«Φαντάσου να είσαι χέλι και χωρίς χέρια ή πόδια, μόνο με το σώμα σου να γλιστράς και μετά να κρύβεσαι, αφήνοντας το κεφάλι σου να εξέχει. Θα ήθελα πολύ να μπω στο δέρμα ενός ψαριού και να μάθω πώς είναι να είσαι ψάρι.
Έχουν αισθήσεις που εγώ μόνο ονειρεύομαι. Έχουν μια πλευρική γραμμή σε όλο τους το σώμα που αισθάνεται την κίνηση, αλλά ίσως κάνει κάτι περισσότερο από αυτό. Ή φαντάσου να είμαι μια γαλάζια φάλαινα, το μεγαλύτερο ζώο στη Γη και να αισθάνομαι ήχο που έχει ταξιδέψει εκατοντάδες, ίσως χιλιάδες μίλια, και να τον έχω ως μέρος της ζωής μου.
Το ονειρεύομαι αυτό, δεν το ονειρεύονται όλοι;».
Σίλβια Ερλ, η θρυλική εξερευνήτρια των ωκεανών
Η Σίλβια Ερλ καταδύεται στα βάθη των ωκεανών για περισσότερα από 60 χρόνια, έχοντας διανύσει συνολικά κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας περισσότερες από 7.500 ώρες, ενώ υπήρξε η πρώτη γυναίκα που παρουσίασε στο ευρύτερο κοινό «τον γαλαξία ζωής που υπάρχει εκεί κάτω».
Η Σίλβια Ερλ ήταν το δεύτερο από τα τρία παιδιά του ηλεκτρολόγου μηχανικού Lewis Reade Earle και της συζύγου του, Alice Freas Richie. Πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής της σε ένα μικρό αγρόκτημα κοντά στο Κάμντεν του Νιου Τζέρσεϊ.
AP Photo
Οι δύο αυτοί άνθρωποι την έμαθαν να σέβεται και να εκτιμά τα θαύματα της φύσης. «Η μητέρα μου ήταν γνωστή ως η “κυρία των πουλιών” της γειτονιάς. Οτιδήποτε τραυματισμένο ή οποιοδήποτε ασυνήθιστο πλάσμα έβρισκε κάποιος, ερχόταν πάντα στην πόρτα μας».
Ήταν κοντά στα 12, όταν ο πατέρας της τής ανακοίνωσε ότι θα μετακόμιζαν στο Ντάνεντιν της Φλόριντα.
Η παραθαλάσσια ιδιοκτησία της οικογένειας έδωσε στη Σίλβια Ερλ την ευκαιρία να διερευνήσει τα έμβια όντα που κατοικούσαν στις κοντινές αλυκές και τους βάλτους με το θαλάσσιο χόρτο.
«Όταν μετακομίσαμε στη Φλόριντα, ο «κήπος» μου ήταν ο Κόλπος του Μεξικού. Ήταν εκεί που ερωτεύτηκα τον ωκεανό. Ήταν πραγματικά μεταμορφωτικό. Μπορούσα να ανακαλύπτω καθημερινά μόνη μου τον ωκεανό.
Η πρώτη μου επαφή με τον ωκεανό ήταν στην ακτή του Τζέρσεϊ, όταν ήμουν τριών ετών και με έριξε ένα κύμα. Ο ωκεανός σίγουρα τράβηξε την προσοχή μου. Δεν ήταν τρομακτικό, ήταν περισσότερο συναρπαστικό», συνηθίζει να λέει όταν τη ρωτούν για τα ερεθίσματα που την οδήγησαν να γίνει φύλακας άγγελος των ωκεανών.
Η Σίλβια έκανε σκοπό της ζωής της να καταλάβουμε όλοι τι συμβαίνει και τελικά να δράσουμε.
Η πρώτη γυναίκα επικεφαλής επιστήμονας της Αμερικανικής Εθνικής Ωκεανικής και Ατμοσφαιρικής Διοίκησης
«Ως παιδί, γνώριζα την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι ο ωκεανός είναι τόσο μεγάλος, τόσο ανθεκτικός που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τη θάλασσα ως το απόλυτο μέρος για να πετάξουμε οτιδήποτε δεν θέλουμε, από σκουπίδια και πυρηνικά απόβλητα μέχρι λάσπη από λύματα και ολόκληρα πλοία που είχαν φτάσει στο τέλος της ωφέλιμης ζωής τους.
