Πρωταγωνίστρια σε παραπάνω από 120 ταινίες του κινηματογράφου, η θρυλική γαλλίδα ηθοποιός μίλησε για ακόμη μία φορά στο «Βήμα της Κυριακής» με αφορμή την ταινία «Αλήθεια» που άνοιξε το περυσινό φεστιβάλ κινηματογράφου Βενετίας και ήρθε στις ελληνικές αίθουσες από την περασμένη Πέμπτη (9 Ιανουαρίου).

Κυρία Ντενέβ, τι σημαίνει για εσάς γοητεία;

Κατρίν Ντενέβ: «Ωωω, μα η γοητεία μπορεί να είναι παραπλανητική, να κρύβει την πραγματικότητα, ορισμένες φορές μοιάζει να τοποθετεί κάτι σαν διαχωριστικό ανάμεσα σε σένα και τους άλλους. Στην προσωπική μου ζωή με ενδιαφέρει να είμαι γοητευτική γιατί θέλω να έχω καλές σχέσεις με τους ανθρώπους. Στον ηθοποιό όμως η γοητεία μπορεί να αποβεί πάρα πολύ επικίνδυνη…».

Σεπτέμβριος 2019, Ξενοδοχείο Εξέλσιορ, Λίντο, 76ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας. Ενώ το φεστιβάλ έχει ήδη ξεκινήσει, το πρόσωπο των ημερών τυγχάνει να είναι η πάλαι ποτέ «Ωραία της ημέρας», κυρία Κατρίν Ντενέβ, που με την παρουσία της έχει τιμήσει ουκ ολίγες φορές τη συγκεκριμένη διοργάνωση. Μιλάμε εξάλλου για την αειθαλή ντίβα του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, «μούσα» του Μπουνιουέλ στην «Ωραία της ημέρας», του Τριφό («Τελευταίο μετρό»), του Πολάνσκι («Αποστροφή») του Ζακ Ντεμί («Οι ομπρέλες του Χερβούργου») αλλά και πόσων άλλων σπουδαίων ή λιγότερο σπουδαίων δημιουργών του σινεμά. Στα 76 της σήμερα (22/9/1943, Παρίσι), η Ντενέβ μετρά παραπάνω από 130 κινηματογραφικές και τηλεοπτικές εμφανίσεις. Μία από τις τελευταίες ταινίες της, αυτή που την έφερε στο Λίντο τον περασμένο Σεπτέμβριο, είναι η «Αλήθεια» του Χιροκάζου Κόρε Εντα, στην οποία πρωταγωνιστεί μαζί με τη Ζιλιέτ Μπινός (η συζήτηση αυτή έγινε λίγο πριν από το περιστατικό με την υγεία της Ντενέβ, το οποίο ευτυχώς όλα δείχνουν ότι έχει ξεπεράσει).

Συνεπώς, για μία ακόμη φορά (γιατί έχω συναντήσει την Κατρίν Ντενέβ τουλάχιστον τρεις φορές στο παρελθόν για «Το Βήμα»· μία μάλιστα στο φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης) κάθομαι στο ίδιο τραπέζι με αυτόν τον θρύλο και προς στιγμή νιώθω πραγματικά κολακευμένος γιατί έχει σχολιάσει θετικά το τεράστιο ρολόι χειρός μου, χρώματος πορτοκαλί και (συμπτωματικά) ιαπωνικής μάρκας. «Αχ αγαπώ το ρολόι σας!» μου είπε για την ακρίβεια η Ντενέβ, «το βρίσκω πολύ γοητευτικό». Από αυτή τη φράση άρχισε η κουβέντα μας διότι ακολούθησε η ερώτηση για τη γοητεία με την οποία αρχίζει αυτό το κείμενο.

Παρατηρώ επίσης ότι παρότι βρισκόμαστε σε σουίτα του ξενοδοχείου, για την ακρίβεια ενός από τα ακριβότερο (αν όχι το ακριβότερο) της Βενετίας, η Ντενέβ όχι απλά καπνίζει, αλλά ανάβει το ένα τσιγάρο μετά το άλλο. Τη ρωτώ πώς και δεν το έχει κόψει ακόμη. «Δεν μπορώ να το κόψω γιατί μου προσφέρει τα πάντα!» απαντά αμέσως πίνοντας ταυτοχρόνως μια γουλιά από το πράσινο κινέζικο τσάι της («με τζίντζερ, είναι το καλύτερο!»). «Το τσιγάρο σού προσφέρει ηρεμία, σε καλμάρει όταν είσαι εκνευρισμένος, σου κάνει παρέα στις ευχάριστες στιγμές ή στις μη ευχάριστες στιγμές, το κάνεις όταν μιλάς στο τηλέφωνο ή μετά το μπάνιο, μαζί με τον πρώτο καφέ… Ουφ! θέλω να πω, είναι τρομερό! Να σου αρέσει τόσο πολύ κάτι τόσο κακό! Το λατρεύω!».

