Ήταν όλοι εκεί στο Αμβούργο και μειδιούσαν ευφροσύνως  σε ένα κλίμα απόλυτης ευφορίας . Όλοι συμπεριλαμβανομένου και του βλοσυρού Βόλφγκαγκ Σόιμπλε που ήταν αγέλαστος και πολύ συνοφρυωμένος .Το γιατί είναι παγκοίνως γνωστό. Σεμνή γιορτή και γνήσια (ή ψεύτικη) συγκίνηση. Η Μέρκελ άφηνε την αρχηγία του κόμματος, όχι όμως και την εξουσία. Αυτή θα την κρατήσει έως  το 2021.

Στον αντίποδα του Σόιμπλε, είχαμε τη  χαρούμενη και πανευτυχή νεοεκλεγείσα αρχηγό του CDU κυρία Ανεγκρέτ  Κραμπ Καρενμπάουερ που φιλοδοξεί να γίνει μια βελτιωμένη έκδοση της απελθούσας Α(ν)γκελα Μέρκελ και της οποίας το μικρό όνομα προσομοιάζει με διαφημιζόμενο παυσίπονο, ενώ το επώνυμό της πρέπει να αναφέρεται σε πάθηση που ανακουφίζει η χρήση του εν λόγω φαρμάκου.

Την Καρενμπάουερ είχε τοποθετήσει Γενική  Γραμματέα στη Χριστιανοδημοκρατική Ενωση η Μέρκελ. Είχε εκτιμήσει την αφοσίωσή της στο κόμμα όταν παρόλο που ήταν τραυματισμένη από αυτοκινητιστικό δυστύχημα, συμμετείχε από το νοσοκομείο σε σύσκεψη επίλυσης προβλημάτων.

Ως  Καθολική από ένα κρατίδιο-σφήνα ανάμεσα σε  Γερμανία και Γαλλία, έχει γνώση της δυσαρέσκειας των μικρών χωρών προς τη Γερμανία και ενδεχομένως να επιδείξει ευαισθησία που η Μέρκελ με την Πρωσική της νοοτροπία δεν επέδειξε. Ως Ευρωπαία από ένστικτο ίσως καταβάλλει προσπάθεια για μια ενωμένη Ευρώπη και ενδεχόμενα να επιτύχει εκεί  που απέτυχε ο Μέρκελ: στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.

Στο σωτήριο έτος 1918 εισήλθαμε αισίως στη μετά Μέρκελ εποχή με τα δυο μεγάλα κόμματα Χριστιανοδημοκράτες (CDU) και Σοσιαλδημοκράτες (SPD) να βρίσκονται στα χειρότερά τους και την ακροδεξιά να είναι ρωμαλέα και γι’ αυτό πολύ υπολογίσιμος κίνδυνος.. Η Εναλλακτική για τη Γερμανία  (AfD) ήλθε για να μείνει και να προκαλέσει ή να δημιουργήσει προβλήματα. Οι Γερμανοί σεμνύνονται ότι αποτελούσαν τη λαμπρή δημοκρατική εξαίρεση στο ακροδεξιό τσουνάμι που έχει πρόσφατα σαρώσει την Ευρώπη αλλά έπεσαν έξω αφού προέκυψε νεοναζιστικό κατασκεύασμα που πήρε το 12,6% των ψήφων (αρκετά περισσότερα στην Έσση στις τοπικές,13,1% ) χωρίς να κοπιάσει ιδιαίτερα. Ο Γερμανικός λαός ήθελε να βρει έναν τρόπο να εκφράσει τη δυσανεξία του προς τη Μέρκελ και τους σοσιαλδημοκράτες του  SPD και τον βρήκε προσφεύγοντας σε ναζιστικό κόμμα νέας κοπής.      Οι προοπτικές για το μέλλον του εν λόγω  κόμματος προδιαγράφονται λαμπρές. Ηδη εκπροσωπείται  σε όλα τα κρατίδια της Γερμανίας.

