Ο ωκεανός σπάει τα ρεκόρ θερμοκρασίας κάθε μέρα για περισσότερο από ένα χρόνο. Και μέχρι στιγμής, το 2024 συνέχισε την τάση του 2023 και ξεπερνά τα προηγούμενα ρεκόρ με μεγάλη διαφορά. Στην πραγματικότητα, ολόκληρος ο πλανήτης είναι θερμός εδώ και μήνες (υπερθέρμανση), σύμφωνα με πολλά και διαφορετικά  δεδομένα.

«Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία σχετικά με τα δεδομένα», δήλωσε ο Gavin Schmidt, κλιματολόγος και διευθυντής του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Goddard της NASA.

Η κατανόηση των συγκεκριμένων φυσικών διεργασιών που κρύβονται πίσω από τα στοιχεία για τις θερμοκρασίες θα βοηθήσει τους επιστήμονες να βελτιώσουν τα κλιματικά τους μοντέλα και να προβλέψουν καλύτερα τις θερμοκρασίες στο μέλλον.

Μηνιαίο υψηλό για τη θερμοκρασία της θάλασσας

Τον περασμένο μήνα, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας έφτασε σε νέο μηνιαίο υψηλό 21,07 βαθμούς Κελσίου ή 69,93 βαθμούς Φαρενάιτ, σύμφωνα με την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus, το ερευνητικό ίδρυμα που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Ο Μάρτιος του 2024 συνεχίζει τη σειρά των κλιματικών ρεκόρ που καταρρίπτονται τόσο για τη θερμοκρασία του αέρα όσο και για τη θερμοκρασία της επιφάνειας των ωκεανών», ανέφερε η Σαμάνθα Μπέρτζες, αναπληρώτρια διευθύντρια του Copernicus, σε δήλωσή της αυτή την εβδομάδα.

Ασυνήθιστα ζεστός ο τροπικός Ατλαντικός – Φέρνει τυφώνες

Ο τροπικός Ατλαντικός είναι ασυνήθιστα ζεστός, συμβάλλοντας στη δημιουργία των προϋποθέσεων για μια έντονη περίοδο τυφώνων, σύμφωνα με τις πρώτες προβλέψεις επιστημόνων του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Κολοράντο. Οι υψηλότερες θερμοκρασίες των ωκεανών παρέχουν περισσότερη ενέργεια για την τροφοδοσία ισχυρότερων καταιγίδων.

Η θάλασσα και η υπερθέρμανση του πλανήτη

Οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξάνονται μακροπρόθεσμα επειδή η καύση ορυκτών καυσίμων προσθέτει στην ατμόσφαιρα αέρια του θερμοκηπίου, τα οποία θερμαίνουν τον πλανήτη. Μέχρι στιγμής, η κλιματική αλλαγή έχει αυξήσει τη μέση παγκόσμια θερμοκρασία κατά περίπου 1,2 βαθμούς Κελσίου ή 2,2 βαθμούς Φαρενάιτ πάνω από την προβιομηχανική μέση θερμοκρασία.

Και επειδή χρειάζεται περισσότερη ενέργεια για να θερμανθεί το νερό από ό,τι ο αέρας, οι ωκεανοί έχουν απορροφήσει τη συντριπτική πλειοψηφία της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη από τα αέρια του θερμοκηπίου.

Αλλά τα «τεράστια, συνεχή ρεκόρ» που σημειώθηκαν κατά το περασμένο έτος είναι πέρα από αυτό που οι επιστήμονες θα περίμεναν να δουν, ακόμη και με βάση την κλιματική αλλαγή, δήλωσε ο Δρ Σμιντ.

Το Ελ Νίνιο και οι άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες

Αυτό που διαφέρει τώρα, σε σύγκριση με πέρυσι τέτοια εποχή, είναι ότι ο πλανήτης αντιμετωπίζει τις συνέπειες ενός φαινομένου Ελ Νίνιο που ξεκίνησε  τον περασμένο Ιούλιο.

«Οι θερμοκρασίες που βλέπουμε τώρα, τα ρεκόρ που καταρρίπτονται τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο, είναι στην πραγματικότητα πολύ πιο μακριά από αυτό που θα περιμέναμε», σε σύγκριση με εκείνες του περασμένου έτους, δήλωσε ο Δρ Σμιντ. «Ας δούμε τι θα συμβεί μέχρι το καλοκαίρι».

