Σε «ηλεκτρονική» εξεταστική περίοδο οδηγούνται τα ΑΕΙ και τον Σεπτέμβριο, ενώ ο προγραμματισμός του φθινοπώρου φαίνεται ότι περιλαμβάνει πολλά…διαδικτυακά αμφιθέατρα.

Από τον πρώτο, ιδιότυπο, εξεταστικό τους «αγώνα» μέσω Διαδικτύου, τα ΑΕΙ βγαίνουν στο τέλος του μήνα χωρίς πολλές απώλειες. Με μειωμένες ωστόσο τις άμυνες τους απέναντι σε φαινόμενα όπως η αντιγραφή ή παραβίαση των διαδικασιών από τη  πλευρά των φοιτητών ή η υπερβολική αυστηρότητα, ο εκφοβισμός ή η στέρηση βαθμολογιών χωρίς λόγο από την  πλευρά των καθηγητών. Περιστατικά που δημιούργησαν ερωτηματικά καταγράφηκαν τον προηγούμενο και στις δυο πλευρές. Όχι όμως τόσα, ώστε να κηρυχθεί ολόκληρος ο αγώνας… χαμένος.

«Με τα όποια προβλήματα πρέπει να συμβιβαστούμε γιατί αυτό θα είναι το μέλλον», έλεγε χθες στο «Βήμα» ο πρύτανης μεγάλου πανεπιστημίου της χώρας που έχει καταλάβει ήδη ότι και η επόμενη εξεταστική περίοδος θα γίνει πιθανότατα μέσω της οθόνης των υπολογιστών.

Πάντως, με πολλά ιδρύματα στην Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ να έχουν  ήδη ξεκαθαρίσει ότι θα κινηθούν προς την κατεύθυνση των διαδικτυακών αμφιθεάτρων, το μεγαλύτερο μέρος της ακαδημαϊκής χρονιάς που θα ξεκινήσει, φαίνεται ότι θα είναι φέτος «εξ  αποστάσεως».

Στα ΑΕΙ της χώρας η εικόνα που καταγράφθηκε τους προηγούμενους μήνες ήταν αντιφατική. Σε άλλα οι εξετάσεις εξελίχθηκαν ομαλά και με επιτυχία, σε άλλα οι καθηγητές τους τις έκριναν ως… φιάσκο.

Το υπουργείο Παιδείας, παρότι άφησε τα ΑΕΙ να αποφασίσουν κατά περίπτωση, δεν προέκρινε ωστόσο τις «ηλεκτρονικές» εξετάσεις ως μέθοδο αξιολόγησης των φοιτητών τους στην περίοδο της πανδημίας.

Αντιθέτως φάνηκε να «υποστηρίζει» σε ειδική εγκύκλιο του, τις προφορικές εξετάσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να συνδυαστούν με την υποβολή εργασίας από τον φοιτητή ή τις διά ζώσης εξετάσεις με αυστηρή τήρηση των προληπτικών μέτρων ασφαλείας κατά του κορωνοϊού.

Τα «αποτελέσματα» της Εξεταστικής 

Στο σύνολο της εικόνας, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης είναι προφανές ότι κέρδισε τις εντυπώσεις, με ένα υπέρ οργανωμένο κέντρο διαχείρισης και διοργάνωσης εξετάσεων για περίπου 80.000 άτομα, το οποίο και ήταν αποτέλεσμα της πολύ έγκαιρης κινητοποίησης της διοίκησης του αλλά και των υποδομών του.

Το ίδιο θα μπορούσε να πει κανείς  για το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, εάν δεν έκοβε την «ταχύτητα» του, η… ασθένεια του συνδικαλισμού, με κάποιους φοιτητές αλλά και καθηγητές να θέτουν θέμα προσωπικών δεδομένων και καμερών και να αρνηθούν την διαδικασία. Ωστόσο σε επίπεδο τεχνολογικής εγρήγορσης υπήρξε ένα Ίδρυμα αντίστοιχο των προδιαγραφών του. Στο ΕΜΠ ωστόσο, υπήρξε μέχρι και «επίσκεψη» μελών του Ρουβίκωνα στην διάρκεια των εξετάσεων του!

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών έμεινε αρκετά πίσω σε τεχνολογικό επίπεδο, «φοβήθηκε» τις διαδικτυακές εξετάσεις, οπότε προχώρησε σε μεγαλύτερο βαθμό σε εξετάσεις μέσω εργασιών, δια ζώσης με μέτρα ασφαλείας ή προφορικές.

Στο πανεπιστήμιο Πάτρας εκφράστηκαν πολλά προβλήματα, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών δεν είχε προβλήματα, ενώ στην Κρήτη επίσης επελέγησαν ηλεκτρονικές εξετάσεις που έγιναν ομαλά όπως και στην πλειονότητα των ΑΕΙ.

