Το δημοψήφισμα που εξήγγειλε στις 27 Ιουνίου ο Αλέξης Τσίπρας ήταν η κορύφωση του δράματος μιας διαπραγμάτευσης που οικοδομήθηκε σε θεμέλια γεμάτα αυταπάτες.

Η κατάργηση του μνημονίου, με ένα άρθρο και ένα νόμο, ήταν χθες. Το ζητούμενο, από εκείνη τη στιγμή ήταν το αύριο, η παραμονή της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ και στην ΕΕ.

«Θεωρούσα ότι θα ήταν ολέθριο για τη χώρα να βάλει σε περιπέτειες την ευρωπαϊκή της πορεία».

Η κυβέρνηση σε πείσμα των μηνυμάτων που έρχονταν από όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες διαβεβαίωνε ότι το δημοψήφισμα δεν αφορούσε την ευρωπαϊκή πορεία αλλά αν αποδεχόμασταν ή όχι το πακέτο των δανειστών. Ωστόσο, ήταν ξεκάθαρη η μεταξύ τους σύνδεση.

Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας (Δ) μετά το τέλος της ομιλίας του στη Βουλή στην συζήτηση για την διεξαγωγή ονομαστικής ψηφοφορίας για το δημοψήφισμα, Σάββατο 27 Ιουνίου 2015. ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΣΥΜΕΛΑ ΠΑΝΤΖΑΡΤΖΗ.

Θεωρούσα ότι θα ήταν ολέθριο για τη χώρα να βάλει σε περιπέτειες την ευρωπαϊκή της πορεία, για να πάει στο πουθενά. Και, ομολογώ, ότι δεν ήμουν από αυτούς που θα στοιχημάτιζαν και τα ρέστα τους στην προσήλωση της κυβέρνησης στον ευρωπαϊκό μας δρόμο.

«Το κλίμα εκείνες τις ημέρες ήταν από αυτό που δεν θέλεις να ξαναζήσεις».

Δεν ήταν, απλά θέμα, καψυποψίας. Ήταν θέμα δηλώσεων και κινήσεων.  «Το νόμισμα δεν είναι ταμπού», «πόσο να αντέξει η ΕΕ»  και μια διάθεση αντιευρωπαϊκή βγαλμένη μέσα από τις μπροσούρες ακροαριστερών οργανώσεων της δεκαετίας του 70 και του 80.

Όταν μάλιστα είδα τον Παναγιώτη Λαφαζάνη να συναντά στη Μόσχα τον Πούτιν και να τον κοιτά με ένα βλέμμα λες και έβλεπε τον Λένιν (!), λέω, καλά, εντάξει, δεν το έχουν σε τίποτα, αν δεν το πάνε φιρί-φιρί, να μας βάλουν σε ακόμα μεγαλύτερες περιπέτειες.

Μια Ελλάδα χωρισμένη στα δύο

Το κλίμα εκείνες τις ημέρες ήταν από αυτό που δεν θέλεις να ξαναζήσεις. Πολύς διχασμός, εύκολοι χαρακτηρισμοί και αναθεματισμοί, ένταση, σχέσεις χρόνων ακόμα και συγγενικές δοκιμάστηκαν. Υπήρχε οργή.

Ο Παναγιώτης Λαφαζάμνης σε χειραψία με τον Βλάντιμιρ Πούτιν, υπό το βλέμμα του Αλέξη Τσίπρα. REUTERS/Alexander Zemlianichenko/Pool

Σε πείσμα των δημοσκοπήσεων, στις συζητήσεις, η αντιευρωπαϊκή διάθεση ήταν μεγάλη και καθόλου άδικη. Στην επισήμανση υπάρχει θέμα με την παραμονή μας στο ευρώ και την ΕΕ, άκουγες «και τι έγινε» ή έβλεπες εκείνη  την χαρακτηριστική  κίνηση του χεριού προς ένα συγκεκριμένο σημείο του σώματος.

«Ήταν φανερό ότι σε σχέση με τη συγκέντρωση για το «Όχι» η συγκέντρωση υπολειπόταν σε κόσμο και σε ένταση».

Υπήρχε, επίσης, οργή για το γεγονός ότι όλα τα μεγάλα συστημικά μέσα, γενικότερα, τα ΜΜΕ είχαν ρίξει το βάρος τους υπέρ του «Ναι». Δημιουργήθηκε μια αίσθηση ότι το «Ναι» το υποστήριζε το σύστημα και τα συμφέροντα και το «ΟΧΙ» η αντίσταση. Το θυμικό του κόσμου, μετά από 5 χρόνια συνεχόμενων μέτρων λιτότητας, θα καθόρισε και το αποτέλεσμα της κάλπης.

Δημοψήφιμα 2015 – Πανηγυρισμοί στο Σύνταγμα από υποστηρικτές του «Όχι» (EUROKINISSI/ΜΠΟΛΑΡΗ ΤΑΤΙΑΝΑ )

Ο Τσίπρας δικαίωσε τους «Ναι»

Την ημέρα της συγκέντρωσης για το «Ναι», είπα στον εαυτό μου βγες στο δρόμο και βλέπεις. Ξεκίνησα να κατηφορίζω τη Μιχαλακοπούλου προς το Παναθηναϊκό Στάδιο, νωρίς. Κατέβαινε κόσμος και εκεί πήρα την απόφαση να ακολουθήσω και να πάω στη  συγκέντρωση.

Ήταν φανερό ότι σε σχέση με τη συγκέντρωση για το «ΟΧΙ» η συγκέντρωση υπολειπόταν σε κόσμο και σε ένταση. Ο κόσμος, από όλες τις ηλικίες,  έχει λιγότερη διάθεση να ακούσει και να συζητήσει παρά να φωνάξει συνθήματα.

Φωτό: REUTERS/Christian Hartmann

Όσοι πήγαμε στη συγκέντρωση του «Ναι» είναι βέβαιο ότι δεν νιώσαμε εξαπατημένοι.  Τη στάση που επιλέξαμε να κρατήσουμε απέναντι στο δημοψήφισμα τη δικαίωσε ο Αλέξης Τσίπρας, λίγες μέρες αργότερα, «ψηφίζοντας» το «Ναι» στο τρίτο μνημόνιο.

Περισσότερα από το αφιέρωμα του ΒΗΜΑΤΟΣ «Δημοψήφισμα, 10 χρόνια μετά»

Όταν ο Τσίπρας (επί ΓΑΠ) προέβλεψε το κλείσιμο των τραπεζών

Το σοκ των Ευρωπαίων ηγετών και η kolotoumba του κλίματος