Όταν πρωτοπήγα στον Κόλπο του Μεξικού τη δεκαετία του 1950, η θάλασσα φαινόταν να είναι ένα γαλάζιο άπειρο, πολύ μεγάλο και πολύ άγριο για να μπορεί να πληγωθεί από οτιδήποτε μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι».
Η Ερλ εργάζεται στα πλαίσια τουTektite II, 50 πόδια κάτω από τα νερά του κόλπου Great Lameshur Bay στα ανοικτά του νησιού St John στις Αμερικανικές Παρθένες Νήσους, 14 Ιουλίου 1970. (AP Photo/Jim Bourdier)
Η Ερλ έγινε η πρώτη γυναίκα επικεφαλής επιστήμονας της Αμερικανικής Εθνικής Ωκεανικής και Ατμοσφαιρικής Διοίκησης. Είναι επίσης μέλος της ομάδας Ocean Elders, η οποία είναι αφιερωμένη στην προστασία του ωκεανού και της άγριας ζωής του.
Η Ερλ έμαθε για πρώτη φορά να καταδύεται με εξοπλισμό SCUBA όταν φοιτούσε στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Φλόριντα. Σπούδασε βοτανολογία και αποφοίτησε το 1955. Αργότερα την ίδια χρονιά γράφτηκε στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα βοτανικής του Πανεπιστημίου Duke, από το οποίο αποφοίτησε το 1956.
Το 1964, ήταν η μόνη γυναίκα στο σκάφος Anton Bruun μαζί με 70 άνδρες για τη Διεθνή Αποστολή στον Ινδικό Ωκεανό. «Εκείνα τα χρόνια ήμασταν αδαείς. Εξερευνούσαμε τους ωκεανούς συγκλονισμένοι από την υπερβολική ζωή που υπήρχε.
Επρόκειτο για την Εδέμ την οποία ο άνθρωπος νόμιζε πως μπορεί να εκμεταλλεύεται αέναα. Σήμερα είμαστε πιο τυχεροί. Γνωρίζουμε ότι οι ωκεανοί επηρεάζουν το κλίμα μας, ότι μας επιτρέπουν να αναπνέουμε.
Αλλά κάτω από αυτήν την επιφάνεια οι πόροι εξαντλούνται. Οι μισοί από τους κοραλλιογενείς υφάλους έχουν εξαφανιστεί. Τα ύδατα έχουν οξειδωθεί, κυριαρχεί το πλαστικό. Είδα ξανά συγκεκριμένες περιοχές στην Αυστραλία και την Ινδονησία, έπειτα από δεκαετίες, νεκρές.
Εάν συνεχίσουμε έτσι, θα καταλήξουμε ένας κόσμος δίχως ωκεανούς, όπως ο Αρης» προειδοποιεί σήμερα η θρυλική εξερευνήτρια και προστάτιδα της «μπλε καρδιάς» του πλανήτη.
Ολοκλήρωσε το διδακτορικό της το 1966, δημοσιεύοντας τη διατριβή της με τίτλο “Phaeophyta of the Eastern Gulf of Mexico”. Για το έργο αυτό συνέλεξε πάνω από 20.000 δείγματα φυκιών.
Η απόρριψη, το Tektite II και τα aqua babes
Οι μεταπτυχιακές εμπειρίες της Ερλ ήταν ένα μείγμα έρευνας και πρωτοποριακής ωκεανογραφικής εξερεύνησης. Το 1965 δέχτηκε μια θέση ως μόνιμη διευθύντρια των θαλάσσιων εργαστηρίων Cape Haze στη Σαρασότα της Φλόριντα.
Το 1967 έγινε ερευνήτρια στο Farlow Herbarium του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και ερευνητική υπότροφος στο Ινστιτούτο Radcliffe. Το 1968 ανακάλυψε υποθαλάσσιους αμμόλοφους στις νήσους Μπαχάμες.
Το 1969, υπέβαλε αίτηση για να συμμετάσχει στο έργο Tektite, μια εγκατάσταση 50 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας στα ανοικτά των Παρθένων Νήσων, η οποία επέτρεψε στους επιστήμονες να ζήσουν βυθισμένοι στην περιοχή μελέτης τους για αρκετές εβδομάδες. Αν και είχε καταγράψει πάνω από 1.000 ώρες υποβρύχιας έρευνας, η Ερλ απορρίφθηκε από το πρόγραμμα.