Το Ελ Νίνιο εξασθενεί και αναμένεται να διαλυθεί σύντομα εκτιμά ο Δρ Σμιντ.  Το τι θα συμβεί τότε στις μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες θα βοηθήσει στο να εξηγήσουμε  τις θερμοκρασίες του 2023, είπε.

Εκτός από την κλιματική αλλαγή και το Ελ Νίνιο, υπάρχουν και μερικοί ακόμη παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν σε αυτά τα ιλιγγιώδη ρεκόρ ανόδου θερμοκρασίας.

Η ειρωνεία της τύχης με τα αερολύματα

Μία από αυτές είναι η πρόσφατη μείωση της ρύπανσης από αερολύματα που προέρχονται από πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που διασχίζουν τον ωκεανό, μετά τα νέα διεθνή πρότυπα καυσίμων που τέθηκαν σε ισχύ το 2020. Κατά ειρωνεία της τύχης, τα αερολύματα έχουν ψυκτική επίδραση στην ατμόσφαιρα και μέχρι τώρα και συνέβαλαν στην απόκρυψη της πραγματικής έκτασης της κλιματικής αλλαγής.

Υπήρξε επίσης η τεράστια έκρηξη του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Hunga Tonga-Hunga Haʻapai το 2022. Οι ηφαιστειακές εκρήξεις που συμβαίνουν στην ξηρά στέλνουν στον αέρα σύννεφα αιθάλης και αερολυμάτων, τα οποία εμποδίζουν το ηλιακό φως και ψύχουν προσωρινά την ατμόσφαιρα. Επειδή όμως αυτό το ηφαίστειο ήταν βυθισμένο κάτω από τον Ειρηνικό Ωκεανό, η έκρηξή του «ψέκασε» με εκατομμύρια τόνους υδρατμών στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας. Οι υδρατμοί είναι ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου.

Ατμός στη θάλασσα από υποθαλάσσια έκρηξη ηφαιστείου στα νησιά του Σολωμόντα REUTERS {{Australia SYDNEY }}

«Ήταν η πιο μεγάλη έκρηξη από την εποχή του Κρακατάου, και συνήθως την επόμενη χρονιά από την ηφαιστειακή έκρηξη παρατηρούνται οι επιπτώσεις της», δήλωσε ο Sean Birkel, επίκουρος καθηγητής στο Ινστιτούτο Κλιματικής Αλλαγής του Πανεπιστημίου του Μέιν, ο οποίος δημιούργησε ένα εργαλείο απεικόνισης κλιματικών δεδομένων που ονομάζεται Climate Reanalyzer.

Η επιστημονική του υπόθεση είναι  ότι η επίδραση της ηφαιστειακής έκρηξης στη θέρμανση ήταν μεγαλύτερη από ό,τι έδειχναν οι πρώτες εκτιμήσεις, σημειώνοντας ότι η έκρηξη μπορεί να επηρέασε την ατμοσφαιρική κυκλοφορία και να συνέβαλε στην ενίσχυση του Ελ Νίνιο που αναπτύχθηκε το 2023. Όμως, πρόσθεσε ο ίδιος, απαιτούνται περισσότερες έρευνες.

Οι μετρήσεις δε βγάζουν συμπέρασμα

Ο Δρ Σμιντ επεσήμανε ότι όταν οι επιστήμονες συνθέτουν τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις τους για το πόσο η ηφαιστειακή έκρηξη, η μειωμένη ρύπανση από τη ναυτιλία, το Ελ Νίνιο και η κλιματική αλλαγή μπορούν να υπερθερμάνουν τον πλανήτη, οι αριθμοί δεν βγαίνουν.

«Θα μπορούσε να λείπει ακόμη κάτι», είπε, όπως ότι άλλες πηγές ρύπανσης από αερολύματα έχουν βελτιωθεί περισσότερο από ό,τι γνωρίζουν οι ερευνητές, ή ότι το κλίμα της Γης έχει μεγαλύτερη εσωτερική μεταβλητότητα από ό,τι αναμενόταν, ή ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη ενισχύει τις επιπτώσεις του Ελ Νίνιο.

Αρκετές ομάδες επιστημόνων εργάζονται για να αποκτήσουν μια σαφέστερη εικόνα, δήλωσε ο Δρ Σμιντ, και αναμένει ότι τα αποτελέσματα θα αρχίσουν να δημοσιεύονται τους επόμενους μήνες.

Πηγή: The New York Times