Η Κατρίν Ντενέβ, έχοντας δίπλα της τη Ζιλιέτ Μπινός, υποδύεται μια σταρ του σινεμά στην ταινία «Αλήθεια»

Στην «Αλήθεια», που είναι η πρώτη ταινία που γύρισε στην Ευρώπη ο ιάπωνας σκηνοθέτης Χιροκάζου Κόρε Εντα (η ταινία του «Κλέφτες καταστημάτων» κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες και προτάθηκε πέρυσι για Οσκαρ μη αγγλόφωνης ταινίας), η Κατρίν Ντενέβ υποδύεται τη Φαμπιάν που, όπως η ίδια, είναι μια σταρ του κινηματογράφου, περιστοιχισμένη από ανθρώπους που την αγαπούν και τη θαυμάζουν. Οταν η Φαμπιάν εκδίδει τα απομνημονεύματά της, η κόρη της (Ζιλιέτ Μπινός) έρχεται ξανά στο Παρίσι από τη Νέα Υόρκη όπου ζει μόνιμα με τον άντρα της και το παιδί τους. Η επανένωση μητέρας και κόρης θα φέρει στο φως παράξενες αλήθειες, θα αναγκάσει τις δυο γυναίκες να κλείσουν παλιούς λογαριασμούς και να εκδηλώσουν συναισθήματα που είναι μεν κρυφά, αλλά στην πραγματικότητα τις «πνίγουν».

«Ζωή δεν είναι μόνο σινεμά»

Ρωτώ την Ντενέβ αν παίζοντας μια γυναίκα όχι και τόσο διαφορετική από την ίδια (με την έννοια του επαγγέλματος φυσικά), αναλογίστηκε τη δική της σχέση με τον κινηματογράφο. «Για να είμαι ειλικρινής, δεν σπαταλώ και τόση ώρα στο σινεμά ή για το σινεμά· είναι ένα μέσον συνδεδεμένο μόνον με ένα κομμάτι της ζωής μου» απάντησε αμέσως η Ντενέβ, όπως εξάλλου συνηθίζει να κάνει. «Παρότι τα τελευταία χρόνια παίζω στη μία ταινία μετά την άλλη, το σινεμά δεν είναι όλη η ζωή μου, όπως πολλοί νομίζουν! Αφιερώνω 10 με 12 ώρες την ημέρα στην τέχνη μου και για μένα αυτό είναι και με το παραπάνω αρκετό».

Η «Αλήθεια» σχετίζεται επίσης με την ηλικία, τον χρόνο που περνά αφήνοντας αδίστακτα τα σημάδια του πάνω μας. Σε ερώτηση σχετική με τον χρόνο, τον χρόνο που κάθε άνθρωπος από μια ηλικία και μετά νιώθει ότι έχει χάσει, η Ντενέβ δεν θα διστάσει να πει: «Από κάποια στιγμή και μετά ο χρόνος είναι κάτι πολύ επώδυνο για μια ηθοποιό, κάτι από το οποίο δεν μπορεί να ξεφύγει, κάτι με το οποίο είναι υποχρεωμένη να ζει και εναντίον του οποίου δεν σταματά να αγωνίζεται. Ολα αυτά όμως δεν έχουν να κάνουν με τα γηρατειά αλλά με τη βαθιά επιθυμία όλων των ανθρώπων, όχι μόνον των ηθοποιών, να καθυστερήσουμε τον χρόνο. Δεν πιστεύω στον χαμένο χρόνο αλλά στον χρόνο που κυλάει. Και τον αφήνω να κυλήσει με τον τρόπο που θέλω, προσπαθώντας να μην τον χάνω·κάνοντας πράγματα που επιθυμώ…».

Από την άλλη πλευρά βέβαια, η ηθοποιός επισημαίνει ότι «σήμερα, το να είναι κανείς 70 χρόνων δεν είναι το ίδιο με παλαιότερα, 30, 40 ή 50 χρόνια πριν. Ο κόσμος εξακολουθεί να μεγαλώνει αλλά πλέον μεγαλώνει με μεγαλύτερη χάρη συγκριτικά με το παρελθόν. Δείτε φωτογραφίες της δεκαετίας του ’60. Οι 40ρηδες έδειχναν 60άρηδες. Σήμερα δείχνουν νεότεροι». Η ίδια η Ντενέβ, ενώ φυσικά περίμενε ότι κάποια στιγμή θα μεγαλώσει, ποτέ δεν μπόρεσε να προετοιμαστεί αναλόγως βλέποντας τους άλλους ανθρώπους γύρω της. «Μεγαλώνεις και προσπαθείς να ζήσεις με την ηλικία σου. Δεν είναι πάντα εύκολο, αλλά δεν είναι και κάτι το τρομερό».

