Καθώς ο πληθωρισμός στη χώρα μας έχει αρχίσει να ξαναπαίρνει την ανηφόρα, όταν την ίδια στιγμή στην Ευρωζώνη σημειώνει αποκλιμάκωση, η κυβέρνηση επιλέγει να συγκρουστεί μετωπικά με τους πολυεθνικούς ομίλους, με τον ίδιο τον πρωθυπουργό να διαμηνύει ότι η Ελλάδα «δεν είναι μπανανία».

Εν μέσω αυτού του νέου κύματος ανατιμήσεων και του γεγονότος ότι η ακρίβεια στα τρόφιμα και στα είδη πρώτης ανάγκης εδώ και δύο χρόνια ανεξέλεγκτη συνεχίζει να ροκανίζει το εισόδημα των νοικοκυριών, ο υπουργός Ανάπτυξης, Κώστας Σκρέκας επέβαλε σε Procter & Gamble και Unilever πρόστιμα – μαμούθ 2.000.000 ευρώ για αθέμιτη κερδοφορία, από 1.000.000 ευρώ σε κάθε μία εταιρεία.

Είναι οι ίδιες εταιρείες, που περιλαμβάνονταν σε έρευνα που πραγματοποίησε στις αρχές του έτους η Επιτροπή Ανταγωνισμού για τις τιμές πώλησης των απορρυπαντικών πλυντηρίου ρούχων σε κάψουλες (pods) και σκόνη πλύσης (powder).

Από την εν λόγω έρευνα προέκυψε ότι στην Ελλάδα, τα απορρυπαντικά ρούχων πωλούνται έως και 361% ακριβότερα σε σχέση με τη φθηνότερη χώρα της Ε.Ε. που είναι η Ιρλανδία. Οι Procter & Gamble και Unilever στην Ελλάδα ελέγχουν μερίδιο 66%.

Αντεπίθεση

Από την πλευρά τους οι πολυεθνικές εταιρείες με δεκάδες μάρκες και ηγεμονικά μερίδια στα ράφια των σούπερ μάρκετ είναι αποφασισμένες να αντιμετωπίσουν την «επίθεση» με κάθε μέσο.

Όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές στον ΟΤ, πέραν της προσφυγής στα δικαστήρια για την επιβολή των προστίμων – ήδη η Unilever το ανακοίνωσε – θα υπάρξει προσφυγή και κατά του ίδιου του νόμου με το επιχείρημα ότι είναι λανθασμένος ο τρόπος υπολογισμού των κυρώσεων.

Ακριβώς στο ίδιο πνεύμα κινείται και η Unilever, με κύκλο εργασιών το 2021 στα 352,7 εκατ. ευρώ, έναντι 331,6 εκατ. ευρώ της προηγούμενης χρήσης και σημαντική άνοδο στα αποτελέσματα μετά από τους φόρους, καθώς ανήλθαν στο ποσό των 20,8 εκατ. ευρώ, από 12,1 εκατ. ευρώ το 2020.

Όπως ανέφερε στη χθεσινή της ανακοίνωση μετά την επιβολή του προστίμου του 1 εκατ. ευρώ «κατανοούμε το σκεπτικό της υπουργικής απόφασης σχετικά με τη διατήρηση του μεικτού περιθωρίου κέρδους, διαφωνούμε με τη μεθοδολογία βάσει της οποίας οι ελεγκτικές αρχές υπολόγισαν το πρόστιμο, μη λαμβάνοντας υπόψιν βασικές παραμέτρους του τρόπου λειτουργίας της αγοράς του λιανικού εμπορίου και των λογιστικών προτύπων».

Η Procter & Gamble, με καθαρές πωλήσεις την περίοδο 30/6 2021 – 30/6/2022 στα 276 εκατ. ευρώ και αυξημένα καθαρά κέρδη κατά 4,4 φορές στα 14,169 εκατ. ευρώ, δεν έχει προβεί σε κάποια επίσημη ανακοίνωση εάν θα προσφύγει κατά του προστίμου του 1 εκατ. ευρώ. Ωστόσο κύκλοι της αγοράς το θεωρούν σχεδόν βέβαιο.

