρων για τη βελτίωση της ελευθερίας του λόγου στο διαδίκτυο και σε αυτά περιλαμβάνεται «η μη έκδοση βίζας σε άτομα που θεωρούνται υπεύθυνα ή συνεργοί στην λογοκρισία ή στην προσπάθεια λογοκρισίας της έκφρασης που προστατεύεται στις ΗΠΑ».
Το έγγραφο, σύμφωνα με το Reuters αναφέρει ότι οι προξενικές αρχές θα πρέπει να κάνουν ενδελεχή έλεγχο για τους αιτούντες βίζας «για να διαπιστωθεί αν έχουν εργαστεί σε πεδία τα οποία μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν δραστηριότητες όπως η παραπληροφόρηση, ο έλεγχος περιεχομένου, το fact-checking, η συμμόρφωση και η διαδικτυακή ασφάλεια».
