Αυστηρός απέναντι στους δημάρχους, ιδίως μετά τις έντονες αντιδράσεις τους και τις καταγγελίες για «οικονομικό στραγγαλισμό» των Δήμων και αφαίρεση αρμοδιοτήτων, εμφανίστηκε ο υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, το μεσημέρι της Πέμπτης, κατά την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου της ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας).

Μιλώντας στην κατάμεστη αίθουσα – ήταν κοινή διαπίστωση ότι ήταν πιο γεμάτη από ποτέ – κεντρικού ξενοδοχείου της Αλεξανδρούπολης, ο κ. Λιβάνιος «τράβηξε το αυτί» των δημάρχων, οι οποίοι από τη μία ζητούν ενίσχυση των οικονομικών και προσλήψεις, από την άλλη  δεν αξιοποιούν διαθέσιμα εργαλεία γι’ αυτούς τους σκοπούς.

Επίδομα γέννησης από Δήμους

Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι δίδεται η δυνατότητα χορήγησης επιδόματος γέννησης, έως 3.000 ευρώ για κάθε παιδί, σε όποιον Δήμο το επιθυμεί, το οποίο αφορά τόσο κατοίκους όσο και δημότες, καθώς και η επέκταση χορήγησης του επιδόματος στέγασης σε νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς σε ορεινούς και νησιωτικούς Δήμους.

Στο πλαίσιο αυτό, παρουσίασε τον νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης τον οποίο θα αποστείλει πιθανότατα τον προσεχές μήνα στους εκπροσώπους της Αυτοδιοίκησης, πριν ακόμη τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Τα όσα περιλαμβάνει ο Κώδικας (σ.σ. είναι έτοιμος στο 95%) είναι λίγο έως πολύ γνωστά και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, διατάξεις για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Σύμφωνα με τον υπουργό, προωθείται η ηλεκτρονική ψηφοφορία, ενώ το εκλογικό αποτέλεσμα θα κρίνεται από τον πρώτο γύρο (δεν θα υπάρχει δεύτερος). «Οι διατάξεις έρχονται τρία χρόνια πριν τις εκλογές. Είναι ξεκάθαροι οι κανόνες που μπαίνουν εγκαίρως για να λύσουν προβλήματα. Έχουμε περιφερειάρχες και δημάρχους που εκλέγονται με το 30% της συμμετοχής», σημείωσε ο κ. Λιβάνιος.

Νέα οικονομική ενίσχυση

Ο υπουργός ανακοίνωσε νέα οικονομική ενίσχυση της τάξεως των 105-110 εκ. ευρώ, πιθανότατα μέσα στον Νοέμβριο, καθώς και έκτακτη επιχορήγηση 28 εκ. για τα λειτουργικά των σχολείων.

Επίσης, ανέφερε ότι τριπλασιάζεται από το νέο έτος το κονδύλι για τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων. «Κάποτε ήταν 600.000, έφτασε στα 5 εκ. και πάει πλέον στα 15 εκ. από 1η Ιανουαρίου ’26. Δεν αρκούν στο σύνολο, αλλά είναι ένα βήμα», σημείωσε.

Την ίδια στιγμή, ο κ. Λιβάνιος ήταν ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στους δημάρχους που διαμαρτύρονται για τα οικονομικά των Δήμων και ελλείψεις προσωπικού.

«Φέτος εγκρίθηκε το σύνολο των προσλήψεων που αφορούν τις ανταποδοτικές υπηρεσίες. Όσα αιτήματα προσλήψεων ζητήσατε για καθαριότητα, ηλεκτροφωτισμό, ΔΕΥΑ (σ.σ. Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης) και ΦΟΔΣΑ (σ.σ. Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων), εγκρίθηκαν στο ακέραιο. Αν ήθελε ένας Δήμος να πάρει 1.000 άτομα προσωπικό, μπορούσε να τα ζητήσει και να τα πάρει. Τα αιτήματα των ανταποδοτικών υπηρεσιών στην Αυτοδιοίκηση ήταν μόνο 750. Αυτός ήταν ο αριθμός σε όλη την Ελλάδα. Στο λοιπό προσωπικό, φέτος φτάσαμε στο μεγαλύτερο ποσοστό εγκρίσεων που έχουν δοθεί τα τελευταία χρόνια. Συνολικά από το 2019 έχουμε 19.000 εγκρίσεις θέσεων για την Αυτοδιοίκηση», είπε.

Αναφερόμενος στην είσπραξη των ανταποδοτικών τελών, ανέφερε ότι το 2025, 70 Δήμοι εισέπραξαν λιγότερα σε σχέση με το 2024 (1 στους 4), και 63 Δήμοι εισέπραξαν λιγότερα ίδια έσοδα σε σχέση με το προηγούμενο έτος. «Εκατόν ένας Δήμοι δεν συμμετέχουν για να αυξηθεί η εισπραξιμότητα των προηγούμενων ετών, των ΠΟΕ. Είναι 1 στους 3 Δήμους. Αν δεν εισπράττουμε και αυτά που βεβαιώνονται, κάποια στιγμή θα σταματήσουν να πληρώνουν κι αυτοί που πληρώνουν. Αν διπλασιάσουμε την εισπραξιμότητα το ποσό που θα εισπράττουν οι Δήμοι της χώρας είναι 150 εκ. ετησίως», είπε ο κ. Λιβάνιος.

Ένα στα 4 έργα οδοποιίας δεν θα εκτελεστεί

Ο υπουργός πρόσθεσε ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα εύρεσης νέων χρηματοδοτήσεων όταν υπάρχουν έργα ενταγμένα σε προγράμματα, τα οποία όχι μόνο δεν έχουν εκτελεσθεί, αλλά ούτε καν συμβασιοποιηθεί.

«Το ανεκτέλεστα για έργα για συντηρήσεις θα ανέλθουν στο 1,1 δισ. στο τέλος του ’25. Για την οδοποιία, έχουμε γράψει 521 εκ. στους προϋπολογισμούς των Δήμων, αλλά έως το τέλος του χρόνου θα έχουμε εκτελέσει 121 εκ. – ένα στα 4 έργα θα έχει εκτελεστεί».

Άλλο παράδειγμα που έφερε είναι έργα ενταγμένα στο πρόγραμμα «Τρίτσης». Σε αυτό, όπως είπε έχουν ενταχθεί έργα 3,78 δισ.. Απ’ αυτά έχουν συμβασιοποιηθεί 2,78 δισ. «… και οι πληρωμές τους μετά από 5 χρόνια είναι μόνο στο 1,8 δισ. Δημιουργεί πρόβλημα το 1 δισ. κενό, για εύρεση νέων χρηματοδοτικών εργαλείων».

Τέλος, ανέφερε ότι:

– Υπάρχουν 270 εκ. ενταγμένα έργα χωρίς σύμβαση και επιπλέον 240 εκ. που δεν έχει γίνει καν ο διαγωνισμός.

– Εδώ και έναν χρόνο υπάρχει ανοιχτή πρόσκληση 15 εκ. για επιδότηση στειρώσεων αδέσποτων ζώων. Η συμμετοχή των Δήμων είναι ελάχιστη, παρότι το ποσό που δίνεται είναι σημαντικό.

– Το 2022 μεγάλοι Δήμοι της χώρας εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης για ψηφιακό μετασχηματισμό. Η απορροφητικότητα είναι κάτω του 15%.