Η πολυαναμενόμενη
σύνοδος κορυφής στην Αλάσκα κατέληξε να προσφέρει στον
Βλαντίμιρ Πούτιν περισσότερα από όσα θα περίμενε, σημειώνει σε άρθρο γνώμης στο Politico, ο Jamie Dettmer Από τη στιγμή που Τραμπ και Πούτιν αποβιβάστηκαν από τα αεροπλάνα τους στην αεροπορική βάση του
Ψυχρού Πολέμου έξω από το Άνκορατζ, η εικόνα ήταν εντυπωσιακή. Χειροκροτήματα, χαμόγελα, χτυπήματα στην πλάτη και μια ζωηρή συνομιλία στο κόκκινο χαλί δημιούργησαν σκηνικό στενής οικειότητας. Η κορύφωση ήρθε όταν, αφού παρακολούθησε ένα σμήνος της πολεμικής αεροπορίας που πέταξε πάνω από τη βάση, ο Πούτιν μπήκε στο «The Beast» — τη λιμουζίνα του Αμερικανού προέδρου — για να κατευθυνθούν μαζί προς τη σύνοδο κορυφής. Όπως σημειώνει ο Dettmer, ο Ρώσος ηγέτης έδειχνε «ευχαριστημένος — και είχε κάθε λόγο να είναι».
Οι φόβοι πριν από τη συνάντηση
Η προετοιμασία της συνόδου είχε συνοδευτεί από έντονες ανησυχίες. Διπλωμάτες και ειδικοί προειδοποιούσαν ότι ο Τραμπ κινδύνευε να ξεγελαστεί από τον πρώην αξιωματούχο της
KGB, δίνοντάς του περιθώριο να προωθήσει τον στόχο του: την υποταγή της Ουκρανίας, την επιστροφή της σε καθεστώς ρωσικού δορυφόρου και τη διάσπαση της ήδη εύθραυστης δυτικής συμμαχίας. Παρότι αυτό το «ξεπούλημα» δεν συνέβη, ο Πούτιν βγήκε κερδισμένος. Ο Dettmer επισημαίνει ότι, ακόμη κι έτσι, ο Ρώσος πρόεδρος αποκόμισε «τα μέγιστα από τη συνάντηση».
Η νίκη της εικόνας
Ο Πούτιν, αν και διεθνώς καταζητούμενος για εγκλήματα πολέμου, πέτυχε να βρεθεί σε αμερικανικό έδαφος όχι ως ηγέτης ενός κράτους-εισβολέα, αλλά ως ισότιμος συνομιλητής του Αμερικανού προέδρου. Δεν δεσμεύτηκε σε καμία σημαντική παραχώρηση, ούτε σε εκεχειρία, παρότι ο Τραμπ διαβεβαίωνε ότι ο συνομιλητής του θέλει να «σώσει χιλιάδες ζωές». «Προφανώς δεν είναι και τόσο πρόθυμος», σχολιάζει σκωπτικά ο αρθρογράφος του Politico.
Ιστορικές συγκρίσεις και στρατηγική του Κρεμλίνου
Η συνάντηση δεν θύμιζε ούτε τη
Γιάλτα του 1945 ούτε το Ρέικιαβικ του 1986. Δεν επρόκειτο για ιστορικό ορόσημο, αλλά για μια διπλωματική σκηνή όπου ο Πούτιν κατόρθωσε να νομιμοποιηθεί διεθνώς. Όπως τόνισε ο πρώην σύμβουλος του Λευκού Οίκου Μάικλ Κάρπεντερ, «η σύνοδος τον νομιμοποίησε στη διεθνή σκηνή». Παράλληλα, σύμφωνα με τον Dettmer, τα ρωσικά κρατικά μέσα υπογράμμισαν ότι η σύνοδος αφορούσε λιγότερο την Ουκρανία και περισσότερο την εικόνα δύο μεγάλων δυνάμεων που αποφασίζουν για το μέλλον του κόσμου.
Ο στόχος παραμένει η Ουκρανία
Στις δηλώσεις του, ο Πούτιν επανέλαβε ότι η Ουκρανία αποτελεί «αδελφή χώρα», δηλαδή τμήμα της ρωσικής σφαίρας επιρροής. Μίλησε για «θεμελιώδεις απειλές στην ασφάλεια της Ρωσίας», επαναλαμβάνοντας το αφήγημα με το οποίο το Κρεμλίνο κατηγορεί το ΝΑΤΟ και την Ευρώπη για τον πόλεμο. Όπως σημειώνει ο Dettmer, ο Ρώσος πρόεδρος δεν έδειξε «καμία ένδειξη» ότι είναι έτοιμος να απομακρυνθεί από τον βασικό του στόχο: την υποταγή της Ουκρανίας, μιας χώρας που θεωρεί πως «δεν θα έπρεπε καν να υπάρχει».
Μια σύνοδος που αφήνει περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις
Η σύνοδος κορυφής της Αλάσκας παρουσιάστηκε ως «ειρηνευτική προσπάθεια», αλλά στην πραγματικότητα ενίσχυσε τον Πούτιν στη διεθνή σκηνή. Χωρίς να προσφέρει παραχωρήσεις, πέτυχε να καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τον Αμερικανό πρόεδρο και να εμφανιστεί ως ισχυρός παίκτης. Όπως συμπεραίνει ο Dettmer στο Politico, για την Ουκρανία και τη Δύση η εικόνα αυτή ισοδυναμεί με ένα σοβαρό διπλωματικό πλήγμα.