Η προς στιγμή διαφανείσα σοσιαλδημοκρατική ελπίδα από τον Μάρτιν Σουλτς αποδείχτηκε φρούδη. Ο άνθρωπος είναι εξαιρετικά αντιχαρισματικός και δεν έδωσε το momentum που τόσο απελπισμένα χρειάζονταν οι σοσιαλδημοκράτες για να ανανήψουν και να κοιτάξουν κατάματα την εξουσία. Κόλλησε η βελόνα στην  «κοινωνική δικαιοσύνη» – το τροπάριο  Σουλτς- και ο λόγος του ακούστηκε βαρετός χωρίς πνοή ηγέτη μεγάλου κόμματος έτοιμος να αναλάβει τα ηνία της εξουσίας.

Μέρκελ, μια κουρασμένη αυτοκράτειρα της Ευρώπης

Επανερχόμενοι στην απερχόμενη  Μέρκελ, αυτή έπλευσε σε πελάγη ανείπωτης ευτυχίας όταν είδε τα πλακάτ να γράφουν «Ευχαριστούμε Αρχηγέ» Danke shefen «για τα 13 χρόνια εξουσίας που μας χάρισες», οπότε αναλύθηκε σε λυγμούς, όπως είχε κάνει στις Κάννες πριν από χρόνια, αλλά τότε ήταν δάκρυα δικαιολογημένης οργής («Αυτό δεν είναι δίκιο!») ενώ τώρα ήταν δάκρυα χαράς και ευγνωμοσύνης που τόσο πολύ τα χρειαζόταν η υπό εκθρόνιση «αυτοκράτειρα της Ευρώπης» που τόσο δέος προκαλούσε η παρουσία της και ο μεστός λόγος της για την άμεση ανάγκη επιβολής μιας ατζέντας λιτότητας για τη σωτηρία του ευρώ που δοκιμάστηκε πολύ τα τελευταία χρόνια. και τώρα όφειλαν να δοκιμαστούν οι Ευρωπαίοι πολίτες. Μερικοί μάλιστα, σκληρά και απάνθρωπα, όπως οι Ελληνες.

Είχε όμως κατά νου την απόσυρση: «Δε θέλω να αποσυρθώ σαν μισοπεθαμένη», είχε κάποτε εκμυστηρευτεί. Από την άλλη όμως, τίποτε δεν κρατούσε την υπό υπερδιέγερση «ήρεμη δύναμη», που δικαίως ανακηρύχτηκε Ευρω-αυτοκράτειρα και το περιοδικό Forbes ακούραστα επί τέσσερις φορές την κατέτασσε ως μία δυναμική και σπουδαία πολιτική προσωπικότητα.

Οπωσδήποτε το παρατσούκλι της το απέκτησε: «κουτσή πάπια» (το δεύτερο ύστερα από το «mutti», μαμάκα). Επιφανή στελέχη των Σοσιαλδημοκρατών επέμεναν ότι ήταν καταφανώς κουρασμένη και ότι έπρεπε να είχε αποσυρθεί ήδη από την 3η της θητεία. Δεν μπορούσε να μείνει άλλο, ιδίως ύστερα από την απόφασή της να δεχτεί ένα εκατομμύριο μετανάστες στη χώρα της, Μία όντως θαρραλέα απόφαση που εξόργισε τους ξενοφοβικούς ρατσιστές αλλά και το μέσο  Γερμανό πολίτη,.  Επίσης προέκυψαν και τα απογοητευτικά εκλογικά αποτελέσματα, ιδίως σε Εσση και Βαυαρία, στις τοπικές εκλογές του 2018 που ανησύχησαν σοβαρά τα υψηλά ιστάμενα στελέχη του κόμματός της που ούτως ή άλλως δεν την ήθελαν πλέον και βρήκαν άλλο ένα σοβαρό λόγο να την κάνουν να παραιτηθεί από τη ηγεσία του κόμματος..