Πάντως, χθες η Unilever ανακοίνωσε πως σκοπεύει να μειώσει τις τιμές κατά 5% για 6 μήνες σε περισσότερους από 80 κωδικούς, ενώ ήδη η Procter & Gamble μείωσε τις τιμές σε 71 κωδικούς της.
Σε κάθε περίπτωση η κυβερνητική θέση παραμένει στην κατεύθυνση της συνέχισης των ελέγχων και της επιβολής προστίμων «χωρίς δισταγμό».

Διακριτική μεταχείριση

Η δυσφορία στις τάξεις των πολυεθνικών εταιρειών καταναλωτικών προϊόντων είναι έντονη και γίνεται λόγος για διακριτική μεταχείριση από την κυβέρνηση, κατηγορώντας τη μάλιστα και για λαϊκισμό. Κι αυτό γιατί, όπως λένε, οι ελληνικές επιχειρήσεις τουλάχιστον σε επίπεδο ρητορικής μένουν στο απυρόβλητο.

Βέβαια από την πλευρά τους οι Έλληνες επιχειρηματίες «ανταπαντούν» ότι έχουν μετατραπεί στο «εύκολο θύμα» όσον αφορά τους ελέγχους, καθώς οι πολυεθνικές έχουν πολύ μεγάλες δυνατότητες να διαχειριστούν τα κοστολογικά τους στοιχεία.

Όπως αναφέρουν στελέχη της οργανωμένης λιανικής, στα καταναλωτικά προϊόντα εκτός των τροφίμων οι πολυεθνικές εταιρείες κατέχουν τη μερίδα του λέοντος στα ελληνικά ράφια, περίπου στο 90%. Επίσης ισχυρή είναι και στις κατηγορίες των τροφίμων, αλλά εκεί υπάρχει και ισχυρή ελληνική παρουσία.

Σκεπτικισμός

Την ίδια ώρα, έντονο σκεπτικισμό εκφράζουν στελέχη από την επενδυτική κοινότητα.

Αξιόπιστες πηγές αναφέρουν στον ΟΤ πως οι πρακτικές σύγκρουσης που επιλέγει το Μαξίμου αυξάνουν τον κίνδυνο η Ελλάδα από «επενδυτικός παράδεισος» με εστίαση στην παραγωγή να μετεξελιχθεί σε «βασίλειο των funds» αλλά ακόμη και σε αυτή την περίπτωση οι «καυγάδες» χαλάνε το κλίμα δυσκολεύοντας την προσέγγιση υποψήφιων επενδυτών, δημιουργώντας δεύτερες σκέψεις.

Άλλωστε, επισημαίνουν με νόημα, η ελληνική αγορά λόγω μεγέθους δεν αποτελεί βασική προτεραιότητα για τις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες όσον αφορά την παραγωγή. Υπενθυμίζουν μάλιστα ότι από τη μια μέρα στην άλλη πολλά εργοστάσια ξένων ομίλων έκλεισαν στην Ελλάδα, με την παραγωγή να μεταφέρεται σε άλλες χώρες.

Ας σημειωθεί ότι ήδη έχουν επιβληθεί πρόστιμα σε τρεις κορυφαίες πολυεθνικές επιχειρήσεις (σ.σ. είχε προηγηθεί πρόστιμο 230 χιλ. ευρώ στη BIC επειδή πωλούσε σχολικά είδη με υψηλότερο περιθώριο κέρδους), ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι έλεγχοι για ακόμη 5 ομίλους, που δραστηριοποιούνται τόσο στον κλάδο των βασικών καταναλωτικών αγαθών καθημερινής χρήσης όσο και στον κλάδο των τροφίμων και ποτών.

Από τους εν λόγω ελέγχους, οι δύο φαίνεται πως ολοκληρώνονται άμεσα και δεν αποκλείεται να υπάρξουν νέα πρόστιμα.