Η Ερλ κάνει πρόβες για την αποστολή της 6ης Ιουλίου 1970. (AP Photo)
«Μην δέχεσαι το όχι ως απάντηση και βρες τι θέλεις να κάνεις και μετά βρες έναν τρόπο να το πραγματοποιήσεις. Μπορείτε να περάσετε πολλές ζωές εκπληρώνοντας τα όνειρα των άλλων. Αλλά αν έχετε ένα δικό σας όνειρο, μην περιμένετε».
Τα λόγια και οι πράξεις της Σίλβια Ερλ συμβαδίζουν. Τότε και τώρα. Το βροντερό όχι που άκουσε όταν αιτήθηκε της συμμετοχής της στο στο έργο Tektite δεν την αποθάρρυνε. Το 1970 ηγήθηκε της πρώτης ομάδας υποβρύχιων ναυτικών που αποτελούνταν μόνο από γυναίκες στο υποβρύχιο εργαστήριο Tektite II.
Ενώ οι άνδρες ήταν γνωστοί ως aquanauts, αυτό το γυναικείο πλήρωμα είχε τα παρατσούκλια aqua babes, aqua belles, ακόμη και aqua naughties. Η Σίλβια δεν νοιαζόταν για τέτοιου είδους σχόλια.
Οι πέντε γυναίκες του προγράμματος Tektite II στέκονται δίπλα στον κόλπο Great Lameshur Bay στον Άγιο Ιωάννη των Παρθένων Νήσων στις 6 Ιουλίου 1970. Από αριστερά είναι οι: Κ: Dr. Renate True, Aline Szmant, Dr. Sylvia Earle Meade, επικεφαλής της ομάδας, Ann Hartline και Peggy Lucas. (AP Photo/Jim Bourdier)
«Όταν ξεκίνησα ήταν ασυνήθιστο για τα κορίτσια να θέλουν να γίνουν επιστήμονες. Δεν το σκέφτηκα ποτέ. Οι γονείς μου ήταν τόσο υποστηρικτικοί. «Κάνε ό,τι θέλεις», μου έλεγαν. Νομίζω πως χάρη σε αυτή τη στάση τους, δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό μου ότι κάνω κάτι ασυνήθιστο».
Από τότε η Σίλβια Ερλ ηγήθηκε πολυάριθμων υποθαλάσσιων αποστολών κατά τη διάρκεια της καριέρας της. Η ωκεανογραφική της έρευνα την οδήγησε σε μέρη όπως τα νησιά Γκαλαπάγκος, η Κίνα και οι Μπαχάμες.
Στη δεκαετία του 1970 ξεκίνησε μια συνεργασία με τη National Geographic Society για την παραγωγή βιβλίων και ταινιών σχετικά με τη ζωή στους ωκεανούς της Γης. Το 1976 έγινε επιμελήτρια και ερευνήτρια βιολόγος στην Ακαδημία Επιστημών της Καλιφόρνιας και το 1979 έγινε επιμελήτρια φυκολογίας.
Το βασιλικό προσωνύμιο “Her Deepness” και το ρεκόρ
Στις 19 Σεπτεμβρίου 1979, σημείωσε το παγκόσμιο ρεκόρ κατάδυσης χωρίς πρόσδεση, κατεβαίνοντας 381 μέτρα (1.250 πόδια) κάτω από την επιφάνεια του Ειρηνικού Ωκεανού με μια καταδυτική στολή JIM, μια ειδική καταδυτική συσκευή. Αφού αποσυνδέθηκε από το υποβρύχιο που τη μετέφερε, πέρασε δύο ώρες περπατώντας κατά μήκος του βυθού.
Η κατάδυση του 1979 της χάρισε το βασιλικό προσωνύμιο “Her Deepness”, καθιστώντας την είδωλο, ισάξιο αυτών που περπάτησαν στη Σελήνη. Το ρεκόρ της εξακολουθεί να ισχύει μέχρι σήμερα.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 η Ερλ ίδρυσε τις εταιρείες Deep Ocean Engineering και Deep Ocean Technology με τον Βρετανό μηχανικό Graham Hawkes, τον τρίτο σύζυγό της. Μαζί σχεδίασαν το υποβρύχιο Deep Rover, ένα όχημα ικανό να φτάσει σε βάθος 914 μέτρων (3.000 πόδια) κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού.