 

Είναι πιο σκληρό να βλέπεις τον εαυτό σου να μεγαλώνει στην οθόνη απ’ ό,τι ανάμεσα σε ανθρώπους που σε αγαπούν;

Κατρίν Ντενέβ: «Συχνά αναρωτιέμαι. Καταλαβαίνω ότι μεγαλώνω βλέποντας τον εαυτό μου στην οθόνη. Αλλωστε, όλοι μιλούν και ασχολούνται με αυτό. Οταν όμως βρίσκεσαι ανάμεσα στους δικούς σου ανθρώπους, κανείς δεν το αναφέρει. Μπορείς να αισθάνεσαι κακοδιάθετη, κουρασμένη, ταλαιπωρημένη και αυτό να μη σε απασχολεί καθόλου. Στα γυρίσματα όμως…».

H ηθοποιός και η μητέρα

Σε ό,τι αφορά τον ρόλο τής Φαμπιάν ως μητέρας, η Ντενέβ παραδέχεται ότι την έκανε να αισθανθεί περίεργα, ίσως επειδή η σχέση με τη δική της κόρη, την ηθοποιό Κιάρα Μαστρογιάνι (πατέρας ο ηθοποιός Μαρτσέλο Μαστρογιάνι), είναι εντελώς διαφορετική. «Αγαπώ πάρα πολύ την κόρη μου, έχουμε πολύ στενή σχέση, μιλάμε εντελώς ανοιχτά τόσο για τα καλά όσο και για τα άσχημα, επομένως παρότι θεωρώ τον εαυτό μου έμπειρη ηθοποιό, δεν μπορούσα σε καμία περίπτωση να ταυτιστώ κάπου με τη Φαμπιάν, παρότι το ευχαριστήθηκα πολύ που την υποδύθηκα». Γιατί στα γυρίσματα των ταινιών της είναι εκεί όπου η Ντενέβ, έστω για λίγο, πραγματικά μεταμορφώνεται. Θεωρεί το σετ μιας ταινίας – της οποιασδήποτε ταινίας – ιερό χώρο και εκεί επιτρέπει στον εαυτό της να ξεφύγει. «Εκεί τα πάντα σταματούν. Μόνον ο ρόλος μετρά». Ωστόσο, η ηθοποιός θεωρεί (όπως πολλοί πιστεύουν για εκείνη) ότι είναι «ντόμπρο και αυθόρμητο άτομο, όχι όμως στο σημείο της Φαμπιάν που σκέφτεται και μιλά την ίδια ακριβώς στιγμή. Αυτό μπορεί να σου προκαλέσει προβλήματα» (ειρωνικό χαμόγελο).

Οπως πολλές ή πολλοί σταρ με κύρος ανάλογο της Ντενέβ, έτσι και αυτή δεν αρέσκεται να μιλά για το παρελθόν, ενώ δεν κάνει ποτέ διακρίσεις ανάμεσα στους ανθρώπους με τους οποίους έχει δουλέψει. Το λέει όταν της κάνω την (αναπόφευκτη;) ερώτηση-κλισέ αν έχει μετανιώσει για πράγματα που έχει ή δεν έχει κάνει. «Σίγουρα έχω, αλλά δεν θα σας πω ποια» αναφέρει με το γνωστό, παγωμένο χαμόγελό της. Και συνεχίζει να μιλά με πάθος και όρεξη για τους νέους σκηνοθέτες τους οποίους θέλει πάντα να στηρίζει (και το κάνει). Λίγο προτού η συνέντευξη διακοπεί από τον υπεύθυνο, η ηθοποιός ολοκληρώνει την κουβέντα λέγοντας μία ακόμη αλήθεια της εποχής μας: «Σήμερα είναι πολύ δύσκολο να βρεις καλλιτέχνες icons. To πρόβλημα με τους καινούργιους ηθοποιούς είναι ότι έχουν την ψευδαίσθηση του ελέγχου της προσωπικής ζωής τους, νομίζουν πραγματικά ότι την ελέγχουν. Και όμως δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Η ιδιωτική ζωή έχει πάψει πλέον να είναι ιδιωτική γιατί, δυστυχώς, άθελά τους οι ίδιοι οι καλλιτέχνες το επιτρέπουν όταν χρησιμοποιούν π.χ. τα κοινωνικά δίκτυα για να δείξουν τα πάντα, από το πώς μαγειρεύουν μέχρι πού πήγαν ή θα πάνε διακοπές. Κοντρόλ στην ιδιωτική ζωή σου σημαίνει να έχεις τη δύναμη να μην αφήνεις κάποια πράγματα να βγουν παραέξω. Εγώ την έχω. Τελεία και παύλα».