«Τεχνικά προβλήματα δεν είχαμε πολλά αλλά υπήρξαν πολλά προβλήματα καχυποψίας από την πλευρά των καθηγητών που συχνά επέλεγαν θέματα πολλά ή αυξημένης δυσκολίας» λέει ο φοιτητής του 4ου έτους των ηλεκτρολόγων μηχανικών του ΑΠΘ, Μιχάλης Καρατζάς, ο οποίος ωστόσο άφησε το στρες πίσω του και έφυγε για διακοπές.

«Τη διαδικασία στην πλειοψηφία της θα την χαρακτήριζα φιάσκο», λέει από την πλευρά του ο φοιτητής του Πολυτεχνείου του πανεπιστημίου Πατρών Σάββας Ματαράς. «Σε μερικά μαθήματα έγινε προσπάθεια να γίνουν σωστά οι εξετάσεις, αλλά η διαδικασία συνολική ήταν λάθος. Σε πολλά μαθήματα δεν ξέραμε ως την προηγούμενη ημέρα των εξετάσεων πως θα εξεταστούμε, υπήρχαν επιθετικές συμπεριφορές από την πλευρά καθηγητών που μας αντιμετώπιζαν συχνά σχεδόν σαν αντιγραφείς» αναφέρει. «Επιπλέον υπήρξαν περιστατικά με παιδιά που είχαν τον φόβο πως αν πέσει  η σύνδεση τους δεν θα έχουν χρονικό περιθώριο να ξανασυνδεθούν, θα χάσουν ή θα κοπούν στο μάθημα τους. Άκουσα και χειρότερα, ότι καθηγητές ζητούσαν από φοιτητές πράγματα που δεν γίνονταν σ αυτό τον χρόνο με αποτέλεσμα να είναι τελικά θέμα τύχης αν περάσεις» λέει χαρακτηριστικά.

Στην Πάτρα υπήρξε και η περίπτωση φροντιστηρίου που διαφήμιζε ότι μπορεί να δώσει εξετάσεις… εκ μέρους φοιτητών, αλλά η περίπτωση αυτή ήταν μια και παραπέμφθηκε στη δικαιοσύνη.

Στη Θεσσαλονίκη

Ο πρύτανης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Νίκος Παπαϊωάννου έχει κάθε λόγο να αισθάνεται ικανοποιημένος, καθώς το  Ίδρυμα του «τα πήγε καλά».

«Η πρωτόγνωρη διαδικασία των ηλεκτρονικών εξετάσεων για τα ελληνικά πανεπιστήμια έφτασε στο τέλος» λέει στο «Βήμα». «Η εμπειρία που αποκομίζουμε από όλη αυτή τη διαδικασία είναι σημαντική για να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί και μελλοντικά, έτσι ώστε να αλλάξει ενδεχομένως το σύστημα εξέτασης και από τελικό εξεταστικο-κεντρικό να υπάρχει η δυνατότητα η εξέταση του κάθε φοιτητή και της κάθε φοιτήτριας να απλώνεται σε όλη τη διάρκεια του εξαμήνου. Παρά τα όποια προβλήματα, βγήκαμε νικητές διότι ο αρχικός μας στόχος να μη χαθεί το εξάμηνο επετεύχθη. Σίγουρα χρειάζονται κάποιες τεχνικές βελτιώσεις, όμως πάντα εχθρός του καλού είναι το καλύτερο» αναφέρει.

Το ΑΠΘ είχε μια οργανωμένη ομάδα του Κέντρου ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του, για την  οποία ένας εκ των «στρατηγών» ο καθηγητής πληροφορικής Νίκος Βασιλειάδης αναφέρει ότι οργανώθηκε ακαριαία αμέσως μόλις ανακοινώθηκε το κλείσιμο των ΑΕΙ.

Η ομάδα βέβαια είχε 65 μόνιμα μέλη και 20-30 φοιτητές υποστήριξη, ενώ βοήθησαν εθελοντικά και πολλοί ακόμη πανεπιστημιακοί δημιουργώντας την  εικόνα μιας σφιχτής συνεργασίας. Υπήρξαν προβλήματα υπερφόρτωσης των δικτύων κάποιες ημέρες, αλλά σύντομα ξεπεράστηκαν.
Χρησιμοποιήθηκε η πλατφόρμα της  Μuddle που χρησιμοποίησε και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο στις δικές του εξετάσεις οι φοιτητές είχαν ανοικτές κάμερες και μικρόφωνο στη διάρκεια των εξετάσεων ενώ υπήρχαν «ηλεκτρονικοί» επιτηρητές σε κάθε ομάδα εξεταζομένων.