Η Σίλβια Ερλ (δεξιά) ακούει την ενημέρωση πριν από μια κατάδυση στο υποθαλάσσιο ερευνητικό εργαστήριο Aquarius Reef Base, την Παρασκευή 13 Ιουλίου 2012, στα Florida Keys. AP Photo/Lynne Sladky)
Η Ερλ διετέλεσε μέλος της Εθνικής Συμβουλευτικής Επιτροπής για τους Ωκεανούς και την Ατμόσφαιρα μεταξύ 1980 και 1984. Μεταξύ 1990 και 1992 ήταν επικεφαλής επιστήμονας στην Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), η πρώτη γυναίκα που υπηρέτησε σε αυτή τη θέση.
Δεδομένης της εμπειρίας της σχετικά με τις επιπτώσεις των πετρελαιοκηλίδων, η Ερλ κλήθηκε να πραγματοποιήσει πολλά ερευνητικά ταξίδια κατά τη διάρκεια του πολέμου στον Περσικό Κόλπο το 1991 για να προσδιορίσει τις περιβαλλοντικές ζημιές που προκλήθηκαν από την καταστροφή των πετρελαιοπηγών του Κουβέιτ.
Η πρώτη γυναίκα εξερευνήτρια της National Geographic Society
Το 1998 έγινε η πρώτη γυναίκα εξερευνήτρια της National Geographic Society. Κατά τη διάρκεια της καριέρας της δημοσίευσε πάνω από 100 επιστημονικές εργασίες.
Το προνόμιο του επαγγέλματός της είναι «σαν να έχεις την ευκαιρία να βουτήξεις στο δικό σου κυκλοφορικό σύστημα και να κολυμπήσεις και να δεις πώς όλα ταιριάζουν μεταξύ τους», δηλώνει στο περιοδικό TIME τον Οκτώβριο του 1998.
Εκείνη η αεικίνητη, μικροκαμωμένη, ατρόμητη γυναίκα με το παιδικό πρόσωπο και τα βαθιά καστανά μάτια βρίσκει το δέλεαρ του αγνώστου ακαταμάχητο και αρνείται να εγκαταλείψει.
Η Σίλβια Ερλ ανεβαίνει πάνω σε μια μακέτα του υποβρύχιου Deep Water 2000 σε πλήρες μέγεθος στο Deep Ocean Exploration and Research Marine στην Αλαμέδα της Καλιφόρνια. (AP Photo/Ben Margot)
«Βλέπω πράγματα που οι άλλοι δεν μπορούν να δουν. Έναν κόσμο διαφορετικό. Ένας κόσμος που έχει αλλάξει πάρα πολύ μόνο κατά τη διάρκεια της ζωής μου. Πιστεύω ότι αν ο κόσμος είχε την ευκαιρία να γίνει μάρτυρας όλων όσων έχω δει στη ζωή μου κατά τις χιλιάδες ώρες που έχω βρεθεί μέσα στο νερό, δεν θα φαινόμουν καθόλου ακραία.
Ο ωκεανός πεθαίνει. Όλοι μας είμαστε οι ευνοημένοι από την καύση των ορυκτών καυσίμων. Με ποιο κόστος όμως; 60 χρόνια πριν, όταν ξεκινούσα να εξερευνώ τον ωκεανό, κανείς δεν φανταζόταν ότι θα μπορούσαμε με τις πράξεις μας να τον βλάψουμε.
Είδα τις συνέπειες όσων κάναμε στον φυσικό κόσμο. Σκεφτείτε έναν κόσμο χωρίς ωκεανό. Θα είχαμε έναν πλανήτη που θα έμοιαζε με τον Άρη. Χωρίς ωκεανούς, δεν υπάρχει ζωή.
Χωρίς ωκεανούς, δεν υπάρχουμε. Αν συνεχίσουμε ό,τι ακριβώς κάνουμε αυτή τη στιγμή, θα έχουμε σοβαρό πρόβλημα», ακούγεται να λέει στο ντοκιμαντέρ του 2014 «Επιχείρηση Μπλε» (Netflix), το οποίο παρουσιάζει την εκστρατεία της ωκεανογράφου για να σώσει τους ωκεανούς της Γης από απειλές, όπως η υπεραλίευση και τα τοξικά απόβλητα.
