Μια τελευταία ευκαιρία σε όσους έχουν οφειλές προς τράπεζες, Δημόσιο,  ασφαλιστικά ταμεία για να ρυθμίσουν το σύνολο των οφειλών τους και να απαλλαγούν από αυτά δίνει ο νέος εξωδικαστικός μηχανισμός, η ηλεκτρονική πλατφόρμα που άνοιξε την περασμένη Τρίτη 1 Ιουνίου 2021. Σε διαφορετική περίπτωση αντιμετωπίζουν το φάσμα της πτώχευσης και του πλειστηριασμού όλης της ακίνητης περιουσίας τους, συμπεριλαμβανομένης της πρώτης κατοικίας.

Με την ενεργοποίηση της ειδικής πλατφόρμας για τα φυσικά πρόσωπα (νοικοκυριά,  μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αυτοαπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες)  τέθηκε σε πλήρη ενεργοποίηση το νέο Πτωχευτικό Δίκαιο, καθώς από τον περασμένο Μάρτιο είναι σε ισχύ ο νόμος και για τις επιχειρήσεις, με τη διαδικασία του εξωδικαστικού συμβιβασμού μέσω της υποβολής ενός επιχειρηματικού σχεδίου βιωσιμότητας.

Για τα φυσικά πρόσωπα και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις η νέα ειδική πλατφόρμα φιλοδοξεί να αποτελέσει μια λύση ώστε χωρίς γραφειοκρατία αυτοί που έχουν τη δυνατότητα να καταφέρουν να επιτύχουν με τους πιστωτές τους μια δεύτερη ευκαιρία ρυθμίζοντας τις οφειλές τους. Ηδη από την πρώτη ημέρα που άνοιξε η ηλεκτρονική πλατφόρμα η επισκεψιμότητα είναι ιδιαίτερα αυξημένη, με εκείνους που «πάτησαν» ήδη το κουμπί για να αξιοποιήσουν την τελευταία ευκαιρία να έχουν ξεπεράσει σύμφωνα με πληροφορίες τις 5.000.

Εξόφληση σε διάστημα 20 ετών

Μέσω της ένταξής τους στον εξωδικαστικό μηχανισμό οι οφειλέτες μπορούν να επιτύχουν:

Την αναστολή των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης (διαταγές πληρωμής, κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και δεσμεύσεις και πλειστηριασμοί) στην κινητή και ακίνητη περιουσία τους, συμπεριλαμβανομένης της 1ης κατοικίας και της επαγγελματικής στέγης. Επίσης, την αποπληρωμή των οφειλών προς το Δημόσιο (ΑΑΔΕ, ΟΤΑ κ.λπ.) και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης σε χρονικό διάστημα έως 20 ετών, τη διαγραφή μέρους της οφειλής, υπό τις προϋποθέσεις και  με βάση συγκεκριμένα κριτήρια.

Μάλιστα, αναφορικά με την πρώτη κατοικία για τα ευάλωτα νοικοκυριά ο νέος πτωχευτικός νόμος προβλέπει και επιδότηση της δόσης των δανείων με υποθήκη/προσημείωση στην 1η κατοικία, ύψους έως 210 ευρώ μηνιαίως για 5 έτη αλλά και δικαίωμα επαναγοράς στην περίπτωση εκποίησης της περιουσίας.

Οπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, «με το νέο πλαίσιο  παρέχεται η δυνατότητα διαγραφής έως και 75% επί της βασικής οφειλής και έως και 95% επί των προσαυξήσεων».

Για πρώτη φορά σε ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν και οφειλές που δεν  βρίσκονται σε καθυστέρηση εφόσον οι οφειλέτες δυσκολεύονται να τις εξοφλήσουν, υπό την προϋπόθεση να έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους τουλάχιστον κατά 20%. Επίσης το νέο πλαίσιο προσφέρει τη δυνατότητα ρύθμισης και δανείων για τα οποία έχει παρασχεθεί η εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.

Πάντως για εκείνους που δεν πληρούν τα κριτήρια ρύθμισης οδηγούνται σε πτώχευση με εκποίηση του συνόλου των περιουσιακών τους στοιχείων, ακόμα και της πρώτης κατοικίας και απαλλαγή από τα χρέη τους.