Το Ίδρυμα μοιάζει έτοιμο για τον Σεπτέμβριο, ενώ οι υποδομές του ήδη ενισχύονται.

Στο ΕΜΠ

«Στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο οι εξετάσεις έγιναν και με φυσική παρουσία, στο μεγαλύτερο ποσοστό, και εξ αποστάσεως και έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί» λέει ο πρύτανης του Ιδρύματος Ανδρέας Μπουντουβής. «Στον καθορισμό του τρόπου εξέτασης ήταν βαρύνουσα η εισήγηση των διδασκόντων. Η συμμετοχή των φοιτητών ήταν μεγάλη και στις δύο περιπτώσεις. Οι εξετάσεις με φυσική παρουσία έγιναν ομαλά με πλήρη προσαρμογή φοιτητών και διδασκόντων στις ιδιαίτερες συνθήκες της διεξαγωγής τους, κυρίως αυτές που συνδέονται με τους υγειονομικούς κανόνες» αναφέρει.

«Διαπιστώθηκαν πολύ περιορισμένης έκτασης δυσλειτουργίες σε πλατφόρμες διεξαγωγής  εξετάσεων εξ αποστάσεως. Οι δυσλειτουργίες δεν ήταν συστηματικές, αλλά σποραδικές, μικρής διάρκειας και σχετικά εύκολα αντιμετωπίσιμες από το εκπαιδευτικό και τεχνικό προσωπικό του Ιδρύματος» συνεχίζει.

«Σημειωτέον ότι τόσο για εξεταστές όσο και για εξεταζόμενους, η διαδικασία ήταν πρωτόγνωρη. Σε κάθε περίπτωση δυσλειτουργίας, είτε πλατφόρμας είτε δικτύου, οι εξεταστές δίνουν τη δυνατότητα στους εξεταζόμενους που αντιμετωπίζουν πρόβλημα τον εύλογο χρόνο που απαιτείται για αποκατάσταση της ομαλότητας της διαδικασίας εξέτασης. Η φόρτιση των εξεταζομένων, λόγω του άγχους της εξέτασης, και η πίεση των εξεταστών που έχουν την ευθύνη της διασφάλισης της ομαλότητας και του αδιάβλητου της εξεταστικής διαδικασίας ήταν αναμενόμενες αλλά η συνεργασία των δύο πλευρών απεδείχθη υπέρτερη της όποιας τριβής. Η συνολική αποτίμηση της εξ αποστάσεως διδασκαλίας και των εξετάσεων θα υποδείξει τις αναγκαίες διορθώσεις.

Η εμπειρία από την εξεταστική του εαρινού εξαμήνου θα είναι πολύ χρήσιμη για την επόμενη εξεταστική περίοδο για εξεταστές και εξεταζόμενους, κυρίως λόγω της πρακτικής εξοικείωσης με τη λειτουργία της κάθε πλατφόρμας υπό ρεαλιστικές συνθήκες εξέτασης καθώς και του εντοπισμού των βασικών αιτίων δυσλειτουργίας», καταλήγει ο πρύτανης του ΕΜΠ.

Ο κοσμήτορας των Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Νεκτάριος Κοζύρης λέει σχετικά ότι «ήταν κατάκτηση όμως η εμπειρίας μας. Το πανεπιστήμιο λειτούργησε, αν και σε κάποιες περιπτώσεις δεν ήταν όλα απολύτως ομαλά».

Στην Πάτρα

Ο Κοσμήτορας της Πολυτεχνικής σχολής του πανεπιστημίου Πατρών Δημήτρης Ματαράς λέει στο «Βήμα» ότι η διαδικασία των εξετάσεων μέσω Διαδικτύου στο Ίδρυμα είχε αρκετά προβλήματα διαδικασίας, υποδομών και εκπαίδευσης όσων συμμετείχαν σ αυτές, με τους καθηγητές διαρκώς καχύποπτους και τους φοιτητές γεμάτους άγχος για το τι θα συμβεί. «Πιστευω ότι συνολική στη χώρα πολλοί αυτοσχεδιασμοί έγιναν τελικά σ αυτή τη διαδικασία σε βάρος των φοιτητών» αναφερει.

«Πρέπει να προσθέσω όμως ότι και στο πανεπιστήμιο μας έγιναν τεράστιες προσπάθειες από τα τμήματα, τους διδάσκοντες, την ειδική επιτροπή υποστήριξης και το τεχνικό προσωπικό ώστε οι εξ αποστάσεως εξετάσεις να γίνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ειναι σαφές ότι το αποτέλεσμα θα ήταν πολύ καλύτερο αν το υπουργείο φρόντιζε να ενισχύσει τα πανεπιστήμια ώστε να είναι σε θέση να λειτουργήσουν στο επίπεδο των καλύτερων διεθνών παραδειγμάτων»