«Το πιο σημαντικό πράγμα που παίρνουμε από τη φύση, από τον ωκεανό, είναι η ύπαρξή μας», παρατηρεί έξυπνα. «Τι άλλο έχει σημασία αν δεν μπορείς να αναπνεύσεις; Οι άνθρωποι δεν το συνειδητοποιούν, αλλά κόβεται η αναπνοή της θάλασσας, ο ωκεανός πεθαίνει.
Σήμερα, ωστόσο, διαθέτουμε τις γνώσεις, μπορούμε ακόμα να επιλέξουμε. Και πρέπει να το κάνουμε σήμερα, όχι αύριο, αν θέλουμε να σώσουμε τους ωκεανούς όλοι μαζί».
Η ίδρυση της “Mission Blue”
Η Ερλ ίδρυσε τη “Mission Blue” το 2009 επειδή, ενώ υπήρχαν πολλοί οργανισμοί που έκαναν σπουδαία δουλειά για να θέσουν τους υψηλότερους στόχους διατήρησης, «υπήρχε ένα κενό και το κενό ήταν να κοιτάξουμε τον ωκεανό και να ξεκινήσουμε από κάπου», λέει.
«Η Mission Blue προσπαθεί να κάνει τους ανθρώπους παντού να καταλάβουν ότι έχουν ρόλο. Έχουν την ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή τους για να πάνε από όπου κι αν βρίσκονται και να φτάσουν σε ένα καλύτερο μέρος». Η πρωτοβουλία έχει ως στόχο να αξιοποιήσει τη δύναμη της συλλογικότητας και να εμπνεύσει τους ανθρώπους παντού να προστατεύσουν τον ωκεανό.
«Κανείς δεν μπορεί να κάνει ό,τι χρειάζεται μόνος του», αλλά, όλοι μαζί, μπορούμε να κάνουμε κάτι για να φτάσουμε σε ένα καλύτερο μέρος.
Η Ερλ φοράει το κράνος της καθώς ο Dale Stokes, αριστερά, και ο Roger Garcia, δεξιά, βοηθούν πριν από μια κατάδυση στο υποθαλάσσιο ερευνητικό εργαστήριο Aquarius Reef Base, την Παρασκευή 13 Ιουλίου 2012, στα Florida Keys. (AP Photo/Lynne Sladky)
Με την υποστήριξη περισσότερων από 200 οργανώσεων προστασίας, πραγματοποιεί αποστολές, ευαισθητοποιεί το κοινό για την ανάγκη δημιουργίας θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και ορίζει Hope Spots: ειδικά μέρη που έχουν χαρακτηριστεί ως κρίσιμα για την υγεία του ωκεανού.
«Ξεκινήσαμε με τη Mission Blue απλώς εντοπίζοντας δώδεκα μέρη που έμοιαζαν να μην έχουν νόημα (να προστατευτούν)», εξηγεί. Σήμερα υπάρχουν 161 Hope Spots που καλύπτουν περίπου 57 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα ωκεανού, συμπεριλαμβανομένων των Γκαλαπάγκος, των πολικών περιοχών, του Μεγάλου Κοραλλιογενή Υφάλου, του Fish Rock στη Δυτική Αυστραλία, του White Shark Café στον Ειρηνικό Ωκεανό και του Aliwal Shoal στη Νότια Αφρική. Το όραμα της Mission Blue είναι να επιτύχει 30% προστασία του ωκεανού έως το 2030.
«Αυτή είναι η τελευταία μας ευκαιρία»
Η Σίλβια Ερλ, μέχρι και δύο χρόνια πριν σε ηλικία 86 ετών, εξακολουθούσε να ταξιδεύει σε μερικές από τις πιο απομακρυσμένες τοποθεσίες του κόσμου για να συνεχίσει το έργο της για τη διατήρηση της φύσης.
Ηγήθηκε μιας κλιματικής αποστολής στην Ανταρκτική το 2023. Ο ωκεανός «με κρατά σε πλήρη εγρήγορση. Νομίζω ότι η ύψιστη προτεραιότητά μας στον 21ο αιώνα είναι να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να προστατεύσουμε τα φυσικά ζωντανά συστήματα και να αποκαταστήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ό,τι έχει καταστραφεί».