Παρά την καταφανή κόπωσή της, ωστόσο, είχε ακόμα την ευχέρεια να κουνάει επιτιμητικά (και απειλητικά) τον δείχτη του χεριού της στον Τσίπρα. Προφανώς βρήκε κάποιον να ξεσπάσει προκειμένου να υπενθυμίσει ποια ήταν μέχρι πρότινος και δεν έχασε την ευκαιρία. (Υπάρχει η σχετική φώτο με τον Τσίπρα με χαμηλωμένο το κεφάλι).

Aποδομώντας την Α(ν)γκελα

Η Μέρκελ μεγάλωσε στη μακαρίτισσα Ανατολική Γερμανία. Υπήρξε άριστη φοιτήτρια και ολοκλήρωσε διδακτορικό στη Χημεία. Από νεαρής ηλικίας ενεπλάκη στη πολιτική, ως μέλος του CDU και γρήγορα τέθηκε υπό την προστασία του Καγκελάριου της Γερμανίας Χέλμουτ Κολ, ο οποίος την αποκαλούσε το «κοριτσάκι του». Πέθανε μάλιστα με το μεγάλο καημό ότι δεν κατόρθωσε να την μάθει να τρώει χρησιμοποιώντας  πιρούνι και μαχαίρι μαζί. Παρά ταύτα της ανέθεσε το Υπουργείο για τις Γυναίκες και τη Νέα Γενιά και αμέσως μετά το Υπουργείο Περιβάλλοντος.

Το 1999  υπήρξε μια άτυχη χρονιά για τον Κολ γιατί αποκαλύφθηκε η εμπλοκή του σε κάποιο μεγάλο σκάνδαλο. Η Μέρκελ δε δίστασε να πείσει το κόμμα να αποπέμψει τον Κολ και με επιδέξιους χειρισμούς να αρπάξει αυτή την ηγεσία του κόμματος η οποία-ειρήσθω εν παρόδω προορίζονταν για τον φιλόδοξο Βόλφγκαγκ Σόιμπλε . Ηταν ένας «θρίαμβος», με όχι ιδιαίτερο ήθος, που της χάρισε όμως τον τίτλο «Μερκεβελική» κατ’ αναλογίαν προς το Μακιαβελική..

Η Μέρκελ αποτελεί πλέον ιστορικό πρόσωπο της γερμανικής πολιτικής που συνυπήρξε στα 30 της σύγχρονη του Ζακ Σιράκ, του Τόνι Μπλερ και του Χέλμουτ Κολ. Κατόρθωσε να επιβιώσει για τέσσερις θητείες οδηγώντας με ασφάλεια το πλοίο «Γερμανία» μέσα από τις φουρτούνες μιας χωρίς προηγούμενο οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2007. Η Γερμανία ήταν η λαμπρή εξαίρεση χώρας που ευημερούσε όταν κράτη όπως η Γαλλία και η Ιταλία πλησίαζαν την κατάρρευση.

Ηλθε όμως το πλήρωμα του χρόνου που, ακόμα και όσοι ένιωθαν απέχθεια προς οιανδήποτε αλλαγή, ενώ λάτρευαν την συνέχιση, ένιωσαν έντονη την επιθυμία να απαλλαγούν από αυτή, ιδίως όταν, από «κοριτσάκι» του Κολ, προήχθη  στο βαθμό της mutti «μαμάκας» όλων των Γερμανών.

Στους χαλεπούς καιρούς της οικονομικής κρίσης, των Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντιμιρ Πούτιν, κάποιοι «απελπισμένοι – αισιόδοξοι» της απέδωσαν τον τίτλο του «Leader of free world». Ευτυχώς είχε την αυτογνωσία να το χαρακτηρίσει αυτό ως παράλογο. Και είχε δίκιο.

Ο Θάνος Κακουριώτης είναι ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