Γερμανία: Τα ΜΜΕ για την συνάντηση της Αλάσκας
Τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν «βλέπει» ο γερμανικός Τύπος ως κερδισμένο από την συνάντηση κορυφής της Αλάσκας. Τα ΜΜΕ κάνουν λόγο για «θρίαμβο» της ρωσικής πλευράς, για απογοήτευση στην Ουκρανία και την Ευρώπη η οποία περιορίστηκε σε ρόλο θεατή. «Σχεδόν κανείς δεν περίμενε ότι θα κηρυσσόταν στην Αλάσκα μια εκεχειρία για την Ουκρανία. Αλλά η συμπεριφορά του Τραμπ απέναντι στον Πούτιν δεν ανταποκρίθηκε ούτε καν στις χαμηλότερες προσδοκίες», αναφέρει η γερμανική δημόσια τηλεόραση ARD σε ανάλυσή της και κάνει λόγο για «πολύ θόρυβο για το τίποτα». «Η εμφάνιση ήταν μια γιορτή για τον Πούτιν. Ο Τραμπ του έστρωσε το κόκκινο χαλί μπροστά σε όλον τον κόσμο. Έφερε τον άνθρωπο, για τον οποίο υπάρχει διεθνές ένταλμα σύλληψης, στην παγκόσμια σκηνή (…) ο Πούτιν απόλαυσε την εμφάνιση με ένα χαμόγελο θριάμβου», αναφέρει το ARD και υποστηρίζει ότι «ο Τραμπ έπεσε στην παγίδα του Πούτιν», καθώς δεν υπήρξε εκεχειρία ή κάποια συμφωνία ή άλλο ορατό αποτέλεσμα το οποίο θα δικαιολογούσε αυτή την συμβολική εμφάνιση. «Ο Πούτιν υπαινίχθηκε την προθυμία του να διαπραγματευτεί ακριβώς τη στιγμή που ο Τραμπ και οι Ευρωπαίοι επρόκειτο να επιβάλουν νέες κυρώσεις. Ο πρώην πράκτορας πληροφοριών Πούτιν ταπείνωσε δημόσια τον αυτοαποκαλούμενο “πράκτορα συμφωνιών” Τραμπ. Κανείς πιθανότατα δεν θα θελήσει να τον προτείνει για το Νόμπελ Ειρήνης, το οποίο υποτίθεται ότι ονειρεύεται ο Τραμπ, την επόμενη μέρα της συνόδου κορυφής», αναφέρεται στο σχόλιο του ARD και επισημαίνεται ότι την ίδια ώρα στην Ουκρανία υπάρχει απογοήτευση, αφού οι επιθέσεις συνεχίζονται και «ο επιτιθέμενος εμφανίστηκε χαρούμενος στην σκηνή» με τον αμερικανό πρόεδρο. «Οι Ευρωπαίοι είναι απλώς θεατές. Οι δύο μεγαλύτερες πυρηνικές δυνάμεις μιλούν για την Ευρώπη, και οι Ευρωπαίοι μένουν απέξω και μπορούν να παρακολουθήσουν μόνο από την τηλεόραση (…) Πότε θα αναδυθεί μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική πρωτοβουλία; Ποιος μπορεί και θέλει να διαπραγματευτεί με τον Πούτιν; Αυτό σίγουρα θα ήταν ένα καθήκον για τις μεγάλες δυνάμεις Γερμανία, Γαλλία και Μεγάλη Βρετανία. Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς θα πρέπει να κάνει πολλά τηλεφωνήματα», επισημαίνεται στην ανάλυση. «Ο Τραμπ υποχωρεί, ο Πούτιν θριαμβεύει, ο Ζελένσκι τρέμει», γράφει το περιοδικό Der Spiegel σε σχόλιό του, επισημαίνοντας ότι «ο επικεφαλής του Κρεμλίνου μπορεί να χαίρεται, ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ προσποιείται ότι όλα πήγαν καλά». Ο Ντόναλντ Τραμπ, «ο “διαπραγματευτής”, επέστρεψε σπίτι του χωρίς συμφωνία – παρόλο που κυριολεκτικά έστρωσε το κόκκινο χαλί για τον Πούτιν στην Αλάσκα. Αυτό μετράει ως αποτυχία; Για τον Πούτιν, ήταν σίγουρα μια νίκη σε όλους τους τομείς», αναφέρει το περιοδικό. Η Handelsblatt σε ανάλυσή της κάνει λόγο για «αποτυχία στην Αλάσκα» και «συνάντηση χωρίς αποτέλεσμα, η οποία ασκεί πίεση στην Ευρώπη». Η σύνοδος κορυφής στην Αλάσκα «έληξε άδοξα. Η στενή συμμαχία μεταξύ Τραμπ και Πούτιν εμβαθύνει την διατλαντική αποξένωση», σχολιάζει η οικονομική εφημερίδα και σημειώνει ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ «άφησε σε μεγάλο βαθμό τον Ρώσο ηγέτη να κάνει ό,τι ήθελε μπροστά στον φακό», ενώ «υποδέχθηκε τον πολέμαρχο συνοδεία μαχητικών, με κόκκινο χαλί, χαμόγελα και χειροκροτήματα». «Κάτι δεν πήγε καλά στο παρασκήνιο», γράφει η BILD και αναφέρεται σε μια «παράσταση χωρίς αποτελέσματα», ενώ ο ειδησεογραφικός σταθμός n-tv σχολιάζει ότι «αυτό που πέτυχε ο Τραμπ είναι ότι ο Πούτιν επέστρεψε προσωπικά στην παγκόσμια σκηνή, στο ίδιο επίπεδο με τις ΗΠΑ. Ο πρόεδρος του πιο σημαντικού κράτους στο ΝΑΤΟ διαπραγματεύεται μαζί του. Ο Πούτιν, ο εγκληματίας πολέμου που κατηγορήθηκε από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, δέχθηκε κολακείες σε μια αμερικανική στρατιωτική βάση».