Το πρόσφατο ταξίδι της στην Ανταρκτική ήταν ιδιαίτερα συγκλονιστικό, καθώς είδε πόσο δραστικά έχουν αλλάξει οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης την περιοχή από την πρώτη της επίσκεψη το 1990.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας της στο Καπιτώλιο στην Ουάσιγκτον, την Παρασκευή 21 Μαΐου 2010, στα πλαίσια της διακομματικής ενημέρωσης του Σώματος για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της πετρελαιοκηλίδας της BP. (AP Photo/Manuel Balce Ceneta)
«Ήταν συγκλονιστικό να βλέπεις πόσο γρήγορα αλλάζουν πραγματικά τα πράγματα. (…) Βλέπουμε αυτό που είναι πλέον ορατό. Οι προκάτοχοί μας δεν μπορούσαν να δουν ολόκληρο τον κόσμο και να συνδέσουν τις τελείες, αλλά εμείς μπορούμε να καταλάβουμε πόσο επηρεάζουμε το περιβάλλον μας. Αυτή είναι η τελευταία μας ευκαιρία», προειδοποιεί.
«Ζούμε χωρίς να έχουμε επίγνωση των συνδέσεων μεταξύ του τι συμβαίνει στους ωκεανούς και του τι συμβαίνει σε εμάς. Χρειάστηκαν 10.000 χρόνια για να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε σε μόνιμη βάση από τη χερσαία άγρια ζωή.
Χωρίς να σημαίνει ότι δεν προσπαθήσαμε. Έχουμε γίνει τρομακτικά αποτελεσματικοί στην αλλαγή της φύσης. Η μεγαλύτερη απειλή για τον ωκεανό, και συνεπώς για εμάς τους ίδιους, είναι η άγνοια», έλεγε το όχι και τόσο μακρινό ‘98 στον Roger Rosenblatt για το περιοδικό TIME.
«Όλοι εξαρτόμαστε από τον ωκεανό»
Με την πάροδο των ετών, η Ερλ έγινε γνωστή όχι μόνο για την ποιότητα της σκέψης της και την αφοσίωσή της στο περιβάλλον, αλλά και για την ορμή και την ενέργειά της.
Ωστόσο η ίδια τείνει να απορρίπτει κάθε συζήτηση για ασυνήθιστο θάρρος εκ μέρους της, προτιμώντας να τονίζει ότι ο κόσμος κάτω από τους ωκεανούς, τις λίμνες και τα ποτάμια είναι ουσιαστικά ένα καλοκάγαθο, ακόμη και θαυμαστό μέρος, και ότι με τη συνεχή πρόοδο της γνώσης και της τεχνολογίας οι άνθρωποι έχουν κάθε λόγο να περνούν περισσότερο χρόνο εκεί.
Υποστηρίζει αυτή την άποψη με τον ίδιο τρόπο που προσεγγίζει τα περισσότερα από τα επιτεύγματά της, γεμάτη διάθεση για περιπέτεια. «Ο κόσμος ρωτάει: Γιατί πρέπει να ενδιαφέρομαι για τον ωκεανό; Επειδή ο ωκεανός είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του συστήματος υποστήριξης της ζωής στη γη, διαμορφώνει το κλίμα και τον καιρό.
Περιέχει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής στη γη. Το 97% του νερού της γης βρίσκεται εκεί. Είναι η γαλάζια καρδιά του πλανήτη – πρέπει να φροντίζουμε την καρδιά μας. Είναι αυτό που μας κάνει δυνατή τη ζωή.
Έχουμε ακόμα μια πολύ καλή ευκαιρία να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα από ό,τι είναι. Δεν θα γίνουν καλύτερα αν δεν αναλάβουμε δράση και δεν εμπνεύσουμε και άλλους να κάνουν το ίδιο. Κανείς δεν είναι χωρίς δύναμη. Όλοι έχουν τη δυνατότητα να κάνουν κάτι».
«Είμαστε όλοι πλάσματα της θάλασσας. Όλοι εξαρτόμαστε από τον ωκεανό».
*Με πληροφορίες από Britannica, Netflix, ΤΙΜΕ, BBC Wildlife, National Geographic, New Yorker