Με αλγόριθμο βγαίνουν οι δόσεις

Το πλεονέκτημα του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού και για τα φυσικά πρόσωπα και τους μικροεπαγγελματίες είναι ότι γίνεται πλήρως ατμοποιημένη η διαδικασία  και προσφέρει τη δυνατότητα σε όσους την επιλέξουν και πληρούν τα κριτήρια να ρυθμίσουν τις οφειλές τους προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία και τους ΟΤΑ  σε έως και 240 δόσεις και προς τράπεζες ακόμα και έως 420 δόσεις. Προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης ρύθμισης οφειλών στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού είναι οι οφειλές αυτές να υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε έναν και μόνο φορέα κατά 90%. Η διαδικασία προβλέπεται να είναι γρήγορη, καθώς θα πρέπει να ολοκληρώνεται το αργότερο σε δύο μήνες από την υποβολή της αίτησης. Για την προτεινόμενη ρύθμιση λαμβάνεται υπόψη η  ικανότητα αποπληρωμής των χρεών που θα έχει η επιχείρηση ή το φυσικό πρόσωπο με βάση τα εισοδήματά του και τις υποχρεώσεις του προς το σύνολο των πιστωτών.

Ενας μήνας προθεσμία για τα ευάλωτα νοικοκυριά

Περιθώριο ως το τέλος Ιουνίου έχουν τα νοικοκυριά που είναι ευάλωτα για να υποβάλουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά που το αποδεικνύουν. Με τον τρόπο αυτόν μέχρι τη λειτουργία του φορέα που θα αποκτά τα σπίτια τους, στο πλαίσιο του νέου Πτωχευτικού Κώδικα, για να τους τα μισθώσει, δεν θα κινδυνεύουν με πλειστηριασμό. Για τον λόγο αυτόν αναστέλλονται οι πλειστηριασμοί έως και 30/6.

Πρόκειται για συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης και τραπεζών για την προστασία των οικονομικά αδύναμων δανειοληπτών για όσο διάστημα χρειαστεί μέχρι τη δημιουργία του σχετικού μηχανισμού. Τραπεζικές πηγές εκτιμούν ότι ο φορέας δύσκολα θα είναι έτοιμος νωρίτερα από το Πάσχα του 2022. Ως εκ τούτου το παραπάνω πλέγμα προστασίας κρίθηκε απαραίτητο.

Επτά βήματα για τη ρύθμιση οφειλών

Ο εξωδικαστικός μηχανισμός αποτελεί ένα ηλεκτρονικό εργαλείο, με το οποίο βήμα-βήμα οι οφειλέτες μπορούν να τακτοποιήσουν τα χρέη τους προς το Δημόσιο, τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, και το οποίο παράγει μια αυτόματη ρύθμιση οφειλών βάσει της αξίας της περιουσίας και του διαθέσιμου εισοδήματος, μετά την κάλυψη των εύλογων και ανελαστικών δαπανών, του οφειλέτη.

Η διαδικασία ρύθμισης οφειλών νοικοκυριών και επιχειρήσεων περιλαμβάνει επτά στάδια και συγκεκριμένα:

1. Tη δημιουργία αίτησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (http://www.keyd.gov.gr/ ή http://ofeiles.gov.gr).

2. Tην άρση του απορρήτου και την άντληση προσωπικών και οικονομικών στοιχείων του οφειλέτη και των εγγυητών.

3. Tην επιβεβαίωση κριτηρίων επιλεξιμότητας και τη διενέργεια ελέγχων και διασταυρώσεων.

4. Tην παραγωγή, από την πλατφόρμα, μιας αυτοματοποιημένης πρότασης ρύθμισης οφειλών βάσει αλγορίθμου με συγκεκριμένους οικονομικούς κανόνες και παραμέτρους (π.χ. αξία ρευστοποίησης, ικανότητα αποπληρωμής).

5. Tη διενέργεια ψηφοφορίας επί της πρότασης ρύθμισης οφειλών από τους πιστωτές.

6. Tην αξιολόγηση της προτεινόμενης συμφωνίας από τον οφειλέτη.

7. Tην υπογραφή συμφωνίας αναδιάρθρωσης οφειλών μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών.

Στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών δεν υπάρχει ωστόσο υποχρέωση των πιστωτικών ιδρυμάτων ή των διαχειριστών δανείων να προχωρήσουν σε ρύθμιση των χρεών των οφειλετών.

Ωστόσο, εάν κάποιος οφειλέτης έχει χρέη προς πολλαπλούς πιστωτές και συμφωνήσει σε μια ρύθμιση με την πλειονότητα των πιστωτών του, τότε η ρύθμιση αυτή επιβάλλεται υποχρεωτικά και στους υπολοίπους.